Κλωντ Ντεμπυσί: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''ΑκίλΚλωντ Κλοντ ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ''' ([[22 Αυγούστου]] [[1862]] – [[25 Μαρτίου]] [[1918]], πλήρες όνομα: '''Achille-Claude Debussy''', {{IPA|/aʃil klod dəbysi/}}) ήταν Γάλλος συνθέτης. Θεωρείται ο κύριος εκπρόσωπος του κινήματος του [[Ιμπρεσιονισμός (μουσική)|μουσικού ιμπρεσιονισμού]], αν και ο ίδιος δεν αποδεχόταν τον χαρακτηρισμό αυτό. Ο Ντεμπυσσύ δεν είναι μόνο ένας από τους γνωστότερους Γάλλους συνθέτες, αλλά και μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της δυτικής μουσικής, σηματοδοτώντας το πέρασμα από την [[Ρομαντική μουσική|ρομαντική εποχή]] στη [[σύγχρονη κλασική μουσική|μοντέρνα μουσική]] του 20ού αιώνα.

[[Αρχείο:Claude Debussy ca 1908, foto av Félix Nadar.jpg|thumb|230px|Ο ΚλοντΚλωντ ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ το 1908 π. (φωτ. από τον [[Φελίξ Ναντάρ]])]]

Ο ΝτεμπισίΚλωντ Ντεμπυσσύ ήταν ο πρωτότοκος γιος του Μανιουέλ-ΑκίλΑχιλλέα ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ και της Βικτορίν Μανουρί. Γεννήθηκε το 1862 στο Σεν Ζερμέν αν Λε, κοντά στο Παρίσι, όπου ο πατέρας του διατηρούσε μικρό κατάστημα με κεραμικά και πορσελάνινα είδη.

Βαφτίστηκε σε ηλικία δύο ετών – ασυνήθιστα αργά για την εποχή – με νονούς την θεία του Κλεμεντίν ντε Μπυσύ<ref>Το επίθετο ''Debussy'' αποτελούσε την «εκδημοκρατισμένη» εκδοχή του ''de Bussy''</ref> και τον φιλότεχνο τραπεζίτη Αχιλλέα Αρόζα. Η θεία του, γνωστή και με το ψευδώνυμο «Οκταβί ντε λα Φερονιέρ», είχε εκείνη την εποχή σχέση με τον Αρόζα, ενώ αργότερα χώρισε και παντρεύτηκε τον Αλφρέντ Ρουστάν (συχνά αναφέρεται στη βιβλιογραφία και ως «μαντάμ Ρουστάν»). Επειδή είχε αναλάβει εν πολλοίς την ανατροφή του μικρού ΚλοντΚλωντ, έχουν διατυπωθεί υπόνοιες ότι ήταν η πραγματική του μητέρα και ότι πραγματικός του πατέρας ήταν ο Αρόζα, αν και οι περισσότεροι βιογράφοι του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ αναφέρουν τέτοιες πληροφορίες ως αβάσιμες<ref>Εικάζεται ότι αφετηρία για τις φήμες αυτές υπήρξαν οι αντικρουόμενες πληροφορίες σε μία από τις πρώτες μονογραφίες για τον ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ, αυτή του Leon Vallas, ''Claude Debussy: His Life and Works'', αγγλ. μτφρ. από το γαλλικό βιβλίο του 1932, Marie και Grace O'Brien, (Dover: Νέα Υόρκη 1973). Για αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με την οικογένεια και την παιδική ηλικία του Ντεμπυσσύ, βλ. Marcel Dietschy - Edward Lockspeiser, “The Family and Childhood of Debussy”, ''Musical Quarterly'', Vol. 46, No. 3 (Ιούλιος 1960), σσ. 301-314 [http://links.jstor.org/sici?sici=0027-4631%28196007%2946%3A3%3C301%3ATFACOD%3E2.0.CO%3B2-B&size=LARGE]</ref>.

To 1865 η οικογένεια αναγκάστηκε να μετακομίσει στο Παρίσι, λόγω οικονομικών δυσχερειών. Εκεί, ο Μανιουέλ ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ εργαζόταν σε διάφορες δουλειές, από πλανόδιος πωλητής μέχρι λογιστής, ενώ το 1871 συμμετείχε στην εθνοφρουρά της [[Παρισινή Κομμούνα|Παρισινής Κομμούνας]], με αποτέλεσμα να φυλακιστεί για ένα χρόνο στο Σατορί μετά τητην βίαιη καταστολή της.

Η μουσική φαίνεται ότι δεν είχε κάποια ιδιαίτερη θέση στο σπίτι της οικογένειας ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ, αν και ο πατέρας του μικρού ΚλοντΚλωντ αγαπούσε την οπερέτα και τον είχε πάει σε κάποιες παραστάσεις. Ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ δεν πήγε στο σχολείο, αλλά εκπαιδεύτηκε κατ’ οίκον στην ανάγνωση, τη γραφή και την αριθμητική από τη μητέρα του, η οποία ήταν αρκετά αυστηρή και αυταρχική. Πιθανώς λόγω των οικονομικών δυσκολιών της οικογένειας και της φυλάκισης του πατέρα, ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ περνούσε αρκετούς μήνες το χρόνο με τη θεία του ή το νονό του στις Κάννες, συχνά μαζί με την μικρότερη αδελφή του Αντέλ. Εκεί ήρθε σε επαφή για πρώτη φορά με το πιάνο και έκανε τα πρώτα του μαθήματα με τον βιολονίστα Jean Cerutti και λίγο αργότερα με την «Μαντάμ ΜοτέΜωτέ ντε Φλερβίλ» (ψευδώνυμο) <ref>Το πραγματικό της επίθετο ήταν ''de Sivry''. Οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες για το αν ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ πρωτοήρθε σε επαφή με την Μαντάμ ντε Φλερβίλ από το νονό του, τη θεία του ή τον ίδιο τον πατέρα του, που υπήρξε συγκρατούμενος με τον γιο της, βλ. σχ. Roger Nichols, ''The Life of Debussy'', (Cambridge University Press: Καίμπριτζ 1998), σ. 8, </ref>, η οποία ήταν πεθερά του [[Πωλ Βερλαίν]] και ισχυριζόταν ότι ήταν μαθήτρια του [[Φρεντερίκ Σοπέν|Σοπέν]]. Αυτή είδε το ταλέντο του και ανέλαβε την προετοιμασία του για την εισαγωγή του στο Κονσερβατουάρ<ref>Όπου στο εξής αναφέρεται το «Κονσερβατουάρ», εννοείται το ανώτατο μουσικό ίδρυμα ''Conservatoire de musique'' του Παρισιού, σημερινό ''Conservatoire national supérieur de musique et de danse de Paris'' [http://www.cnsmdp.fr/]</ref> του Παρισιού, με τη σύμφωνη γνώμη των γονιών του.

Ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ εισήχθη πράγματι στο Κονσερβατουάρ το 1872, όπου και σπούδασε μέχρι το 1884. Ανάμεσα στους καθηγητές του ήταν οι: Αλμπέρ Λαβινιάκ (σολφέζ), Αντουάν Μαρμοντέλ ([[πιάνο]]), Εμίλ ΝτιράνΝτυράν ([[Αρμονία (μουσική)|Αρμονία]]), ενώ διδάχθηκε ανώτερα θεωρητικά και [[Σύνθεση (μουσική)|Σύνθεση]] με τον Ερνέστ Γκιρώ και άλλους. Το ιδιαίτερο ταλέντο του και η επαναστατικότητά του ενάντια στους ωδειακούς κανόνες αντιμετωπίστηκε ποικιλοτρόπως από τους καθηγητές. Από κάποιους ενθαρρύνθηκε, ενώ από άλλους θεωρήθηκε ως ένδειξη αδυναμίας ή και αυθάδειας, με αποτέλεσμα να του στερηθούν αρκετές διακρίσεις σε κάποια μαθήματα. Παρόλ’ αυτά, κατάφερε να αποσπάσει το δεύτερο και το πρώτο βραβείο σε δύο διαγωνισμούς πιάνου του Ωδείου που έγιναν το 1874 και το 1875 αντίστοιχα. Όμως, οι επιτυχίες του αυτές δεν συνεχίστηκαν, ούτε θεωρούνταν ικανοποιητικές για το ανταγωνιστικό κλίμα του Κονσερβατουάρ. Αυτό λειτούργησε τελικά προς όφελος του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ, που συνειδητοποίησε ότι δεν ενδιαφερόταν να γίνει δεξιοτέχνης πιανίστας, αλλά συνθέτης.

Για τη συνέχεια των σπουδών του στη σύνθεση, έπρεπε να έχει τουλάχιστον μία διάκριση με 1ο βραβείο σε ένα από τα προαπαιτούμενα μαθήματα. Ο ΝτιράνΝτυράν, καθηγητής του στην Αρμονία, τον θεωρούσε αδύναμο και απροσάρμοστο και του στέρησε το σχετικό βραβείο. Τη διάκριση όμως την απέσπασε ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ από τα μαθήματα της συνοδείας με πιάνο, και της «πρακτικής αρμονίας» (''prima vista''), όπου είχε τητην δυνατότητα να επιδείξει το ταλέντο του στον αυτοσχεδιασμό. Συνεχίζοντας τις σπουδές του στη [[Σύνθεση (μουσική)|Σύνθεση]], απέφυγε συστηματικά τον [[Ζιλ Μασνέ]], καθηγητή-«σταρ» του Κονσερβατουάρ και γνωστό συνθέτη της γαλλικής όπερας, προτιμώντας την τάξη του Ερνέστ ΓκιρόΓκιρώ, που ήταν αρκετά ανεκτικός και έβλεπε με συμπάθεια το ιδιαίτερο ταλέντο και τις πρωτοποριακές ιδέες του Ντεμπισ'ιΝτεμπυσσύ.

Το 1833, ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ έλαβε μέρος στον διαγωνισμό για το [[Βραβείο της Ρώμης]] (“Prix de Rome”) της γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών, που για τον τομέα της σύνθεσης είχε ως έπαθλο υποτροφία τριετούς φοίτησης στη [[Βίλα των Μεδίκων]] στη Ρώμη, ύψιστη διάκριση για έναν φιλόδοξο συνθέτη εκείνη την εποχή. Η κριτική επιτροπή απένειμε εκείνη τη χρονιά το πρώτο βραβείο στον ΠολΠωλ Βιντάλ, μαθητή του [[ΖιλΖυλ Μασνέ|Μασνέ]], ενώ ο Ντεμπυσσύ πήρε το δεύτερο βραβείο<ref>Ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ είχε προσπαθήσει και την προηγούμενη χρονιά να λάβει μέρος στο διαγωνισμό, είχε όμως απορριφθεί στις προκαταρκτικές εξετάσεις</ref>. Παρόλ’ αυτά, έλαβε πάλι μέρος την επόμενη χρονιά (1834), καταθέτοντας την [[καντάτα]] ''L’enfant prodigue'' (''Ο άσωτος υιός'') και πήρε την υποτροφία.

Η διαμονή στη Βίλα των Μεδίκων ήταν ένα βασανιστήριο για τον ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ. Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν άθλιες και οι υπερβολικές απαιτήσεις τον έκαναν να νιώθει καταπιεσμένος, αποκομμένος από την πραγματική ζωή, ενώ δεν μπορούσε να βρει σημεία επαφής με τους υπόλοιπους συμφοιτητές του, ούτε είχε διάθεση να συνθέσει. Έπρεπε όμως να στείλει κάποια έργα στο Κονσερβατουάρ, έτσι ώστε να διαπιστωθεί η πρόοδός του. Ανάμεσα σε αυτά ήταν η συμφωνική ωδή ''Zuleima'' (σε κείμενο του [[Χάινριχ Χάινε]]), το ορχηστρικό κομμάτι ''Printemps'' και η καντάτα ''La Damoiselle élue''. Χαρακτηριστικό είναι ότι η επιτροπή του Κονσερβατουάρ έκρινε το πρώτο από αυτά ως παράξενο, ακατανόητο και ακατάλληλο για εκτέλεση.

Ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ, βλέποντάς τη διαμονή του στη Βίλα των Μεδίκων ως εξορία, διέκοψε προσωρινά την φοίτησή του το 1886, επιστρέφοντας στο Παρίσι, ενώ ενδεικτικό είναι ότι αρνήθηκε να παραβρεθεί στην τελετή αποφοίτησης το 1889, αποκόπτοντας οριστικά τους δεσμούς του με την Ακαδημία το 1890.

Όταν ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ ήταν ακόμα μαθητής στο Κονσερβατουάρ, την περίοδο 1880-2, με σύσταση του ΓκιρόΓκιρώ είχε προσληφθεί από την βαρόνηβαρώνη Ναντιέζντα φον Μεκ – ηγερία του [[Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι|Τσαϊκόφσκι]] – ως πιανίστας και καθηγητής μουσικής για τα παιδιά της και την ίδια. Μαζί της ταξίδεψε σε διάφορες ευρωπαϊκές μεγάλες πόλεις, αλλά και στη [[Ρωσία]], όπου ήρθε σε επαφή τον [[Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι|Τσαϊκόφσκι]], καθώς και με μέλη της [[Η Ομάδα των Πέντε|«Ομάδας των Πέντε»]]

<ref>βλ. Edward Lockspeiser, “Debussy, Tchaikovsky, and Madame von Meck”, ''Musical Quarterly'', Vol. 22, No. 1 (Ιανουάριος 1936), σσ. 38-44 [http://links.jstor.org/sici?sici=0027-4631%28193601%2922%3A1%3C38%3ADTAMVM%3E2.0.CO%3B2-R&size=LARGE]</ref>. Η γνωριμία του με την ρωσική μουσική, ειδικά με το έργο του [[Μοντέστ Μουσόργκσι]] έμελλε να παίξει σημαντικό ρόλο στηστην μετέπειτα συνθετική του εξέλιξή, συμβάλλοντας ανάμεσα στα άλλα και στον περιορισμό της επίδρασης του [[Ρίχαρντ Βάγκνερ]], η οποία ήταν εμφανής ιδιαίτερα στα πρώτα του έργα. Το 1886 γνωρίζει μεταξύ άλλων τον [[Φραντς Λιστ]], τον [[Τζιουσέπε Βέρντι]] και τον [[Ρουτζιέρο Λεονκαβάλο]].

Μετά την επιστροφή του από τη Ρώμη, αποφασίζει να ζήσει ως μποέμ, κερδίζοντας τα προς το ζην ως συνοδός πιανίστας, ενορχηστρωτής και μουσικοκριτικός, ενώ παράλληλα συνέθετε για πρώτη φορά απελευθερωμένος από τους ακαδημαϊκούς κανόνες. Την εποχή αυτή εντάχθηκε στον κύκλο του [[Συμβολισμός|συμβολιστή]] ποιητή [[Στεφάν Μαλαρμέ]], από το ποίημα του οποίου ''L'après-midi d'un faune''εμπνεύστηκε ένα από τα σημαντικότερα ορχηστρικά του έργα, το ''Πρελούδιο στο απομεσήμερο ενός φαύνου''<ref>Διαβάστε το ποίημα του Μαλαρμέ στα γαλλικά, ακούγοντας παράλληλα το έργο του Ντεμπυσσύ στο [http://www.mallarme.net/Mallarme/LApresMidiDUnFaune www.mallarme.net]</ref>. Τα χρόνια αυτά γνωρίζει επίσης προσωπικότητες όπως οι ζωγράφοι [[Εντουάρ Μανέ]], [[Εντγκάρ Ντεγκά]], ΤζέιμςΤζαίημς Μακνίλ ΓουΐσλερΓουίσλερ, οι ποιητές και λογοτέχνες [[ΠολΠωλ ΒερλένΒερλαίν]]<ref>Ο Ντεμπυσσύ μελοποίησε πολλά ποιήματα του ΒερλένΒερλαίν, όπως και άλλων συμβολιστών ποιητών. Μελοποίησε επίσης πέντε ποιήματα από τα [[Άνθη του κακού]] του [[Μπωντλαίρ]]</ref>, [[Πωλ Βαλερί]], [[Όσκαρ Ουάιλντ]] και οι συνθέτες [[Ερίκ Σατί]], Ερνέστ ΣοσόνΣωσόν, [[ΠολΠωλ ΝτικάςΝτυκάς]] και [[ΜορίςΜωρίς Ραβέλ]]. Παρά το γεγονός ότι ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ και ο κατά δέκα χρόνια νεότερός του Ραβέλ μοιράζονται τον χαρακτηρισμό του «ιμπρεσιονιστή» και τα ονόματά τους αναφέρονται συχνά μαζί, οι δύο άντρες δεν είχαν ποτέ ιδιαίτερες φιλικές σχέσεις, αλλά κυρίως επαγγελματικές. Το 1901 περίπου, ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ γνώρισε επίσης το νέο τότε συνθέτη [[Ιγκόρ ΣτραβίνσκιΣτραβίνσκυ]], με τον οποίο συναντιόταν έκτοτε συχνά και συζητούσαν θέματα σχετικά με τη σύνθεση και τις τεχνικές.

Είναι επίσης γνωστό ότι ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ είχε επηρεαστεί ιδιαίτερα από την τέχνη ανατολικών πολιτισμών και ήταν μανιώδης συλλέκτης έργων τέχνης από την Άπω Ανατολή. Στην διεθνή έκθεση του Παρισιού του 1899 άκουσε για πρώτη φορά μουσική από την [[Ινδονησία]] και εντυπωσιάστηκε από τις ορχήστρες [[γκαμελάν]] της [[Ιάβα|Ιάβας]]. Πολλοί μελετητές του έργου του ισχυρίζονται ότι η μουσική αυτή επηρέασε σημαντικά το έργο του, όχι όμως με άμεσες αναφορές<ref>βλ. Richard Muelles, “Javanese Influence on Debussy’s ''Fantaisie'' and Beyond”, ''19th-Century Music'', Vol. 10, No. 2 (Φθινόπωρο, 1986), σσ. 157-186, [http://links.jstor.org/sici?sici=0148-2076%28198623%2910%3A2%3C157%3AJIOD%22A%3E2.0.CO%3B2-3&size=LARGE]</ref>.

Η δεκαετία του 1890 εγκαινιάζει μια νέα περίοδο για τον Ντεμπυσσύ αλλά και για την ιστορία της μουσικής. Με το Κουαρτέτο εγχόρδων του σε Σολ ελάσσονα (1893) και κυρίως το ''Πρελούδιο στο απομεσήμερο ενός φαύνου'' (1894) εισέρχεται σε μία καινούρια δημιουργική φάση, εισάγοντας ταυτόχρονα καινοτομίες όσον αφορά την [[Αρμονία (μουσική)|αρμονία]], τις [[Κλίμακα (μουσική)|κλίμακες]], τις μορφές και την ενορχήστρωση, ενώ με επόμενες συνθέσεις του όπως τα ''Νυχτερινά'' (''Nocturnes'', 1999), ''Η Θάλασσα'' (''La Mer'', 1905) οι ''Εικόνες'' (''Images'', 1909) και οι δύο τόμοι με τα 24 Πρελούδια για πιάνο (1910-13), που αποτελούν μια επιτομή των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων της συνθετικής του προσέγγισης, συνέχισε να αμφισβητεί τις αρχές του παραδεδομένου [[Τονικότητα#Τονικό σύστημα|τονικού μουσικού συστήματος]], στο οποίο βασιζόταν η δυτική μουσική από το 1600 περίπου και εξής. Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει τους περισσότερους ιστορικούς της μουσικής του 20ού αιώνα να αναφέρουν τον ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ και την ημερομηνία της πρώτης εκτέλεσης του ''Πρελουδίου στο απομεσήμερο ενός φαύνου'' (1894) ως εναλλακτική πρόταση για την χρονολόγηση της αρχής της [[Σύγχρονη κλασική μουσική|μουσικής του 20ού αιώνα]], μαζί με τα πρώτα [[Ατονικότητα|ατονικά]] έργα του [[Άρνολντ ΣένμπεργκΣαίνμπεργκ]] (1909) και την πρεμιέρα της ''Ιεροτελεστίας της Άνοιξης'' του [[Ιγκόρ ΣτραβίνσκιΣτραβίνσκυ]] (1913).

[[Αρχείο:Debussy_Voiles.png|thumb|left|500px|Χαρακτηριστικό παράδειγμα χρήσης της κλίμακας με ολόκληρους τόνους από τον ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ (Πρελούδιο αρ. 2 του 1ου βιβλίου με τον υπότιτλο ''Voiles'') [[Μέσο:Voiles.MID|Ακούστε (midi)]] [[Αρχείο:Loudspeaker.png]]

Χαρακτηριστικό γνώρισμα του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ είναι ότι δεδεν χρησιμοποιεί τις μείζονες και ελάσσονες [[Κλίμακα (μουσική)|κλίμακες]] του [[Τονικότητα#Τονικό μουσικό σύστημα|τονικού συστήματος]], αλλά προτιμά:

Γενικό χαρακτηριστικό του αρμονικού ύφους του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ είναι επίσης η χρησιμοποίηση μιας συνήχησης με στατικό τρόπο. Συχνά συμβαίνει μία και μοναδική συνήχηση να αναδιατάσσεται προς τα πάνω ή προς τα κάτω, πετυχαίνοντας με αυτόν τον τρόπο ένα ατμοσφαιρικό αρμονικό ύφος, που δίνει την αίσθηση στον ακροατή ότι δεν υπάρχουν αρμονικές διαδοχές ούτε μουσική εξέλιξη, αλλά μία μουσική στιγμή απλώνεται στο χρόνο προκαλώντας διάφορες «αποχρώσεις» καθώς περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό της. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα βρίσκεται στα μέτρα 24-26 από το πολύ γνωστό Πρελούδιο αρ. 8 του 1ου βιβλίου με τον υπότιτλο ''La fille aux cheveux de lin'':

Πρωτοπόρος ήταν ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ και στον τομέα αυτό, προτείνοντας λύσεις στο αδιέξοδο που είχε οδηγήσει η εκτεταμένη διεύρυνση της [[Φόρμα σονάτας|φόρμας σονάτας]] στο πλαίσιο του Ρομαντισμού. Από ορισμένα ορχηστρικά και πιανιστικά του έργα μετά το 1890 προκύπτουν μορφολογικοί τύποι που δεν ακολουθούν την φόρμα σονάτας, ούτε μπορούν να ενταχθούν σε κάποια άλλη παραδεδομένη μορφολογική κατηγορία και γι’ αυτό έχουν περιγραφεί από τους μελετητές ως «αναπτυσσόμενες παραλλαγές» (“developing variations”) ή «στροφικές παραλλαγές» (“strophic variations”). Το ''Πρελούδιο στο απομεσήμερο ενός φαύνου'' μπορεί να αναφερθεί ως παράδειγμα «στροφικών παραλλαγών», σε αντιστοιχία με τις στροφές ενός ποιήματος, χωρίς να αποκλείονται και άλλες αναλυτικές προσεγγίσεις, που συνδέουν τη μορφή του με τις πρακτικές που ακολουθεί ο [[Ρίχαρντ Βάγκνερ]] στις εισαγωγές του. Γεγονός είναι πάντως ότι η εν λόγω φόρμα δεν αποτελεί «θέμα και παραλλαγές», αλλά μάλλον μια προσθετική παραλλαγή συναφών μουσικών ιδεών που «χτίζουν» σταδιακά ένα ατμοσφαιρικό υπόβαθρο και μετασχηματίζονται χωρίς να χάνουν τον χαρακτήρα τους σε νοητά τμήματα-«στροφές». Αντιστοίχως, οι «αναπτυσσόμενες παραλλαγές» μπορεί να είναι η παρουσίαση μια μουσικής ιδέας και η παραλλαγή της, χωρίς να επαναλαμβάνονται τμήματά της, αλλά με την ταυτόχρονη ανάπτυξή της εν είδει συνεχόμενων μετασχηματισμών.

Κάποιοι αναλυτές έχουν επίσης ασχοληθεί και με τη [[Χρυσή τομή]] ως ενδεχόμενο μορφολογικό παράγοντα στα σημαντικότερα έργα του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ, συγκεκριμένα ως προς τη χρήση της Χρυσής Τομής και των [[Ακολουθία Φιμπονάτσι|αριθμών Φιμπονάτσι]] για τον καθορισμό των σημείων στα οποία συμβαίνουν σημαντικά μουσικά γεγονότα ή κορυφώσεις σε σχέση με τη συνολική διάρκεια του έργου. Παρόλ’ αυτά, δεν μπορεί να αποδειχθεί αν η χρήση της Χρυσής Τομής ήταν υπολογισμένη από τον Ντεμπυσσύ ή αν ήταν απλώς ενστικτώδης εκδήλωση της συνθετικής του ικανότητας<ref>Στο βιβλίο του ''Debussy in Proportion: A musical analysis'' (Cambridge University Press, 1983), ο Roy Howat ασχολείται με αυτό το θέμα και υποστηρίζει ότι οι επιλογές για τη χρήση της Χρυσής Τομής ήταν συνειδητές, παρουσιάζοντας σχέδια από συνθέσεις του Ντεμπυσσύ, στα οποία οι προσθήκες δημιουργούν τις σχετικές αναλογίες, ενώ πριν δεν υπήρχαν. Αυτοί οι ισχυρισμοί όμως αντιμετωπίζονται με επιφυλάξεις από τη μουσικολογική κοινότητα</ref>.

Οι καινοτομίες στην ενορχήστρωση ήταν αυτές που συνέβαλλαν αποφασιστικά στο να συνδεθεί το όνομα του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ, αλλά και του γνωστού για τις ενορχηστρωτικές του ικανότητες [[Μωρίς Ραβέλ|Ραβέλ]], με το κίνημα του [[Ιμπρεσιονισμός|ιμπρεσιονισμού]]. Μερικές από αυτές ήταν η ανάδειξη νέων οργάνων και ηχοχρωμάτων στην [[Συμφωνική ορχήστρα|ορχήστρα]], η προτίμηση σε όργανα που μπορούν να αποδώσουν «αέρινα» ηχοχρώματα, όπως η [[άρπα]] και το [[φλάουτο]], καθώς και η χρήση ειδικών «κολοριστικών εφέ», όπως ήταν η συχνή χρήση σουρντίντας (σιγαστήρα) στα έγχορδα. Επίσης, η υποδιαίρεση των σωμάτων των οργάνων της ορχήστρας σε μικρότερες, ανεξάρτητες μελωδικά ομάδες, σε συνδυασμό και με το ιδιαίτερο αρμονικό ύφος, προσδίδει έναν ατμοσφαιρικό χαρακτήρα στον συνολικό ήχο της ορχήστρας. Χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι ακόμα ότι δεν υπάρχουν έντονες και απότομες αυξομειώσεις στην δυναμική, κάτι που εξυπηρετεί το νέο ύφος της στατικής αρμονίας που περιγράψαμε παραπάνω.

=== Ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ, ο ιμπρεσιονισμός και ο συμβολισμός ===

[[Αρχείο:Claude_Monet_033.jpg|200px|left|thumb|Οι ιμπρεσιονιστικοί πίνακες του [[ΚλοντΚλωντ Μονέ]] με θέμα τον Καθεδρικό Ναό της Ρουέν έχουν παραλληλιστεί με την το Πρελούδιο αρ. 10 του 1ου βιβλίου [http://www.jasonko.com/recordings/Debussy%20-%20La%20Cathedrale%20engloutie.mp3 ''La Cathédrale Engloutie''] [[Αρχείο:Loudspeaker.png]] ]]

Η μουσική του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ περιγράφηκε ως «[[Ιμπρεσιονισμός|ιμπρεσιονιστική]]» από τους συγχρόνους του, χαρακτηρισμό που ο ίδιος είχε αρνηθεί επίμονα. Ο χαρακτηρισμός αυτός έχει λίγο ως πολύ επικρατήσει σήμερα, υπάρχει όμως ακόμα η συζήτηση για το αν θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως περιγραφή μουσικού κινήματος ή απλώς ως χαρακτηρισμός μόνο για κάποια έργα του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ. Γενικά, ως εκφάνσεις του ιμπρεσιονισμού στην μουσική του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ θεωρούνται οι τονικές ασάφειες και η «θόλωση» της αρμονίας με τη χρήση των κλιμάκων και των συνηχήσεων που περιγράφηκαν παραπάνω, αλλά και οι ηχητικές «σκιάσεις» που προκαλούνται από τις ενορχηστρωτικούς και εκφραστικούς χειρισμούς.

Όσοι υποστηρίζουν τον χαρακτηρισμό του «ιμπρεσιονιστή» για τον ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ, προβάλλουν επιπλέον το επιχείρημα ότι στόχος της μουσικής του είναι να προκαλέσει συνειρμικές «εντυπώσεις και ειδικούς φωτισμούς», σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του Ντεμπυσσύ<ref>Την έκφραση αυτή χρησιμοποίησε στις προγραμματικές σημειώσεις της πρεμιέρας των ''Νυχτερινών'' (''Nocturnes'') το 1900</ref>, αποδίδοντας περισσότερο μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα, παρά συγκεκριμένα συναισθήματα, ιδέες ή κάποια άλλο εξωμουσικό περιεχόμενο. Αυτό είναι που διαφοροποιεί επίσης τη μουσική του από την [[προγραμματική μουσική]] ρομαντικών συνθετών όπως ο [[Εκτόρ Μπερλιόζ|Μπερλιόζ]] και ο [[Φραντς Λιστ|Λιστ]], αλλά και από τα [[Εξπρεσιονισμός|εξπρεσιονιστικά]] έργα συνθετών όπως ο [[Ρίχαρντ Στράους]] και ο [[Άρνολντ ΣένμπεργκΣαίνμπεργκ]]. Η χρήση τίτλων στα έργα του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ, αν και είχε οδηγήσει πολλούς μουσικοκριτικούς να ονομάσουν τα ορχηστρικά του έργα «[[Συμφωνικό ποίημα|συμφωνικά ποιήματα]]», δεν είχε ως κύριο στόχο να εκφράσει κάποιο πρόγραμμα ή κάποια εξωμουσική ιδέα. Ενδεικτική είναι η τοποθέτηση τίτλων τέλους με αποσιωπητικά στα Πρελούδια, αντί αρχικών τίτλων, κάτι που υποδεικνύει έμμεσα ότι στόχος του δεν ήταν να εκφράσει μια κατάσταση που αντιστοιχεί στον τίτλο, αλλά μία απροσδιόριστη εντύπωση που υπονοείται από αυτόν.

Η ενήλικη προσωπική ζωή του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ ήταν ταραχώδης και η διαλεύκανση κάποιων συγχύσεων δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά για τους βιογράφους του. Έχοντας προηγηθεί μία θυελλώδης σχέση με την Γκαμπριέλ Ντυπόν, το 1899 παντρεύεται τητην Ροζαλί Τεξιέ. Τέσσερα χρόνια αργότερα γνωρίζει την Έμα Μπαρνάκ, ερωμένη του συνθέτη [[Γκαμπριέλ ΦορέΦωρέ]], και συνάπτει μαζί της σχέσεις, οδηγούμενος σε ρήξη με τητην σύζυγό του. Αποτέλεσμα της ρήξης αυτής ήταν μια απόπειρα αυτοκτονίας της τελευταίας<ref>Και η Γκαπριέλ Ντυπόν είχε αποπειραθεί να αυτοκτονήσει κατά τη διάρκεια της σχέσης τους, εικάζεται επειδή έμαθε για κάποια παράλληλη σχέση του ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ</ref>. Ο ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ είχε ήδη αποκτήσει αρκετή φήμη και το γεγονός αυτό προκάλεσε σκάνδαλο, ενώ ακόμα και οι στενοί του φίλοι τον κατέκριναν για την συμπεριφορά του. Παρόλ’ αυτά, πήρε διαζύγιο και το 1908 παντρεύτηκε την Έμα Μπαρντάκ, με την οποία είχε ήδη αποκτήσει μία κόρη (το 1905), την ΚλοντΚλωντ-Έμα ΝτεμπισίΝτεμπυσσύ. Στην κόρη του είναι αφιερωμένη και η γνωστή σουΐτασουίτα για πιάνο ''Children’s Corner''.

Την ίδια χρονιά χειρουργείται, αλλά δεν υπάρχει κάποιο θετικό αποτέλεσμα. Το 1917 εμφανίζεται για τελευταία φορά σε συναυλία και την επόμενη χρονιά, στις 25 Μαρτίου, υποκύπτει στην αρρώστια του, σε ηλικία 55 χρόνων. Η κηδεία του έγινε σε ζοφερό κλίμα λόγω του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που μαινόταν ακόμα στην Ευρώπη και εν μέσω βομβαρδισμών του Παρισιού από τους Γερμανούς. Ένα χρόνο αργότερα, πέθανε και η κόρη του από διφθερίτιδα, σε ηλικία 14 ετών. Ο τάφος του βρίσκεται στο νεκροταφείο του Πασί,Passy στο Παρίσι ([http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=5478]).