Ουρία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Vchorozopoulos (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ Εξελληνισμός+επιμέλεια με τη χρήση AWB (10111)
Γραμμή 1:
[[αρχείοΑρχείο: Harnstoff.svg|thumb|Η χημική δομή της ουρίας]]
Η '''Ουρία''' είναι μια [[οργανική ένωση]] με χημικό τύπο CO(NH<sub>2</sub>)<sub>2</sub>. Το μόριο της έχει δύο αμινομάδες (-NH<sub>2</sub>) οι οποίες συνδέονται με μια [[καρβονύλιο|καρβονυλική]] (C=O) λειτουργική ομάδα.
 
Γραμμή 7:
Η ουρία χρησιμοποιείται ευρέως σε [[λίπασμα|λιπάσματα]] καθώς αποτελεί μια βολική πηγή αζώτου. Επιπλέον αποτελεί σημαντική πρώτη ύλη για την [[χημική βιομηχανία]]. Η σύνθεση της οργανικής αυτής ένωσης από τον [[Friedrich Wöhler]] το 1828 από μια ανόργανη πρόδρομο-ένωση αποτέλεσε ορόσημο στην ανάπτυξη της οργανικής χημείας, καθώς απέδειξε ότι ένα μόριο το οποίο ευρίσκεται σε ζωντανούς οργανισμούς μπορεί να συντεθεί στο εργαστήριο χωρίς βιολογικές πρώτες ύλες. Η ουρία χρησιμοποιείται σε εργαστηριακές και ιατρικές μεθόδους. Επιπλέον, χρησιμοποιείται σε εκρηκτικά, σε τμήματα αυτοκινήτων, σε ζωοτροφές, σε διουρητικά και σε πολλές εμπορικές χρήσεις.
 
[[αρχείοΑρχείο:Urea-3D-balls.png|thumb|Η στερεοδομή της ουρίας|]]
==H ανακάλυψη της ουρίας==
Η ουρία βρέθηκε πρώτη φορά στα ούρα το 1727 από τον Δανό επιστήμονα Herman Boerhaave, αν και η ανακάλυψη συχνά αποδίδεται στον Γάλλο χημικό Hilaire Rouelle (1773). Το 1828, ο Γερμανός Friedrich Wöhler απομόνωσε ουρία από την επεξεργασία [[ισοκυανικό οξύ|ισοκυανικού]] αργύρου με [[χλωριούχο αμμώνιο]] σύμφωνα με την παρακάτω αντίδραση:<br />
Γραμμή 15:
==Παραγωγή Ουρίας==
Η συνθετική μορφή της ουρίας παράγεται από την [[αμμωνία]] και το [[διοξείδιο του άνθρακα]] είτε σε υγρή είτε σε στερεή μορφή. Το 1870 ανακαλύφθηκε η διαδικασία συνθετικής παραγωγής μέσω αφυδάτωσης του [[καρδαμιδικό αμμώνιο|καρβαμιδικού αμμωνίου]] υπό συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας και πίεσης, μέθοδος που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα. Σήμερα υπάρχουν πολλές χρήσεις της συνθετικής ουρίας και κατά συνέπεια υπάρχει μεγάλη ζήτηση παραγωγής της.
[[αρχείοΑρχείο:Sample of Urea.jpg|thumb|H μορφή της ουρίας|]]
 
==Φυσιολογία==
Η ουρία συντίθεται στο σώμα πολλών οργανισμών ως μέρος του [[κύκλος της ουρίας|κύκλου της ουρίας]], είτε από την οξείδωση αμινοξέων είτε από την αμμωνία. Σε αυτόν τον κύκλο, οι αμινομάδες που δίνονται από την αμμωνία και το [[ασπαρτικό οξύ|L-ασπαρτικό οξύ]] μετατρέπονται σε ουρία, ενώ η [[ορνιθίνη|L-ορθινίνη]], η [[κιτρουλίνη]] και η L-[[αργινίνη]] δρουν ως μεσάζοντες. Η παραγωγή της ουρίας λαμβάνει χώρα στο ήπαρ και ρυθμίζεται από το [[N-ακετυλογλουταμινικό οξύ]]. Η ουρία βρίσκεται διαλυμένη στο αίμα και κυμαίνεται από 2,5 έως 6,7 &nbsp;mmol/L. Αποβάλλεται από τους [[νεφροί|νεφρούς]] ως συστατικό των ούρων. Φυσιολογικές τιμές ουρίας στα ούρα είναι 12-20 γραμμάρια/24ώρες. Επιπλέον, μια μικρή ποσότητα της ουρίας αποβάλλεται μαζί με το χλωριούχο νάτριο και το νερό μέσω του [[ιδρώτας|ιδρώτα]].
 
Τα αμινοξέα από την κατανάλωση τροφής τα οποία δεν χρησιμοποιούνται για την σύνθεση πρωτεϊνών και άλλων βιολογικών ουσιών οξειδώνονται από τον οργανισμό, αποφέροντας ουρία και διοξείδιο του άνθρακα, ως μια εναλλακτική πηγή ενέργειας. Η διαδικασία της οξείδωσης ξεκινάει με την αφαίρεση της αμινομάδας από την [[τρανσαμινάση]] και η αμινομάδα στην συνέχεια διοχετεύεται στον κύκλο της ουρίας.
Γραμμή 27:
 
==Η ουρία στους ανθρώπους==
[[Αρχείο: Urea cycle.svg|thumb|Ο κύκλος της ουρίας]]
Οι οργανισμοί δεν μπορούν εύκολα και γρήγορα να αποβάλλουν την αμμωνία και πρέπει να την μετατρέψουν σε κάποια άλλη ουσία, όπως ουρία ή [[ουρικό οξύ]], τα οποία είναι πολύ λιγότερο τοξικά. Ανεπάρκεια του κύκλου της ουρίας συμβαίνει σε κάποιες γενετικές διαταραχές και σε [[ηπατική ανεπάρκεια]]. Το αποτέλεσμα της ηπατικής ανεπάρκειας είναι η συσσώρευση των αζωτούχων αποβλήτων, κυρίως της αμμωνίας, η οποία οδηγεί σε [[ηπατική εγκεφαλοπάθεια]].
 
Γραμμή 34:
Αυτός ο μηχανισμός, ο οποίος ρυθμίζεται από την [[αντιδιουρική ορμόνη]], επιτρέπει στο σώμα να δημιουργεί υπεροσμωτικά ούρα, που έχουν υψηλότερη συγκέντρωση διαλυμένων ουσιών από το πλάσμα του αίματος. Έτσι αποφεύγεται η απώλεια νερού και διατηρείται η πίεση του αίματος καθώς και η κατάλληλη συγκέντρωση ιόντων νατρίου στο πλάσμα του αίματος.
 
Η ισοδύναμη περιεκτικότητα αζώτου (σε γραμμάρια) της ουρίας (σε mmol) μπορεί να εκτιμηθεί από τον συντελεστή μετατροπής 0,028 g/mmol. Επιπλέον, 1 γραμμάριο αζώτου είναι περίπου ισοδύναμο με 6 γραμμάρια πρωτεΐνης, και 1 γραμμάριο πρωτεΐνης περίπου ισοδύναμο με 4 γραμμάρια μυϊκού ιστού. Σε καταστάσεις, όπως απώλεια μυϊκής μάζας, 1 &nbsp;mmol επιπλέον ουρίας στα ούρα (καθώς μετράται από τον πολλαπλασιασμό του όγκου των ούρων σε λίτρα με την συγκέντρωση της ουρίας σε mmol/L) αντιστοιχεί περίπου σε απώλεια μυϊκής μάζας κατά 0,67 gr.
 
==Η ουρία σε άλλα είδη==
Γραμμή 43:
 
==Η ουρία στα ούρα ==
Η ουρία είναι προϊόν αποβολής από την καύση των [[λευκώματα|λευκωμάτων]]. Καθημερινά σχηματίζονται στον οργανισμό 25 έως 30 γραμμάρια ουρίας κατά μέσον όρο, ποσότητα που αυξάνεται έπειτα από κατανάλωση κρέατος και πρωτεϊνών εν γένει και μετά από μυϊκή εργασία, ενώ ελαττώνεται μετά από κατανάλωση λαχανικών. Από την ποσότητα αυτή, το 50 έως 60% αποβάλλεται καθημερινά από τα ούρα, ενώ οι φυσιολογικές τιμές της ουρίας στο πλάσμα του αίματος είναι περίπου 26 &nbsp;mg/100 ml. Όταν τα ούρα έρχονται σε επαφή με τον αέρα τότε η ουρία μετατρέπεται σε ανθρακικό αμμώνιο, αποτέλεσμα [[ζύμωση]]ς, που οφείλεται σε έναν μικροοργανισμό που ονομάζεται [[μικρόκοκκος της ουρίας]]. Έτσι, το pH των ούρων από όξινο γίνεται αλκαλικό. Η συγκέντρωση της ουρίας στο αίμα, βοηθάει τον γιατρό να εκτιμήσει τη λειτουργική ικανότητα των νεφρών. Όταν αυτή είναι αυξημένη, βγάζουμε το συμπέρασμα ότι οι νεφροί δεν είναι σε θέση να την αποβάλλουν από τον οργανισμό. Η αύξηση της ουρίας στο αίμα ονομάζεται αζωθαιμία και αποτελεί ένδειξη υπολειτουργίας των νεφρών. Ταυτόχρονα με αύξηση της ουρίας στο αίμα παρατηρείται και ελάττωση της ουρίας στα ούρα. Η ουρία σχηματίζεται κυρίως στο ήπαρ, όπου πραγματοποιείται κατά κύριο λόγο η επεξεργασία των λευκωμάτων. Η μεγάλη αύξηση της ουρίας στο αίμα ως συνέπεια της νεφρικής δυσλειτουργίας προκαλεί σοβαρή διαταραχή η οποία ονομάζεται ουραιμία και μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως [1].
 
==Δοκιμασίες Νεφρικής Λειτουργίας==
Γραμμή 51:
Ο καλύτερος τρόπος για τον προσδιορισμό της σπειραματικής διήθησης είναι η μέτρηση της πλασματικής κάθαρσης (clearance) μιας ουσίας η οποία διηθείται πλήρως στις μεμβράνες των αγγειωδών σπειραμάτων και η οποία ούτε απορροφάται ούτε απεκκρίνεται από τα νεφρικά σωληνάρια. Πλασματική κάθαρση μια ουσίας είναι ο όγκος του πλάσματος που περιέχει το ποσό της ουσίας αυτής, το οποίο απεκκρίνεται στα ούρα σε 1 λεπτό. Με άλλα λόγια η clearance μιας ουσίας μπορεί να οριστεί ως ο όγκος του πλάσματος που καθορίζεται από το ποσό της ουσίας αυτής, το οποίο ανευρίσκεται στα ούρα σε 1 λεπτό. Αν μια ουσία δεν επηρεάζεται καθόλου από τα νεφρικά σωληνάρια (ούτε απορροφάται, ούτε απεκκρίνεται), τότε το ποσό της ουσίας αυτής που ανευρίσκεται στα ούρα θα είναι ίσο με το ποσό που διηθείται στα αγγειώδη σπειράματα σε 1 λεπτό. Η clearance μια ουσίας που επαναρροφάται πλήρως από τα νεφρικά σωληνάρια, όπως η γλυκόζη φυσιολογικών ατόμων, είναι μηδέν [2].
 
Η ουρία διηθείται από το αίμα στο νεφρικό σπείραμα, όμως επαναρροφάται παθητικά στα εσπειραμένα σωληνάρια σε σημαντική έκταση, ειδικά σε χαμηλούς ρυθμούς ροής ούρων. Η παραγωγή ουρίας αυξάνεται σε περιπτώσεις σημαντικής πρόσληψης πρωτεΐνης, σε καταβολικές καταστάσεις και μετά από γαστρεντερική αιμορραγία, λόγω απορρόφησης αμινοξέων και πεπτιδίων. Αντιθέτως, η παραγωγή ελαττώνεται σε ασθενείς με χαμηλή πρόσληψη πρωτεΐνης και μερικές φορές σε ασθενείς με ηπατική νόσο. Η συγκέντρωση της ουρίας του πλάσματος αυξάνει κατά την διάρκεια αφυδάτωσης, σαν επακόλουθο της σωληναριακής επαναρρόφησης, ακόμη και όταν η νεφρική λειτουργία είναι φυσιολογική. Εξαιτίας αυτών η clearance ουρίας αποτελεί την λιγότερο αξιόπιστη δοκιμασία και χρησιμοποιείται απλά ως ένας δείκτης της νεφρικής σπειραματικής λειτουργίας. Πλεονέκτημα της δοκιμασίας πλασματικής κάθαρσης της ουρίας είναι η ευκολία εκτέλεσης της σε κάθε εργαστήριο [1]. Οι τιμές αναφοράς είναι 10 – 50 &nbsp;mg/dl [8].
Χρησιμοποιείται ένα δείγμα αίματος για να καθοριστεί το επίπεδο της ουρίας στο αίμα και δύο δείγματα ούρων. Η λήψη του δεύτερου δείγματος ούρων πρέπει να γίνει μια ώρα μετά την λήψη του πρώτου. Η μέτρηση κρεατινίνης του πλάσματος παρέχει μια πιο ακριβή μέτρηση[6].Οι τιμές αναφοράς είναι0,6 – 1,4 &nbsp;mg/dl [8]. Απαιτεί 24ωρη συλλογή ούρων. Όταν έχουμε τιμές ουρίας και κρεατινίνης πάνω από τα φυσιολογικά όρια σημαίνει ότι υπάρχει πάνω από 60% απώλεια της νεφρικής λειτουργίας [6]. Ένας από τους τρόπους για να κάνουμε έλεγχο ασθενών με νεφρική νόσο είναι η clearance κρεατινίνης και η μέτρηση της ουρίας και της κρεατινίνης πριν και μετά την αιμοκάθαρση [8].Η ουρία όμως διαχέεται εύκολα κατά μήκος των μεμβρανών διαπίδυσης και κατά την διάρκεια της νεφρικής αιμοκάθαρσης, επομένως η πτώση της συγκέντρωσης της ουρίας του πλάσματος είναι ένας ανεπαρκής δείκτης της αποτελεσματικότητας της διαδικασίας αποβολής άλλων τοξικών ουσιών από το αίμα [1].
===Δοκιμασία Αναπνοής Ουρίας (Urea Breath test)===
Γραμμή 67:
 
==Βιβλιογραφία ==
* ''Χανιώτης Φ, Χανιώτης Δ. Φυσιολογία, Ιατρικές Εκδόσεις Λίτσας 2009, Αθήνα, ISBN 978-960-372-1239.''<br />
* ''Ιωαννίδης Ι. Κλινική Χημεία Ι, Ιατρικές Εκδόσεις Γιαχούδη 2004, Θεσσαλονίκη, ISBN 960-7425-42-1 set 960-7425-43-X.''
 
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
* http://www.wisegeek.com/what-is-urea.htm<br />
* http://arthritis.about.com/od/diagnostic/a/kidneytests.htm<br />
* http://www.surgeryencyclopedia.com/Fi-La/Kidney-Function-Tests.html<br />
* http://www.pkarkalousos.gr/Web_Lessons/Main_Lessons_TEI.htm<br />
* http://www.hhpsg.gr/pdf/13o%20Synedrio/03.pdf<br />
* http://www.thermo.com/eThermo/CMA/PDFs/Various/File_28260.pdf<br />
* http://www.i-stat.com/products/ctisheets/714176-11K.pdf
 
{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|Urea}}
 
[[Κατηγορία:Οργανικές ενώσεις]]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Ουρία"