Βασιλική του Αγίου Δομήνικου (Σιένα)

ρωμαιοκαθολικός ναός στη Σιένα, στην Ιταλία

Συντεταγμένες: 43°19′11.5″N 11°19′36.1″E / 43.319861°N 11.326694°E / 43.319861; 11.326694

Η Βασιλική του Αγίου Δομήνικου (ιταλ. Basilica di San Domenico), γνωστή και ως Αικατερινιανή Βασιλική (Basilica Cateriniana), είναι μεγάλος χριστιανικός ναός σε αρχιτεκτονικό τύπο βασιλικής, που βρίσκεται στην πόλη Σιένα της Ιταλίας και είναι ένας από τους σημαντικότερους στην πόλη.

Βασιλική του Αγίου Δομήνικου
Χάρτης
Είδοςελάσσονα βασιλική[1]
Αρχιτεκτονικήγοτθική αρχιτεκτονική
Γεωγραφικές συντεταγμένες43°19′12″N 11°19′36″E
ΘρήσκευμαΚαθολικισμός[2]
Θρησκευτικό τάγμαΤάγμα των Δομινικανών
Θρησκευτική υπαγωγήRoman Catholic Archdiocese of Siena-Colle di Val d'Elsa-Montalcino
Διοικητική υπαγωγήΣιένα
ΧώραΙταλία
Έναρξη κατασκευής1226
Προστασίατμήμα μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς (από 1995)
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Γενική περιγραφή Επεξεργασία

Η ανέγερση του ναού άρχισε το 1226 και ολοκληρώθηκε το 1265, αλλά ο ναός επεκτάθηκε τον επόμενο αιώνα, οπότε απέκτησε τη γοτθική σημερινή του εμφάνιση. Ωστόσο, τμήματα της γοτθικής κατασκευής καταστράφηκαν από πυρκαγιές το 1443, το 1456 και το 1531, ενώ περαιτέρω ζημιές έγιναν εξαιτίας στρατιωτικής κατοχής το 1548-1552.

Ο αρχικός ναός, όπως και πολλά κτίσματα της εποχής του που έγιναν από τα μοναστικά επαιτικά τάγματα, κτίσθηκε με τούβλα, με ένα ψηλό καμπαναριό στην αριστερή πλευρά του, του οποίου το ύψος μειώθηκε μετά από έναν σεισμό το 1798. Το εσωτερικό του έγινε σύμφωνα με το σχέδιο του αιγυπτιακού σταυρού, με πολύ μεγάλο κυρίως ναό με στέγη από ξύλινα δοκάρια, και με κάθετο κλίτος που διαθέτει υψηλές κόγχες με παράπλευρες Αγίες Τράπεζες.

Ο ναός στεγάζει αρκετά λείψανα της Αγίας Αικατερίνης της Σιένα, της οποίας το οικογενειακό σπίτι βρισκόταν κοντά στον ναό.

Εσωτερικό Επεξεργασία

 
Το εσωτερικό του ναού

Cappella delle Volte Επεξεργασία

Αυτό ήταν ένα παλαιό ιερό των Δομινικανών καλογραιών, συνδεδεμένο με πολυάριθμα περιστατικά αγιοσύνης από τον βίο της Αγίας Αικατερίνης της Σιένα. Σε αυτό βρίσκεται το έργο «Η αγιοποίησις της Αγίας Αικατερίνης» του Ματτία Πρέτι, πλαισιούμενο από δύο ζωγραφιές του 1602 φιλοτεχνημένες από τον Κρεστσέντσιο Γκαμπαρέλλι, του οποίου υπάρχουν και άλλα έργα. Ο βασικός τοίχος φέρει μια προσωπογραφία της Αγίας Αικατερίνης.

Αριστερή πλευρά του κυρίως ναού Επεξεργασία

Ο αριστερός τοίχος του κυρίως ναού διακοσμείται από μία «Παναγία με το Θείο Βρέφος», έργο του Φραντσέσκο ντι Βαννούτσιο (14ος αιώνας), πλαισιούμενο από έναν «Αιώνιο με άγιο», έργο του Ιλ Σοντόμα, και από μία βάση Αγίας Τράπεζας (predella) με 15 «Ιστορήσεις της Καινής Διαθήκης», έργο του Αντόνιο Μαγκάνια. Ο Ρουτίλιο Μανέττι ζωγράφισε έναν «Εξορκισμό του Αγίου Αντωνίου», ο Σεμπαστιάνο Φόλλι την Αγία Αικατερίνη της Αλεξανδρείας και ο Φραντσέσκο Βάννι το θέμα «Ο Άγιος Υάκινθος σώζων άγαλμα της Παρθένου από πυρκαγιά».

Δεξιά πλευρά του κυρίως ναού Επεξεργασία

 
Το Παρεκκλήσιο και η Αγία Τράπεζα της Αγίας Αικατερίνης της Σιένα

Οι κόγχες με τις παράπλευρες Αγίες Τράπεζες στη δεξιά πλευρά είναι διακοσμημένες, αρχίζοντας από την είσοδο, με την «Εμφάνιση της Παρθένου» (1630) του Στέφανο Βόλπι, ένα «Γενέσιο της Θεοτόκου» του Αλεσσάντρο Καζολάνι (1585) και μία λειψανοθήκη με λείψανα της Αγίας Αικατερίνης της Σιένα.

Προχωρώντας, συναντούμε το Παρεκκλήσιο της Αγίας Αικατερίνης της Σιένα, με την Αγία Τράπεζα να έχει από κάτω της την κάρα (κεφαλή) και τον έναν αντίχειρα της Αγίας. Εδώ υπάρχουν τα έργα τέχνης «Η λιποθυμία και η έκσταση της Αγίας Αικατερίνης» και «Ο θάνατος του Νικκολό ντι Τούλντο» του Ιλ Σοντόμα, «Ο εξορκισμός της Αγίας Αικατερίνης» (1593-1596) του Φραντσέσκο Βάννι. Το μαρμάρινο δάπεδο του 15ου αιώνα, με παραστάσεις του Ορφέως και ζώων, αποδίδεται στον Φραντσέσκο ντι Τζόρτζο.

Ο δεξιός τοίχος του κυρίως ναού φέρει επίσης μια νωπογραφία του Πιέτρο Λορεντσέττι και την «Προσκύνηση των ποιμένων» του Φραντσέσκο ντι Τζόρτζο, που συμπληρώνεται με ένα επίθυρο του Ματτέο ντι Τζοβάννι και με μία βάση Αγίας Τράπεζας (predella) του Μπερναρντίνο Φουνγκάι.

Κάθετο κλίτος Επεξεργασία

Στο δεξιό τμήμα του κάθετου κλίτους υπάρχει βωμός (Αγία Τράπεζα) αφιερωμένη στον μακάριο Αμβρόσιο Σανσεντόνι, με εικόνα του σε καμβά, έργο (1611-1612) του Φραντσέσκο Ρουστίτσι.

Το κάθετο κλίτος έχει επίσης πλάγιες κόγχες με Αγίες Τράπεζες, με αξιοσημείωτη τη δεύτερη, που είναι αφιερωμένη στους μάρτυρες του γερμανικού έθνους, και την τρίτη, που διακοσμείται μεταξύ άλλων και από μία «Παρθένο με το Θείο Βρέφος και τους Αγίους Ιερώνυμο και Ιωάννη τον Βαπτιστή», έργο του Ματτέο ντι Τζοβάννι. Επίσης, η τέταρτη κόγχη έχει έναν ζωγραφικό πίνακα μπαρόκ σε καμβά του Ραφφαέλλο Βάννι (1649) και έναν άλλο με τον Άγιο Αντώνιο (1426). Στο κέντρο της 5ης κόγχης εντυπωσιάζει η βυζαντινής τεχνοτροπίας απεικόνιση του «Κυρίου εν τη Δόξη αυτού» από τον Γκουίντο ντα Σιένα, που χρονολογείται τυπικά στο έτος 1221, αλλά πιθανότατα έγινε την περίοδο 1265-1270 με προσθήκες από κάποιον μαθητή τού Ντούτσιο. Στην ίδια κόγχη υπάρχουν και έργα των Ματτέο ντι Τζοβάννι, Μπενβενούτο ντι Τζοβάννι και δύο νωπογραφίες του Τζουζέππε Νικόλα Ναζίνι. Στο τέλος του αριστερού κάθετου κλίτους βρίσκεται η Αγία Τράπεζα του Αγίου Δομήνικου.

Το ιερό και η κρύπτη Επεξεργασία

 
Η κυρίως Αγία Τράπεζα του ναού

Το Ιερό του ναού διαθέτει κιβώριο της κύριας Αγίας Τράπεζας διακοσμημένο με δύο αγγέλους, έργα (1475-1480) του γλύπτη Μπενεντέττο ντα Μαϊάνο, ενώ στην Κόγχη του ιερού εικονίζονται «Ο θάνατος του Αγίου Πέτρου του μάρτυρα», έργο του Αρκάντζελο Σαλιμπένι (1579), και «Ο Άγιος Θωμάς και ο Πάπας», έργο του Γκαλγκάνο Περπινιάνι.

Η κρύπτη, σε γοτθικό ρυθμό, είναι ανοικτή στους επισκέπτες. Φιλοξενεί έναν Εσταυρωμένο του ζωγράφου Σάνο ντι Πιέτρο και μια «Σταύρωση» του Βεντούρα Σαλιμπένι (1600).


Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  1. Digital archive of the Fondo Edifici di Culto. 002877. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2023.
  2. Ανακτήθηκε στις 6  Ιανουαρίου 2021.