Βικιπαίδεια

Γκαλλερία Μποργκέζε

μουσείο τέχνης στη Ρώμη
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 13/01/2017.

Η Γκαλλερία Μποργκέζε (Galleria Borghese) βρίσκεται στον Οίκο Μποργκέζε (Casino Borghese) της ομώνυμης βίλλας, στη Ρώμη. Πρόκειται για μικρό σχετικά μουσείο, μοναδικό όμως ως προς τους πίνακες του Καραβάτζο και τα γλυπτά του Μπερνίνι που διαθέτει.

Γκαλλερία Μποργκέζε
Galleria Borghese
Η πρόσοψη της Γκαλλερία Μποργκέζε
Χάρτης
Είδοςμουσείο τέχνης[1][2][3], μουσείο, αρχαιολογικό μουσείο[2][4][5], Ιταλικό εθνικό μουσείο[2], Istituto museale ad autonomia speciale και d:Q124830411[3]
ΔιεύθυνσηPiazzale Scipione Borghese 5, I-00197 Roma[6], Piazzale Scipione Borghese 5, 00197 Roma[2] και Piazzale Scipione Borghese 5, Roma[3]
Γεωγραφικές συντεταγμένες41°54′51″N 12°29′32″E
Διοικητική υπαγωγήΤομέας 1 της Ρώμης[2]
ΤοποθεσίαVilla Borghese Pinciana[7]
ΧώραΙταλία[8]
Έναρξη κατασκευής1903
Ολοκλήρωση1902
ΈνοικοιBorghese Collection
ΙδιοκτήτηςΙταλία[9]
ΔιαχειριστήςBorghese Collection
ΑρχιτέκτοναςΦλαμίνιο Πόντζιο[10] και Giovanni Vasanzio[10]
Προστασίαιταλικό πολιτισμικό αγαθό[8]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το ανάκτορο οικοδομήθηκε στις αρχές του 17ου αιώνα από τον αρχιτέκτονα Flaminio Ponzio για τον καρδινάλιο Σκιπίωνα Μποργκέζε, συλλέκτη έργων τέχνης και προστάτη του Μπερνίνι. Ήδη από τον 18ο αιώνα η βίλα ήταν δημόσιο μουσείο και το 1902 αγοράστηκε από το ιταλικό κράτος.

Ο καρδινάλιος ήταν ένας από τους πρώτους προστάτες του Μπερνίνι και ένας ενθουσιώδης συλλέκτης έργων του Καραβάτζιο, που εκπροσωπείται καλά στην πινακοθήκη με τα έργα Αγόρι με καλάθι με φρούτα, Η γραφή του Αγ. Ιερωνύμου, Νεαρός Βάκχος ασθενής, κ.ά. Άλλοι αξιοσημείωτοι πίνακες περιλαμβάνουν τον Ιερό και βέβηλο έρωτα του Τιτσιάνο, την Ταφή του Ιησού του Ραφαήλ, έργα των Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, Φεντερίκο Μπαρότσι, κ.ά.

Ιστορία Επεξεργασία

Ο οικίσκος (casino) Μποργκέζε βρισκόταν στα προάστεια της Ρώμης του 17ου αι. Το 1655 ο συγγραφέας Τζων Έβελυν τον περιέγραψε ως "έναν ευχάριστο Παράδεισο" με "αναβρυτήρια με διάφορες εφευρέσεις, αλσύλια και ρυάκια νερού". Επίσης περιγράφει τα κλουβιά (vivarium) με στρουθοκαμήλους, κύκνους, γερανούς "και διάφορα σπάνια ζώα". Ο πρίγκιπας Μαρκαντόνιο Γ΄ (1730-1800) ξεκίνησε τη μετατροπή της αρχιτεκτονικής του πάρκου σε κήπο αγγλικού τοπίου. Επίσης το 1775, υπό την επίβλεψη του αρχιτέκτονα Αντόνιο Ασπρούτσι, άρχισε την αντικατάσταση της παλαιάς ταπετσαρίας και των δερμάτινων καλυμμάτων· αναδιάταξε τη θέση των γλυπτών και αρχαιοτήτων σε νέα, θεματική σειρά. Η ανανεωμένη βίλα έγινε πολυσύχναστο μουσείο. Τα 42 σχέδια της ανακαίνισης της βίλας αποκτήθηκαν από το Ίδρυμα Ερευνών Γκέτι, που έκανε έκθεση το 2000 στο Λος Άντζελες με το θέμα αυτό.

Το 1808 ο πρίγκιπας Καμίλλο Μποργκέζε της Σουλμόνα, του οποίου η σύζυγος Πωλίνα Βοναπάρτη ήταν αδελφή του Ναπολέοντα Α΄, πιέστηκε να πωλήσει τα ρωμαϊκά γλυπτά και αρχαιότητες της Συλλογής στον αυτοκράτορα των Γάλλων. Έτσι ο διάσημος Μονομάχος, το πιο διάσημο γλυπτό της Συλλογής, τώρα θαυμάζεται στο Μουσείο του Λούβρου, όπως και ο Ερμαφρόδιτος.

Η βίλα Μποργκέζε τροποποιόταν και επεκτεινόταν για χρόνια, ώσπου πωλήθηκε στην ιταλική κυβέρνηση το 1902, μαζί με τους κήπους που την περιβάλλουν και τα άλση της ιδιοκτησίας Μποργκέζε.

Η συλλογή Επεξεργασία

 
Ο ιερός και ο βέβηλος έρωτας του Τιτσιάνο, π. 1514.

Η Πινακοθήκη περιλαμβάνει 20 δωμάτια, σε δύο ορόφους. Ο κύριος όροφος είναι αφιερωμένος στις κλασικές αρχαιότητες από τον 1ο αι. μ.Χ. ως τον 3ο αι., όπως το περίφημο ψηφιδωτό των μονομάχων (320-330 μ.Χ.), που βρέθηκε στην ιδιοκτησία των Μποργκέζε στην Τορρενόβα, στη βίλα Καζιλίνα έξω από τη Ρώμη το 1834. Επίσης κλασικά και νεο-κλασικά γλυπτά, όπως η "Νικηφόρος Αφροδίτη (Venus Victrix)". Η διακόσμηση της βίλας υιοθετεί την οφθαλμαπάτη (trompe l' oeil), όπως στη οροφογραφία του πρώτου σαλονιού, έργο του Σικελού Μαριάνο Ρόσι, που κάνει καλή χρήση της προοπτικής βράχυνσης, ώστε το έργο να μοιάζει τρισδιάστατο.

Ο Τζαν Λορέντσο Μπερνίνι στους Μποργκέζε Επεξεργασία

Πολλά γλυπτά εκτίθενται στους χώρους για τους οποίους φτιάχτηκαν, όπως αρκετά έργα του Τζαν Λορέντσο Μπερνίνι. Τα τελευταία αποτελούν ένα σημαντικό ποσοστό της παραγωγής του σε κοσμικά γλυπτά. Από τα πρώτα του έργα είναι Η αίγα Αμάλθεια με τον Δία βρέφος και Φαύνο (1615) και Ο Αινείας, ο Αγχίσης και ο Ασκάνιος (1618-19). Πιο δυναμικά είναι τα έργα Η αρπαγή της Περσεφόνης (1621-22), Ο Απόλλων και η Δάφνη (1622-25) και ο Δαβίδ (1623), τα οποία θεωρούνται από τα έργα που επηρέασαν πολύ. Επιπρόσθετα, στην Πινακοθήκη περιλαμβάνονται αρκετές προτομές του: μία με τον πάπα Παύλο Ε΄ και δύο με τον Σκιπίωνα Μποργκέζε, πρώιμο προστάτη του. Η δεύτερη προτομή οφείλεται σε ένα μεγάλο ράγισμα[ασαφές], που ανακαλύφθηκε στο μάρμαρο της πρώτης κατά τη δημιουργία της.

Κοντινά μουσεία Επεξεργασία

Κοντά στους κήπους Μποργκέζε βρίσκεται η Εθνική Πινακοθήκη της Σύγρονης Τέχνης, που εξειδικεύεται σε έργα της ιταλικής τέχνης του 19ου και 20ου αι. και το Εθνικό Ετρουσκικό Μουσείο της Βίλλα Τζούλια, συλλογή από προ-Ρωμαϊκά αντικείμενα, κυρίως Ετρουσκικά, που ανακαλύφθηκαν στη Ρώμη.

Επιλογή των έργων Επεξεργασία

Γλυπτά Επεξεργασία

  •  
    Η Αλήθεια ξεσκεπάζεται από τον Χρόνο, Μπερνίνι π. 1645-1652.
  •  
    Απόλλων και Δάφνη, Μπερνίνι π. 1622
  •  
    Η Αρπαγή της Περσεφόνης, Μπερνίνι π. 1621
  •  
    Δαβίδ του Μπερνίνι, π. 1623-1624
  •  
    Η Πωλίνα Βοναπάρτη, Αντόνιο Κανόβα.
  •  
    προτομή του Σκιπίωνα Μποργκέζε, Μπερνίνι π. 1632

Πίνακες Επεξεργασία

  •  
    Η Μέλισσα, Ντόσσο Ντόσσι, π. 1507
  •  
    Ο Άγ. Ιερώνυμος γράφει, Καραβάτζιο π. 1606
  •  
    Η Αποκαθήλωση, Ραφαήλ, π. 1507
  •  
    Ο Άγ. Ιωάννης ο Βαπτιστής, Καραβάτζιο π. 1610
  •  
    Το τελευταίο δείπνο, Τζάκοπο Μπεσσάνο, π. 1546
  •  
    Μαντόνα, Παιδί και φίδι, Καραβάτζιο π. 1605-1606
  •  
    Η Δανάη, Κορρέτζο π. 1530
  •  
    Παιδί με καλάθι γεμάτο φρούτα, κραβάτζιο π. 1593
  •  
    Η Άρτεμη και οι Νύμφες της, Ντομενιτσίνο π. 1616-1617
  •  
    Η Μαστίγωση του Ιησού, Τίσιαν π. 1560
  •  
    Η Αποκαθήλωση, Σίστο Μπανταλόκιο π. 1610
  •  
    Ο Άγ. Ιωάννης ο Βαπτιστής, Πάολο Βερονέζε, π. 1562
  •  
    Η Αποκαθήλωση, Πάτερ Πάουλ Ρούμπενς π. 1602
  •  
    Το κονσέρτο, Γκέρριτ φαν Χόντηορστ π. 1626-1630
  •  
    Πορτραίτο ενός άνδρα, Αντονέλλο ντα Μεσσίνα π. 1474-1475
  •  
    Κυρία με Μονόκερο, Ραφαήλ π. 1505
  •  
    Η Αφροδίτη δένει τα μάτια του έρωτα, Τίσιαν π. 1565
  •  
    Ο Άγ. Δομίνικος, Τίσιαν π. 1565
  •  
    Πορτραίτο ενός άνδρα, Παρμιτζινίνο π. 1528
  •  
    Η Μαντόνα, το Παιδί και δύο άγιοι, Λορέντσο Λόττο π. 1508
  •  
    Η Σωσάνα και οι πρεσβύτεροι, Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς π. 1607-1608
  •  
    Η Μαντόνα και το Παιδί, Τζοβάννι Μπελλίνι π. 1510
  •  
    Νεαρός Βάκχος ασθενής, Καραβάτζιο π. 1593
  •  
    Αυτοπροσωπογραφία, Τζαν Λορέντσο Μπερνίνι π. 1623

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ galleriaborghese.beniculturali.it/info/.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Indagine sui musei e le istituzioni similari». ISTAT 2020 survey on museums and similar institutions. 2022.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 «Indagine sui musei e le istituzioni similari». ISTAT 2022 survey on museums and similar institutions. 2024.
  4. ↑ Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ιταλίας: «Indagine sui musei e le istituzioni similari». ISTAT 2019 survey on museums and similar institutions. 2021.
  5. ↑ Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ιταλίας: ISTAT 2015 survey on museums and similar institutions. 2017. www.istat.it/it/archivio/167566.
  6. ↑ dati.beniculturali.it. galleriaborghese.beniculturali.it.
  7. ↑ galleriaborghese.beniculturali.it/index.php?it%2F3%2Fil-luogo-e-la-sede.
  8. ↑ 8,0 8,1 dati.beniculturali.it.
  9. ↑ galleriaborghese.beniculturali.it/index.php?it%2F4%2Fstoria-del-museo.
  10. ↑ 10,0 10,1 galleriaborghese.beniculturali.it/en/il-museo/la-villa/.

Πηγές Επεξεργασία

  • Web Gallery of Art, image collection, virtual museum, searchable database of European fine arts (1100–1850)
  • Bust of Scipione Borghese by BERNINI, Gian Lorenzo

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γκαλλερία_Μποργκέζε&oldid=10032564"