Γουταπέρκα
Ο όρος γουταπέρκα (αγγλ. gutta-percha, gutta perca) μπορεί να αναφέρεται σε:
- Πλατύφυλλο είδος δέντρου του γένους Palaquium που ανήκει στην οικογένεια των Sapotaceae και ευδοκιμεί στην υποτροπική και τροπική ζώνη του πλανήτη, κυρίως στις Φιλιππίνες και τo Βόρνεο.
- Βιοπολυμερές υλικό που αποτελεί το κόμμι από τα είδη Palaquium και χαρακτηρίζεται ως άκαμπτο, βιολογικά αδρανές, ελαστικό, ηλεκτρικά μη αγώγιμο και θερμοπλαστικό. Αποτελεί δηλαδή ένα φυσικό εκχύλισμα που προέρχεται πρωτίστως από το είδος Palaquium gutta. Από χημικής άποψης ανήκει στην ίδια οικογένεια με το φυσικό καουτσούκ, το οποίο όμως κυρίως χρησιμοποιείται ως ελαστομερές, μετά την εισαγωγή χημικών διασταυρώσεων.
Χημικά, η γουταπέρκα είναι πολυτερπένιο, πολυμερές του ισοπρενίου και συγκεκριμένα είναι trans-1,4-πολυισοπρένιο. Αντίθετα, το cis-1,4-πολυισοπρένιο είναι το καουτσούκ.[2] Η γουταπέρκα είναι ένα ημικρυσταλλικό, θερμοπλαστικό πολυμερές και σε θερμοκρασία δωματίου είναι στερεό που θυμίζει συνθετικά πλαστικά, όπως π.χ. το πολυαιθυλένιο. Βέβαια, η γουταπέρκα εμφανίζει χαμηλότερο σημείο τήξης: περίπου 60οC).[3]
_(14598075089).jpg)
Χρησιμοποιείται ευρέως στην ηλεκτρολογία ως ηλεκτρικός μονωτής αλλά και στην οδοντιατρική.
Η γουταπέρκα παρέμεινε κύριο βιομηχανικό προϊόν μέχρι τον 20ό αιώνα, όταν και σταδιακά αντικαταστάθηκε από συνθετικά πολυμερή, όπως π.χ. από θερμοπλαστικά (πολυαιθυλένιο) ή άλλοτε από θερμοσκληρυνόμενα, π.χ. βακελίτης). Υπάρχει επίσης στη φύση ένα παρόμοιας χημικής σύστασης και ιδιοτήτων αλλά φθηνότερο φυσικό υλικό, που ονομάζεται μπαλάτα (balatá) ή γουταμπαλάτα (gutta-balatá) και προέρχεται δέντρα της Καραϊβικής και της κεντρικής Αμερικής, και χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ B.K. Sharma, Industrial Chemistry, p. 1117, Krishna Prakashan Media, 1991 (ISBN 8187224991)
- ↑ Alamgir, A. N. M. (23 Ιουνίου 2018). Therapeutic Use of Medicinal Plants and their Extracts: Volume 2: Phytochemistry and Bioactive Compounds (στα Αγγλικά). Springer. σελ. 183. ISBN 978-3-319-92387-1.
- ↑ Text Book of Endodontics (στα Αγγλικά). Elsevier India. 2009. σελ. 186. ISBN 978-81-312-2181-5.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Gutta-percha στο Wikimedia Commons- Gutta-percha on the Transatlantic cable site
- The Gutta Percha Company on the History of the Atlantic Cable site
- «The New Philippine Currency». Annual Reports of the War Department for the Fiscal Year Ended June 30, 1903 - Report of the Philippine Commission. VI. Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office. 1904. σελίδες 388–411. OCLC 220674586.
