Γιατρός με το στανιό
Γιατρός με το στανιό (γαλλικός τίτλος: Le Médecin malgré lui) είναι τρίπρακτη κωμωδία σε πρόζα του Μολιέρου που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1666 στο θέατρο του Παλαί Ρουαγιάλ στο Παρίσι και δημοσιεύτηκε στις αρχές του 1667.[1]
 Εικονογράφηση έκδοσης του 1719 | |
| Συγγραφέας | Μολιέρος |
|---|---|
| Γλώσσα | Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1666 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1666 |
| Μορφή | θεατρικό έργο |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Το έργο είναι ένα από τα πολλά έργα του Μολιέρου με πρωταγωνιστή τον Σγαναρέλο, έναν χαρακτήρα που υποδύθηκε ο ίδιος ο Μολιέρος, και είναι μια παρωδία των ιατρικών πρακτικών και της γαλλικής ιατρικής του 17ου αιώνα και μια καταγγελία του τσαρλατανισμού και της ευπιστίας.
Στην πρώτη πράξη, το τραγούδι του Σγαναρέλου είναι του Ζαν-Μπατίστ Λυλί. Η μουσική που συνέθεσε ο Μαρκ-Αντουάν Σαρπαντιέ έχει χαθεί.[2]
Υπόθεση Επεξεργασία
Πράξη Α: Ο Σγαναρέλος, ένας φτωχός ξυλοκόπος, κάνει τη ζωή της γυναίκας του κόλαση ξοδεύοντας τα λίγα που κερδίζει σε φαγητό και ποτό. Καθώς αρχίζει το έργο, φαίνεται να μαλώνει και τελικά χτυπά τη γυναίκα του Μαρτίνα, η οποία στη συνέχεια αποφασίζει να εκδικηθεί. Καθώς σχεδιάζει την εκδίκησή της, ακούει δύο περαστικούς υπηρέτες ενός πλούσιου άρχοντα να αναφέρουν την απογοήτευσή τους που δεν μπόρεσαν να βρουν έναν γιατρό που να μπορεί να θεραπεύσει τη μυστηριώδη ασθένεια της κόρης του κυρίου τους. Τους πείθει ότι ο σύζυγός της είναι ένας εξαιρετικός αλλά εκκεντρικός γιατρός: αρνείται να ομολογήσει τις γνώσεις του στην ιατρική, εκτός αν τον ξυλοφορτώσουν. Οι υπηρέτες βρίσκουν τον Σγαναρέλο να κόβει ξύλα και να πίνει στο δάσος εκεί κοντά και τον χτυπούν μέχρι που τελικά παραδέχεται ότι είναι γιατρός.[3]
Πράξη Β: Ο άρχοντας Γερόντιος θρηνεί για την ασθένεια της κόρης του Λουτσίντα, η οποία έχει μυστηριωδώς χάσει την ομιλία της, γεγονός που καθυστερεί τον γάμο της με τον Οράτιο, τον γαμπρό που της έχει επιβάλει. Αρνείται να ακούσει τη σοφή συμβουλή της Ζακελίνας, της παραμάνας της κόρης του, η οποία προσπαθεί να του εξηγήσει ότι η κοπέλα θα γινόταν καλά αν ο πατέρας της της επέτρεπε να παντρευτεί τον Λέανδρο, τον νεαρό με τον οποίο είναι ερωτευμένη. Αλλά ο Λέανδρος δεν είναι αρκετά πλούσιος για τον Γερόντιο. Οι υπηρέτες παρουσιάζουν τον Σγαναρέλο ντυμένο γιατρό στον Γερόντιο και ο ψευτογιατρός, αφού εξετάζει την Λουτσίντα (και φλερτάρει τη Ζακελίνα), παρουσιάζει το πόρισμα με διάφορες επιστημονικές ασυναρτησίες σε ψεύτικα λατινικά, προσπαθώντας μανιωδώς να περάσει ως πραγματικός γιατρός, κυρίως από φόβο μην τον ξυλοκοπήσουν ξανά, και συμβουλεύει να την ταΐσουν ψωμί βουτηγμένο σε κρασί. Φεύγει αφού έχει εισπράξει γερή αμοιβή από τον Γερόντιο και αποφασίζει να εγκαταλείψει την ξυλουργική και να παραμείνει «γιατρός» για το υπόλοιπο της ζωής του.[4]
Πράξη Γ: Καθώς επιστρέφει στο σπίτι, ο Σγαναρέλος συναντά τον Λέανδρο, ο οποίος του αποκαλύπτει ότι η ασθενής του στην πραγματικότητα προσποιείται απλώς ότι είναι άρρωστη, για να αποφύγει τον γάμο με έναν πλούσιο άνδρα που δεν αγαπά και τον παρακαλεί να τον βοηθήσει να συναντήσει τη Λουτσίντα, κάτι που ο ψευτογιατρός δέχεται όταν ο νεαρός άνδρας του προσφέρει μια καλή αμοιβή. Έτσι, ο Λέανδρος μεταμφιέζεται σε φαρμακοποιό και ακολουθεί τον Σγαναρέλο. Στο δρόμο για το σπίτι του Γερόντιου, συναντούν έναν χωρικό, ο οποίος παρακαλεί τον γιατρό να θεραπεύσει τη γυναίκα του. Ο Σγαναρέλος τον προστάζει να δώσει στην άρρωστη λίγο τυρί και πληρώνεται για την ιατρική του συμβουλή.
Ενώ ο Γερόντιος εξηγεί στον Σγαναρέλο ότι η θεραπεία που συνέστησε για την κόρη του έχει επιδεινώσει την ασθένειά της, ο Λέανδρος, τον οποίο ο Γερόντιος δεν έχει αναγνωρίσει, μιλά με τη Λουτσίντα. Στη συνέχεια, η νεαρή γυναίκα ξαναβρίσκει τη μιλιά της και μαλώνει με τον πατέρα της για τον γάμο της. Ο Σγαναρέλος διατάζει τον Λέανδρο να χορηγήσει μια διορθωτική θεραπεία στη νεαρή κοπέλα. Το νεαρό ζευγάρι βγαίνει από τη σκηνή.
Ο υπηρέτης, που ανακάλυψε την απάτη, έρχεται να ενημερώσει τον Γερόντιο για την εξαπάτηση της οποίας έπεσε θύμα: ο γέρος διατάζει να συλλάβουν τον Σγαναρέλο και θέλει να τον κρεμάσει. Η Μαρτίνα φτάνει, αναζητώντας τον άντρα της και ανακαλύπτει ότι ο Σγαναρέλος είναι φυλακισμένος. Ο Γερόντιος αρνείται κάθε επιείκεια για τον ψευτογιατρό, ο οποίος σώζεται από την απροσδόκητη επιστροφή της Λουτσίντας και του Λέανδρου, που εξηγεί ότι μόλις έμαθε πως κληρονόμησε την περιουσία του θείου του. Ο Γερόντιος τον δέχεται τότε ως γαμπρό. Η Μαρτίνα και ο Σγαναρέλος, συμφιλιωμένοι, επιστρέφουν στο σπίτι.[5]
Διασκευές Επεξεργασία
Το έργο έχει διασκευασθεί για την όπερα κομίκ από τον Σαρλ Γκουνό το 1858 και για τον κινηματογράφο.[6]
Ελληνικές μεταφράσεις Επεξεργασία
- Γιατρός με το στανιό, μετάφραση: Γιάννης Μαγκλής, εκδόσεις Δωρικός, 1988
- Γιατρός με το στανιό, μετάφραση: Δημήτριος Λάμψας, εκδόσεις Δωδώνη, 1994. [7]
- Γιατρός με το στανιό, μετάφραση: Κώστας Τσιάνος, εκδόσεις Αιγόκερως, 2012
- Ραδιοφωνική διασκευή για Το Θέατρο της Δευτέρας.[8]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ . «babelio.com/livres/Moliere-Le-medecin-malgre-lui».
- ↑ Η μουσική χάθηκε με εξαίρεση 4 μέρη: "Qu'il est doux charmante Climène" H.460, "Deux beaux yeux, un teint de jaunisse" H.460 a, "Le beau jour dit une bergère" H.460 b, "Un flambeau, Jeanette, Isabelle" H.460 c (catalogue raisonné H. W. Hitchcock)
- ↑ . «superprof.fr/ressources/langues/francais/college-fr2/3eme-fr2/jean-baptiste-poquelin-auteur».
- ↑ . «people.wku.edu/medecin_malgre_lui_resume».
- ↑ . «bacfrancais.com/bac_francais/resume-moliere-medecin-malgre-lui».
- ↑ . «imdb.com/Il medico per forza».
- ↑ . «politeianet.gr/books/-moliere-jean-baptiste-de-dodoni-giatros-me-to-stanio».
- ↑ . «youtube.com/Γιατρός με το στανιό' (Moliere) - Θέατρο της Δευτέρας (1984)».