Διεθνής Σύμβαση Patent Cooperation Treaty

Σημαντικό κατόρθωμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ενιαίος τίτλος που αποτελεί συγχώνευση δύο κλάδων του δικαίου: της βιομηχανικής και της πνευματικής ιδιοκτησίας) θεωρείται η υπογραφή της διεθνούς Συνθήκης Συνεργασίας για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που έγινε στην Ουάσιγκτον στις 19.6.1970 και κυρώθηκε με τους νόμους 1883/1990 και 2385/1995. Αυτή τέθηκε σε ισχύ την 1.6.1978. Τροποποιήσεις υπήρξαν στις 2.10.1979 και στις 3.2.1984.

Η Διεθνής Σύμβαση Patent Cooperation Treaty είναι ελεγχόμενη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO). Οδήγησε στην ίδρυση ένωσης για συνεργασία των συμβαλλομένων κρατών (περισσότερες από 140 χώρες της Σύμβασης των Παρισίων) στον τομέα της κατάθεσης, της έρευνας και της εξέτασης των αιτήσεων προστασίας των εφευρέσεων, όπως και για παροχή ειδικών τεχνικών υπηρεσιών (άρθρο 1). Η σύμβαση, καθιστά δυνατή την αναζήτηση προστασίας διπλώματος ευρεσιτεχνίας για μια εφεύρεση ταυτόχρονα σε έναν μεγάλο αριθμό από χώρες με την υποβολή μιας “διεθνούς” αίτησης (αντί να υποβάλει πολλές ξεχωριστές εθνικές ή περιφερειακές αιτήσεις) για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Οποιοσδήποτε είναι υπήκοος ή κάτοικος ενός συμβαλλόμενου κράτους στο PTC μπορεί να υποβάλλει μια τέτοια αίτηση. Η χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας είναι υπό τον έλεγχος εθνικών/περιφερειακών γραφείων (“εθνική φάση”). Δε δημιουργείται ενιαίο και αυτόνομο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ή υπόδειγμα χρησιμότητας με τη σύμβαση αυτή. Αυτό το οποίο συμβαίνει είναι ότι η διαδικασία απονομής για το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας είναι εκείνη που η εθνική νομοθεσία προβλέπει (μετά από την κατάθεση της αίτησης και από τη σύνταξη διεθνούς έκθεσης έρευνας).

*Άρθρο 1: θεσπίζει ένα κοινοτικό δίκαιο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, το οποίο εφαρμόζεται στο κοινοτικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Πρόκειται για αυτόνομο, κοινοτικό δίκαιο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, το οποίο θα συνυπάρχει με τα δίκαια εθνικών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και το σύστημα ευρωπαϊκών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Αυτό το συγκεκριμένο άρθρο παρέχει ακόμα τον ορισμό του κοινοτικού διπλώματος ευρεσιτεχνίας: ως κοινοτικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας νοείται κάθε ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που χορηγείται από το γραφείο για όλη την επικράτεια της κοινότητας.

Οι αιτούντες έχουν διεθνώς προστασία των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για τις εφευρέσεις του σε πολλές χώρες ταυτόχρονα.
Βοηθά τα γραφεία ευρεσιτεχνίας με τις αποφάσεις χορήγησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.
Η πρόσβαση του κοινού σε τεχνικές πληροφορίες σχετικά με τις εφευρέσεις έχει γίνει πιο εύκολη.
Αναβάλλει τις μεγάλες δαπάνες που συνδέονται με τη διεθνή προστασία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.
Παροχή ισχυρής βάσης για τις αποφάσεις κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.
Η χρήση της είναι από μεγάλες εταιρίες του κόσμου, ερευνητικά ιδρύματα και πανεπιστήμια εφόσον επιζητούν διεθνή προστασία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.

Βασικά Βήματα Διαδικασίας Patent Cooperation Treaty (PCT) Επεξεργασία

Με βάση τις απαιτήσεις διατύπωσης της PTC πρέπει να γίνει κατάθεση μιας διεθνής αίτησης σε μία γλώσσα και να πληρωθεί ένα σύνολο τελών.
Τα δημοσιευμένα έγγραφα που μπορεί να επηρεάσουν την απόφαση για δυνατότητα κατοχύρωσης της εφεύρεσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας προσδιορίζει μια “Διεθνής Αρχή Έρευνας (ISA)” (ένα από τα μεγαλύτερα γραφεία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας του κόσμου). Ακόμα, συντάσσει μια γνωμοδότηση για τη δυνατότητα κατοχύρωσης της εφεύρεσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.
Το περιεχόμενο της διεθνούς αίτησης αποκαλύπτεται στον κόσμο (Διεθνής Δημοσίευση) το συντομότερο δυνατό μετά τη λήξη 18 μηνών από την παλαιότερη ημερομηνία κατάθεσης.
Μία “Διεθνής Αρχή Έρευνας (ISA)” που είναι διατεθειμένη να πραγματοποιήσει Συμπληρωματική Διεθνή Έρευνα (προαιρετική) και δεν πραγματοποίησε εκείνη την κύρια έρευνα, προσδιορίζει δημοσιευμένα έγγραφα που μπορεί να μην έχουν ερευνηθεί από την “Διεθνή Αρχή Έρευνας (ISA)” που διενήργησε την κύρια έρευνα (λόγω της ποικιλομορφίας της προϋπάρχουσας στάθμης της τεχνικής σε διάφορες γλώσσες και σε διαφορετικούς τεχνικούς τομείς).
Μία “Διεθνής Αρχή Έρευνας (ISA)”, μετά από αίτημα, πραγματοποιεί μια ακόμα ανάλυση δυνατότητας κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας (Διεθνής Προκαταρκτική Εξέταση (προαιρετική)), μετά τη διεθνή δημοσίευση, σε μια έκδοση τροποποιημένη της αίτησης συνήθως.
Αφού τελειώσει η διαδικασία PCT, αυτός που έκανε την αίτηση θα αρχίσει να επιδιώκει τη χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας απευθείας ενώπιον των εθνικών/περιφερειακών γραφείων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας των χωρών των οποίων θέλει να αποκτήσει (Εθνική Φάση).

Διάρκεια Διαδικασίας Patent Cooperation Treaty (PCT) Επεξεργασία

Συνήθως κάποιος μπορεί να έχει έως και 18 μήνες από την στιγμή που θα καταθέσει τη διεθνή αίτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας (οι μήνες γίνονται 30 από την ημερομηνία υποβολής της αρχικής αίτησης για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας σε περίπτωση που κάποιος έχει λόγο να διεκδικήσει προτεραιότητα) προτού να πρέπει να ξεκινήσει τις διαδικασίες της εθνικής φάσης στα επιμέρους γραφεία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας (δηλαδή πολύ πιθανόν είναι κάποιος να έχει τουλάχιστον 18 μήνες επιπλέον πριν από την στιγμή κατά την οποία θα πρέπει να ικανοποιεί τις εθνικές απαιτήσεις από ότι αν δε χρησιμοποιεί τη διαδικασία PCT).

Ο επιπλέον αυτός χρόνος μπορεί να φανεί χρήσιμος στην αξιολόγηση των πιθανοτήτων απόκτησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και εμπορικής εκμετάλλευσης της εφεύρεσης στις χώρες που πρόκειται επιδιώξει ο αιτών προστασία με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Ακόμα, ο χρόνος βοηθά στην εκτίμηση τόσο της τεχνικής αξίας της εφεύρεσης όσο και της συνεχιζόμενης ανάγκης για προστασία σε αυτές τις χώρες.

Πλεονεκτήματα Συνθήκης Συνεργασίας για Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας Επεξεργασία

Τα πλεονεκτήματα αυτά αφορούν τους αιτούντες, τα γραφεία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και το ευρύ κοινό:

Αν κάποιος δεν έχει χρησιμοποιήσει τη διαδικασία PCT, έχει έως και 18 μήνες περισσότερο για να εξετάσει τη σκοπιμότητα της επιδίωξης της προστασίας σε ξένες χώρες, σε κάθε ξένη χώρα να μπορέσει να ορίσει τοπικούς πράκτορες διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, να γίνει προετοιμασία των αναγκών για την μετάφραση και να καταβληθούν τα εθνικά τέλη που έχουν προβληθεί.
Το να είναι μια διεθνής αίτηση στη μορφή που ορίζεται από την PCT είναι θετικό διότι σε αυτήν την περίπτωση δε μπορεί να απορριφθεί για τυπικούς λόγους από οποιοδήποτε γραφείο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας συμβαλλομένου κράτους της PCT κατά την εθνική φάση επεξεργασίας της αίτησης.
Σημαντικές πληροφορίες περιέχουν η έκθεση διεθνούς έρευνας καθώς και η γραπτή γνωμοδότηση. Οι πληροφορίες αυτές έχουν να κάνουν με τη δυνατότητα κατοχύρωσης με δίπλωνα ευρεσιτεχνίας της εφεύρεσης, παρέχοντας έτσι μια ισχυρή βάση λήψης επιχειρηματικών αποφάσεων για το πώς κάποιος πρέπει να προχωρήσει.
Στη διάρκεια της διεθνούς προκαταρκτικής εξέτασης (προαιρετική) υπάρχει η δυνατότητα τροποποίησης της διεθνής αίτησης. Ακόμα, μπορεί να γίνει συζήτηση με τον εξεταστή για να υπάρξει πλήρης υποστήριξη της αίτησης που υποβλήθηκε καθώς και να γίνει η κατάλληλη προετοιμασία της αίτησης (πριν τα διάφορα εθνικά γραφεία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας την υποβάλουν σε επεξεργασία).
Μπορεί να μειωθεί αρκετά ή ακόμα και να εξαλειφθεί το έργο της αναζήτησης και της εξέτασης των γραφείων των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στην εθνική φάση εξαιτίας της έκθεσης διεθνούς έρευνας, της γραπτής γνωμοδότησης και πιθανώς της διεθνής προκαταρκτικής έκθεσης για τη δυνατότητα κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που συνοδεύουν την διεθνή αίτηση.
Στα συμβαλλόμενα κράτη (περισσότερες από 140 χώρες της Σύμβασης των Παρισίων) που έχουν συμφωνίες επισπευσμένης διεκδίκησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας PCT με τα γραφεία που λειτουργούν ως “Διεθνής Αρχή Έρευνας (ISA)” μπορεί να υπάρξει επιτάχυνση στις διαδικασίες εξέτασης της εθνικής φάσης.
Σε καλύτερη θέση είναι τα τρίτα πρόσωπα ώστε να διατυπώσουν μια βάσιμη άποψη για τις δυνατότητες κατοχύρωσης της εφεύρεσης που αξιώνεται (δεδομένου ότι μαζί με την έκθεση διεθνούς έρευνας δημοσιεύεται και κάθε διεθνής αίτηση).
Η διεθνής δημοσίευση της αίτησης (για τους αιτούντες) στο διαδίκτυο ενημερώσει τον κόσμο σχετικά με την αίτηση. Οι αιτούντες μπορούν να επισημάνουν το ενδιαφέρον τους για την σύναψη συμφωνιών παραχώρησης αδειών εκμετάλλευσης στο PATENTSCOPE. Το PATENTSCOPE μπορεί να αποτελέσει ένα αρκετά αποτελεσματικό μέσο διαφήμισης και αναζήτησης δυνητικών δικαιοδόχων.
Υπάρχει επιτάχυνση σε εξοικονομήσεις κόστους στις επικοινωνίες, στα ταχυδρομικά τέλη και στις μεταφράσεις. Αυτό, συμβαίνει επειδή το έργο που έχει γίνει γενικά στη διάρκεια της διεθνούς επεξεργασίας δεν επαναλαμβάνεται ενώπιον κάθε γραφείου (αρκεί για παράδειγμα ένα αντίγραφο του εγγράφου προτεραιότητας και όχι η υποβολή πολλών).

Εφαρμογή Διεθνούς Συνθήκης Συνεργασίας για Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας στην Ελλάδα Επεξεργασία

Η Ελληνική Κυβέρνηση στις 9.7.1990 διακήρυξε την προσχώρησή της στη διεθνή συνθήκη συνεργασίας για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας (Διακήρυξη: “Η Ελλάδα διακηρύττει ότι σύμφωνα με το άρθρο 64 της Συνθήκης, δε δεσμεύεται από ότι ορίζει το κεφάλαιο ΙΙ (άρθρα 31 μέχρι 42) και από τις αντίστοιχες ρυθμίσεις κανονισμών (κανονισμοί 53 μέχρι 78). Ωστόσο, στις 11.7.1996 η Ελληνική Δημοκρατία απέσυρε τη διακήρυξη που είχε κάνει στις 9.7.1990 για τη μη δέσμευσή της από το κεφάλαιο ΙΙ και δήλωσε την πλήρη εφαρμογή της διεθνούς συνθήκης συνεργασία για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας στην Ελλάδα, όπως η τελευταία ολοκληρώθηκε στις 19.6.1970 στην Ουάσιγκτον και διορθώθηκε - τροποποιήθηκε στις 2.10.1979 και στις 3.2.1984.

Στην περίπτωση που κάποιος σκέφτεται να καταθέσει μια τέτοια διεθνή αίτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας στο πλαίσιο της PCT, καλό θα ήταν να συμβουλευτεί έναν ειδικευμένο δικηγόρο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας ή πράκτορα στη χώρα του ή το εθνικό/περιφερειακό αρμόδιο γραφείο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

“Δίκαιο Διανοητικής Ιδιοκτησίας, Βιομηχανική - Πνευματική”, Βασίλης Αντωνόπουλος - Ρήγας Γιοβαννόπουλος - Λαμπρος Κοτσίρης, Εκδόσεις Σάκκουλα
www.wipo.int
www.obi.gr