Ισμέτ Ινονού: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Προσθήκη: yo:İsmet İnönü |
μ Αναμορφ § |
||
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Inonu Ismet.jpg|thumb|right|
Ο '''Ισμέτ Ινονού''' ([[24 Σεπτεμβρίου]] [[1884]] - [[25 Δεκεμβρίου]] [[1973]]), αρχικά Ισμέτ Πασάς, ήταν [[Τουρκία|Τούρκος]] στρατιωτικός και πολιτικός. Γεννήθηκε στη [[Σμύρνη]] το [[1884]] και πέθανε στην [[Άγκυρα]] το [[1973]]. Σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή στη [[Κωνσταντινούπολη]] απ΄ όπου και ακολούθησε αρχικά το στρατιωτικό στάδιο και στη συνέχεια το πολιτικό.
== Γενικά ==
Με το ξέσπασμα του [[Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος|Β΄ Βαλκανικού Πολέμου]] ο Ισμέτ πασάς κατόπιν εντολής του Σουλτάνου εισήλθε στο πόλεμο όπου προελαύνοντας ανακατέλαβε τμήματα της Ανατολικής Θράκης μεταξύ των οποίων και την [[Αδριανούπολη]] που είχαν καταληφθεί από τους Βουλγάρους. Κατά τη διάρκεια του [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄Παγκοσμίου Πολέμου]] ο Ισμέτ Πασάς όπως λεγόταν τότε πολέμησε στη [[Παλαιστίνη (ιστορική περιοχή)|Παλαιστίνη]] εναντίον των Αγγλικών δυνάμεων, στη συνέχεια υποχωρώντας έγινε αρχηγός του επιτελείου του [[Κεμάλ Ατατούρκ]] κατά τις εναντίον των Ρώσων επιχειρήσεις στην ανατολική Τουρκία.<br>
Κατά τη διάρκεια της ελληνικής [[Μικρασιατική εκστρατεία|μικρασιατικής εκστρατείας]] ήταν και πάλι αρχηγός του επαναστατικού επιτελείου, διεύθυνε τις περί τη πόλη Ιν Ονού μάχες, τον Δεκέμβριο του [[1920]], από την οποία πόλη έλαβε το προσωνύμιο και στη συνέχεια ως επίθετο, όταν αργότερα επιβλήθηκε από τον Κεμάλ με τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις, η εφαρμογή των ονοματεπωνύμων.
== Πολιτική ==
Στενός πλέον συνεργάτης και αφοσιωμένος βοηθός του Κεμάλ ονομάσθηκε, με την ανακήρυξη της Δημοκρατίας στις [[29 Οκτωβρίου]] του [[1922]], "Πρωθυπουργός της Τουρκίας". Συντηρητικότερος όμως του Κεμάλ ο Ινονού έρχονταν τακτικά σε ρήξη μ΄ εκείνον ειδικά στην εισαγωγή δυτικότροπων ηθών και μέτρων. Παρά ταύτα παρέμεινε στη θέση του πρωθυπουργού μέχρι το [[1937]] που παραιτήθηκε αιφνίδια. Ένα χρόνο μετά, το [[1938]] που πέθανε ο Κεμάλ, ο Ινονού εκλέχθηκε ομόφωνα Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαδεχόμενος τον Κεμάλ στην αρχηγία του Λαϊκού Κόμματος.<br>
Ο Ινονού εισήγαγε τότε το δικαίωμα της αντιπολίτευσης και την ίδρυση του Δημοκρατικού Κόμματος υπό τον [[Τζελάλ Μπαγιάρ]]. Ο Ινονού διατήρησε τη θέση του προέδρου μέχρι τις [[22 Μαΐου]] του [[1950]] όταν η εθνοσυνέλευση που προήλθε από τις εκλογές του ίδιου μήνα, όπου ηττήθηκε κατά κράτος το Λαϊκό Κόμμα, ψήφισε τον Τζελάλ Μπαγιάρ. Ο Ινονού αποσύρθηκε τότε από την πολιτική για δέκα χρόνια, όταν επέστρεψε το [[1960]] με το πραξικόπημα της ίδιας χρονιάς.
== Παρατηρήσεις ==
Στην πολιτική του Ινονού οφείλεται το γεγονός της μη ανάμειξης της Τουρκίας στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, διατηρώντας μια ουδέτερη στάση. Τέλος ο Ισμέτ Ινονού ήταν εκείνος που υπέγραψε ως πληρεξούσιος της Τουρκίας τη [[Συνθήκη της Λωζάνης]] ([[1923]]) καθώς και το [[Σύμφωνο Φιλίας Ελλάδας Τουρκίας]] το [[1930]] στην Άγκυρα. Και τα δύο παραπάνω ιστορικά κείμενα υπεγράφησαν από πλευράς της Ελλάδας από τον [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Ελευθέριο Βενιζέλο]].
{{commonscat|İsmet İnönü}}
|