Βαλεντίν Βολόσινοφ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

[[Image:Voloshinov.gif|left|thumb|Βαλεντίν Βολόσινοφ]]

Η κύρια έμπνευση του βιβλίου δεν προέρχεται, παρόλ’παρόλα αυτά, από τους ιδρυτές του Μαρξισμού τους οποίους ο Βολόσινοφ είδε ως εν πολλοίς αδιάφορους για τη μελέτη της [[γλώσσα|γλώσσας]]. Αντίθετα, οι θεωρίες του Βολόσινοφ οικοδομήθηκαν στη βάση της κριτικής συνάντησής του με την έννοια των δημιουργικών ή “γενετικών” πλευρών της γλώσσας του [[Βίλχελμ Φον Χούμπολτ]] και με την αντιμετώπιση της γλώσσας ως συστήματος σημείων που προτάθηκε από τον [[Φερντινάντ ντε Σωσσύρ]]. Σε κάποια βαθμό, η γλωσσική σκέψη του Βολόσινοφ διαμεσολαβήθηκε επίσης από τις αναλύσεις του σύγχρονού του σοβιετικού γλωσσολόγου [[Νικολάι Μαρ]].

Για το Βολόσινοφ, η γλώσσα είναι το μέσο της ιδεολογίας και δεν μπορεί να διαχωριστεί από την ιδεολογία. Η ιδεολογία, όμως, δεν πρέπει να γίνει κατανοητή με την κλασική μαρξιστική έννοια σαν ένα απατηλό νοητικό φαινόμενο που εμφανίζεται σαν αντανάκλαση μιας “πραγματικής”«πραγματικής» υλικής οικονομικής βάσης. Η γλώσσα, σαν ένα κοινωνικά κατασκευασμένο σύστημα [[σημείο (σημειωτική)|σημείων]], είναι αυτή που επιτρέπει στη [[συνείδηση]] να εμφανιστεί και είναι καθεαυτή μια υλική πραγματικότητα. Εξαιτίας αυτής της άποψης ότι η γλώσσα είναι το ιδιαίτερο ανθρώπινο χαρακτηριστικό, ο Βολόσινοφ υποστήριζε ότι η μελέτη της λεκτικής αλληλεπίδρασης είναι κλειδί για την κατανόηση της [[Κοινωνική ψυολογίαψυχολογία|κοινωνικής ψυχολογίας]]. Ο Βολόσινοφ υποστήριξε επιπλέον την κατανόηση των ψυχολογικών μηχανισμών μέσα σε ένα πλαίσιο ιδεολογικής λειτουργίας στο βιβλίο του ''Φροϋδισμός: Μια μαρξιστική κριτική''

Είναι λάθος, υποστήριξε ο Βολόσινοφ, η προσπάθεια να μελετηθεί η γλώσσα αφηρημένα και συγχρονικά (δηλαδή ανιστορικά), όπως έκανε ο Σωσσύρ. Οι λέξεις, για το Βολόσινοφ, είναι δυναμικά κοινωνικά που παίρνουν διαφορετικές σημασίες για διαφορετικές [[κοινωνική τάξη|κοινωνικές τάξεις]] σε διαφορετικά ιστορικά πλαίσια. Η σημασία των λέξεων δεν υπόκειται σε παθητική κατανόηση αλλά περιλαμβάνει την ενεργή συμμετοχή τόσο του ομιλητή (ή συγγραφέα) όσο και του ακροατή (ή αναγνώστη). Ενώ κάθε λέξη είναι ένα σημείο που πήραμε από ένα κατάλογο διαθέσιμων σημείων, η χειραγώγηση της λέξης που περιλαμβάνεται σε κάθε [[λεκτική πράξη]] ή εκφώνημα ρυθμίζεται από κοινωνικές σχέσεις. Σύμφωνα με την άποψη του Βολόσινοφ η σημασία των λεκτικών σημείων είναι η αρένα μια συνεχούς πάλης των τάξεων: μια κυρίαρχη τάξη θα προσπαθήσει να στενέψει τη σημασία των κοινωνικών σημείων, κάνοντάς τα “μονοφωνικά”«μονοφωνικά», αλλά η σύγκρουση των διαφορετικών ταξικών συμφερόντων σε καιρούς κοινωνικής αναταραχής θα κάνει ξεκάθαρη την “πολύφωνικότητα”«πολύφωνικότητα» των λέξεων.

Λόγω της θέσης του ότι η “πάλη«πάλη για τη σημασία”σημασία» συμπίπτει με την ταξική πάλη, οι θεωρίες του Βολόσινοφ μπορούν να θεωρηθούν ως προάγγελος των θεωριών του ιταλού κομμουνιστή [[Αντόνιο Γκράμσι]], που και εκείνος ενδιαφερόταν για τη γλωσσολογία.

*[http://pubs.socialistreviewindex.org.uk/isj75/parring.htm κριτική συζήτηση του Voloshinov στο τέυχος 75 του "«International Socialism"»]

[[Κατηγορία:Γλωσσολόγοι|Βολόσινοφ,Μαρξιστές Βαλεντίνθεωρητικοί|Βολοσινοφ]]

[[Κατηγορία:Σοβιετικοί|Βολόσινοφ,Γεννήσεις Βαλεντίντο 1895|Βολοσινοφ]]

[[Κατηγορία:Κομμουνιστές|Βολόσινοφ,Θάνατοι Βαλεντίντο 1936|Βολοσινοφ]]