Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→‎Ευχαριστώ: Συγγνώμη, μήνυμα σε λάθος χρήστη!!
→‎πόχει, πόχουν: νέα ενότητα
Γραμμή 27:
 
Ευχαριστώ, αγαπητέ μου, για την ερώτησή σας. Νομίζω ότι διαλέξατε την προσφορότερη λύση. Συνήθως προτιμούμε τη μονολεκτική απόδοση ''Παράγωγα'', αλλά εφόσον πρέπει να διευκρινιστεί ότι προέρχονται από άλλες γλώσσες, ο προσδιορισμός ''αλλόγλωσσα'' ή ''ξενόγλωσσα'' είναι απαραίτητος. Εύχομαι καλή συνέχεια. [[User:Dr Moshe|<font color="blue">Dr Moshe</font>]]
 
== πόχει, πόχουν ==
 
Σας ευχαριστώ, αγαπητέ μου, για την ερώτησή σας. Επειδή έχω και στο παρελθόν ερωτηθεί, επιτρέψτε μου να απαντήσω αναλυτικότερα.
 
Εν πρώτοις, αξίζει να διευκρινιστεί ότι το φαινόμενο [u] + [e] > [o], που έχει ήδη μεσαιωνική αρχή, δεν είναι '''συναίρεση''', διότι δεν πρόκειται για συγχώνευση των αρθρωτικών χαρακτηριστικών με προϊόν μακρό φωνήεν, ούτε '''έκκρουση''', διότι δεν πρόκειται για αποβολή τού ασθενεστέρου από το ισχυρότερο φωνήεν. Όπως σωστά επισημάνατε, πρόκειται για '''κράση''', κατά την οποία οι δύο γειτνιάζοντες φθόγγοι συγκλίνουν σε φωνήεν με ενδιάμεσα χαρακτηριστικά. Εν προκειμένω, τα αφιστάμενα [u] και [e] έτειναν στο παρελθόν να συγκεράννυνται δίνοντας ως προϊόν το ενδιάμεσο [o]: μεσν. ''ὁπόχει, ὁπόκαμες,'' ν.ελλ. ''μο 'δωκε, σο 'χει'' (απαντούν είτε με ενωμένη είτε με διακριτή γραφή). Η τάση αυτή έχει πλέον οριστικά υποχωρήσει.
Η σύγχρονη Νέα Ελληνική, που διακρίνει καθαρότερα τα φωνήεντα βασιζόμενη στα νότια ιδιώματα, δεν ευνοεί πλέον την κράση, αλλά την έκκρουση. Έτσι, στις ίδιες περιπτώσεις υπερισχύει πάντοτε το [u] και λέγεται πλέον: ''που 'χει, μου 'δωσε, που 'κανες, σου 'χει''.
Γιατί, όμως, στο παρελθόν ορισμένοι έτειναν να γράφουν το προϊόν τής κράσεως με -ω-: ''πὤχει''; Ο λόγος είναι ότι πολλές φορές αυτό συνέβαινε στις κράσεις τής Αρχαίας Ελληνικής: ''τὰ ὅπλα > θὦπλα, καὶ ὅσοι > χὦσοι, καὶ ὅτι > χὦτι'' κτλ. Φυσικά, οι παράμετροι της αρχαίας κράσης ήταν εντελώς διαφορετικές, διότι η αρθρωτική ποικιλία των φωνηέντων ήταν πολύ ευρύτερη. Φαίνεται επίσης ότι ορισμένοι δεν αναγνώριζαν σωστά τον φθόγγο [ο] και νόμιζαν ότι είναι αρκτικός τού ρήματος, πράγμα που τους έκανε να τον θεωρούν χρονική αύξηση: π.χ. συχνά συναντούμε γραφές όπως ''πώφερα (που έφερα), πώκαμε (που έκαμε)'' κτλ. Εν πάση περιπτώσει, η κράση πρέπει να γράφεται με τον απλούστερο φωνητικό τρόπο: με -ο-.
 
Όσο για την ενωμένη ή χωριστή γραφή, δεν υπάρχει συμφωνία και ούτε προβλέπεται ή επίκειται κοινός χειρισμός τού ζητήματος, επειδή η κράση ως φαινόμενο έχει υποχωρήσει και δεν αποτελεί πλέον υπαρκτό ζήτημα η γραφή της. Η προσωπική μου κρίση είναι ότι, για να μην εκλάβει κανείς τύπους όπως ''πόχουν, σόκαμε'' κτλ. ως ρήματα νομίζοντας ότι προέρχονται από κάποιο ανύπαρκτο ρήμα ''*πόχω, *σοκάνω'', θα πρέπει να προτιμάται η χωριστή γραφή: ''πο 'χουν, σο 'καμε''.
Ελπίζω κάποια από τα σημεία αυτά να αποδείχθηκαν χρήσιμα και κατανοητά. Ευχαριστώ. [[User:Dr Moshe|<font color="blue">Dr Moshe</font>]]