Προυσίας Α΄ της Βιθυνίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

To [[216 π.Χ.]] οι Γαλάτες τους οποίους ο Βασιλιάς Άτταλος Α' είχε χρησιμοποιήσει στον πόλεμο που διεξήγαγε κατά του Αχαιού, ξεκίνησαν να λεηλατούν πόλεις στον Ελλήσποντο επιδεικνύοντας μεγάλη βαρβαρότητα και τελικά προσπάθησαν να καταλάβουν το [[Τροία|Ίλιον]]. Οι κάτοικοι της [[Αλεξάνδρεια Τρωάς|Αλεξάνδρειας Τρωάδας]], μαχόμενοι με γενναιότητα απώθησαν τους Γαλάτες αποκόποντάς τον ανεφοδιασμό τους και χαλώντας τα σχέδιά τους. Ωστόσο, οι Γαλάτες κατείχαν ακόμη την [[Αρίσβα]], στην ευρύτερη περιοχή της [[Άβυδος Μυσίας|Αβύδου]], την οποία και χρησιμοποιούσαν σανως εφαλτήριο των επιδρομών τους στη γύρω περιοχή. Ο Προύσιας οδήγησε έναν στρατό εναντίον τους και τους κατατρόπωσε. Αφού νίκησε τους άνδρες στη μάχη, δε δίστασε να θανατώσει σχεδόν όλες τις γυναίκες και τα παιδιά που συνελλήφθησαν στο στρατόπεδο των αντιπάλων του, ενώ άφησε τους άνδρες του να πάρουν μαζί ό,τι βρέθηκε εκεί. Με τον τρόπο αυτό γλύτωσαν οι πόλεις του Ελλησπόντου από σοβαρό κίνδυνο, ενώ αποθαρρύνθηκαν φτωχά προετοιμασμένες μελλοντικές εισβολές βαρβάρων στην Ασία.<ref>Πολύβιος, «Ιστορίες», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/5*.html#111 5.111]</ref>

Ο Προυσίας είχε επιλέξει σύζυγο από τη Μακεδονία και συγκεκριμένα την κόρη του [[Δημήτριος Β' Αιτωλικός|Δημητρίου Β' του Αιτωλικού]], την [[Απάμα Α' της Βιθυνίας|Απάμα]]. Όταν στο θρόνο ανέβηκε ο ετεροθαλής αδερφός της, [[Φίλιππος Ε' της Μακεδονίας|Φίλιππος Ε']], η συμμαχία ανανεώθηκε. Το [[202 π.Χ.]] ο Φίλιππος παραχώρησε στο γαμπρό του τα λιμάνια [[Κίος]] και [[Απάμεια Μυρλεανός|Μύρλεια]], τα οποία μετονόμασε σε Προύσα και Απάμεια αντίστοιχα. ΣανΩς αντάλαγμα ο Προυσίας δεσμέυτηκε να επεκτείνει τα εδάφη του σε βάρους του εχθρικού βασιλείου της Περγάμου.<ref>Βλ. λήμμα [[Πρώτος Κρητικός Πόλεμος]].</ref>

Καθώς ο βασιλιάς των Σελευκιδών, Αντίοχος Γ', επέστρεφε από την εκστρατεία του στις [[Σάρδεις]] το [[190 π.Χ.]] έστειλε στον Προυσία πολλαπλά μηνύματα προσκαλώντας τον να συνάψουν συμμαχία. Αρχικά ο Προυσίας σκεφτόταν σοβαρά το ενδεχόμενο αυτό καθώς φοβόταν την επέκταση των [[Αρχαία Ρώμη|Ρωμαίων]] στη [[Μικρά Ασία]]. <ref name="pol_21_11">Πολύβιος, «Ιστορίες», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/21*.html#11 21.11]</ref> Ωστόσο, τότε έλαβε ένα γράμμα που έστελναν τα αδέρφια [[Πόπλιος Κορνήλιος Σκιπίων|Πόπλιος]] και [[Λεύκιος Κορνήλιος Σκιπίων|Λεύκιος Σκιπίων]], στο οποίο των καθησύχαζαν θυμίζοντάς του πως η Ρώμη είχε σανως πολιτική να αυξάνει τις επικράτειες των βασιλέων που συμμαχούσαν μαζί της. Επεσήμαιναν δε, πως ενώ είχαν νικήσει το βασιλιά Φίλιππο Ε' της Μακεδονίας, του επέτρεψαν να διατηρήσει το θρόνο του, απελευθέρωσαν το γιο του, [[Δημήτριος (γιος Φιλίππου Ε')|Δημήτριο]], τον οποίο και κρατούσαν όμηρο, ενώ τον απάλλαξαν και από μέρος των χρεών του.<ref>Αππιανός, «Συριακά», [http://www.livius.org/ap-ark/appian/appian_syriaca_05.html#%5B%A723%5D 23]</ref> Ομοίως είχαν συγχωρέσει τον τύραννο της [[Αρχαία Σπάρτη|Σπάρτης]], το [[Νάβις|Νάβι]]. Προβάλλοντας αυτά τα επιχειρήματα των παρακάλεσαν να μην ταχθεί με το πλευρό του Αντιόχου, και δε θα το μετάνιωνε. Διαβάζοντας το γράμμα ο Προυσίας άλλαξε γνώμη, κι αφού υποδέχτηκε και πρεσβεία των Ρωμαίων, εγκατέλειψε τον Αντίοχο.<ref name="pol_21_11" /><ref>Τίτος Λίβιος, «Ρωμαϊκή Ιστορία», [http://mcadams.posc.mu.edu/txt/ah/Livy/Livy37.html#livy.hist.37.25 37.25]</ref>

Το [[183 π.Χ.]] ο Προυσίας εξαπέλυσε επίθεση στις πόλεις [[Κιέρος|Κιέρο]] και [[Τίον|Τίο]], καθώς και σε άλλες που ήταν υπό την επιρροή της [[Ηράκλεια η Ποντική|Ηράκλειας]]. Στην πρώτη έδωσε το όνομά του, ενώ με την κατάληψη της δεύτερης πέτυχε την περικύκλωση της Ηράκλειας. Κατόπιν πολιόρκησε και την τελευταία, οπότε και πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Ήταν κοντά στην επιτυχία όταν κατά τη διάρκεια της πολιορκίας, κι ενώ σκαρφάλωνε μια σκάλα, ο Προυσίας χτυπήθηκε από μια πέτρα χάνοντας την ισορροπία του. ΣανΩς αποτέλεσμα έσπασε το πόδι του. Ο τραυματισμός του οδήγησε σε λύση της πολιορκίας κι ο βασιλιάς επέστρεψε με δυσκολία στη Βιθυνία. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του έλαβε το επίθετο ''«ο Χωλός»'' εξαιτίας του τραυματισμού του.<ref>Μέμνων, «Ιστορία της Ηράκλειας», [http://www.attalus.org/translate/memnon2.html#19 19]</ref>