Ουίλιαμ Μπερντ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το 1594 μια νέα εποχή εδραιώνεται για τον Μπερντ: μετακομίζει σ' ένα χωριό κοντά στο [[Έσσεξ]], ενώ κοντεύει να συνταξιοδοτηθεί από το Βασιλικό Παρεκκλήσι. Γράφει τρία από τα σπουδαιότερά του έργα, τις λειτουργίες για 4, 5 και 6 φωνές, που εκδίδονται κάπου μεταξύ του 1592 και 1595. Τα έργα αυτά -σαφέστατα για Καθολική χρήση- δείχνουν αφενός μια ωριμότητα στην πολυφωνική τους επεξεργασία, αφετέρου αντλούν υλικό από τα μοτέτα που είχε γράψει μια δεκαετία πριν. Αυτό είναι ακόμη πιο εμφανές στα ''Gradualia'', δυο συλλογές με μοτέτα του 1605 και 1607, που περιλαμβάνουν πάνω από 100 κομμάτια για λειτουργική χρήση -κατά πάσα πιθανότητα λάμβαναν χώρα με διακριτικό τρόπο στις οικίες κρυφών Καθολικών. Όσον αφορά στο συνθετικό του έργο για την Αγγλικανική Εκκλησία, ο Μπερντ συνεισέφερε με αρκετά ανθέμια, ψαλμούς και κομμάτια για όργανο. Την εποχή του μάλιστα, διαμορφώθηκε και η διάταξη μια αγγλικανικής [[χορωδία|χορωδίας]], που χωρίζεται σε ''Decani'' και ''Cantori'', κάτι ανάλογο των ''cori spezzati'' της Βενετσιάνικης Σχολής του [[Τζιοβάννι Γκαμπριέλι]], αλλά και των αριστερών και δεξιών ψαλτών της Βυζαντινής χορωδίας.

 

 

Στις 4 Ιουλίου του 1623 ο Μπερντ πεθαίνει· στα κατάστιχα του Βασιλικού Παρεκκλησίου μνημονεύεται ως "Πατέρας της Μουσικής" (''Father of Musick''). Έχοντας γράψει πάνω από 470 έργα χαίρει της εκτίμησης των συγχρόνων του· στους μαθητές του περιλαμβάνεται και ο γνωστός συνθέτης [[Τόμας Μόρλεϋ]], ενώ φημολογείται ότι είχε συνεργαστεί και με τον [[Σαίξπηρ]] σε θεατρικές παραστάσεις. Τέλος, παρά τις κατηγορίες, τα πρόστιμα και την ταραχώδη ζωή ενός κρυφού οπαδού της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ο Μπερντ πεθαίνει μάλλον πλούσιος και καταξιωμένος.