Γεράρδος Μερκάτορ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:mercator.jpg|μικρογραφία|Μερκάτορ, γκραβούρα του 1739 από τον Nicolas III de Larmessin]]
Ο '''Γεράρδος Μερκάτορ'''<ref>{{cite book|last=Μελάς|first=Βίκτωρ Θ. |title=Οι άτλαντες των Μερκάτορ - Χόντιους|url=http://www.biblionet.gr/book/84411/%CE%9C%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CF%82,_%CE%92%CE%AF%CE%BA%CF%84%CF%89%CF%81_%CE%98./%CE%9F%CE%B9_%CE%AC%CF%84%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%82_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%9C%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%81_-_%CE%A7%CF%8C%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BF%CF%85%CF%82|year=2003|publisher=Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης|isbn=978-960-250-265-5}}</ref> (εξελληνισμός του Gerardus Mercator, 5 Μαρτίου 1512 - 2 Δεκεμβρίου 1594) ήταν Φλαμανδός χαρτογράφος, φιλόσοφος και μαθηματικός. Σπουδαιότατη θεωρείται η συνεισφορά του στον κλάδο της [[χαρτογραφία]]ς, και πιο συγκεκριμένα με τον παγκόσμιό του χάρτη του 1569, στον οποίο απεικονίζονται πορείες ναυσιπλοΐας. Ο Μερκάτορ υπήρξε επίσης ο πρώτος που χρησιμοποίησε τη λέξη «[[Άτλας (χαρτογραφία)|Άτλας]]» για την περιγραφή συλλογών χαρτών.
 
==Βιογραφικά στοιχεία==
Γραμμή 6:
Ο Μερκάτορ γεννήθηκε στην πόλη Ρούπελμόντε στην [[Επαρχία της Φλάνδρας]] (σημερινό [[Βέλγιο]]) ως Gerard de Kremer ή de Cremer· το όνομα Mercator δεν είναι παρά η εκλατινισμένη εκδοχή του πραγματικού του ονόματος, το οποίο σημαίνει «έμπορος». Από τους πρώτους του διδασκάλους υπήρξε ο ουμανιστής [[Μακροπέντιους]], ενώ παρακολούθησε και κύκλους μαθημάτων στο Πανεπιστήμιο του Λέουβεν. Αν και στις μέρες μας ο Μερκάτωρ είναι κυρίως γνωστός για τις χαρτογραφικές του πραγματείες, στην εποχή του το εισόδημά του προερχόταν κυρίως από την κατασκευή και πώληση μαθηματικών οργάνων. Περί το 1535-36 συνεργάστηκε με τον [[Γκέμα Φρίσιους]] και τον Γκάσπαρ φαν ντερ Χέιντεν για την κατασκευή μιας [[υδρόγειος σφαίρα|υδρόγειου σφαίρας]], αν και ο ρόλος του στο εγχείρημα ήταν περισσότερο επικεντρωμένος στην εγχάραξη στοιχείων, παρά στη χαρτογράφηση αυτή καθαυτή. Ο πρώτος δικής του κατασκευής χάρτης υπήρξε ένας της [[Παλαιστίνη]]ς (1537), τον οποίο ακολούθησε ένας παγκόσμιος χάρτης (1538)<ref>[http://www.wdl.org/en/item/6766/zoom/#group=1&page=1&zoom=2&centerX=0.7144351464435141&centerY=0.5021989786556603 Mercator's 1538 world map]</ref> καθώς και ένας της Επαρχίας της Φλάνδρας (1540). Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής εξασκήθησε στη χρήση των πλάγιων («ιταλικών») γραμματοσειρών, καθώς τα στοιχεία τους ήταν καταλληλότερα για χρήση στη χαρτογραφία. Παραπροϊόν, τρόπον τινά, αυτής της ενασχόλησης ήταν η έκδοση ενός εγχειριδίου για τη χρήση πλάγιων γραμματοσειρών, το πρώτο του είδους του στη βόρεια Ευρώπη.
 
Το 1544, λόγω των επαφών του με Προτεστάντες[[Προτεσταντισμός|προτεστάντες]] καθώς και τις συχνές του μετακινήσεις, ο Μερκάτορ διώκεταιδιώχθηκε ως [[αίρεση|αιρετικός]]. Η κατηγορίας είναιήταν κάθε άλλο παρά ελαφρά· δύο από τους 40 κατηγορουμένους καταδικάστηκαν στην πυρά, ένας άλλος αποκεφαλίστηκε, ενώ δύο γυναίκες τάφηκαν ζωντανές. ΕκτίειΈκτισε ποινή επτά μηνών μέχρις ότου (πιθανώς κατόπιν παρέμβασης των πρυτανικών αρχών του πανεπιστημίου) οιαπαλλάχθηκε κατηγορίεςτων αίρονταικατηγοριών, οπότε και επιστρέφειεπέστρεψε στο επιστημονικό του πεδίοέργο.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/375626/Gerardus-Mercator "Gerardus Mercator", ''Britannica Online Encyclopedia'']. Accessed 15 November 2011.</ref>
 
Το 1552 μετακομίζειμετακόμισε στο [[Ντούισμπουργκ]], σπουδαία πόλη στο τότε [[Δουκάτο της Κλεβ]], όπου και ανοίγειάνοιξε τη δική του επιχείρηση κατασκευής και πώλησης χαρτών· από το εργαστήρι αυτό προέρχεταιπροήλθε ένας εξάπτυχος χάρτης της Ευρώπης (1554). Η απόφαση για τη μετοίκηση στο Ντούισμπουργκ δεν έχειείχε σαφή λόγο· πιθανολογείται πως υπήρχαν θρησκευτικοί λόγοι, αλλά ίσως ακόμη και μια επαγγελματική πρόταση αναφορικά με ένα νεότευκτο πανεπιστήμιο. Όπως και νάνα 'χειέχει, ο Μερκάτορ δίδαξε μαθηματικά στο ακαδημαϊκό κολλέγιο της πόλης, ενώ το 1564 -έχοντας πια μια πλειάδα χαρτών στο ενεργητικό του- διορίζεταιδιορίστηκε αυλικός κοσμογράφος, υπό τον Γουλιέλμο, Δούκα του Γιούλιχ-Κλεβ-Μπεργκ. Το 1569 ο ΜερκάτωρΜερκάτορ επινοείεπινόησε μια νέα οπτική χαρτογραφικής απεικόνισης, η οποία περιλαμβάνειπεριελάμβανε παράλληλες γραμμές για το γεωγραφικό μήκος και πλάτος, στοιχείο που διευκολύνει την απεικόνιση ναυσιπλοϊκών γραμμών ως ευθείες αντί καμπύλες.
 
Άξια αναφοράς είναι και η εισαγωγή της λέξης «Άτλας» στην επιστήμη της χαρτογραφίας, η οποία πλέον σηματοδοτείσηματοδότησε τη συλλογή διαφόρων χαρτών. Ο πρώτος τέτοιος άτλας με τίτλο ''[[Theatrum Orbis Terrarum]]'' ήταν στην πραγματικότητα ένα συμπίλημα του [[Αβραάμ Ορτέλιους]] κατόπιν παρότρυνσης του Μερκάτορ, ο οποίος κατασκέυασε έναν δικό σε πέντε τεύχη· το πρώτο εξεδόθη το 1578 και αποτελείτο από διορθωμένες εκδοχές των χαρτών του [[Πτολεμαίος|Πτολεμαίου]], αλλά και την εισαγωγή ορισμένων νέων λαθών. Τα επόμενα χρόνια προστέθηκαν κικαι άλλοι χάρτες της Γαλλίας, της Γερμανίας και των Κάτω Χωρών, ενώ αργότερα συμπεριλήφθηκαν τα Βαλκάνια και η Ελλάδα. Μετά τον θάνατο του Μερκάτορ το 1595, ο γιος του -Ρούμολντ- συνέχισε το έργο του πατέρα του με την προσθήκη όλο και περισσότερων γεωγραφικών περιοχών. Όσο για τις υδρόγειες σφαίρες του, -τέχνη που έμαθε πλάι στον Φρίσιους- αξίζει να σημειωθεί ότι υπήρξαν κομμάτια τελευταίας τεχνολογίας στην εποχή τους· στις μέρες μας σώζονται 22 τέτοια κομμάτια, συμπεριλαμβανομένων και των ουράνιων θόλων τους. Ο δε Μερκάτορ, αξιοσέβαστος και ευκατάστατος πια, ουδέποτε εγκατέλειψε το Ντούισμπουργκ, όπου και πέθανε, έχοντας επιπλέον θητεύσει και ως επόπτης της πόλεως.
 
==Παραπομπές==