Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος της Ελλάδας 1898: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{επιμέλεια}}

O ΔΟΕ (Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος) είναι ο έλεγχος των δημοσίων οικονομικών της Ελλάδας από μια εξαμελή επιτροπή με στόχο την αποπληρωμή των χρεών της προς τους πιστωτές της και επιβλήθηκε από τις μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης το φθινόπωρο του 1897.

Αμέσως μετά τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, η κυβέρνηση Αλέξ. Ζαΐμη υποχρεώθηκε σε διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές της Ελλάδας για την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας η οποία είχε υποστεί βαρύτατη ήττα από τους Οθωμανούς και ήταν ουσιαστικά χρεωκοπημένη. Η Ελλάδα βρισκόταν σε εξαιρετικά δυσχερή θέση με τον ελληνικό στρατό ανίκανο να αντιπαραταχθεί στα οθωμανικά στρατεύματα, που είχαν καταλάβει τη Θεσσαλία και τμήμα της Στερεάς Ελλάδας και την Υψηλή Πύλη να απαιτεί την άμεση καταβολή της πολεμικής αποζημίωσης των τεσσάρων εκατομμυρίων τουρκικών λιρών, η οποία είχε αποφασιστεί στη Συνθήκη Ειρήνης της 20ης Σεπτεμβρίου 1897. Οι διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης οδήγησαν στην επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου (ΔΟΕ).

 

 

Οι διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους των πιστωτών δηλαδή των Μεγάλων Δυνάμεων ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 1897 και κατέληξαν στη σύνταξη και ψήφιση του νόμου ΒΦΙΘ/23-2-1898 σύμφωνα με τον οποίο εγκαθιδρύθηκε η επιτροπή οικονομικού ελέγχου (Διεθνής Οικονομική Επιτροπή), που σύντομα μετενομάστηκε σε Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος 1898. Το όργανο αυτό απέκτησε μεγάλες αρμοδιότητες με στόχο την αποπληρωμή των χρεών της Ελλάδας μέσω τακτικών δόσεων στα κράτη πιστωτές της. Για να επιτευχθεί η εξυπηρέτηση του χρέους

Την όλη επιχείρηση εξυγίανσης των δημοσίων δαπανών κι εξασφάλισης των πιστωτών στήριξε το εγγυημένο δάνειο των 151,3 εκατ. φράγκων, που εκχωρήθηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις στην Ελλάδα. Το δάνειο λήφθηκε προκειμένου να καταβληθούν στην Οθωμανική αυτοκρατορία οι αποζημιώσεις, που υποχρεώθηκε να καταβάλει η Ελλάδα στην Τουρκία συνολικού ύψους 93,9 εκατ. φράγκων, το υφιστάμενο κρατικό χρέος ύψους 31,4 εκατ. φράγκων, το έλλειμμα του ελληνικού δημοσίου για το έτος 1897 ύψους 22,5 εκατ. φράγκων και οι δαπάνες έκδοσης του δανείου (προμήθειες τραπεζών μεσιτικά, χαρτόσημα) ύψους 3,5 εκατ. φράγκων.

Ο Δ.Ο.Ε. διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο στα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα, αλλά από τις αρχές του '30 η παρουσία του ήταν τυπική κι άνευ ουσίας μέχρι τον οριστικό τερματισμό του το 1978.