Ευθυμένης ο Μασσαλιώτης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ αφαιρέθηκε η Κατηγορία:Αρχαίοι Μασσαλιώτες (με το HotCat) |
Επέκταση λήμματος |
||
Γραμμή 1:
Ο καταγόμενος από την Μασσαλία '''''Ευθυμένης''''' υπήρξε θαλασσοπόρος, εξερευνητής και γεωγράφος του 6ου ή 5ου π.Χ. αιώνα σύμφωνα με την επικρατέστερη σήμερα άποψη. Κάποιοι μελετητές ωστόσο τον θεωρούν νεώτερο και τον τοποθετούν στον 4ο π.Χ. αιώνα, στην εποχή περίπου που έζησε και ο επίσης θαλασσοπόρος συμπατριώτης του [[Πυθέας]].
Ο Ευθυμένης ήταν ο δεύτερος γνωστός Έλληνας που, μετά τον [[Κωλαίος ο Σάμιος|Κωλαίο τον Σάμιο]], πέρασε τις [[Ηράκλειες στήλες]] και ανοίχτηκε στην ''Έξω Θάλασσα''. Εξερεύνησε τις ακτές της βορειοδυτικής Αφρικής φθάνοντας μέχρι τις εκβολές ενός μεγάλου ποταμού, του [[Νίγηρας ποταμός|Νίγηρα]] ίσως ή πιθανότερα του [[Σενεγάλης|Σενεγάλη]].
Περιέγραψε το ταξίδι αυτό σ' ένα βιβλίο με τίτλο ''Περίπλους'' (όπως μας πληροφορεί ο γεωγράφος [[Μαρκιανός ο Ηρακλειώτης|Μαρκιανός]])
<ref>Μαρκιανός Ηρακλεώτης του Πόντου, ''Περίπλους της εντός θαλάσσης'' (επιτομή γραμμένη από τον [[Μένιππος ο Περγαμηνός|Μένιππο τον Περγαμηνό]]), στο ''Geographi Graeci Minores'', τόμος Α', [https://archive.org/stream/geographigraeci00philgoog#page/n726/mode/1up σελ. 566]. </ref>
από το οποίο διασώθηκε ένα μόνο απόσπασμα που αναφέρεται, περίπου με τα ίδια λόγια, από τον φιλόσοφο [[Σενέκας ο Νεότερος|Σενέκα]].
<ref>Σενέκας ο Νεώτερος, ''Naturalium Quaestionum (Φυσικά Προβλήματα)'', Βιβλίο IV, [http://neptune.fltr.ucl.ac.be/corpora/Concordances/seneque_qn/ligne05.php?numligne=234&mot=e 2.22] (λατινιστί και γαλλιστί).</ref>
και τον [[Πλούταρχος|Πλούταρχο]].
<ref>Πλούταρχος, ''Περί των αρεσκόντων φιλοσόφοις φυσικών δογμάτων'', Βιβλίον δ΄, [http://remacle.org/bloodwolf/historiens/Plutarque/opionionsphilo4gr.htm Περὶ Νείλου ἀναβάσεως] ({{πολυτονικό|''Θαλῆς τοὺς ἐτησίας ἀνέμους οἴεται πνέοντας τῇ Αἰγύπτῳ ἀντιπροσώπους ἐπαίρειν τοῦ Νείλου τὸν ὄγκον διὰ τὸ τὰς ἐκροὰς αὐτοῦ τῇ παροιδήσει τοῦ ἀντιπαρήκοντος πελάγους ἀνακόπτεσθαι.
'''Εὐθυμένης ὁ Μασσαλιώτης''' ἐκ τοῦ Ὠκεανοῦ καὶ τῆς ἔξω θαλάσσης γλυκείας κατ´ αὐτὸν οὔσης νομίζει πληροῦσθαι τὸν ποταμόν.''}}).</ref>
Σ' αυτό ισχυριζόταν ότι ο [[Νείλος]] πηγάζει από τον Ατλαντικό ωκεανό και ότι οι πλημμύρες του οφείλονται στην δύναμη των ετήσιων ανέμων που σπρώχνουν με ορμή τα νερά του ωκεανού μέσα στο ποτάμι. Φαίνεται πως στήριξε την πεποίθησή του αυτή στην παρατήρηση ότι και στον Σενεγάλη υπήρχαν κροκόδειλοι και ιπποπόταμοι (ζώα χαρακτηριστικά του Νείλου) και στο ότι στο σημείο εκείνο τα νερά της θάλασσας ήταν γλυκά (επειδή - όπως ξέρουμε σήμερα - το ρεύμα του Σενεγάλη εισχωρεί βαθειά μέσα στον ωκεανό).<br/>
Η αντίληψη ότι ο Νείλος πηγάζει από τον ωκεανό και αφού διασχίσει ολόκληρη την Αφρική χύνεται στην Μεσόγειο, όσο παράδοξη και αν φαντάζει σήμερα, ήταν απολύτως συμβατή με τι γνώσεις ''και κυρίως τους μύθους'' της εποχής του Ευθυμένη.
Ο Ευθυμένης ο Μασσαλιώτης μνημονεύεται επίσης από τον [[Αθήναιος|Αθήναιο]],
<ref>Αθήναιος, ''Δειπνοσοφισταί'', [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:2013.01.0003:book=2:chapter=90&highlight=euthymenes Βιβλίον 2, 90] (αγγλιστί). </ref>
τον [[Ιωάννης ο Λυδός|Ιωάννη τον Λυδό]]
<ref>Συμπεριλαμβάνεται στο ''Fragmenta historicorum graecorum'', κεφ. [https://archive.org/stream/cuafragmentahist04mull#page/n415/mode/1up Euthemenes]. </ref>
και τον [[Αίλιος Αριστείδης|Αίλιο Αριστείδη]] (που επικαλείται παλαιότερη μαρτυρία του [[Έφορος|Εφόρου]]).
Αντιθέτως, ο αναφερόμενος από τον [[Κλήμης ο Αλεξανδρεύς|Κλήμη τον Αλεξανδρρέα]] ''Ευθυμένης'' ως συγγραφέας κάποιου ''Χρονικού'' εικάζεται πως δεν ήταν ο θαλασσοπόρος Μασσαλιώτης, αλλά κάποιος άλλος συνονόματος του.
<ref>Emmanuel Davin, ''Euthymènes le Massaliote: second grand navigateur provençal'', Bulletin de l'Association Guillaume Budé, n°2, juin 1955, [http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/bude_0004-5527_1955_num_1_2_3677 σελ. 25]. </ref>
== Παραπομπές ==
{{παραπομπές}}
[[Κατηγορία:Αρχαίοι Έλληνες θαλασσοπόροι]]
[[κατηγορία:Αρχαίοι Έλληνες γεωγράφοι]]
[[Κατηγορία:Θαλασσοπόροι εξερευνητές]]
| |||