Οιδίποδας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ r2.6.4) (Ρομπότ: Τροποποίηση: af:Oidipus
μ Διόρθωση συνδέσμων προς Αρχαία Θήβα και Αρχαία Αθήνα και όχι προς Θήβα και αθήνα
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:IngresOdipusAndSphinx.jpg|thumb|«[[Ο Οιδίποδας λύνει το αίνιγμα της Σφίγγας]]», έργο του Ζαν Ωγκίστ Ντομινίκ Ενγκρ (1808).]]
Ο '''Οιδίποδας''' (αρχ: Οἰδίπους) ήταν το πιο τραγικό πρόσωπο της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας. Ήταν γιος του βασιλιά της [[Αρχαία Θήβα|Θήβας]] Λάιου και της Ιοκάστης. Ο μύθος του είναι ο εξής :
 
Πριν από την γέννηση του Οιδίποδα ο βασιλιάς της Θήβας [[Λάιος]], αποφάσισε να μάθει το πεπρωμένο του σχετικά με την απόκτηση διαδόχου, επειδή η γυναίκα του, η [[Ιοκάστη]] ή Επικάστη, δεν είχε κυοφορήσει ποτέ, παρά τις πολύχρονες προσπάθειες. Ο λοξίας [[Απόλλων (μυθολογία)|Απόλλωνας]] του διεμήνυσε, μέσω της Πυθίας, πως θα αποκτούσε γιο και πως αυτός μάλιστα θα τον σκότωνε.
Γραμμή 10:
Μια μέρα όμως κάποιος τον απεκάλεσε «[[Νόθος|νόθο]]». Θέλοντας να μάθει το αληθές του λόγου, επειδή επικράτησε «σιγή ιχθύος» στο παλάτι για το θέμα, αποφασίζει να πάει στην [[Πυθία]]. Εκεί η ιέρεια του Απόλλωνα, με ξεκάθαρο χρησμό τον διώχνει από τον ιερό χώρο της επειδή θα φανεί ομόκλινος του πατρός και πατροκτόνος, αιμομίκτης και σύζυγος της μητέρας του, καθώς και ότι αυτός και τα παιδιά του θα είναι αιτία πολλών κακών. Ήταν τέτοια η ένταση του γεγονότος, ώστε ο Οιδίποδας, ξεχνώντας τους λόγους προσέλευσής του στην Πυθία, αποφασίζει να μην γυρίσει στην θεωρούμενη κατ' αυτόν πατρίδα του, την Κόρινθο για να μην προκαλέσει δεινά στους πραγματικά θετούς του γονείς.
 
Κατά την περιπλάνησή του στον ελλαδικό χώρο,κατευθύνθηκε προς την [[Αρχαία Θήβα|Θήβα]]. Σ΄ένα σταυροδρόμι της, το τρίστρατο με το όνομα «Σχιστή οδός», συναντά μια άμαξα και ύστερα από μια έντονη λογομαχία σκοτώνει τον κάτοχο της άμαξας και τους συνοδούς - δούλους του, εκτός από έναν. Όπως αποδεικνύεται αργότερα, με μαρτυρία του σωθέντος δούλου που σώθηκε, ο Οιδίποδας σκότωσε τον πατέρα του Λάιο, ο οποίος κατευθυνόταν προς την Πυθία για να μάθει τι απέγινε το παιδί του.
 
Ο Οιδίποδας πλησιάζοντας στην Θήβα συνάντησε τηντη [[Σφίγγα (μυθολογία)|Σφίγγα]]. Η Σφίγγα σκότωνε κάθε διαβάτη που την συναντούσε, επειδή δεν απαντούσε στο γρίφο της. Ρωτώντας τον Οιδίποδα «Ποιο ον το πρωί στέκεται στα τέσσερα, το μεσημέρι στα δύο και το βράδυ στα τρία», έλαβε ως απάντηση «Ο Άνθρωπος είναι εκείνο τον ον, που το ξημέρωμα της ζωής του κινείται στα τέσσερα, το βράδυ της ζωής του στα τρία, με την βοήθεια του μπαστουνιού, ενώ στο μεσοδιάστημα (μεσημέρι) της ζωής κινείται με σιγουριά στα δυο». Μετά την λύση του γρίφου η Σφίγγα έπεσε στον γκρεμό και σκοτώθηκε (ή κατά άλλους ο Οιδίποδας της επιτέθηκε όταν ήταν ξαφνιασμένη από τη λύση του γρίφου και τη σκότωσε). Ο Οιδίποδας αναγορεύτηκε βασιλιάς της Θήβας, από τον προσωρινό βασιλιά της πόλης [[Κρέοντας|Κρέοντα]], και σύζυγος της Ιοκάστης (αδελφή του Κρέοντα), χήρας του Λάιου και μητέρας του Οιδίποδα.
 
Με την Ιοκάστη απέκτησε τέσσερα παιδιά, τους [[Πολυνείκης|Πολυνείκη]] και [[Ετεοκλής|Ετεοκλή]] και τις [[Αντιγόνη (μυθολογία)|Αντιγόνη]] και [[Ισμήνη]], που ήταν παράλληλα και αδέλφια του. Έτσι ολοκληρώθηκε το περιεχόμενο του χρησμού που έδωσε η Πυθία στον Λάιο πρώτα και στον Οιδίποδα αργότερα. Υπάρχει άλλη μαρτυρία, κατά την οποία η Ιοκάστη έμαθε πως παντρεύτηκε τον γιο της και αυτοκτόνησε. Ο Οιδίποδας ξαναπαντρεύτηκε και με την νέα σύζυγό του, την Ευρυγανεία, απέκτησε τα τέσσερα παιδιά.
Γραμμή 19:
Εξαιτίας του λιμού που μάστιζε την Θήβα, για εφτά χρόνια (όσα και τα χρόνια εξουσίας του Οιδίποδα), χρησμός από τον μάντη [[Τειρεσίας (μυθολογία)|Τειρεσία]], υπέδειξε πως η αιτία του κακού είναι ο φονιάς του Λάιου.
 
Στην τραγωδία «[[Οιδίπους Τύραννος]]» εκτυλίσσεται η αποκάλυψη του φονιά, που είχε ως αποτέλεσμα την αυτοτύφλωση του Οιδίποδα και την αυτοκτονία της Ιοκάστης (κρεμάστηκε). Στην τραγωδία του [[Σοφοκλής|Σοφοκλή]], «[[Οιδίπους επί Κολωνώ]]», μαθαίνουμε πως ο Οιδίποδας, για άλλη μια φορά, περιπλανήθηκε στον ελλαδικό χώρο, με συνοδό την κόρη του Ισμήνη ή, κατά άλλους, την Αντιγόνη. Κατέληξε στην [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]], όπου ο βασιλιάς της, ο [[Θησέας]], τον δέχτηκε και μεσολάβησε για την συμφιλίωσή του με τους Θεούς και τον λυτρωτικό του θάνατο. Στην τραγωδία «[[Επτά επί Θήβας]]», του [[Αισχύλος|Αισχύλου]], μαθαίνουμε για την τύχη του Πολυνείκη, του Ετεοκλή και του [[Κρέοντας|Κρέοντα]]. Ενώ, τέλος, στην τραγωδία «[[Αντιγόνη (Σοφοκλή)|Αντιγόνη]]», την κορωνίδα των τραγωδιών, μαθαίνουμε για την τύχη της ομώνυμης ηρωίδας.
 
Ο μύθος του Οιδίποδα εντάσσεται στα πλαίσια του «[[Θηβαϊκός κύκλος|Θηβαϊκού Κύκλου]]».