'''ΚαρτελΚαρτέλ''' σημαίνει την σύμπραξη μερικών ατόμων ή [[εταιρεία|εταιρειών]] (παραγωγών συνήθως) με σκοπό την αθέμιτη χειραγώγηση της [[αγορά|αγοράς]] προς όφελος των μελών του καρτέλ. Η λέξη προέρχεται μάλλον απο το [[Ελληνική γλώσσα|ελληνικό]] ''[[χάρτα]]'', [[λατινικήΛατινική γλώσσα|λατινικά]] ''charta'', [[αγγλικήΑγγλική γλώσσα|αγγλικά]] ''chart''. Αρχικά σήμαινε γραπτή πρόσκληση σε [[μονομαχία]], αργότερα σήμαινε το γραπτό [[λίβελοςλίβελλος|λίβελολίβελλο]]. ΚαταΚατά τοτον [[170ς17ος αιώνας|160017ο αιώνα]] άρχισε να σχετίζεται με συμφωνία ανταλλαγής αιχμαλώτων πολέμου και κάποια στιγμή αργότερα πήρε το σημερινό νόημα.
Συνηθέστερος τύπος καρτέλ είναι η σύμπραξη εμπόρων/παραγωγών για να ανεβάσουν τεχνητά τις [[τιμή|τιμές]].
Γραμμή 5:
Η [[θεωρία παιγνίου]] και τα σύγχρονα [[οικονομικά]] λένε ότι η διατήρηση της συνεργασίας σε ένα καρτέλ δεν είναι εύκολη, καθώς κάθε μέλος έχει συμφέρον να αποκλίνει από την συμφωνημένη συμπεριφορά (να ρίξει τις τιμές π.χ. και να λάβει μεγαλύτερο μέρος της πελατείας).
Από τα πιο επιτυχημένοεπιτυχημένα καρτέλ στην ιστορία είναι ο [[ΟΠΕΚ]], ο σύνδεσμος των πετρελαιοπαραγωγών χωρών που με ηγέτηηγέτιδα την [[Σαουδική Αραβία]] συγκεντρώνει περιπου 40% της παγκόσμιας παραγωγής και των 70% των γνωστών αποθεμάτων [[πετρέλαιο|πετρελαίου]]. Ας σημειωθεί ότι μεγάλοι παραγωγοί όπως η [[Ρωσία]] και το [[Μεξικό]] δεν ανήκουν στον ΟΠΕΚ και συχνά αντιτίθενται στις κινήσεις του, καθώς και ότι παρά τον εκτεταμένο έλεγχο του στην ποσότητα παραγωγής πετρελαίου, ο ΟΠΕΚ δεν κατάφερε να διατηρήσει μακροπρόθεσμα την τιμή του πετρελαίου στα υψηλά επίπεδα που κατάφερε να την εκτινάξει αρχικά, επαληθεύοντας εν μέρει τις θεωριτικέςθεωρητικές υποθέσεις για την μακροπρόθεσμη απόδοση των καρτέλ.
Η λέξη ''[[τραστ]]'' χρησιμοποιείται επίσης συχνά σαν συνώνυμο του καρτέλ.
