Βακχικά[1] τραγούδια λέγονται τα άσματα που έψελναν τα αρχαία χρόνια προς τιμή του Θεού Διονύσου.

Αρχαία Ελλάδα

Επεξεργασία

Στην εποχή της αρχαίας Ελλάδας, που κύρια θρησκεία ήταν το Δωδεκάθεο, οι αρχαίοι Έλληνες διοργάνωναν διάφορες γιορτές προς τιμήν των Θεών, στις οποίες ψάλλονταν διάφοροι ύμνοι και τραγούδια.

Έτσι και στις γιορτές προς τιμήν του Θεού Διονύσου οι πιστοί τραγουδούσαν τα βακχικά τραγούδια[Σημ 1], που είχαν τον τύπο οργιαστικών ασμάτων[2].

Νεοελληνική λογοτεχνία

Επεξεργασία

Στην πρώιμη νεοελληνική λογοτεχνία στοιχεία βακχικών τραγουδιών βρίσκουμε στη δημοτική ποίηση εμπνευσμένα από τη λαϊκή Μούσα.

Κατά το 19ο αιώνα τα βακχικά τραγούδια πήραν τη μορφή των νεότερων συμποσιακών τραγουδιών. Αξιόλογοι ποιητές που έγραψαν τραγούδια αυτού του είδους ήταν ο Αθανάσιος Χριστόπουλος και ο Σπυρίδων Βασιλειάδης[3].

Κυριότεροι ποιητές της νεοελληνικής λογοτεχνίας που έγραψαν βακχικά τραγούδια ήταν ο Ιωάννης Πολέμης, ο Λάμπρος Πορφύρας, ο Κώστας Βάρναλης, ο Γεώργιος Σουρής κ.ά.

Ακολουθεί χαρακτηριστική στροφή του τραγουδιού Η κατάρα[4] που έγραψε ο ποιητής Αθανάσιος Χριστόπουλος.

Να μη φθάσω, να μη ζήσω,
αν μια μέρα δε μεθύσω,
κι' αν πεθάνω, να πεθάνω,
στο ποτήρι μου επάνω.

Εκκλησιαστική μουσική

Επεξεργασία

Στην εκκλησιαστική μουσική, βακχικά στοιχεία με τη συμποσιακή τους μορφή, μπορούμε να εντοπίσουμε και στις παρωδίες των εκκλησιαστικών ασμάτων.

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Το όνομα του προέρχεται από το προσωνύμιο του Θεού Απόλλωνα, Βάκχος.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Σ. ΓΚΙΚΑΣ - Δ. ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ - Ι. ΕΥΑΓΓΕΛΛΟΥ - Χ. ΡΩΜΑΣ (1997). «Βακχικά». ΛΕΞΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ. Αθήνα: Εκδόσεις Σαββάλας. σελ. 62. ISBN 960-460-197-0. 
  2. Γεράσιμος Αν. Μαρκαντωνάτος (2013). «Βακχικά (τραγούδια)». ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΙ ΟΡΟΙ. Αθήνα: Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη Α.Ε. σελ. 83. ISBN 978-960-503-298-2. 
  3. Σ. ΓΚΙΚΑΣ - Δ. ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ - Ι. ΕΥΑΓΓΕΛΛΟΥ - Χ. ΡΩΜΑΣ (1997). «Βακχικά». ΛΕΞΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ. Αθήνα: Εκδόσεις Σαββάλας. σελ. 62. ISBN 960-460-197-0. 
  4. Κωνσταντίνος Παπανικολάου (1980). Νεοελληνική Καλολογία. Αθήνα: ΕΣΤΙΑ.