Βερίνα Χούμπερ-Ντάισον

Η Βερίνα Έστερ Χούμπερ-Ντάισον (Verena Esther Huber-Dyson, 6 Μαΐου 1923 – 12 Μαρτίου 2016) ήταν Ελβετίδα-Αμερικανίδα μαθηματικός, γνωστή για το έργο της στην θεωρία ομάδων και την τυπική λογική. Έχει περιγραφεί ως "λαμπρή μαθηματικός", και έκανε  έρευνα για τη διασύνδεση μεταξύ άλγεβρας και λογικής, με έμφαση στη μη-αποφασισιμότητα στην θεωρία ομάδων. Τη χρονιά του θανάτου της ήταν ομότιμη καθηγήτρια της σχολής στο τμήμα φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Κάλγκαρι, Αλμπέρτα.

Βερίνα Χούμπερ-Ντάισον
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	6  Μαΐου 1923 Νάπολη
Θάνατος	12  Μαρτίου 2016 Μπέλινγχαμ
Χώρα πολιτογράφησης	Ελβετία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Σπουδές	Πανεπιστήμιο Ζυρίχης (έως 1947) Γερμανική Σχολή Αθηνών (έως 1940)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	μαθηματικός
Εργοδότης	Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϋ Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι (από 1973) Goucher College Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Σαν Χοσέ (από 1959)
Οικογένεια
Σύζυγος	Φρήμαν Ντάυσον (1950–1958)
Τέκνα	Esther Dyson George Dyson
Σχετικά πολυμέσα

Βίος και Καριέρα

Οικογένεια και Πρώιμος βίος

Η Χούμπερ-Ντάισον γεννήθηκε ως Βερίνα Έστερ Χούμπερ στην Νάπολη, της Ιταλίας, στις 6 Μαΐου του 1923. Οι γονείς της, Καρλ Χούμπερ (1893-1946) και Μπέρθυ Ρίφελ (1899-1945), υπήκοοι της Ελβετίας οι οποίοι ανέθρεψαν τη Βερίνα και την αδερφή της Αδελαΐδα ("Χάιντι", 1925-1987) στην Αθήνα, Ελλάδα, όπου τα κορίτσια παρακολούθησαν τη γερμανόφωνη Deutsche Schule, ή Γερμανική Σχολή Αθηνών, μέχρι την αναγκαστική επιστροφή τους στην Ελβετία το 1940 λόγω του πολέμου.

Ο Καρλ Χούμπερ, ο οποίος ήταν μάνατζερ στις δραστηριότητες της εταιρείας Bühler AG στη Μέση Ανατολή, ελβετικής εταιρείας επεξεργασίας τροφίμων, άρχισε να εργάζεται για τον Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού (ΔΕΕΣ), παρακολουθώντας τη θεραπείας των αιχμαλώτων πολέμου σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ως εκπρόσωπος της ΔΕΕΣ στην Ινδία και την Κεϋλάνη, ήταν υπεύθυνος για τους Ιταλούς κρατούμενους στα Βρετανικά στρατόπεδα, αλλά επισκέφθηκε, επίσης, τα Γερμανικά και Συμμαχικά στρατόπεδα στην Ευρώπη, και στο διάστημα 1945-46 υπηρέτησε ως εκπρόσωπος της ΔΕΕΣ στις Ηνωμένες Πολιτείες, τις οποίες περιέγραψε στη Βερίνα ως μέρος που "σίγουρα θα έπρεπε να βιώσει σε μήκος και σε βάθος, αλλά στο οποίο σίγουρα δε θα έπρεπε να εγκατασταθεί."

Η Χούμπερ-Ντάισον σπούδασε μαθηματικά, με πτυχίο στη φυσική και τη φιλοσοφία, στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, όπου έλαβε τον τίτλο του διδακτορικού στα μαθηματικά το 1947, με διατριβή στην πεπερασμένη θεωρία ομάδων υπό την επίβλεψη του Ανδρέα Σπάιζερ.

Καριέρα

Μετά τη διδακτορική της διατριβή η Χούμπερ-Ντάισον αποδέχτηκε τη θέση της επιστημονικής συνεργάτιδος στο Ινστιτούτο Προηγμένων μελετών στο Πρίνστον το 1948, , όπου εργάστηκε στη θεωρία ομάδων και την τυπική λογική. Ξεκίνησε, επίσης, να διδάσκει στο Κολλέγιο Γκουσέρ κοντά στη Βαλτιμόρη στο ίδιο διάστημα.

Μετακόμισε στην Καλιφόρνια με την κόρη της Καταρίνα, άρχισε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Σαν Χοσέ Στέιτ, το 1959, και στη συνέχεια εντάχθηκε στην Ομάδα Λογικής και Μεθοδολογίας της Επιστήμης του Άλφρεντ Τάρσκι στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Μπέρκλεϊ.

Η Χούμπερ-Ντάισον δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Σαν Χοσέ Στέιτ, το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, το Πανεπιστήμιο του Μόνας, καθώς και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Μπέρκλεϊ, Πανεπιστήμιο Αντέλφι, το UCLA και το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, στα τμήματα μαθηματικών και φιλοσοφίας. Δέχτηκε μια θέση στο τμήμα φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Κάλγκαρι , το 1973, όπου έγινε ομότιμη το 1988.

Ύστερος βίος

Η Βερίνα Χούμπερ-Ντάισον πέθανε στις 12 Μαρτίου, 2016 στο Μπέλινγκχαμ της Ουάσιγκτον, σε ηλικία 92 ετών.

Επιλεγμένες δημοσιεύσεις

Βιβλία

• Huber-Dyson, Verena (1970). Gödel's Theorems: A Workbook on Formalization. Teubner-Texte zur Mathematik. 122. Teubner Verlag. ISBN 9783815420232. Gödel's Theorems: A Workbook on Formalization. Teubner-Texte zur Mathematik 122. Teubner Verlag. ISBN 9783815420232. 
• Roggenkamp, Klaus W.· Huber-Dyson, Verena (1970). Lattices over Orders I. Lecture Notes in Mathematics. 115. Springer-Verlag. doi:10.1007/BFb0068796. ISBN 978-3-540-04904-3. Lattices over Orders I. Lecture Notes in Mathematics 115. Springer-Verlag. doi:10.1007/BFb0068796. ISBN 978-3-540-04904-3. 

Άρθρα

• Huber-Dyson, Verena; Kreisel, Georg (1961). «Analysis of Beth’s Semantic Construction of Intuitionistic Logic». Stanford Research Report 3. "Analysis of Beth’s Semantic Construction of Intuitionistic Logic". Stanford Research Report 3. 
• Huber-Dyson, Verena (1964). «On the Decision Problem for Theories of Finite Models». Israel Journal of Mathematics 2 (1). "On the Decision Problem for Theories of Finite Models". Israel Journal of Mathematics 2 (1). 
• Huber-Dyson, Verena (1965). «Strong representability of Number-Theoretic Functions,». Hughes Aircraft Report. "Strong representability of Number-Theoretic Functions,". Hughes Aircraft Report. 
• Huber-Dyson, Verena (1969). «On the Decision Problem for Extensions of a Decidable Theory». Fundamenta Mathematica 64. "On the Decision Problem for Extensions of a Decidable Theory". Fundamenta Mathematica 64. 
• Huber-Dyson, Verena (1974). «A Family of Groups with Nice Word Problems». Journal of the Australian Mathematical Society 17. "A Family of Groups with Nice Word Problems". Journal of the Australian Mathematical Society 17. 
• Huber-Dyson, Verena (1977). «Talking about Free Groups in Naturally Enriched Languages». Communications in Algebra 5 (11). "Talking about Free Groups in Naturally Enriched Languages". Communications in Algebra 5 (11). 
• Huber-Dyson, Verena (1979). «An Inductive Theory for Free Products of Groups». Algebra Universalis 9. "An Inductive Theory for Free Products of Groups". Algebra Universalis 9. 
• Huber-Dyson, Verena (1981). «A Reduction of the Open Sentence Problem for Finite Groups». Bulletin of the London Mathematical Society 13. "A Reduction of the Open Sentence Problem for Finite Groups". Bulletin of the London Mathematical Society 13. 
• Huber-Dyson, Verena (1982). «Symmetric Groups and the Open Sentence Problem». Patras Logic Symposium. North-Holland. "Symmetric Groups and the Open Sentence Problem". Patras Logic Symposium. North-Holland. 
• Huber-Dyson, Verena (1982). «Finiteness Conditions and the Word Problem». Groups St. Andrews 1981. LMS Lecture Notes. 71. "Finiteness Conditions and the Word Problem". Groups St. Andrews 1981. LMS Lecture Notes. 
• Huber-Dyson, Verena; Jones, J; Shepherdson, J (1982). «Some Diophantine Forms of Gödel’s Theorem». Archiv für Mathematische Logik 22. "Some Diophantine Forms of Gödel’s Theorem". Archiv für Mathematische Logik 22. 
• Huber-Dyson, Verena (1982). «Decision Problems in Group Theory». Recent Trends in Mathematics, Reinhardsbrunn 1982. Teubner Texte zur Mathematik. 50. "Decision Problems in Group Theory". Recent Trends in Mathematics, Reinhardsbrunn 1982. Teubner Texte zur Mathematik. 
• Huber-Dyson, Verena (1984). «HNN-constructing Finite Groups». Groups Korea 1983. Springer Lecture Notes in Mathematics. 1098. "HNN-constructing Finite Groups". Groups Korea 1983. Springer Lecture Notes in Mathematics. 
• Huber-Dyson, Verena (1981). «Critical Notice on Gödel, Escher, Bach by D.R. Hofstadter». Canadian Journal of Philosophy 11 (4). "Critical Notice on Gödel, Escher, Bach by D.R. Hofstadter". Canadian Journal of Philosophy 11 (4). 
• Huber-Dyson, Verena (1996). «Thoughts on the Occasion of Kreisel's 70th Birthday». Στο: Odifreddi. Kreiseliana, about and around George Kreisel. AK Peters. "Thoughts on the Occasion of Kreisel’s 70th Birthday". In Odifreddi. Kreiseliana, about and around George Kreisel. AK Peters. 

Αναφορές

• Anita Burdman Feferman and Solomon Feferman, Alfred Tarski: Life and Logic (2004)
• Phillip F. Schewe, Maverick Genius: The Pioneering Odyssey of Freeman Dyson (2013) (especially Chapters 5–8).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Verena Huber-Dyson (mathematician) στο Wikimedia Commons