Πολλαπλή παρατήρηση: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Στη βιβλιογραφία των θετικών επιστημονικών ερευνών καθώς και των ερευνών συμπεριφοράς μία από τις βασικές εφαρμογές [[παρατήρηση]]ς που ακολουθείται είναι και η λεγόμενη '''πολλαπλή παρατήρηση''', ή '''επαναληπτική παρατήρηση'''. Απώτερος σκοπός αυτής είναι η ύψωση της [[Παρατήρηση #Εγκυρότητα - αξιοπιστία|εγκυρότητας και της αξιοπιστίας]] της έρευνας, δηλαδή αυτών τούτων των παρατηρήσεων, κατά τη σύνταξη της σχετικής [[αναφορά]]ς.

Είναι γεγονός πως αν κληθούν δέκα ερευνητές - παρατηρητές να περιγράψουν ένα αντικείμενο, ή μία συμπεριφορά ή ένα συμβάν, το βέβαιο είναι ότι στο μόνο που θα συμφωνούν απόλυτα θα είναι ο χρόνος παρατήρησης και κάποια γενική έννοια - χαρακτηρισμός του παρατηρήματος, ενώ κατά το μεγαλύτερο μέρος τους θα ακολουθήσουν δέκα διαφορετικές περιγραφές της αυτής παρατήρησης. Γνωστή επίσης είναι και η φράση "τα φαινόμενα εξαπατούν" που επαληθεύεται όταν γίνει μία παρατήρηση αποσπασματικά χωρίς να ληφθούν υπόψη κάποιοι συναφείς παράμετροι που μπορεί να συνοδεύουν το παρατήρημα, π.χ. να έχουν προηγηθεί, ή να μη είναι άμεσα ορατοί κατά την παρατήρηση. Έτσι για την εξάλειψη τέτοιων σφαλμάτων και προκειμένου η όποια παρατήρηση να τύχει εγκυρότητας και αξιοπιστίας ακολουθείται η πολλαπλή παρατήρηση, ή επαναληπτική παρατήρηση, από τον ίδιον τον παρατηρητή και κυρίως όταν αφορά συμπεριφορές ατόμου ή κοινωνικής ομάδας.

Ο τρόπος αυτός ουσιαστικά επιτυγχάνει με τη συχνότητα της επανάληψης της παρατήρησης την πληρέστερη ακρίβεια και εγκυρότητα των εξ αυτής δεδομένων. Ταυτόχρονα όμως με την επανάληψη συμβαίνει και το υποκείμενο της παρατήρησης (άτομο, ή ομάδα) να συνηθίζει στη παρουσία του παρατηρητή και να αφήνεται περισσότερο ελεύθερο και στις εκφράσεις του και στην εν γένει συμπεριφορά του.<br />