McDonnell Douglas F-4 Phantom II: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
YFdyh-bot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ r2.7.3) (Ρομπότ: Προσθήκη: eo:F-4 Phantom II
μ Επιμέλεια
Γραμμή 35:
== Ιστορία ==
 
Στις αρχές του 1950, με την ταχύτατη πρόοδο της πολεμικής αεροπορικής τεχνολογίας, το [[Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ]] προκήρυξε διαγωνισμό για ένα αεροσκάφος που θα αντικαθιστούσε τα τότε μαχητικά και θα επέκτεινε την επιχειρησιακή δυνατότητα του σώματος. Αν και η αρχική πρόταση της [[McDonnell Douglas]] ήταν η αναβάθμιση των ήδη υπηρεσιακών αεροσκαφών, το Ναυτικό προσανατολίστηκε πιο πολύ σε προϊόντα ανταγωνιστών, όπως το [[Vought F-8 Crusader]]. Βλέποντας τον κίνδυνο να χάσει ένα ιδιαίτερα κερδοφόρο πελάτη, η εταιρία παρουσίασε ένα νέο μαχητικό πολλαπλών ρόλων το οποίο θα μπορούσε να αντικαταστήσει και τα [[A-4 Skyhawk]] στον ρόλο του βομβαρδισμόυβομβαρδισμού και τα F-8 Crusader στον ρόλο της αναχαίτισης. Το νέο αυτό μαχητικό πήρε την κωδική ονομασία YAH-1.
 
Για να είναι ένα πραγματικά πολλαπλών ρόλων αεροσκάφος, το ΥΑΗ-1 απαιτείτο να είχε ιδιαίτερα καλή κατασκευή ώστε να αντέχει τα μεγάλα φορτία βομβών, αλλά και να είναι ικανό στις [[αερομαχία|αερομαχίες]]. Καθώς η τότε στρατηγική απέρριπτε τις κλειστές αερομαχίες λόγω της μεγάλης ταχύτητας των τζετ, αποφασίσθηκε το μοντέλο αυτό να είναι εξοπλισμένο με ένα πανίσχυρο [[ραντάρ]] και πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς - χαρακτηριστικά που θα του έδιναν τη δυνατότητα να καταρρίπτει στόχους από απόσταση χωρίς εμπλοκή σε αερομαχία. Παίρνοντας μια απόφαση που θα άλλαζε το ρου της αεροπορικής ιστορίας, οι σχεδιαστές αποφάσισαν να μην τοποθετήσουν πολυβόλο στο αεροσκάφος. Το πρωτότυπο πλέον πήρε την ονομασία F-4 Phantom. Άλλα ονόματα που προτάθηκαν ήταν ''Satan'' και ''Mithra'', αλλά απορρίφθηκαν για ευνόητους λόγους.
Γραμμή 53:
Η βασική ιδέα στην κατασκευή του F-4 είναι η αντοχή. Έτσι είναι ιδιαίτερα μεγάλο και βαρύ, όπως επίσης και δυσκίνητο. Καθώς η στρατηγική της εποχής πρόσταζε αερομαχίες με πυραύλους, το αεροσκάφος φτιάχθηκε για ταχύτητα, πράγμα που αντικατοπτρίζεται από τους κινητήρες του με την θηριώδη ώση. Στην πραγματικότητα, αυτή η ισχύς τους είναι που βοήθησε το F-4 να επιβιώσει έναντι των πιο ευέλικτων σοβιετικών αεροσκαφών, επιτρέποντας του να επιταχύνει με ρυθμούς που οι αντίπαλοι δεν μπορούσαν να ακολουθήσουν. Οι απότομες γωνίες και το γενικότερα ιδιόμορφο σχήμα του αεροσκάφους οφείλονται στην ανάγκη για ταχύτητα. Καθώς το αεροσκάφος έχει δύο πολύ μεγάλους κινητήρες στην ουρά του, κρίθηκε αναγκαίο να μετατοπιστούν τα πτερύγια της ουράς σε υπερυψωμένη θέση. Τα φτερά επίσης είναι σχεδιασμένα με τη φιλοσοφία "γλάρου" (θυμίζουν δηλαδή φτερά γλάρου), ώστε να μην διακόπτεται η ροή του αέρα προς τα πτερύγια της ουράς.
 
Το πανίσχυρο αλλά και αρκετά περίπλοκο [[ραντάρ]] δημιούργησε την ανάγκη τοποθέτησης δέυτερουδεύτερου πιλότου ειδικά για τον χειρισμό του. Έτσι όλα τα Phantom είναι διθέσια: διαθέτουν έναν πιλότο και ένα χειριστή οπλικών συστημάτων. Ταυτόχρονα, το μέγεθος του ραντάρ έκανε απαραίτητη την μεγάλη και μακριά μύτη. Το όλο βάρος του σκάφους σε συνδυασμό με την ανάγκη για προσγείωση σε αεροπλανοφόρα έχει ως αποτέλεσμα το σύστημα προσγείωσης να είναι ιδιαίτερα κοντό και ανθεκτικό, δημιουργώντας έτσι ένα ιπτάμενο τάνκτανκ. Μαρτυρίες πιλότων της εποχής αναφέρουν ότι είχανε δείδει Phantom να χτυπώνταιχτυπιούνται από αντιαεροπορικά, από πυραύλους, να πιάνουν φωτιά, αλλά ποτέ εναένα Phantom να διαλύεται στον αέρα αμέσως.
 
Οι πιλότοι του αεροσκάφους το έβρισκαν σχετικά εύκολο στο χειρισμό, χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις στον [[φάκελος πτήσης|φάκελο πτήσης]] του, και χωρίς να χρειάζεται να φοβούνται απώλειες ενέργειας από τους κινητήρες. Παρ' όλα αυτά, το Phantom ήταν ένα αεροσκάφος που απαιτούσε προχωρημένη εκπαίδευση και συνεργασία μεταξύ του πληρώματος.
Γραμμή 61:
== Το F-4 σε πόλεμο ==
[[Αρχείο:F-4E Phantom launches AGM-45.jpg|thumb|300px|F-4E Phantom II της Αμερικανικής Αεροπορίας ενώ εκτοξεύει ένα πύραυλο AGM-45 Shrike]]
[[Αρχείο:F-4E-Phantom-FTC-hatzerim-1.jpg|thumb|300px|F-4E Phantom II της ΙσραϊλινήςΙσραηλινής Αεροπορίας με τη χαρακτηριστική παραλλαγή ερήμου]]
 
Τα F-4 ήταν το κύριο και πιο σύγχρονο μαχητικό του αμερικανικού Ναυτικού και Αεροπορίας από το 1960 μέχρι το 1975 περίπου. Έτσι η ιστορία του στην υπηρεσία των αμερικανώνΑμερικανών είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον [[Πόλεμος του Βιετνάμ|πόλεμο του Βιετνάμ]]. Σε αυτόν, το F-4 αρχικά βρέθηκε σε δυσχερή θέση, με τα αντίπαλα μαχητικά, μικρότερα και πιο ευέλικτα να το κατατροπώνουν. Αν και υποτιθέμενα κατά πολύ ανώτερο του ανταγωνισμού, η αναλογία καταρρίψεων βυθίστηκε σε 2:1 (2 Βορειοβιετναμέζικα αεροσκάφη για κάθε ένα αμερικάνικο). Τα πληρώματα των F-4 επανεκπαιδεύτηκαν καλύτερα και μέχρι το τέλος του πολέμου, το F-4 είχε καθιερωθεί, καταρρίπτοντας συνολικά 277 εχθρικά αεροσκάφη και φέρνοντας την σχετική αναλογία σε 10:1. Το F-4 έδωσε στην USAF και το USN τους τελευταίους [[Ιπτάμενος άσος|άσους]] τους:
 
* Στις [[10 ΜαϊουΜαΐου]] [[1972]] ο Ράντι Κάνινγχαμ (μετέπειτα πολιτικός) και ο Μπίλυ Ντρίσκολ του Ναυτικού έγιναν οι πρώτοι άσοι, πετυχαίνοντας την κατάρριψη του καλύτερου Βορειοβιετναμέζου πιλότου σε μια επική αερομαχία. Αργότερα καταρρίφθηκαν από αντιαεροπορικό πύραυλο, επιβίωσαν και επέστρεψαν στην βάση τους.
* Στις [[28 Αυγούστου]] [[1972]], ήταν σειρά του Ρίτσαρντ Ρίτσι της Αεροπορίας να γίνει άσος καταρρίπτοντας το 5ο του εχθρικό αεροσκάφος
* Ακολούθησαν ο ΤσάρλςΤσαρλς ΝτεΜπελβού καταρρίπτοντας 6 αεροσκάφη και ο Τζέφρι Φένσταϊν.
 
Το αεροσκάφος υπηρέτησε στο Βιετνάμ κυρίως σε ρόλο αεροπορικής υπεροχής, και δευτερευόντως βομβαρδισμού.
Γραμμή 73:
Τα αμερικάνικα F-4 στην συνέχεια μετατράπηκαν σε Wild Weasel (Άγριες Νυφίτσες), και οπλισμένα με τους πυραύλους Shrike και HARM ανέλαβαν τον ρόλο της εξουδετέρωσης αεραμυνών (SEAD). Είδαν εκτεταμένη χρήση και στην Καταιγίδα της Ερήμου, που ήταν και η τελευταία τους μεγάλη αποστολή.
 
Ο τύπος χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένωςεκτεταμένα και στους Αραβο-Ισραηλινούς Πολέμους, αρχίζοντας από το 1970, και συμμετέχοντας στον [[Πόλεμος του Γιομ Κιπούρ|πόλεμο του Γιομ Κιπούρ]] (1974) και στην [[επιχείρηση Ειρήνη στην Γαλιλάια]] (1982). Η απόδοσή τους καταγράφεται σε 114 καταρρίψεις ενάντιέναντι 56 απωλειών, τις οποίες οι Ισραηλινοί αποδίδουν σε βλάβες ή αντιαεροπορικά πυρά.
 
Όσα ελληνικά F-4 είχαν παραληφθεί, ήταν σε επιφυλακή κατά τον [[Αττίλα Ι]] ώστε να πολεμήσουν ενάντιέναντι των τουρκικών δυνάμεων, αλλά αυτό δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.
 
== Το F-4 στην Πολεμική Αεροπορία ==
Γραμμή 84:
Στην συνέχεια, το 1976, η [[Ελλάδα]] προέβη σε αγορά 24 ακόμα F-4E και φωτογραφικών RF-4E. Αυτό το πρόγραμμα ονομάστηκε [[Peace Icarus II]]. Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, η Αεροπορία έλαβε ακόμα 27 RF-4E από την [[Γερμανική Πολεμική Αεροπορία]]. Μετά το 1990 και στο πλαίσιο ανταλλαγμάτων για την ανανέωση της συμφωνίας για τις αμερικανικές βάσεις, η [[Ελληνική Πολεμική Αεροπορία|ΠΑ]] απέκτησε από την [[Αεροπορική Εθνοφρουρά των ΗΠΑ]] 28 ακόμα F-4E.
 
Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, η εκτεταμένη αγορά αεροσκαφών 3ης γενιάς από την Ελλάδα και την Τουρκία κατέστησαν τα παλαιότερα Phantom κατά πολύ υποδεέστερα. Έτσι, το [[1997]] η ΠΑ και η γερμανική [[DASA]] κατέληξαν σε συμφωνία για ένα εκτεταμένο αναβαθμιστικό πρόγραμμα αναβάθμισης των αεροσκαφών. Αυτό το πρόγραμμα ονομάστηκε Peace Icarus 2000 και αναβάθμισε με ικανότητες αεροσκαφών 3ης γενιάς 38 από τα ήδη υπάρχοντα F-4, όλα των προγραμμάτων Peace Icarus I και ΙΙ. Ταυτόχρονα η [[Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία|ΕΑΒ]] άρχισε την αναβάθμιση των μεταχειρισμένων αεροσκαφών. Αυτή η αναβάθμιση ήταν κυρίως αντικατάσταση δομικών στοιχείων ώστε να επεκταθεί το όριο ζωής των αεροσκαφών. Άλλωστε, πριν πωληθούν, η Αεροπορική Εθνοφρουρά τα χρησιμοποιούσε τακτικά και ως εκ τούτου είχαν ήδη ικανοποιητικές επιχειρησιακές δυνατότητες και κρίθηκε ασύμφορη η τεχνολογική αναβάθμισή τους.
 
=== Peace Icarus 2000 ===
Γραμμή 125:
 
'''F-4K/M'''
F-4 ειδικά φτιαγμένα στις ανάγκες της RAF, με λογισιμκόλογισμικό και καλωδίωση για τον εξοπλισμό της [[βασιλική αγγλική αεροπορία|αγγλικής αεροπορίας]]. Επίσης, φέρουν τους αγγλικούς κινητήρες Rolls-Royce Spey. Τα Phantom αυτά αποσύρθηκαν από την ενεργό δράση στις αρχές τις δεκαετίας του 1990 και υπήρξε ενδιαφέρον γι'´αυτά από την Ελλάδα.
 
'''F4EJ/F'''
Γραμμή 154:
[[Αρχείο:F-4 Phantom II - ILA2002.jpg|thumb|300px|F-4F Phantom της Γερμανικής Αεροπορίας]]
* Το Phantom είναι ίσως το αεροσκάφος με τα πιο πολλά παρατσούκλια. Μερικά από αυτά είναι: "Διπλά άσχημο", "Ιπτάμενο Τούβλο", "Ο μεγαλύτερος διανομέας τμημάτων MiG στον κόσμο" κ.α.
* Το αεροσκάφος άλλαξε τον ρούρου της ιστορίας όταν η στιβαρή αλλά δυσκίνητη κατασκευή του το έκανε εύκολο στόχο για τα ευέλικτα αεροσκάφη των αντιπάλων. Τα μειονεκτήματα αυτά οδήγησαν σε αυξημένη εκπαίδευση, περίπλοκες τακτικές και πιο ιδανικά αεροσκάφη στην Δύση και ανάλογη κλιμάκωση και στο Σοβιετικό μπλόκμπλοκ.
* Η μασκότ του αεροσκάφους είναι ένα φάντασμα, ο [[Spook]], χαρακτήρας ο οποίος βρίσκεται σε οτιδήποτε έχει σχέση με το Phantom (από πρόθεση της κατασκευάστριας εταιρίας McDonnell-Douglas), και σε πολλά εβλήματαεμβλήματα μοιρών που το χρησιμοποιούσαν .
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==