Δαμάνια Ηρακλείου
Συντεταγμένες: 35°8′3″N 25°6′54″E / 35.13417°N 25.11500°E
Τα Δαμάνια είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Αρχανών-Αστερουσίων στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης και παλιότερα ανήκε στην επαρχία Μονοφατσίου του νομού Ηρακλείου. Η θέση του είναι στις νοτιοανατολικές πλαγιές του υψώματος Όφις, κοντά στην Ιερά Μονή Επανωσήφη. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 33,7 χλμ. Η αμπελοκαλλιέργεια και η ελαιοκομία είναι οι κύριες ασχολίες των κατοίκων του οικισμού. Στα Δαμάνια υπάρχει Δημοτικό Σχολείο.
| Δαμάνια | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ηρακλείου |
| Δήμος | Αρχανών-Αστερουσίων |
| Δημοτική Ενότητα | Νίκου Καζαντζάκη |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Κρήτη |
| Νομός | Ηρακλείου |
| Υψόμετρο | 420 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Δαμάνα |
Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία
Για την ονομασία του οικισμού, ο Νικόλαος Πλάτων υποστηρίζει ότι αυτή προήλθε από προγενέστερο τύπο Δαμάνα, που με τη σειρά του προέρχεται από το Δα Μα= Μήτηρ Γη.
Το 1583 στην απογραφή του Καστροφύλακα[1]αναφέρεται Damagna με 51 κατοίκους. Στην ίδια απογραφή αναγράφονται οι οικισμοί Arcadi, με 91 κατοίκους και Mellidhochori[2]με 23 κατοίκους.
Επί Τουρκοκρατίας δεν κατοικούσε κανένας Έλληνας στα χωριά. Το 1834 στο Αρκάδι αναφέρονται 6 οικογένειες Οθωμανών. Το 1881 αναφέρονται 117 Τούρκοι στα Δαμάνια, 40 στο Μελισσοχώρι, όπως αναγράφεται το Μελιδοχώρι στην απογραφή αυτή, και 57 στο Αρκάδι. Έπειτα από τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαταστάθηκαν στα Δαμάνια πρόσφυγες από τη Σελεύκεια της Μικράς Ασίας. Οι πλέον ηλικιωμένοι μιλούν την τουρκική γλώσσα.
Την περίοδο της Ναζιστικής Κατοχής, το Μελιδοχώρι αποτέλεσε κέντρο της Εθνικής Αντίστασης. Στο χωριό εγκαταστάθηκε ασύρματος σε σπήλαιο, όπως επίσης και δικαστήριο που δίκαζε τους «δωσίλογους» και τους έριχναν σε παρακείμενη χαράδρα.
Στη θέση Κουρήνα ανακαλύφθηκε το 1915 σημαντικός θολωτός τάφος με νερό, που χρησιμοποιούνταν από τους Μουσουλμάνους κατοίκους για την ύδρευση. Είναι κτισμένος σύμφωνα με το μυκηναϊκό σύστημα. Έχει δρόμο μήκους 10μ. και πλάτους 1μ. και νεκρικό θάλαμο διαστάσεων 4Χ2,80 και ύψους 4 μ. με δάπεδο στρωμένο με πλάκες, Ανασκάφηκε από τον Ξανθουδίδη και βρέθηκαν τρεις κιβωτιόσχημες λάρνακες από πηλό, καθώς επίσης και διάφορα κτερίσματα. Χρονολογείται από την Υστερομινωική εποχή, το 13ο αιώνα π.Χ.
Δείτε Κοινότητα Δαμανίων
Πηγές Επεξεργασία
- Το Ηράκλειον και ο νομός του. Ηράκλειο: Νομαρχία Ηρακλείου. 1971.