Ο '''Μητροφάνης Γ΄''' ήταν Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το [[1565]] ως το [[1572]] και από το [[1579]] ως το [[1580]].
Γεννήθηκε γύρω στο [[1520]] στο [[Πικρίδιο]] (Χάσκιοϊ) της Κωνσταντινούπολης. Ο πατέρας του ήταν [[Βούλγαροι|Βούλγαρος]] έμπορος κεραμικών. Το κοσμικό του όνομα ήταν Μανουήλ. Εκάρη μοναχός στη [[Μονή Μεγίστης Λαύρας]] του [[Άγιο Όρος|Αγίου Όρους]] και υπηρέτησε ως εφημέριος του ναού της Αγίας Παρασκευής στο Χάσκιοϊ. Όταν ο προσωπικός του φίλος [[Διονύσιος Β΄|Διονύσιος Γαλατιανός]] εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης, ο Μητροφάνης αποσπάστηκε στον Πατριαρχικό ναό και το [[15511546]] εξελέγη Μητροπολίτης [[Καισάρεια|Καισαρείας]] με την υποστήριξη του Πατριάρχη [[Διονύσιος Β΄|Διονυσίου Β΄]]. Ο ίδιος Πατριάρχης του ανέθεσε αποστολές στη [[Βενετία]], τη [[Ρώμη]] και την [[Κέρκυρα]]. Ενώ ήταν Πατριαρχικός Έξαρχος στη Ρώμη, συνάντησε με δική του πρωτοβουλία τον [[Πάπας Ιούλιος Γ΄|Πάπα Ιούλιο Γ΄]], με αποτέλεσμα να καθαιρεθείπροκληθεί σοβαρή κρίση στους κόλπους της Εκκλησίας και αντιδράσεις που έπληξαν τον ίδιο τον Πατριάρχη. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να μετατεθείκαθαιρεθεί στηκαι να εκτοπιστεί Μητρόποληστην ΠαροναξίαςΠαροναξία. Το [[1551]] συγχωρήθηκε και αποσύρθηκε στη Μονή Αγίας Τριάδας στη [[Χάλκη (Τουρκία)|Χάλκη]], την οποία ανακαίνισε, οργάνωσε και εφοδίασε με αξιόλογη βιβλιοθήκη.
Τον Ιανουάριο του [[1565]] εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης με την υποστήριξη του προκρίτου Μιχαήλ Καντακουζινού, ο οποίος όμως είχε και την ευθύνη της καθαίρεσής του, στις [[4 Μαΐου]]το [[1572]]. Κατά την Πατριαρχία του ασχολήθηκε με οικονομικά και διοικητικά ζητήματα του Πατριαρχείου, και περιόδευσε στη [[Μολδαβία]]. Ήταν διαλλακτικός με Ρωμαιοκαθολικούς και Προτεστάντες και ακολούθησε φιλενωτική πολιτική.
Μετά την καθαίρεσή του, ανέλαβεκαι ενώ συνέχισε να διαμένει στη Μονή Αγίας Τριάδος, του δόθηκε εις ζωαρκείαν τηη Μητρόπολη [[Χίος|Χίου]] και κατόπιν τηη Μητρόπολη [[Λάρισα|Λαρίσης]], την οποία πούλησε για χίλια φλουριά. Προσπάθησε χωρίς επιτυχία να επανέλθει στον Οικουμενικό Θρόνο και το [[1573]] εξορίστηκε στο [[Άγιο Όρος]] για το λόγο αυτό. Συνέχισε όμως τις προσπάθειές του, και πέτυχε να επανεκλεγεί Πατριάρχης τοστις Νοέμβριο[[29 Νοεμβρίου]] του [[1579]]. Παρέμεινε στο Θρόνο μέχρι το θάνατό του, στις [[9 Αυγούστου]] [[1580]]. Τάφηκε στη μονή της Παναγίας Παμμακαρίστου στην Κωνσταντινούπολη.
