Τζορτζ Μπέρναρντ Σω: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 12:
Στα 5 του χρόνια, διάβασε την πρώτη του εφημερίδα και ήρθε σε επαφή με τον εξωτερικό κόσμο. Αυτό συνέβη το [[1861]], όταν οι εφημερίδες ανήγγειλαν το θάνατο του [[Πρίγκιπας Αλβέρτος|πρίγκιπα Αλβέρτου]]. Αργότερα ο [[Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος]] και άλλα γεγονότα της ίδιας εποχής τράβηξαν το ενδιαφέρον του. Σε πολύ μικρή ηλικία ο Σω πήγαινε τακτικά στην [[εκκλησία]] και παρακολουθούσε τα μαθήματα του [[Κυριακάτικου σχολείου]]. Όμως γρήγορα έδωσε τέλος σε αυτή την συνήθεια, την υποχρεωτική και επί το πλείστον άχρηστη θητεία, όπως ο ίδιος έλεγε και τη θέση της πήραν περίπατοι και ξέγνοιαστες ημέρες κάτω από τον πρωινό Κυριακάτικο ήλιο. Αργότερα έγραψε κάτι πολύ τολμηρό «Αν οι εκκλησίες ήθελαν να εκτελούν το προορισμό τους, έπρεπε χωρίς άλλο να μετατραπούν αυτόματα σε κέντρα ψυχαγωγίας των εργαζομένων, που θα προσέφεραν σε κατάλληλες ώρες μουσική, κλασσική ή χορευτική, θα οργάνωναν ακόμα και θεατρικές παραστάσεις και θα είχαν και ευχάριστα παιχνίδια από αυτά που αγαπούν οι νέοι τις ώρες της σχόλης τους. Τώρα, ίσως ο επίσκοπος του Λονδίνου με αφορίσει, είμαι όμως βέβαιος πως αν εφαρμοζόταν το σύστημα που προτείνω, ο μισθός του θα ήταν πάλι ο ίδιος, όπως και τώρα. Δεν θα είχε λοιπόν να πάθει καμία ζημιά»<ref name="bio" />
Στα 16 του, η μητέρα εγκατέλειψε τον άντρα της, μετακόμισε στο [[Λονδίνο]] κι έζησε μαζί με το Λη και τις δυο κόρες της, τη Lucinda Frances ([[1853]]-[[1920]]), τραγουδίστρια μουσικής κωμωδίας κι [[οπερέτα|οπερέτας]], και την Elinor Agnes ([[1854]]-[[1876]]). Ο ίδιος παρέμεινε στο [[Δουβλίνο]] με τον πατέρα του για να τελειώσει το σχολείο, όπου υπήρξε απρόθυμος μαθητής, κι αργότερα εργάστηκε σανως υπάλληλος σ' ένα κτηματομεσιτικό γραφείο. Από τον αλκοολισμό του πατέρα, ο γιος κληρονόμησε ακριβώς την αντίθετη στάση, για όλη του τη ζωή.
Έμεινε για να σπουδάσει για μικρό χρονικό διάστημα στο Wesleyan Connexional School, σχολείο που ανήκε στη Methodist New Connexion, μετά πήγε σ' ένα ιδιωτικό κοντά στο Dalkey, για να μεταφερθεί κατόπιν στο Dublin's Central Model School και να ολοκληρώσει τις σπουδές του στο Dublin English Scientific & Commercial Day School. ΣανΩς παιδί-μαθητής, αλλά κι άντρας, είχε πικραθεί πολλάκις από διδασκάλους και διδαχές κι ισχυρίστηκε, σε μια σύνοψη αυτών των εμπειριών του, στο ''"Cashel Byron's Profession"'', πως τα σχολεία δεν είναι οίκοι μόρφωσης τόσον, όσο φυλακές, με κλειδοκράτορες τους δασκάλους αλλά και τους ίδιους τους γονείς, με σκοπό να φυλάξουν εκεί τα βλαστάρια τους.
 
== Συγγραφική και πολιτική δραστηριότητα ==
Γραμμή 24:
Το [[1881]] έγινε [[χορτοφαγία|χορτοφάγος]], αρχικά για να καταπολεμήσει τις ημικρανίες του,αλλά στη συνέχεια ασπάστηκε πλέον με φανατισμό τις αρχές της χορτοφαγίας, για τρεις λόγους. Ο πρώτος ήταν η αγάπη προς τα ζώα, που και αυτά είναι πλάσματα της φύσης και έχουν το δικαίωμα να ζουν ελεύθερα και εξασφαλισμένα. Ο δεύτερος κοινωνικός, ο Σω πίστευε ότι οι ανάγκες της κρεατοφαγίας υποδουλώνουν τον άνθρωπο, απασχολούνται έτσι τόσοι ζωέμπορες, κτηνοτρόφοι, κρεοπώλες, βοσκοί... οι οποίοι θα ήταν πιο χρήσιμοι στην κυκλοφορία άλλων αγαθών εξίσου απαραίτητων για τη ζωή και ο τρίτος ήταν λόγος προληπτικός για την υγεία. Έγραψε «Σώστε τη ζωή σας και πάψτε να τρώτε κρέας.Σκεφτείτε πως ο [[Ταύρος (ζώο)|Ταύρος]],που είναι το δυνατότερο ζώο,είναι χορτοφάγος,νομίζω πως αυτό είναι ακαταμάχητο επιχείρημα για τους χορτοφάγους». Πίστευαν τότε ότι η προσωπικότητά του επηρεαζόταν από τη χορτοφαγία και ότι του έδινε υγεία, διαύγεια πνεύματος και ακμαιότητα. Πολύ είπαν, ότι εάν ακολουθούσε άλλη διατροφική συνήθεια οι γνώμες του συγγραφέα και η κοσμοθεωρία του θα ήταν τελείως διαφορετικές. Όμως ο Σω τους αποστόμωσε λέγοντας κάποτε «Πως στον κόσμο υπάρχουν εκατομμύρια χορτοφάγοι, αλλά ένας Μπέρναρντ Σω».
 
Το [[1882]], γίνεται φίλος με τον Γουίλλιαμ Μόρρης [[William Morris]] και ξεκινάει την ενασχόλησή του με την προοδευτική πολιτική. Σύχναζε σε διάφορα μέρη, όπου μαζεύονταν και μιλούσαν διάφοροι [[σοσιαλισμός|σοσιαλιστές]] κι έτσι έμαθε να ξεπερνά το τρακ που του προκαλούσε η σκηνή αλλά και το τραύλισμα του. Ανέπτυξε ένα επιθετικό κι ενεργητικό στυλ ομιλίας, που είναι φανερό και στα γραπτά του. Ήρθε σ' επαφή με το ''Das Kapital'' (Το Κεφάλαιο) του [[Καρλ Μαρξ]], που τον επηρέασε αρκετά. Ωστόσο, το αντιμετώπιζε κριτικά, πιστεύοντας ότι το [[προλεταριάτο]] εκφράζεται κυρίως μέσα από τη συντηρητική πολιτική, σ' αντίθεση με τη μεσαία κι ανώτερη τάξη, που σηκώνει τη σημαία της επανάστασης και στην οποία ανήκε όχι μόνο ο ίδιος, αλλά κι ο [[Καρλ Μαρξ|Μαρξ]] κι οι περισσότεροι ομοϊδεάτες τους. Μαζί με την Μπεατρίς και τον Σίντνεϊ Γουέμπ ίδρυσε το [[1884]] τη Φαβιανή Εταιρεία. Ήταν μια κίνηση διανοούμενων για την έρευνα, συζήτηση κι έκδοση [[σοσιαλισμός|σοσιαλιστικών]] ιδεών. Το όνομά της το πήρε από το Ρωμαίο στρατηγό Κουίντο Φάβιο Μάξιμο, που έμεινε στην ιστορία σανως ο «Αναβάλλων» (Cunctator), επιλέγοντας μια τακτική φθοράς από μια στάση αντιπαράθεσης εναντίον του [[Αννίβας|Αννίβα]].
 
Αφιερώθηκε στον αγώνα της μεταμόρφωσης της [[Βρετανία|Βρετανίας]] σε [[σοσιαλισμός|σοσιαλιστικό]] κράτος, όχι μέσω επανάστασης, αλλά μέσα από συστηματική πρόοδο και νομοθεσία, που εγκαθιδρύεται με την πειθώ και τη συστηματική εκπαίδευση. Αξίωμά τους ήταν η «αναπόφευκτη βαθμιαία επίλυση».
Ενστερνίστηκε τις ιδέες της Συντροφιάς Νέας Ζωής, που αφορούσαν στη διαμόρφωση ενός τέλειου χαρακτήρα στο άτομο και στο σύνολο, πιστεύοντας ότι η ατομική διαμόρφωση κι ανάπτυξη είναι ο μόνος τρόπος απελευθέρωσης από την καταπίεση κι επιτυγχάνεται με την εκπαίδευση και την ανάπτυξη της ελεύθερης διάκρισης και σκέψης. Η κοινωνική αναμόρφωση στόχευε στην ύπαρξη μιας κοινωνίας όπου οι δυνατότεροι βοηθούν τους πιο αδύνατους. Ηγετικά στελέχη αυτής της ομάδας, εκτός από τον Σω και τους Γουέμπ, ήταν η Άννι Μπέζαντ, ο Τζώρτζ Ουάλας, ο Σίντνεϊ Ολιβιέ, κ.ά. Η Φαβιανή Εταιρεία θα παίξει αργότερα καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση της Οικονομικής Σχολής του Λονδίνου και του Εργατικού Κόμματος.
 
Έγραψε πολλά άρθρα και κείμενα για τις προοδευτικές τέχνες, όπως τα: ''"Quintessence Οf Ibsenism"'', ''"The Perfect Wangerite"'', κλπ. Παράλληλα, ως δημοσιογράφος, δούλευε σανως κριτικός τέχνης και μουσικής, γράφοντας με το ψευδώνυμο '''Corno Di Bassetto'''. Δε σπούδασε μουσική, αλλά είχε αρκετή εμπειρία και καλό μουσικό αφτί χάρη στη μουσικό μητέρα του. Έγινε καλός κριτικός μουσικής, μ' εφευρετικό, έξυπνο νου και σκληρή κριτική στην ανθρώπινη ανοησία. Τελικά, κατά το διάστημα [[1895]]-[[1898]], δούλεψε σανως κριτικός θεάτρου στο Saturday Review, που έγραφε με τα διάσημα πλέον αρχικά '''GBS'''.
 
Το [[1891]], μετά από πρόσκληση του Τζ.Τ. Γκρέιν, ενός εμπόρου, κριτικού θεάτρου και σκηνοθέτη μιας προοδευτικής θεατρικής ομάδας που είχε το όνομα ''Ανεξάρτητο Θέατρο'', έγραψε το πρώτο του θεατρικό έργο, με τίτλο ''"Widower's Houses"''. Τα επόμενα δώδεκα χρόνια έγραψε δώδεκα θεατρικά έργα, παρόλο που δεν έπεισε θεατρικούς επιχειρηματίες του [[Λονδίνο|Λονδίνου]] να τ' ανεβάσουν. Λίγα απ' αυτά παίχτηκαν στο εξωτερικό. Το [[1898]], μετά από σοβαρή αρρώστια, παραιτήθηκε από κριτικός θεάτρου και μετακόμισε από το σπίτι της μητέρας του, που ζούσε ακόμα, για να παντρευτεί τη [[Σαρλότ Πέην-Τάουνσεντ]] (Charlotte Payne-Townshend), μιαν [[Ιρλανδία|Ιρλανδή]] με ανεξάρτητο χαρακτήρα. Εγκατασταθήκανε σ' ένα σπίτι στην Ayot St Lawrence Street, που πλέον ονομάζεται ''Γωνία Σώ (Shaw's Corner)'', σ' ένα μικρό χωριό του Χέρτφορντσαϊρ. Ο γάμος τους κράτησε μέχρι το θάνατο της το [[1943]].
Γραμμή 37:
Το [[1904]], ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και θεατρικός συγγραφέας Χάρλεϊ Γκράνβιλ Μπάρκερ ανέλαβε τη διεύθυνση του Court Theatre και ίδρυσε και μια νέα πειραματική σκηνή ειδικευμένη στο νέο και προοδευτικό δράμα. Στις επόμενες τρεις σεζόν παίχτηκαν δέκα έργα του, με σκηνοθεσία του ίδιου του Σω, αν κι επίσημα σκηνοθέτης φαινόταν ο Μπάρκερ. Άρχισε να γράφει νέα έργα κάτω από τη διαχείριση του Μπάρκερ. Στα επόμενα δέκα χρόνια όλα τα έργα του Σω (εκτός από τον ''"Πυγμαλίωνα"'') είχανε παιχτεί από κάποιο θέατρο σε όλη την [[Αγγλία]]. Με τα δικαιώματα απ' αυτά έγινε αρκετά πλούσιος. Παράλληλα, παρέμενε ενεργός στη Φαβιανή Εταιρεία, σα δημοτικός επίτροπος στο [[Λονδίνο]] και σε διάφορες επιτροπές που κάνανε προσπάθειες να σταματήσει η θεατρική λογοκρισία.
 
Ο [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος]] το [[1914]] άλλαξε τη ζωή του. Για αυτόν, ο πόλεμος αντιπροσώπευε τη χρεωκοπία του [[καπιταλισμός|καπιταλιστικού συστήματος]], τις τελευταίες προσπάθειες επιβίωσης των αυτοκρατοριών του 19ου αιώνα και την τραγική απώλεια νέων ανθρώπων στ' όνομα του πατριωτισμού. Οι απόψεις του εκφράζονταν σε σειρά άρθρων κάτω από το γενικό τίτλο ''"Κοινή Λογική Γύρω Από Τον Πόλεμο"''. Αυτά τα άρθρα ήταν καταστροφικά για τη δημόσια εικόνα του και τον μετατρέψανε σε απόβλητο της κοινωνίας. Συζητήθηκε ακόμα και το ενδεχόμενο να δικαστεί για προδοσία. Όλη αυτή η κατάσταση είχε σανως αποτέλεσμα να μειωθεί η παραγωγικότητά του ως συγγραφέα, αφού στο διάστημα αυτό κατάφερε να γράψει μόνο ένα έργο, το ''"Heartbreak House"'', που δείχνει τη πίκρα και την απόγνωσή του για τους πολιτικούς και τη κοινωνία.
 
Μετά τον πόλεμο, αποκατέστηκε την εικόνα του κι επανήλθε η δημιουργικότητά του, με νέα έργα όπως: ''"Δημιουργική Εξέλιξη", "Μαθουσάλας", "Αγία Ιωάννα"'', που θεωρείται το κορυφαίο αριστούργημά του. Το [[1920]] ξεκίνησε φεστιβάλ για έργα του στην [[Αγγλία]].