Ναός του Άρη

Ο Ναός του Άρη ήταν ένας κλασικός Δωρικός ναός που οικοδομήθηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. και τον 1ο αιώνα π.Χ. μεταφέρθηκε στην Αρχαία Αγορά της Αθήνας.

Αρχιτεκτονική

Ο Ναός του Άρη ήταν περίπτερος, διπλός εν παραστάσι, με 6 κίονες στις στενές πλευρές και 13 στις μακρές και είχε διαστάσεις 15,88 × 34,71 μέτρα. Κατασκευάστηκε στο διάστημα 436-432 π.Χ από μάρμαρο και ήταν σχεδόν πανομοιότυπος με άλλους 3 ναούς που κατασκευάστηκαν την ίδια περίοδο. Τον Ναό του Ηφαίστου στην Αγορά της Αθήνας, τον Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο και τον Ναό της Νέμεσης στον Ραμνούντα. Αυτό μας κάνει να πιστεύουμε ότι σχεδιάστηκαν από τον ίδιο, άγνωστο, αρχιτέκτονα. Στα ανατολικά του υπήρχε και ο βωμός του θεού ο οποίος σώζεται σε καλύτερη κατάσταση.

Ιστορία

Ο Ναός χτίστηκε αρχικά σε περιοχή εκτός των Αθηνών. Παλαιότερα εθεωρείτο ότι βρισκόταν στις Αχαρνές λόγω της γνωστής τοπικής λατρείας του Άρη. Νεότερες έρευνες του Μανόλη Κορρέ όμως δείχνουν ότι μάλλον βρισκόταν στην Αρχαία Παλλήνη δηλαδή στον σημερινό Σταυρό Αττικής. Πράγματι, σε ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ των οδών Ζαλόγγου, Ανδρούτσου και Μακρυγιάννη ανακαλύφθηκαν τα θεμέλια ενός ναού ιδίων διαστάσεων χωρίς όμως κανένα ίχνος της ανωδομής του. Σύμφωνα με αρχαίες πηγές εκεί βρισκόταν ο Ναός της Αθηνάς Παλλήνης. Στα χρόνια του αυτοκράτορα Αυγούστου, πιθανόν το 2 μ.Χ., ο Ναός αποσυναρμολογήθηκε πλήρως και μεταφέρθηκε στην Αρχαία Αγορά της Αθήνας|Αγορά της Αθήνας]] όπου ξαναστήθηκε, αυτή τη φορά αφιερωμένος στον Άρη. Οι εργάτες που ανέλαβαν την αποσυναρμολόγηση και τη μεταφορά χάραξαν γράμματα στα μέλη του ναού ώστε να θυμούνται την σειρά με την οποία αυτά εφάπτονται για την ανασυναρμολόγηση (π.χ. ΑΡ = αριστερά, Ο = οπισθόδομος, Β = δεύτερη βαθμίδα του στερεοβάτη, Ε = ευθυντηρία). Η μεταφορά του Ναού σχετίζεται ίσως με την αυτοκρατορική λατρεία της εποχής και συγκεκριμένα με την λατρεία του εγγονού του Αυγούστου, Γάιου, τον οποίον επονόμαζαν "Νέο Άρη". Ο Ναός αναφέρεται από τον Παυσανία, πράγμα που βοήθησε στην ταυτοποίησή του. Καταστράφηκε πιθανότατα το 267 μ.Χ. κατά την εισβολή των Ερούλων μαζί με όλη την πόλη.

Ανασκαφή

Ο Ναός ανασκάφηκε το 1937 από την Αμερικανική Αρχαιολογική Σχολή της Αθήνας. Ελάχιστα σώζονται σήμερα και είναι ορατά. Μόνο κάποια θραύσματα μελών και 4 τύμπανα των κιόνων. Κάποια από τα γλυπτά που ίσως διακοσμούσαν τον ναό βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη όπου μεταφέρθηκαν την Βυζαντινή περίοδο.

Βιβλιογραφία-Σύνδεσμοι

• Camp J.,Η Αρχαία Αγορά της Αθήνας, εκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 2003.
• Τραυλός Ι. Πολεοδομική εξέλιξις των Αθηνών, εκδ. Καπόν, Αθήνα 2005.
• Η ιστορία του Ναού.
• Φωτογραφίες και ιστορικό από την Αμερικανική Αρχαιολογική Σχολή της Αθήνας.
• Τρισδιάστατη αναπαράσταση και ιστορικό.