Το γυροσκόπιο είναι μια συσκευή που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση ή τη διατήρηση του προσανατολισμού και της γωνιακής ταχύτητας .[1][2] Είναι ένας περιστρεφόμενος τροχός ή δίσκος στον οποίο ο άξονας περιστροφή είναι ελεύθερος να λάβει οποιονδήποτε προσανατολισμό από μόνος του. Κατά την περιστροφή, ο προσανατολισμός αυτού του άξονα δεν επηρεάζεται από την κλίση ή την περιστροφή της βάσης, σύμφωνα με τη διατήρηση της στροφορμής. Χρησιμοποιήθηκε και ονομάστηκε έτσι από τον Ζαν Μπερνάρ Λεόν Φουκώ το 1852, ο οποίος προσπάθησε με αυτή να αποδείξει την περιστροφή της Γης.[3][4]

Ελεύθερο γυροσκόπιο, με περιστρεφόμενος ο γυροσφόνδυλο, και με ελευθερία κίνησης των τριών αξόνων του, (δακτυλίων), ο ίδιος διατηρεί σταθερή κατεύθυνση

Υπάρχουν επίσης γυροσκόπια που βασίζονται σε άλλες αρχές λειτουργίας, όπως τα συσκευασμένα με μικροτσίπ γυροσκόπια MEMS που βρίσκονται σε ηλεκτρονικές συσκευές (μερικές φορές ονομάζονται γυρόμετρα), λέιζερ δακτυλίου στερεάς κατάστασης, γυροσκόπια οπτικών ινών και το εξαιρετικά ευαίσθητο κβαντικό γυροσκόπιο.[5]

Οι εφαρμογές των γυροσκόπιων περιλαμβάνουν συστήματα αδρανειακής πλοήγησης, όπως στο διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, ή μέσα στο χαλύβδινο κύτος ενός βυθισμένου υποβρυχίου. Λόγω της ακρίβειάς τους, τα γυροσκόπια χρησιμοποιούνται επίσης σε γυροθεοδόλιθους για τη διατήρηση της κατεύθυνσης στην εξόρυξη σήραγγας.[6] Τα γυροσκόπια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή γυροσκοπικών πυξίδων, που συμπληρώνουν ή αντικαθιστούν μαγνητικές πυξίδες (σε πλοία, αεροσκάφη και διαστημόπλοια, οχήματα γενικά), για να βοηθήσουν στη σταθερότητα (ποδήλατα, μοτοσικλέτες και πλοία) ή να χρησιμοποιηθούν ως μέρος ενός συστήματος αδρανειακής καθοδήγησης.

Τα γυροσκόπια MEMS είναι δημοφιλή σε ορισμένα ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης, όπως τα smartphone.[7]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Gyroscope». Oxford Dictionaries. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2015. 
  2. Kabai, Sándor (28 Σεπτεμβρίου 2007). «Gyroscope». Wolfram Demonstrations Project. Wolfram. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2008. 
  3. L. Foucault (1852) "Sur les phénomènes d’orientation des corps tournants entraînés par un axe fixe à la surface de la terre – Nouveaux signes sensibles du mouvement diurne" (On the phenomena of the orientation of rotating bodies carried along by an axis fixed to the surface of the earth – New perceptible signs of the daily movement), Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des Sciences (Paris), vol. 35, pages 424–427. Available on-line (in French): Gallica.bnf.fr Σφάλμα στο πρότυπο webarchive: Ελέγξτε την τιμή |url=. Empty.
  4. Circa 1852, Friedrich Fessel, a German mechanic and former secondary school teacher, independently developed a gyroscope. See: (1) Julius Plücker (September 1853) "Über die Fessel'sche rotationsmachine", Annalen der Physik, vol. 166, no. 9, pages 174–177; (2) Julius Plücker (October 1853) "Noch ein wort über die Fessel'sche rotationsmachine", Annalen der Physik, vol. 166, no. 10, pages 348–351; (3) Charles Wheatstone (1864) "On Fessel's gyroscope" Σφάλμα στο πρότυπο webarchive: Ελέγξτε την τιμή |url=. Empty., Proceedings of the Royal Society of London, vol. 7, pages 43–48.
  5. Tao, W.; Liu, T.; Zheng, R.; Feng, H. (2012). «Gait Analysis Using Wearable Sensors». Sensors (Basel, Switzerland) 12 (2): 2255–2283. doi:10.3390/s120202255. PMID 22438763. Bibcode2012Senso..12.2255T. .
  6. «20 things you didn't know about tunnels». Discover. 29 Απριλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουνίου 2009. 
  7. Kelon, Leo (9 September 2014). «Smartwatches: Specs and reviews for the leading models». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 August 2015. https://web.archive.org/web/20150828140736/http://www.bbc.com/news/technology-29107354. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία