Τάγμα των Δομινικανών

θρησκευτικό τάγμα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας
(Ανακατεύθυνση από Δομινικανοί)

Το Τάγμα του Αγίου Δομινίκου ή Τάγμα Ιεροκηρύκων (Ordo Praedicatorum, O.P.) είναι ένα θρησκευτικό τάγμα μοναχών, που ιδρύθηκε από τον ίδιον τον Άγιο Δομίνικο το 1215 με κύριο σκοπό τη σωτηρία των ψυχών των ανθρώπων, την υπεράσπιση της πίστης και την καταπολέμηση των αιρετικών.

Ο Άγιος Δομίνικος, ιδρυτής του τάγματος
Το βούλευμα «Religiosam vitam» (22 Δεκεμβρίου 1216)

Το Τάγμα αυτό αναγνωρίσθηκε επίσημα από τον Πάπα Ονώριο Γ' στις 22 Δεκεμβρίου του 1216.

Επικεφαλής του Τάγματος των Δομινικανών είναι ο λεγόμενος «Γενικός Μάγιστρος» (Magister Generalis), ο οποίος και διατηρεί ευρύτατη εξουσία επί πάντων των μοναχών του Τάγματος, οι οποίοι και οφείλουν προς αυτόν τυφλή υπακοή. Η εκλογή του Γ. Μάγιστρου γίνεται αρχικά από τη γενική συνέλευση του Τάγματος, όπου και στη συνέχεια επικυρώνεται από τον Πάπα, οπότε ο νεοεκλεγείς λαμβάνει και τον επίσημο τίτλο - αξίωμα του «Μagister sacri palatii«, αξίωμα που δόθηκε για πρώτη φορά από τον Πάπα Γρηγόριο Θ΄, το οποίο ο Γ. Μάγιστρος διατηρεί ισόβια. Κύριοι βοηθοί του Γ. Μάγιστρου στη διοίκηση του Τάγματος είναι οι λεγόμενοι «Socii».

Το Τάγμα αυτό διατηρεί επίσης και επαρχιακά τάγματα, (Μοναστήρια), των οποίων προΐσταται ο λεγόμενος «Prior provincialis», ο οποίος εκλέγεται ανά τετραετία. Κάθε επαρχιακό τάγμα των Δομινικανών, (Μοναστήρι), διοικείται από ιδιαίτερο «Prior» (= Ηγούμενο).

Το Τάγμα των Δομινικανών συνδέεται αναμφίβολα με το Τάγμα των Φραγκισκανών, την δε ακτημοσύνη που δέχεται το πρώτο τάγμα, παρέλαβε από το δεύτερο, από τον ίδιο τον ιδρυτή ως «μέσον ελευθερίας δράσης», σε αντίθεση με τους Φραγκισκανούς, που τη θεωρούσαν ως «μέσον σωτηρίας». Από πολύ νωρίς όμως μεταξύ των δύο αυτών Ταγμάτων δημιουργήθηκε μια έντονη αντιζηλία, η οποία κατέληξε σε έχθρα με έντονη αντίθεση ακόμη και στη διδασκαλία, με συνέπεια οι μεν Δομινικανοί να ακολουθήσουν αργότερα τον δικό τους Θωμά τον Ακινάτη, οι δε Φραγκισκανοί τον Δουνς Σκώτο, λεγόμενοι οι πρώτοι Θωμιστές (εκ του Θωμά) και οι δεύτεροι Σκωτιστές (εκ του Σκώτου).

Διδασκαλικές διαφορές

Επεξεργασία

Έτσι οι σπουδαιότερες διαφορές μεταξύ των θρησκευτικών ταγμάτων των Θωμιστών και των Σκωτιστών ήταν και είναι:

  1. Οι Θωμιστές τόνιζαν περισσότερο τη γνώση, ενώ οι Σκωτιστές περισσότερο την πράξη και το ήθος.
  2. Γενικά ως προς τις διάφορες έριδες ιδεών, οι Θωμιστές έκλειναν προς τον Αριστοτέλη, ενώ οι Σκωτιστές προς τον Πλάτωνα.
  3. Ως προς τη σχέση της Θείας χάριτος προς την ελευθερία, οι πρώτοι έκλειναν προς τον Αυγουστίνο, ενώ οι δεύτεροι προς τον Πελάγιο.
  4. Εκείνο όμως που όξυνε περισσότερο τις μεταξύ τους διαφορές ήταν το ζήτημα της «αμώμου συλλήψεως» της Θεοτόκου, όπου το καταπολεμούσαν οι Δομινικανοί, αλλά το υποστήριζαν οι Φραγκισκανοί, οι οποίοι και βρήκαν θερμούς υποστηρικτές του ζητήματος τους Ιησουίτες, που αντιμαχόταν τους Δομινικανούς.

Παρατηρήσεις

Επεξεργασία

Σήμερα τα Μοναστήρια των Δομινικανών κυμαίνονται σε 300 ανδρώα, με 3000 μοναχούς και 90 γυναικεία, με 1500 περίπου μοναχές. Αξιοπρόσεκτο πάντως είναι το γεγονός, ότι γενικά οι Δομινικανοί εκτιμούν ιδιαίτερα τη γνώση και ασχολήθηκαν περισσότερο από κάθε άλλους με τα γράμματα και τις επιστήμες· πολλοί από αυτούς διακρίθηκαν ιδιαίτερα, καταλαμβάνοντας επίζηλες θέσεις, τόσο στην Εκκλησία όσο και σε Πανεπιστήμια, ως καθηγητές. Επίσης πολλοί εργάσθηκαν με ζήλο σε ιεραποστολές.

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
 
Θυρεός του Δομινικανού Τάγματος
  • William A. Hinnebusch OP, Kleine Geschichte des Dominikanerordens, aus dem Amerikanischen von Chr. Holzer OP und W. Locher, Dominikanische Quellen und Zeugnisse Bd. 4, St. Benno Verlag, Leipzig 2004, ISBN 3-7462-1688-5
  • Wolfram Hoyer (Hg.): Jordan von Sachsen. Von den Anfängen des Predigerordens. Dominikanische Quellen und Zeugnisse Bd. 3. Leipzig 2002 ISBN 3-7462-1574-9
  • Timothy Radcliffe: Gemeinschaft im Dialog. Ermutigung zum Ordensleben. Dominikanische Quellen und Zeugnisse Bd. 2. Leipzig 2001 ISBN 3-7462-1450-5
  • Thomas Eggensperger, Ulrich Engel: Frauen und Männer im Dominikanerorden. Geschichte - Spiritualität - aktuelle Projekte. Topos-Tb, Mainz 1992 ISBN 3-7867-1660-9
  • Ulrich Engel (Hrsg.): Dominikanische Spiritualität. Dominikanische Quellen und Zeugnisse Bd. 1. Leipzig 2000 ISBN 3-7462-1358-4
  • Ingo Ulpts: Die Bettelorden in Mecklenburg. Ein Beitrag zur Geschichte der Franziskaner, Klarissen, Dominikaner und Augustiner-Eremiten im Mittelalter. Saxonia Franciscana 6. Werl 1995 ISBN 3-87163-216-3

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία