Γλώσσες του Ουζμπεκιστάν
Οι γλώσσες του Ουζμπεκιστάν είναι κυρίως τουρκικές γλώσσες.
Τουρκικές γλώσσες
ΕπεξεργασίαΗ Ουζμπεκική γλώσσα είναι μία από τις τουρκικές γλώσσες που συγγενεύουν με την Ουιγουρική γλώσσα. Και οι δύο ανήκουν στον κλάδο γλωσσών Καρλούκ της οικογένειας των Τουρκικών γλωσσών. Η ουζμπεκική γλώσσα είναι η μόνη επίσημη κρατική γλώσσα,[1] και από το 1992 γράφεται επίσημα με το λατινικό αλφάβητο.
Τα Καρακαλπακικά είναι επίσης τουρκική γλώσσα αλλά συγγενεύει περισσότερο με τα Καζακικά. Ομιλείται στη Δημοκρατία του Καρακαλπακστάν και έχει επίσημο καθεστώς εκεί. Αυτή η γλώσσα μιλιέται από μισό εκατομμύριο άτομα. Περισσότεροι από 800.000 άνθρωποι μιλούν επίσης την καζακική γλώσσα.
Πριν από τη δεκαετία του 1920, η γραπτή γλώσσα των Ουζμπέκων ονομαζόταν Τούρκι (γνωστή στους δυτικούς μελετητές ως Τσαγκατάι) και χρησιμοποιούσε το αλφάβητο Νασταλίκ. Το 1926 εισήχθη το λατινικό αλφάβητο και πέρασε από αρκετές αναθεωρήσεις σε όλη τη δεκαετία του 1930. Τέλος, το 1940, οι Σοβιετικές αρχές εισήγαγαν το κυριλλικό αλφάβητο και χρησιμοποιήθηκε μέχρι την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Το 1993 τα ουζμπεκικά μεταφέρθηκαν στο λατινικό αλφάβητο (Ουζμπεκικό αλφάβητο), το οποίο τροποποιήθηκε το 1996 και διδάσκεται στα σχολεία από το 2000. Τα σχολεία, κολέγια και πανεπιστήμια παραδίδουν μαθήματα μόνο στο λατινικό αλφάβητο. Την ίδια στιγμή, το κυριλλικό αλφάβητο σταμάτησε να είναι επίσημο για τη γλώσσα. Το Κυριλλικό χρησιμοποιείται σε πολλές δημοφιλείς εφημερίδες και ιστοτόπους. Μερικά από τα κείμενα στην τηλεόραση σε ορισμένα κανάλια είναι διπλότυπα στο κυριλλικό αλφάβητο. Το κυριλλικό αλφάβητο είναι δημοφιλές στην παλαιότερη γενιά των Ουζμπέκων που μεγάλωσε με αυτό το αλφάβητο.[2]
Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες
Επεξεργασία
Παρόλο που η ρωσική γλώσσα δεν είναι επίσημη γλώσσα στη χώρα, χρησιμοποιείται ευρέως σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των επίσημων εγγράφων. Έτσι, τα ρωσικά είναι ντε φάκτο δεύτερη επίσημη γλώσσα στο Ουζμπεκιστάν. Τα ρωσικά είναι σημαντική γλώσσα για την διαεθνική επικοινωνία, ειδικά στις πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της καθημερινής τεχνικής, επιστημονικής, κυβερνητικής και επιχειρηματικής χρήσης. Η χώρα φιλοξενεί επίσης περίπου ένα εκατομμύριο κατοίκους των οποίων η μητρική γλώσσα είναι τα ρωσικά.[3][4][5][6][7][6]Κατά την Σοβιετική περίοδο, όπου το Ουζμπεκιστάν (τότε Ουζμπεκική ΣΣΔ) αποτελούσε μέρος της Σοβιετικής Ένωσης, τα ρωσικά απολάμβαναν επίσημη θέση στο Ουζμπεκιστάν (ήταν γλώσσα διαεθνικής επικοινωνίας από το 1989 και μετά). Στο Ουζμπεκιστάν κυκλοφορούν πολλές εφημερίδες και περιοδικά στα ρωσικά. Σε όλη τη χώρα, υπάρχουν 848 με τα ρωσικά ως μέσο διδασκαλίας, έχοντας συνολικά 372.256 μαθητές.
Η τατζικική γλώσσα (μια ποικιλία των Περσικών) είναι ευρέως διαδεδομένη στις πόλεις Μπουχάρα και Σαμαρκάνδη εξαιτίας του σχετικά μεγάλου πληθυσμού των εθνικών Τατζίκων (επίσημα αριθμούν 1.5 εκατομμύριο άτομα, αλλά μη επίσημες επιστημονικές εκτιμήσεις αναφέρουν ότι αριθμούν 8-11 εκατομμύρια άτομα).[8] Βρίσκεται επίσης σε μεγάλους θύλακες στο Κασανσάι, Τσουστ, Ριστάν και Σοχ στην κοιλάδα Φεργκάν, καθώς και στο Μπουρτσμούλλα, Αχανγκαράν, Μπαγκιστάν στη μεσαία περιοχή του Σιρ Ντάρια και τέλος στο Σαχρισάμπζ, Κάρσι, Κιτάμπ και τις κοιλάδες των ποταμών Καφρινγκάν και Τσαγκανιάν, σχηματίζοντας συνολικά περίπου το 10-15% του πληθυσμού του Ουζμπεκιστάν.[9]
Νόμοι
ΕπεξεργασίαΔεν υπάρχουν γλωσσικές απαιτήσεις για την απόκτηση Ουζμπεκικής ιθαγένειας.[6]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Mansurov, Nasim (8 Δεκεμβρίου 1992). «Constitution of the Republic of Uzbekistan». Umid.uz. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2010.
- ↑ Kamp, Marianne (2008). The New Woman in Uzbekistan: Islam, Modernity, and Unveiling Under Communism. University of Washington Press. ISBN 0-295-98819-3. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Απριλίου 2015.
- ↑ Юрий Подпоренко (2001). «Бесправен, но востребован. Русский язык в Узбекистане». Дружба Народов. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2016.
- ↑ Евгений Абдуллаев (2009). «Русский язык: жизнь после смерти. Язык, политика и общество в современном Узбекистане». Неприкосновенный запас. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2016.
- ↑ А. Е. Пьянов. «СТАТУС РУССКОГО ЯЗЫКА В СТРАНАХ СНГ». 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2016.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Languages in Uzbekistan Αρχειοθετήθηκε 11 September 2016 στο Wayback Machine. – Facts and Details
- ↑ «Uzbekistan's Russian-Language Conundrum». Eurasianet.org. 19 Σεπτεμβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2010.
- ↑ Richard Foltz (1996). «The Tajiks of Uzbekistan». Central Asian Survey 15 (2): 213–216. doi:. https://archive.org/details/sim_central-asian-survey_1996-06_15_2/page/213.
- ↑ Cordell, Karl (1998) Ethnicity and Democratisation in the New Europe, Routledge, (ISBN 0415173124), p. 201: "Consequently, the number of citizens who regard themselves as Tajiks is difficult to determine. Tajikis within and outside of the republic, Samarkand State University (SamGU) academic and international commentators suggest that there may be between six and seven million Tajiks in Uzbekistan, constituting 30% of the republic's 22 million population, rather than the official figure of 4.7% (Foltz 1996;213; Carlisle 1995:88).