Ο Γαϊανός (επίσης Γάιαν ή Γαϊνάς [1]) ήταν Πατριάρχης της Αλεξάνδρειας για τρεις μήνες το 535.

Γαϊανός Αλεξανδρείας
Γενικές πληροφορίες
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠάπας της Κοπτικής Ορθόδοξης εκκλησίας της Αλεξάνδρειας

Μετά το τέλος του Πατριάρχη Τιμοθέου Δ΄, στις 7 Φεβρουαρίου 535, πραγματοποιήθηκαν διπλές εκλογές για την πλήρωση του κενού πατριαρχείου. Οι δύο βασικές μερίδες στην Αλεξάνδρεια εκείνη την εποχή ήταν οι Σεβηριανοί, οπαδοί του Σεβήρου της Αντιόχειας και οι Ιουλιανοί, οπαδοί του Ιουλιανού της Αλικαρνασσού. Η πρώτη εξέλεξε τον διάκονο Θεοδόσιο Α΄, ενώ η δεύτερη εξέλεξε τον Γαϊανό, ο οποίος ήταν αρχιδιάκονος υπό τον Τιμόθεο Δ΄. Σύμφωνα με τον Λεόντιο τον Βυζάντιο, «οι μεγιστάνες της πόλης ήταν με τον Θεοδόσιο Α΄· οι δήμοι (ο λαός) με τον Γαϊανό». [2]

Οι αντίπαλοι Πατριάρχες χειροτονήθηκαν την ίδια ημέρα, 9 ή 11 Φεβρουαρίου. Η χειροτονία του Γαϊανού έγινε από τον Ιουλιανό της Αλικαρνασσού. Η λαϊκή υποστήριξη για τον Γαϊανό ανάγκασε τον Θεοδόσιο Α΄ να εξοριστεί, πριν ακόμη γίνει η κηδεία του Τιμόθεου Δ΄, σύμφωνα με τον Λεόντιο. [2] Σύμφωνα με τον Ζαχαρία τον Ρήτορα, ο Γαϊανός κατάφερε να διατηρήσει τη θέση του για τρεις μήνες. Ο Λιβεράτος της Καρχηδόνας, πιο συγκεκριμένα, του δίνει 103 ημέρες, που θέτει το τέλος της πατριαρχείας του στις 23 ή 25 Μαΐου. Ένας αυτοκρατορικός απεσταλμένος, ο Nαρσής, στάλθηκε για να διερευνήσει τις αμφισβητούμενες εκλογές. Αποφάνθηκε υπέρ του Θεοδοσίου Α΄ και ο Γαϊανός εξορίστηκε στην Καρχηδόνα, σύμφωνα με τον Λιβεράτο "από δικαστές". Σύμφωνα με τον Μιχαήλ τον Σύριο, που γράφει αρκετούς αιώνες αργότερα, οι ταραχές που ακολούθησαν την εξορία του Γαϊανού άφησαν 3.000 νεκρούς. Ο Θεοδόσιος Α΄ επέστρεψε στην πόλη δύο μήνες αργότερα, στα τέλη Ιουλίου ή στις αρχές Αυγούστου. Ο Ναρσής, που είχε 6.000 στρατιώτες υπό την ηγεσία του στην Αίγυπτο, έπρεπε να αφήσει 2.000 στην Αλεξάνδρεια για προστασία του Θεοδοσίου Α΄.

Η Ιστορία των Πατριαρχών της Αλεξάνδρειας ισχυρίζεται ότι ο Γαϊανός και ο Θεοδόσιος Α΄ συμφιλιώθηκαν τελικά, αλλά αυτό φαίνεται απίθανο υπό την επιμονή μίας Γαϊανιτικής φατρίας στην Αλεξάνδρεια. Μεταφέρθηκε αργότερα στη Σαρδηνία, όπου απεβίωσε. [2]

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

  1. «Gainas». Greek Orthodox Patriarchate of Alexandria and All Africa. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2015. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Aloys Grillmeier and Theresia Hainthaler, Christ in Christian Tradition, Volume 2: From the Council of Chalcedon (451) to Gregory the Great (590–604), Part 4: The Church in Alexandria, with Nubia and Ethiopia after 451 (Westminster John Knox Press, 1996), pp. 46–47.