Τάξιλα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Αφαιρώ 40 σύνδεσμους interwiki, που τώρα παρέχονται από τα Wikidata στο d:Q156093
μ clean up με τη χρήση AWB
Γραμμή 14:
}}
 
Η πόλη '''Τάξιλα''' ή '''Ταξάσιλα''' ([[ουρντού γλώσσα|ουρντού]] ''ٹیکسلا'', [[σανσκριτικά|σανσκ.]] ''Takshaçila तक्षशिला'', [[κινέζικα|κιν.]] ''Chu Ch'a-shi-lo'') βρίσκεται στην επαρχία Παντζάμπ του [[Πακιστάν]], κοντά στη σύγχρονη πόλη [[Ραβαλπίντι]], στα σύνορα με το [[Κασμίρ]]. Βρίσκεται 30 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του [[Ισλαμαμπάντ]], πρωτεύουσας του [[Πακιστάν]].
 
Από το [[1980]], η περιοχή έχει ανακηρυχθεί από την [[ΟΥΝΕΣΚΟUNESCO]] [[Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς]]. Από τη νεολιθική εποχή μέχρι και τα ερείπια του 2ου και 1ου αιώνα π.Χ., τα Τάξιλα περιλαμβάνουν τα διαφορετικά στάδια ανάπτυξης μιας πόλης, η οποία, ευρισκόμενη πάνω στον Ινδό ποταμό, επηρεάστηκε άμεσα από την [[Περσία]], την [[αρχαία Ελλάδα]], την [[Ασία]], ενώ αποτέλεσε και ένα από τα σπουδαιότερα κέντρα μελέτης του [[Βουδισμός|Βουδισμού]]<ref>[http://whc.unesco.org/en/list/139 Unesco World Heritage Site]</ref>, καθώς εκεί ο [[Βούδας]] εκφράστηκε για πρώτη φορά ανθρωπομορφικά στη [[γλυπτική]], αντί συμβολικά, ως ίχνος πέλματος ή ως δένδρο<ref name=vima>{{cite web|url=http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=92832&ct=79|title=Στα χνάρια του Μεγάλου Αλεξάνδρου |accessdate=09/02/02 |author=Σιμόνη Ζαφειροπούλου |date=97/11/02 |work=Ταξίδια|publisher=Το Βήμα}}</ref>.
 
== Ιστορία ==
Γραμμή 23:
Η περιοχή κατοικείται από τη [[νεολιθική περίοδος|νεολιθική περίοδο]]. Σύμφωνα με τον ινδικό θρύλο, η πόλη ιδρύθηκε τον 7ο ή 6ο αιώνα π.Χ. από τον αδερφό του [[ινδία|Ινδού]] ήρωα [[Ράμα]], [[Μπαράτα]], και πήρε το όνομά της από το γιο του, Τάκσα. Αποτελούσε σημαντικό πολιτισμικό κέντρο, καθώς λέγεται ότι εκεί αναγνώσθηκε για πρώτη φορά το [[έπος]] [[Μαχαμπαράτα]]. Η περιοχή στην οποία σώζονται ερείπια από αυτή την περίοδο ονομάζεται '''Τύμβος Μπιρ'''.
 
Αποτελούσε στρατηγικό σημείο για τους εμπορικούς δρόμους της περιοχής, καθώς συνδεόταν με το [[Δρόμος του μεταξιού|Δρόμο του Μεταξιού]] μεταξύ [[Βαβυλωνία|Βαβυλωνίας]]ς και [[Άπω Ανατολή|Άπω Ανατολής]]ς.
Η πόλη προσαρτήθηκε στην αυτοκρατορία των [[Αχαιμενίδες|Αχαιμενιδών]] υπό το [[Δαρείος Α'|Δαρείο το Μέγα]], περίοδος που κράτησε περισσότερο από έναν αιώνα.
 
=== Μέγας Αλέξανδρος ===
Ο ιστοριογράφος [[Αρριανός]] αναφέρεται στο πέρασμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου από την πόλη στο έργο του ''Αλεξάνδρου Ανάβασις''<ref>[...]καὶ τὴν πόλιν Τάξιλα͵ τὴν μεγίστην μεταξὺ Ἰνδοῦ τε ποταμοῦ καὶ Ὑδάσπου͵ ὅτι αὐτῷ Ταξίλης ἐνδίδωσιν. ἐνταῦθα θύει Ἀλέξανδρος τοῖς θεοῖς ὅσοις αὐτῷ νόμος καὶ ἀγῶνα ποιεῖ γυμνικὸν καὶ ἱππικὸν ἐπὶ τῷ ποταμῷ· καὶ γίγνεται αὐτῷ ἐπὶ τῇ διαβάσει τὰ ἱερά. [[s:Αλεξάνδρου Ανάβασις/Βιβλίο Ε|Αρριανού ''Αλεξάνδρου Ανάβασις'', Βιβλίο Ε', 3,6]]</ref>. Την άνοιξη του [[326 π.Χ.]], ο [[Μέγας Αλέξανδρος]] και ο στρατός του ξεκίνησαν για τα Τάξιλα. Εκεί τον συνάντησε ο γιος του βασιλιά [[Ταξίλης|Ταξίλη]], [[Ώμφις]], ο οποίος, σύμφωνα με το [[Διόδωρος Σικελιώτης|Διόδωρο]]<ref>[[s:Ιστορική_ΒιβλιοθήκηΙστορική Βιβλιοθήκη/ΙΖ'|Διόδωρου ''Ιστορική Βιβλιοθήκη'', Βιβλίο ΙΖ', 86]]</ref>, τον υποδέχθηκε επισήμως δίνοντας δώρα και οι διοικητές της περιοχής δήλωσαν την υποταγή τους. Ο Αλέξανδρος ανταπέδωσε τα δώρα κι επιπλέον έδωσε στον [[Ταξίλης|Ταξίλη]] 1.000 τάλαντα, κάτι που εξόργισε τους Εταίρους, όπως αναφέρει ο [[Πλούταρχος]]<ref>[...]λαβὼν δὲ δῶρα πολλὰ καὶ δοὺς πλείονα, τέλος χίλια τάλαντα νομίσματος αὐτῷ προέπιεν· ἐφ’ οἷς τοὺς μὲν φίλους ἰσχυρῶς ἐλύπησε, τῶν δὲ βαρβάρων πολλοὺς ἐποίησεν ἡμερωτέρως ἔχειν πρὸς αὐτόν. [[s:Αλέξανδρος|Πλουτάρχου ''Βίοι Παράλληλοι: Αλέξανδρος'', 59]]</ref>.
 
Στα Τάξιλα δέχθηκε ακόμη πρεσβεία του Αβισσάρη, βασιλιά των ορεσίβιων Ινδών<ref>[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/L/Roman/Texts/Curtius/8*.html Κούρτιος Ρούφος, ''Historia Alexandri Magni Macedonis'', Βιβλίο Η', Κεφ. 12-15]</ref>, ενώ φαίνεται να συνάντησε για πρώτη φορά [[Βραχμάνος|Βραχμάνους]], όπως το φιλόσοφο Κάλανο<ref>[[s:Αλέξανδρος|Πλουτάρχου ''Βίοι Παράλληλοι: Αλέξανδρος'', 65]]</ref> ή Κάρανο, σύμφωνα με το Διόδωρο<ref>[[s:Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΖ'|Διόδωρου ''Ιστορική Βιβλιοθήκη'', Βιβλίο ΙΖ', 107]]</ref>.
 
Στη συνέχεια, ο Αλέξανδρος προχώρησε προς τον Υδάσπη ποταμό, όπου νίκησε τον ηγεμόνα [[Πώρος|Πώρο]], ωστόσο στη συνέχεια έγιναν σύμμαχοι και ώθησε τον ίδιο και τον [[Ταξίλης|Ταξίλη]] να συμφιλιωθούν κι εκείνοι. Στην περιοχή διορίστηκε [[σατράπης]] ο Φίλιππος, ο οποίος δολοφονήθηκε το [[325 π.Χ.]] και τη θέση του πήρε ο Εύδημος από τη [[Θράκη]].
 
=== Ελληνιστική περίοδος ===
Γραμμή 37:
[[Αρχείο:Antialcidas.JPG|thumb|left|200px|Νόμισμα του 100 π.Χ. που απεικονίζει τον [[Αντιαλκίδας της Βακτρίας|Αντιαλκίδα]]]]
 
Το [[316 π.Χ.]], ο βασιλιάς Chandragupta κατέλαβε την κοιλάδα του [[Ινδός ποταμός|Ινδού]] κι έτσι τα Τάξιλα έχασαν την ανεξαρτησία τους κι έγιναν πρωτεύουσα της επαρχίας. Το βασιλιά διαδέχτηκε ο Μπιντουσάρα και ο γιος του, [[Ασόκα]], το [[269 π.Χ.]], οπότε και η πόλη αποτέλεσε θρησκευτικό κέντρο του [[Βουδισμός|Βουδισμού]].
 
Το [[184 π.Χ.]], οι Έλληνες της [[Βακτρία|Βακτρίας]]ς εισέβαλαν στην Γκαντάρα και το Παντζάμπ κι έτσι τα Τάξιλα απέκτησαν Έλληνα βασιλιά. Η πόλη ξαναχτίστηκε στην απέναντι όχθη του ποταμού και αποτέλεσε μια πολυπολιτισμική κοινωνία με θρησκευτική ανεκτικότητα, καθώς κυριαρχούσε η [[αρχαία ελληνική θρησκεία]], τοπικές [[περσία|περσικές]] λατρείες, ο [[Ινδουϊσμός]], ο [[Βουδισμός]] και ο [[Τζαϊνισμός]]. Ερείπια αυτής της περιόδου σώζονται στη σημερινή περιοχή '''Σιρκάπ'''.
 
Ο [[Αγαθοκλής της Βακτρίας]] ([[167 π.Χ.]]-[[165 π.Χ.]]) μετέφερε στα Τάξιλα, πρωτεύουσα της Γανδαρίδας, την έδρα του από την [[Αραχωσία]] και έγινε έτσι ο ιδρυτής του Ελληνοϊνδικού κράτους. Για διακόσια ακόμη χρόνια παρέμεινε η [[ελληνιστική περίοδος|ελληνιστική]] επίδραση στον πολιτισμό (γλώσσα, κοσμήματα, τέχνη, νομίσματα<ref>[http://www.coinarchives.com/a/results.php?search=taxila&s=0&results=100 Coinarchives.com, νομίσματα που βρέθηκαν στην περιοχή Τάξιλα]</ref>), μέχρι που σταδιακά μετατράπηκε σε ελληνοϊνδική.
 
=== Τρίτη ίδρυση της πόλης ===
Τον πρώτο αιώνα μ.Χ., στην περιοχή άρχισαν να κυριαρχούν οι [[Σκύθες]] και οι [[Πάρθοι]]. Σύμφωνα με [[χριστιανισμός|πρωτοχριστιανικές]] πηγές, στην πόλη έφτασε ο [[Απόστολος Θωμάς]], καθώς και ο φιλόσοφος [[Απολλώνιος ο Τυανεύς]]: στο βιογραφικό έργο του [[Φιλόστρατος|Φιλόστρατου]] για το φιλόσοφο, περιγράφεται η πόλη των Ταξίλων οχυρωμένη σαν τις ελληνικές πόλεις και μεγάλη σαν τη [[Νινευή]]<ref>Φιλόστρατου ''Τα Ες Τον Τυανέα Απολλώνιον'', Βιβλίο Β', κεφ.20</ref>.
 
Κατά το [[80]], την περιοχή κατέλαβαν [[νομάδες]] και η πόλη ξαναχτίστηκε, αυτή τη φορά προς το βορρά, με δομή μεγάλης στρατιωτικής βάσης. Η πόλη αυτής της περιόδου αποκαλείται '''Σιρσούκ'''. Κατά τον 4ο αιώνα φαίνεται να κατακτήθηκε από το Σαπούρ Β' των [[Σασανίδες|Σασανιδών]], όπως δείχνουν νομίσματα που βρέθηκαν στην περιοχή.
 
Η πόλη καταστράφηκε στο μεγαλύτερο βαθμό από μια επιδρομή των [[Ούννοι|Ούννων]] τον 5ο αιώνα και δεν ανέκαμψε έκτοτε.
 
Τα Τάξιλα αναφέρονται και από δυο [[Κίνα|Κινέζους]] προσκυνητές μοναχούς, τον Faxian<ref>[http://etext.library.adelaide.edu.au/f/fa-hien/f15l/chapter11.html A Record of Buddhistic Kingdoms - Chapter 11]</ref> και τον Xuanzang. Ο πρώτος επισκέφτηκε την πόλη περίπου το [[405 π.Χ.]], οπότε και τη βρήκε σε περίοδο άνθησης, όντας θρησκευτικό κέντρο με [[βουδισμός|βουδιστικούς]] ναούς, ενώ ο δεύτερος βρέθηκε εκεί το [[630]], οπότε και δε βρήκε παρά ερείπια και εγκατάλειψη από την κατεστραμμένη πόλη.
 
== Αρχαιολογικές ανασκαφές ==
Η αρχαιολογική δραστηριότητα στην περιοχή σηματοδοτείται από το Σερ Αλεξάντερ Κάνιγχαμ, τον "πατέρα" της Ινδικής αρχαιολογίας, ο οποίος κατά τα έτη [[1863]]-[[1864|64]] και [[1872]]-[[1873|73]] προχώρησε σε ανασκαφές στην περιοχή και ταύτισε τα μνημεία με τα αρχαία Τάξιλα.
 
Τα ερείπια που βρέθηκαν χωρίζονται σε τρεις διαφορετικούς οικισμούς, τις τρεις πόλεις διαφορετικών ιστορικών περιόδων που αναφέρθηκαν προηγουμένως.
 
== Παραπομπές ==
Γραμμή 71:
[[Κατηγορία:Αρχαίες ελληνικές πόλεις]]
[[Κατηγορία:Βουδισμός]]
[[Κατηγορία:Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς στο Πακιστάν]]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Τάξιλα"