Βικιπαίδεια

Αμοργιανοί Αιτωλοακαρνανίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
TOTTI87 (συζήτηση | συνεισφορές)
17 επεξεργασίες
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ -κόπυ http://www.facebook.com/home.php#/group.php?gid=46680689241
Γραμμή 1:
{{coord|38.8617|21.3481|format=dms|display=title}}
== ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ - ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙA ==
'''Αμοργιανοί''' είναι η ονομασία για την πρώην κοινότητα και σημερινό Δημοτικό Διαμέρισμα του [[Δήμος Ινάχου|Δήμου Ινάχου]], της επαρχίας [[Βάλτος Αιτωλοακαρνανίας|Βάλτου]], του [[Νομός Αιτωλοακαρνανίας|νομού Αιτωλοακαρνανίας]]. Σύμφωνα με την [[απογραφή]] του [[1991]] ο πληθυσμός ανερχόταν σε 476 κατοίκους, ενώ το [[2001]], η απογραφή έδειξε 439 κατοίκους. Το υψόμετρο του χωριού είναι 170 μέτρα. Το σημερινό χωριό μεταφέρθηκε τη δεκαετία του 1960 από την παλιά του τοποθεσία. Κοντά στο παλιό χωριό διασώζονται ερείπια αρχαίου κάστρου.
 
Από τους Αμοργιανούς κατάγονταν οι αγωνιστές κατά τον αγώνα για ανεξαρτησία (1821-1829) Λίτζος Χρήστος και Μάστορας ή Σαλοδήμος ή Αμοργιανιώτης Γεώργιος.
 
==Πηγές==
 
1. [[Εγκυκλοπαίδεια Δομή]] - τόμος 3ος σελ.248- Εκδόσεις Τεγόπουλου - Μανιατέα - Αθήνα 1996
 
2. Σταματελάτος Μ. & Βάμβα Φ. -Γεωγραφικό Λεξικό Της Ελλάδας - τόμος 1ος - σελ.99 - Εκδόσεις εφημερίδας "Το Βήμα" - Αθήνα 2006
 
3. Τέλωνας Νικόλαος - Οι Πρόμαχοι της Πατρίδος Βαλτινοί Αγωνιστές του '21 - σελ.145 & 149 - Αμφιλοχία 2004
Οι Αμοργιανοί είναι χωριό της επαρχίας Βάλτου του νομού Αιτωλοακαρνανίας . Το όνομα τους οφείλεται στην Αγία Μαρίνα και προέκυψε λόγω παραφθοράς με το πέρασμα των χρόνων κάποιων γραμμάτων της λέξης , περίπου ως εξής : Άι Μαρίνα - Αι Μαργιανού - Αμαργιανού (αυτή ήταν και η πρώτη ονομασία του χωριού) πριν καταλήξουμε στη σύχρονη εκδοχή με το όνομα "Αμοργιανοί" . Για τον ίδιο λόγο το επώνυμο " Αμοργιανιώτης " αποτελεί μεταγενέστερη εκδοχή της αρχικής μορφής ("Αμαργιανιώτης") , επώνυμο με το οποίο είναι γνωστοί πολυάριθμοι αγωνιστές του '21 . Ο οικισμός βρίσκεται σε υψόμετρο 170 μέτρων και υπάγεται στο δήμο Ινάχου , ο οποίος έχει συνολικά 7.283 κατοίκους (2001) και έκταση 592.627 χιλ.στρέμματα . Απέχει 26 χιλιόμετρα από την Αμφιλοχία , 37 από τη μεγαλύτερη πόλη του νομού , το Αγρίνιο , 76 από το Μεσολόγγι (πρωτεούουσα του νομού) και 321 από την Αθήνα (πρωτεύουσα της χώρας) . Οι Αμοργιανοί αποτέλεσαν και αποτελούν έως σήμερα ένα κατεξοχήν αγροτικό χωριό , στηριζόμενο διαχρονικά στην καλλιέργεια καπνού , αλλά και σε αρκετά μεγάλο βαθμό στην κτηνοτροφία . Παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια η καλλιέργεια καπνού διακόπηκε , με αποτέλεσμα να αυξηθεί κατακόρυφα η ανεργία και να μειωθεί στο ελάχιστο η γεωργική δραστηριότητα στην περιοχή . Έτσι λίγοι είναι πλέον εκείνοι που διατηρούν καλλιέργειες , ενώ σποραδικά καλλιεργούνται ελιές , καλαμπόκι , οπωροκηπευτικά , τριφύλλι και σπανιότερα αμπελώνες . O παλαιός οικισμός κτίστηκε το 1879 , όπως μαρτυρά και σχετική επιγραφή στην είσοδο του ναού του Αγίου Νικολάου αλλά και σε κάποια σπίτια του παλαιού οικισμού . Αξίζει να αναφερθεί ότι οι πρώτοι οικιστές του παλαιού χωριού κατοικούσαν κάτω από το αρχαίο κάστρο της περιοχής Μακριάδας . Το νέο χωριό κτίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του '60 στην πεδιάδα νοτιότερα του παλαιού οικισμού και σύμφωνα με την πιο πρόσφατη απογραφή (2001) οι κάτοικοι ανέρχονται σε 558 , παρουσιάζοντας όμως σταδιακή μείωση κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες ' αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μερικοί από αυτούς αναγκάστηκαν να αναζητήσουν εργασία σε μεγαλύτερα αστικά κέντρα (κυρίως Αθήνα , Αγρίνιο κ.ά.) . Σήμερα , πέντε περίπου δεκαετίες μετά την ανέγερσή του , το χωριό διαθέτει ασφαλτοστρωμένο οδικό δίκτυο , δημοτικό σχολείο με γήπεδο μπάσκετ , παιδική χαρά στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας και κεντρική πλατεία . Πριν μερικά χρόνια το χωριό διέθετε αστυνομικό τμήμα και ταχυδρομικό γραφείο , τα οποία όμως έχουν εδώ και περίπου δέκα χρόνια πάψει να λειτουργούν . Το κοντινότερο Γυμνάσιο βρίσκεται στη Μαλεσιάδα και Λύκειο στον Εμπεσό , ενώ το Κέντρο Υγείας του δήμου και το Δημαρχείο βρίσκονται στο Νέο Χαλκιόπουλο . Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.) λειτουργούν στη Μαλεσιάδα και στο Χαλκιόπουλο .
 
[[Κατηγορία:Χωριά του νομού Αιτωλοακαρνανίας]]
 
[[en:Amorgiani]]
 
 
== ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ==
 
 
Είναι γνωστό πως το κλίμα της χώρας μας είναι τυπικά μεσογειακό και κυριότερα χαρακτηριστικά του αποτελούν οι σχετικά ήπιοι αλλά υγροί χειμώνες , τα θερμά και αρκετά ξηρά καλοκαίρια και οι (σε γενικές γραμμές) μακρές περίοδοι ηλιοφάνειας κατά τη διάρκεια του έτους . Όσον αφορά τη Δυτική Ελλάδα στην οποία εντάσσεται και η περιοχή μας , το κλίμα χαρακτηρίζεται ως υγρό . Κύριο χαρακτηριστικό του αποτελούν οι συχνότατες και συνεχείς βροχοπτώσεις τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς κυρίως μήνες (αρχές Οκτωβρίου έως και το τέλος Μαρτίου) συνοδευόμενες από πολύ υψηλές τιμές υγρασίας . Χιόνια πολύ σπάνια θα δει κάποιος στους Αμοργιανούς . Παρότι το κρύο το χειμώνα είναι τσουχτερό , το χαμηλό υψόμετρο της περιοχής αλλά και το πεδινό έδαφος δεν ευνοούν το φαινόμενο της χιονόπτωσης . Παρόλα αυτά - όπως θα παρατηρήσετε και στη σχετική φωτογραφία στο τέλος του άρθρου - υπήρξαν φορές που οι νιφάδες έκαναν την εμφάνισή τους στη γύρω περιοχή , ακόμη και μέσα στο χωριό , για συντομότατο όμως χρονικό διάστημα . Όσο για τη θερινή περίοδο , οι θερμοκρασίες στην περιοχή μας φθάνουν σε πολύ υψηλά επίπεδα φθάνοντας και πιο σπάνια ξεπερνώντας ακόμα και τους 41 ή και 42'C . Μία από τις ιδιομορφίες του μικροκλίματος της περιοχής (κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες) είναι το ελαφρύ και δροσερό αεράκι που πνέει τις βραδινές ώρες από τα βορειοανατολικά του χωριού και διευκολύνει την κατάσταση , ιδιαίτερα όταν την ημέρα η θερμοκρασία είναι σταθερά πάνω από τους 33 - 35 'C . Όσον αφορά τους ανέμους , αυτό που χαρακτηρίζει το μικροκλίμα της περιοχής είναι οι ισχυρότατοι κατά περιόδους βόρειοι άνεμοι που πνέουν όλες τις εποχές του έτους . Το φαινόμενο αυτό βέβαια είναι κυρίως αποτέλεσμα της μορφολογίας του εδάφους της περιοχής . Κατά κανόνα η θερμότερη περόδος του έτους περιλαμβάνει το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουλίου και το πρώτο του Αυγούστου , με τη μέση θερμοκρασία στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδας να κυμαίνεται μεταξύ 29 και 35'C .
 
 
 
 
== ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΜΕ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ==
 
 
 
Σημαντικό ιστορικό αλλά και αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η τοποθεσία Μακριάδα , όπου υπάρχουν σωζόμενα ερείπια κάστρου .Το μέρος αυτό βρίσκεται σε ύψος περίπου 500 μέτρων , επιτρέποντας στο μάτι του παρατηρητή να φτάσει και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και να αγναντέψει κυριολεκτικά όλη τη γύρω περιοχή . Το σημαντικότερο όμως στοιχείο είναι μια επιγραφή που υπάρχει χαραγμένη σε έναν ογκώδη λίθο και αναφέρει (με κεφαλαία γράμματα) : " Ευρίπιον έργον επιμελητάς Κριτίνας Φαρσάλιος " . Ερείπια κάστρου υπάρχουν και σε ύψωμα κοντά στο γειτονικό χωριό των Γιαννοπούλων . Τα παραπάνω στοιχεία σε συνδυασμό και με κάποια ευρήματα πέριξ της λίμνης συγκλίνουν στο ενδεχόμενο ύπαρξης αρχαίου οικισμού ή και οικισμών στην ευρύτερη περιοχή , αν και είναι αρκετά δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια η χρονική περίοδος ανάπτυξής ή / και δραστηριοποίησής του . Προβάλλει λοιπόν επιτακτική η ανάγκη οι τοπικοί φορείς του δήμου Ινάχου αλλά και του νομού γενικότερα να συνεργαστούν τόσο με την Εφορεία αρχαιοτήτων όσο και με την αρχαιολογική εταιρεία Αγρινίου , ώστε να φωτιστεί μια έως σήμερα σκοτεινή αλλά καθόλου ασήμαντη πλευρά της ιστορίας του τόπου και του νομού γενικότερα .
 
 
 
 
== ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ - ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ ==
 
 
 
Ι) Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ '21
Είναι ιστορικά εξακριβωμένο σύμφωνα και με τα επίσημα αρχεία του Ελληνικού Κράτους πως στον αγώνα της Απελευθέρωσης των Ελλήνων από τον Τουρκικό ζυγό (1821 - 1830) έλαβαν μέρος (σε διάφορες τοπικές και όχι μόνο μάχες) αγωνιστές από τους Αμοργιανούς . Είναι ακόμα γνωστό πως στην ευρύτερη περιοχή του Βάλτου έδρασαν πολυάριθμοι Κλέφτες και Αρματολοί . Στο σημείο αυτό είναι σκόπιμο να παραθέσουμε μερικά ονόματα αγωνιστών με καταγωγή από τους Αμοργιανούς . Αυτοί είναι : Αμαργιανιώτης Γιώργος (υπαξιωματικός) , Αμαργιανιώτης Μήτρος (υπαξιωματικός) , Σαλοδήμος Βασίλης (στρατιώτης - αξιωματικός υπό τους Ίσκο - Καραγιάννη και Ράγκο παίρνοντας μέρος σε πολλές μάχες) , Σαλταούρας Γιάννης (με συμμετοχή στις μάχες Πέτα , Άρτας , Μακρυνόρους κ.ά. καθώς και στην πολιορκία του Μεσολογγίου) . Ξεχωριστής αναφοράς χρήζει ο αγωνιστής Μάστορας ή Σαλοδήμος ή Αμοργιανιώτης Γεώργιος . Υπήρξε γενναιότατος πολεμιστής και σύμφωνα με αίτηση που κατέθεσε ο ανιψιός του Ανδρέας αναφερόμενος στη δράση του θείου του , μαθαίνουμε μεταξύ άλλων ότι : "' Όλος του ο βίος ήτο γεμάτος από αγώνες και ανδραγαθήματα κατά των εχθρών της πατρίδος . Μεταξύ χιλιάδων στρατιωτών αυτός πρώτος επετέθη εις Άρταν , ούτος πρώτος εις (...) και πρώτος ούτος ετιμήθη με τον βαθμόν του πεντηκοντάρχου εις την στρατηγίαν του Α.Καραγιάννη . Τούτου πεσόντος εις την δευτέραν πολιορκίαν πρό της εξόδου ευρέθη υπό τας διαταγάς του στρατηγού Ι.Ζέρβα " . Ο αγωνιστής Λίτζος Χρήστος
έλαβε μέρος στις μάχες Πλάκας , Άρτας , Μακρυνόρους όπου έδειξε πολεμώντας ηρωικά υπό τις διαταγές των Γ.Καραισκάκη , Θ.Γρίβα και Γ.Γρίβα . Ένας ακόμη συμπατριώτης μας ο οποίος έλαβε μέρος σε πολεμικές συγκρούσεις ονομαζόταν Ζώης Βασίλειος . Οι οπλαρχηγοί Ράγκος , Ν.Ζέρβας και Ν.Μπότσαρης σημειώνουν ότι ο Ζώης διέπρεψε σε πολλές μάχες υπηρετώντας την πατρίδα καθ' όλο το διάστημα του πολέμου * {1} .
 
 
ΙΙ) ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ '40
Σημαντική υπήρξε η συμβολή των Αμοργιανιωτών στον πόλεμο του '40 , μιας και για τα Ελληνοαλβανικά βουνά έφυγαν αμέσως μετά την κήρυξη του πολέμου από τους Ιταλούς 22 νέοι από το χωριό . Αξίζει εδώ να αναφερθεί το όνομα του Κωνσταντίνου Λ. Σαλταούρα , ενεργού και σημαντικού μέλους της (ΕΑΜικής) Εθνικής Αντίστασης . Υπήρξε στέλεχος του Ε.Α.Μ. (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο) , λαμβάνοντας μέρος στο Εθνικό Συμβούλιο κατά τη διάρκεια της Αντίστασης , στο οποίο συμμετείχαν αντιπρόσωποι των περισσότερων περιοχών της Ελλάδας . Η πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου πραγματοποιήθηκε στις 7 Μαίου του 1944 στο ιστορικό χωριό Κορυσχάδες της Ευρυτανίας με τη συμμετοχή εκλεγμένων αντιπροσώπων από όλες τις περιφέρειες της χώρας , ενώ ο Κ.Σαλταούρας έλαβε μέρος ως ένας από τους 21 αντιπροσώπους της Στερεάς Ελλάδας (εκπροσωπόντας την περιοχή του Βάλτου) . Προτομή του βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας . Τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν το Σεπτέμβριο του 2007 παρουσία πλήθους κόσμου , συμπεριλαμβανομένων πολλών τοπικών φορέων , μεταξύ άλλων βουλευτών του νομού , σύσσωμης της δημοτικής αρχής με επικεφαλής τον δήμαρχο Ινάχου κ. Αθανάσιο Τορουνίδη , εκπροσώπων της Εκκλησίας , πολιτιστικών συλλόγων καθώς και της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Δήμου Αγρινίου .
 
 
 
 
== ΤΙ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ==
 
 
Στην κεντρική πλατεία του χωριού βρίσκεται ο ναός της Γεννήσεως της Θεοτόκου (ο μεγαλύτερος των Αμοργιανών) , κτισμένος πριν περίπου τέσσερις δεκαετίες . Οι υπόλοιπες εκκλησίες που μπορεί κανείς να επισκεφθεί στην ευρύτερη περιοχή είναι αυτή του Αγίου Νικολάου στο παλαιό χωριό κυρίως λόγω του πανέμορφου φυσικού τοπίου που την περιβάλλει , η Αγία Τριάδα (1985) και η Αγία Παρασκευή . Πραγματικά ξεχωριστή είναι η φυσική ομορφιά της γύρω περιοχής την οποία διασχίζει ένας εκ των μεγαλυτέρων παραποτάμων του Αχελώου , ο Ίναχος (Μπζάκος για τους ντόπιους) , οι πηγές του οποίου ξεκινούν από τις παρυφές του νομού (στα σύνορα με το νομό Άρτης) δημιουργώντας ένα πλήθος από πανέμορφες ρεματιές που καταλήγουν στη λίμνη , γεμάτες αιωνόβια πλατάνια . Από τον παραπάνω ποταμό πήρε το όνομά του και ο ομώνυμος δήμος ο οποίος περιλαμβάνει συνολικά 15 δημοτικά διαμερίσματα (πρώην κοινότητες) . Τα πλησιέστερα στους Αμοργιανούς χωριά - οικισμοί είναι : Μαλεσιάδα (395 κάτοικοι / 2001) , Γιαννόπουλοι , Ποδογορά , Μπαμπαλιό και Μαλατέικο (ενσωματώθηκε το 1972 στην κοινότητα Αμοργιανών) . Η οδική σύνδεση με όλα τα χωριά γίνεται μέσω ασφαλτοστρωμένου δικτύου (αν και σε αρκετά τμήματα χρειάζεται συντήρηση και βελτιωτικά έργα) με εξαίρεση αυτής με το Μαλατέικο όπου το μεγαλύτερο κομμάτι της διαδρομής (7 από τα 9,5 χιλιόμετρα) είναι χωματόδρομος σε καλή όμως κατάσταση . Το κομμάτι αυτό αποτελεί μια πραγματικά πανέμορφη διαδρομή , αφού το μεγαλύτερο τμήμα της έχει θέα στη λίμνη και διασχίζει τοποθεσίες γεμάτες πλατάνια και ρεματιές με τρεχούμενα νερά τους περισσότερους μήνες του έτους . Από το λόφο " Στρογγυλός " ή " Στρογγυλό " μπορεί κανείς να απολαύσει την υπέροχη θέα προς τα γειτονικά χωριά και τα καταπράσινα βουνά , καθώς και ένα τμήμα της ξεχωριστής (τεχνητής) λίμνης Καστρακίου , μίας από τις ομορφότερες του νομού . Επίσης ο επισκέπτης αξίζει να κάνει και έναν περίπατο ως το παλιό χωριό (σε απόσταση περίπου 2 χιλομέτρων από το νέο οικισμό) , όπου ερείπια μερικών πετρόκτιστων σπιτιών στέκουν μέχρι σήμερα , καθώς και να περπατήσει ως τις όχθες της λίμνης όπου τα ψηλά καλάμια κρύβουν καλά ένα πανέμορφο πέτρινο γεφύρι (βρίσκεται στα όρια με την Ποδογορά) . Βέβαια η πρόσβαση σε αυτό δεν είναι και τόσο εύκολη , μιας και το νερό της λίμνης κρύβει το μεγαλύτερο μέρος του και τα ψαθιά εμποδίζουν κάποιον να πλησιάσει και να το ανέβει . Αν και δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι για τη χρονολογία κατασκευής του το πιθανότερο είναι ότι χτίστηκε πριν από την Τουρκοκρατία , όπως και τα περισσότερα πέτρινα γεφύρια στο νομό . Είναι μονότοξο με άνοιγμα γύρω στα 25 μέτρα και ύψος 9 , ενώ το πλάτος του μαζί με τα χτιστά στηθαία φτάνει τα 2 μέτρα * {2} .
 
 
 
 
 
== ΟΙ ΑΜΟΡΓΙΑΝΟΙ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ ==
 
 
- ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ : 648 (1991) / 558 (2001)
- ΕΚΤΑΣΗ : 59.748 στρέμ.
- ΠΟΣΟΣΤΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΕΠΙ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ :
7.12%
- ΥΨΟΜΕΤΡΟ : 170 μ.
- ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΜΗΚΟΣ : 21 21 ' 38.64'' N
- ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΠΛΑΤΟΣ : 38 51' 58.16'' Ν
- ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ : 30018
- ΥΠΕΡΑΣΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΛΗΣΗΣ : 26470
- ΚΩΔΙΚΟΣ ΠΝΑΚΙΔΩΝ Ι.Χ. : GR - AI..
 
 
 
 
 
== ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ ==
 
 
- ΔΗΜΟΣ ΙΝΑΧΟΥ : 26470 22490 / FAX : 26470 22386
e- mail : inahos@otenet.gr / T.K. 30017
- ΣΤΑΘΜΟΣ Κ.Τ.Ε.Λ. ΑΓΡΙΝΙΟΥ : 26410 22538 / 22490
- ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΤΜΗΜΑΤΑ : ΕΜΠΕΣΟΥ - 26470 31222 /
Ν.ΧΑΛΚΙΟΠΟΥΛΟΥ - 26470 22345
- ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ : ΑΓΡΙΝΙΟΥ - 26410 28666 /
ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ - 26420 22010
- ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΧΑΛΚΙΟΠΟΥΛΩΝ : 26470 23380
- ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ : 26420 23912
- ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΜΠΕΣΟΥ : 26470 31225
 
 
 
 
 
== ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ==
 
 
* {1} ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΧΑΡ.ΤΕΛΩΝΑ - " ΟΙ ΠΡΟΜΑΧΟΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ - ΒΑΛΤΙΝΟΙ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΟΥ '21 " ( 'Εκδοση Ιεραποστολικού Συλλόγου Αμφιλοχίας " Ο Κυρηναίος " ) - Αμφιλοχία 2004
 
* {2} Περιοδικό " ΓΕΩΤΡΟΠΙΟ " 17 Ιανουαρίου 2009 ( αρ.457 )
 
 
 
 
 
== ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ==
 
http://www.facebook.com/home.php#/group.php?gid=46680689241 (ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ FACEBOOK ΜΕ ΠΛΗΘΟΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ)
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Αμοργιανοί_Αιτωλοακαρνανίας"