|
==Φωνολογία==
Στη φωνολογία, και οι σπάνιες και κοινές καινοτομίες που περιγράφονται στην Κοινή ελληνική γίνονται αρκετά γενικευμένες.
*Το φωνήεν η έχει συγχωνευθεί ήδη με το ι, εκτός από τον Πόντο και την Καππαδοκία, όπου συντήρησε την αρχαία του αξία (νύφε, κεπίν, τίμεσον, Ελλένικος, θελυκό, πεγάιδι).
*Το φωνήεν ου και ο δίφθογγος οι, που κατά τη διάρκεια της Ελληνιστικής Κοινής είχε πάρει τον ήχο του γαλλικού "u", συγχωνεύτηκε επίσης με το ι το 10ο αιώνα, εκτός από μερικές τοπικές διαλέκτους όπως αυτές της Αίγινας και των Μεγάρων (και οι δύο στον Σαρωνικό κόλπο) και στην Κύμη της Ιταλίας (κιούτομαι, χιούρος, τσιουλία, Κούμη).
*Το φωνήεν ω σε περιορισμένες περιπτώσεις μετατρέπεται σε ου (ζουμιν, κλουβίν, κουνούπιν, κουπίν, αλωπού, μαιμού, Γιλλού).
*Το φωνήεν ε μετατρέπεται περιστασιακά σε ι κοντά στο α και ο, και κατά τη διάρκεια του 13ου αιώνα χάνει τον τόνο του (μηλέα>μηλιά, λεοντάριν>λιοντάριν), παντού εκτός από τον [[Πόντος|Πόντο]], την [[Καππαδοκία]], τα [[Επτάνησα]] και τη [[Νότια Ιταλία]].
*Το φωνήεν ο αποβάλλεται βαθμιαία από το τέλος της λέξης στις καταλήξεις -ιον, -ιος (καλαμάριν, κουβάριν, σακκίν, χαρτίν, κύρις).
*Ο φωνητικός συνδυασμός ου-ε προφέρεται περιστασιακά ως ο (μόδωκε, οπόχουν, πόναι, οπόκαμεν, πόλειπες).
*Τα σύμφωνα κ και π μετατρέπονται περιστασιακά σε χ και φ όταν ακολουθεί το τ (νύχτα, προσεχτικά, σουδαχτικά, εκλεχτοί, εφτά, λεφτός, φτωχός, βαφτίζω).
*Το σύμφωνο θ μετατρέπεται περιστασιακά σε τ όταν προηγείται το φ και χ (εγεύτη, φτοράν, φτόνος, παρευτύς, εταράχτησαν, να συναχτούν, να δεχτούμε, μάχεστε, επιάστη).
*Το φωνήεν υ από τους διφθόγγους αυ και ευ, που από τον καιρό της Κοινής Ελληνικής είχε αποκτήσει ήδη τον ήχο φ και β, τώρα σιγείται περιστασιακά πριν το μ (θάμα, ψέμα), και μετατρέπεται σε π πριν το σ (απεζέψασιν, επλέψασιν, ωδήγεψαν, να θεραπέψουν, ανάπαψη).
*Το φωνήεν υ σε συνδυασμό με υν μετατρέπεται σε μ (εύνοστος>έμνοστος, χαύνος>χάμνος, ελαύνω>λάμνω).
*Τα ρινικά σύμφωνα μ και ν σιγώνται πριν από άφωνα τριβόμενα (νύφη, άθος, πεθερός).
*Η κατάληξη -ν συνεχίζει να προφέρεται (καλαμάριν, κουβάριν, σακκίν, χαρτίν) και σε διάφορες περιπτώσεις εμφανίζεται ισοδύναμα (γάλαν, οξύγαλαν, πράμαν, εγίνοτον, επνίγην, εκτίστην).
==Σημειώσεις==
|
