Γνωσιολογία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Vagrand (συζήτηση | συνεισφορές)
μ αφαιρέθηκε η Κατηγορία:Φιλοσοφία,προστέθηκε η Κατηγορία:Γνωσιολογία (με το HotCat)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
H '''Γνωσιολογία''' είναι κλάδος της φιλοσοφίας που μελετάει την ουσία, τις μορφές, τις πηγές, τις δυνατότητες, την αξία και τα όρια της αληθινής γνώσης του εξωτερικού κόσμου και του [[Εγώ]]. Αποσπάστηκε σανως αυτοτελής επιστήμη στα μέσα του 19ου αιώνα, αποσπώντας από τη [[μεταφυσική]] το γνωσιολογικό πρόβλημα. Σήμερα με τον όρο γνωσιολογία εννοείται ο κλάδος της [[επιστημολογία]]ς που ασχολείται πιο συγκεκριμένα με το ερώτημα ποια είναι η ''πηγή εγκυρότητας'' της [[γνώση]]ς, ενώ η επιστημολογία γενικότερα ασχολείται με το σύνολο των φιλοσοφικών προβλημάτων σχετικά με τη γνώση. Προεπιστημονικά, και επίσης στο πλαίσιο της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, η γνωσιολογία θεωρείται ότι είναι ευρύτερος κλάδος σε σχέση με την επιστημολογία και ότι η τελευταία ασχολείται με μια κλάση μόνο γνώσεων, τις επιστημονικές γνώσεις, δηλαδή τις γνώσεις που μπορεί να έχει ο άνθρωπος με επαρκή (για τα μέτρα της [[επιστήμη]]ς) βεβαιότητα και εγκυρότητα.
 
Κατευθύνσεις της γνωσιολογίας είναι : ο [[εμπειρισμός]], ο [[εμπειριοκριτικισμός]], ο [[ιδεαλισμός]], ο [[κριτικισμός]], ο [[φαινομεναλισμός]], ο [[θετικισμός]], ο [[πραγματισμός]], ο [[φιλοσοφικός ρεαλισμός|ρεαλισμός]], ο [[σκεπτικισμός]] και η [[αισθησιαρχία]]. Όλα τα παραπάνω ρεύματα διαμορφώθηκαν από τη διαφορετική εξήγηση που δίνουν στο πρόβλημα της πηγής της γνώσης<ref>Αθήνα 1980, Αστήρ, Λεξικό Φιλοσοφικών Όρων, Αγησίλαος Σπ.Ντόκας, Γνωσιολογία </ref>.
 
Η [[υλισμός|υλιστική]] γνωσιολογία ξεκινάει από το αξίωμα ότι τα αντικείμενα, τα πράγματα, τα σώματα υπάρχουν έξω και ανεξάρτητα από εμάς, δηλαδή ότι είναι εικόνες του εξωτερικού κόσμου. Η [[ιδεαλισμός|ιδεαλιστική]] φιλοσοφία υποστηρίζει ότι η γνώση είναι αντανάκλαση της "ιδέας" ([[αντικειμενικός ιδεαλισμός]]), ότι τα αντικείμενα δεν είναι παραπαρά συμπλέγματα αισθημάτων ([[υποκειμενικός ιδεαλισμός]]) και ότι είναι αδύνατον να γνωρίσουμε τον κόσμο ([[αγνωστικισμός]])<ref>Αθήνα 1963, Εκδόσεις Κ.Αναγνωστίδη, Πλήρες Μικρό Φιλοσοφικό Λεξικό, Μ.Ροζενταλ - Π.Γιουντιν </ref>.
 
Ιδιαίτερο πρόβλημα αποτελεί η σχέση της γνωσιολογίας με την [[λογική]]. Μερικοί εντάσσουν τη δεύτερη στην πρώτη και άλλοι αντικαθιστούν την τυπική λογική με τη γνωσιολογία, η οποία ασκεί ένα είδος κριτικής στη λογική (Μεταλογική). Για άλλους όμως η τυπική λογική είναι ανεξάρτητη επιστήμη και συνεπώς δε συγχέεται με τη γνωσιολογία.