Άμερσφοορτ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Διόρθωση συντακτικού κώδικα με τη χρήση AWB (10454)
Γραμμή 6:
{| width="100%" style="text-align:center; background: lightsteelblue;"
|-
| style="vertical-align:middle;" | [[Αρχείο: Amersfoort flag outline.svg|120px|Σημαία]]
| [[Αρχείο: Amersfoort wapen.svg|160px|Θυρεός]]
|}
|-
Γραμμή 30:
| [[Αρχείο:Bevolkingspiramide 2008 - CBS gemeentecode 0307.svg|280px|Πυραμίδα Πληθυσμιακής Κατανομής (2008)]]
|}
Το [['''Αμερσφόρτ]]''' (ορθότερα '''Άμερσφοορτ''' ('''Amersfoort''') ({{Audio|262_Amersfoort.ogg|<small>uitspraak</small>}}) είναι πόλη και έδρα δήμου της [[Επαρχίες της Ολλανδίας|ολλανδικής επαρχίας]] [[Ουτρέχτη (επαρχία)|Ουτρέχτη]]. Ο δήμος έχει έκταση 63,78 χιλιόμετρα και πληθυσμό 149.653 (2012) κατοίκους. Είναι η 2η σε πληθυσμό πόλη της επαρχίας και η 15η της [[Ολλανδία|Ολλανδίας]]ς. Θεωρείται το γεωγραφικό κέντρο της χώρας.
 
Το Άμερσφοορτ είναι μία αναπτυσσόμενη πόλη, με οικονομία που βασίζεται στη βιομηχανία και στη βιοτεχνία, ενώ αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους σιδηροδρομικούς κόμβους της [[Ολλανδία]]ς και σημαντικό στρατιωτικό κέντρο.
Γραμμή 43:
 
==Ιστορία==
Οι πρώτοι άνθρωποι (κυνηγοί και τροφοσυλλέκτες) φαίνεται να εγκαταστάθηκαν στην περιοχή ήδη από τη [[Μεσολιθική περίοδος|Μεσολιθική περίοδο]], όπως αποδεικνύουν ανασκαφικά ευρήματα. Ίχνη οικισμών απο τη [[Νεολιθική περίοδος|Νεολιθική περίοδο]], δεν έχουν ανακαλυφθεί έως σήμερα, αλλά διάφορα ευρήματα (π.χ. κούπες φαγητού) δείχνουν ότι, πιθανότατα, η κατοίκηση της περιοχής συνεχίστηκε. Αλλά και από τις Εποχές [[Εποχή του Χαλκού|Χαλκού]] και [[Εποχή του Σιδήρου|Σιδήρου]] έχουν βρεθεί τάφοι σε λόφους όπως και ίχνη κατοίκησης.
 
Κατά τη [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρωμαϊκή εποχή]] δεν φαίνεται να υπάρχουν ίχνη μόνιμης εγκατάστασης, παρά μόνον περιστασιακής.
 
Οι πρώτες αναφορές με το όνομα της πόλης έρχονται από το [[1028]], οπότε γίνεται λόγος για κάποιες εγκαταστάσεις αγροτών. Η στρατηγική θέση της περιοχής υπήρξε η αιτία που, η Επισκοπή της [[Ουτρέχτη|Ουτρέχτης]]ς, αποφάσισε να εκμεταλλευθεί την Κοιλάδα Χέλντερ (de Gelderse Vallei). Έτσι, αποφασίστηκε η επίσημη -με καταστατικό- δημιουργία οικισμού, γύρω στο πρώτο μισό του 12ου αιώνα, στη θέση που σήμερα βρίσκεται η Εκκλησία του Αγ.Γεωργίου.
[[Αρχείο:WLANL - adagio808 - Jan Weissenbruch, Gezicht op de Muurhuizen bij de Dieventoren te Amersfoort (voor 1864).jpg|360px|right|Πίνακας του 1864, όπου διακρίνονται τα σπίτια του Τείχους και ο Πύργος των Κλεφτών]]
 
Η πόλη απέκτησε [[Χάρτα Δικαιωμάτων]] το [[1259]], με τον χαρακτηρισμό της ως ''oppidum'', δηλαδή οχυρό, οπότε κτίστηκαν τείχη και πύλες εισόδου. Οι αναφορές για τα τείχη έρχονται από τα τέλη του 13ου αιώνα (μήκος 1550 μέτρα και τάφροι γύρω από αυτά). Ίχνη από αυτά τα πρώτα τείχη, μπορεί κανείς να δει ακόμη και σήμερα, στο ιστορικό κέντρο της πόλης.
 
Το [[1340]], μεγάλη πυρκαγιά κατέστρεψε τα μισά από τα οικοδομήματα της πόλης. Το [[1380]] άρχισε η ανέγερση νέου τείχους που ολοκληρώθηκε το [[1450]]. Είχε συνολικό μήκος 2850 μέτρων και, σχεδόν, τριπλασίασε το εμβαδόν της οχυρωμένης πόλης. Τότε κτίστηκαν και οι σπουδαιότερες πύλες του Άμερσφοορτ, μερικές από τις οποίες υφίστανται μέχρι τις μέρες μας, αντίθετα με το τείχος του οποίου έχουν απομείνει λιγοστά σημεία από την αρχική κατασκευή. Πάντως, η σημερινή οικοδόμηση στην περιοχή του τότε υφισταμένου τείχους, ακολουθεί την αρχική του πορεία, όπως στην περιοχή Μύυρχάουζεν (de Muurhuizen) (=Σπίτια του Τείχους).
 
Κατά τον [[Μεσαίωνας|Μεσαίωνα]] η πόλη γνώρισε οικονομική άνθηση λόγω του ότι θεωρήθηκε «θαυματουργή πόλη» -εξ αιτίας ενός αγάλματος της Παναγίας- και, πλήθη κόσμου συνέρρεαν σ’αυτήν για προσκύνημα. Κατά τη διάρκεια του [[Ογδοηκονταετής Πόλεμος| Ογδοηκονταετούς Πολέμου]] κατελήφθη από τις Συμμαχικές Πολιτείες (Staatsen) και, ένα χρόνο αργότερα από τους Ισπανούς. Το [[1579]] ανακατελήφθη από τους Ολλανδούς και συμπεριελήφθη στην Ένωση της Ουτρέχτης. Η οικονομία της πόλης, όμως, γνώρισε κάμψη και ο πληθυσμός έμεινε στάσιμος, αφού μέχρι τον 19ο αιώνα το Άμερσφοορτ δεν ξεπέρασε τους 8000 κατοίκους.
 
Το [[1850]], γκρέμισαν οι πολίτες μεγάλο μέρος των τειχών και των πυλών της πόλης και το οικοδομικό υλικό χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία δρόμων και πλατειών. Ευτυχώς, κατόπιν επέμβασης του Γουλιέλμου Β’ (Willem II) απεφεύχθη η κατεδάφιση 3 σημαντικών πυλών της πόλης (βλ. Πύλες) -υπάρχουν σήμερα- και μέρους των τειχών.
 
Η ανάπτυξη επέστρεψε μαζί με το σιδηρόδρομο, που ήλθε στην πόλη το [[1863]]. Από τότε, το Άμερσφοορτ αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους σιδηροδρομικούς κόμβους ολόκληρης της Ολλανδίας. Το [[1870]] αποφασίστηκε από την Κυβέρνηση, η πόλη να γίνει στρατιωτικό κέντρο, λόγω της παρουσίας σημαντικών πεδίων εκπαίδευσης στην περιοχή (Vlasakkers, Leusderheide), αλλά και των σιδηροδρομικών γραμμών που τη συνέδεαν με όλη τη χώρα.
 
Τον Μάιο του [[1940]], οι αρχές της [[Ολλανδία]]ς απεφάσισαν την εκκένωση μεγάλου μέρους της πόλης (43.000 κάτοικοι), λόγω των αναμενομένων μαχών στην περιοχή, εξαιτίας του χαρακτηρισμού του Άμερσφοορτ, ως υψίστης σημασίας στρατιωτική τοποθεσία. Τέσσερις μέρες μετά, οι κάτοικοι επέστρεψαν, αλλά την πόλη κατέλαβαν οι Γερμανοί και ίδρυσαν [[Ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης|στρατόπεδο συγκέντρωσης]]. Η εβραϊκή κοινότητα της πόλης αποδεκατίστηκε (περίπου 640 άνθρωποι).
Γραμμή 69:
[[Αρχείο:Amersfoort-topografie.jpg|200px|left|Τοπογραφικός χάρτης του Άμερσφοορτ]]
 
Το Άμερσφοορτ βρίσκεται στο ΒΔ τμήμα της επαρχίας στην οποία ανήκει, στην κοιλάδα που σχηματίζει ο μικρός ποταμός [[Έιμ]] και στα κράσπεδα μιας σχετικά υψηλής -για την Ολλανδία- περιοχής (Utrechtse Heuvelrug), που χαρακτηρίζεται από την παρουσία λόφων, 22 χιλιόμετρα ΒΔ της [[Ουτρέχτη|Ουτρέχτης]]ς.
Η πόλη διαιρείται σε 22 συνοικίες.
 
==Θρησκεία==
Η πόλη υπήρξε κατά το Μεσαίωνα τόπος προσκυνήματος Καθολικών (bedevaartsoord) (βλ. ιστορία). Μετά τη [[Μεταρρύθμιση]], όμως, άρχισε μία σταδιακή μετατόπιση του κυρίαρχου δόγματος προς τον [[Προτεσταντισμός |Προτεσταντισμό]], χωρίς να υπάρχει διάρρηξη των δεσμών με το ρωμαιοκαθολικισμό. Μετά τον χαρακτηρισμό της πόλης ως το σημαντικότερο στρατιωτικό κέντρο της Ολλανδίας και την έλευση πολλών μισθοφόρων στρατιωτών, ο προτεσταντικός χαρακτήρας της πόλης ενισχύθηκε περαιτέρω και, μόνο τα τελευταία 40 χρόνια με το κλείσιμο πολλών στρατοπέδων επήλθε κάποια ισορροπία. Παρά ταύτα, η πόλη θεωρείται προτεσταντική και, αυτό φαίνεται και από τα πολλά εκκλησιαστικά ιδρύματα που υπηρετούν το συγκεκριμένο δόγμα, όπως το Γυμνάσιο των Ευαγγελιστών (de Evangelische Hogeschool).
 
Επίσης υπάρχει και η Εβραϊκή Κοινότητα με τη Συναγωγή της, παρά τον αποδεκατισμό της κατά τον [[Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο]].
Γραμμή 90:
===Εκκλησίες===
*'''Ο Αγ. Γεώργιος (De Sint-Joriskerk)''': τρίκλιτη εκκλησία που ξεκίνησε να κατασκευάζεται από το [[1280]] στη θέση παλαιότερου παρεκκλησίου, αλλά πήρε την τελική της μορφή αιώνες αργότερα, με τη σταδιακή προσθήκη επί μέρους τμημάτων. Το [[1579]] έγινε προτεσταντική, ενώ γνώρισε μεγάλη αναπαλαίωση και συντήρηση κατά την τελευταία δεκαετία. Διαθέτει τρία [[εκκλησιαστικό όργανο|εκκλησιαστικά όργανα]] και ανήκει στα μνημεία της ολλανδικής παραδοσιακής κληρονομιάς (Rijksmonument).
*'''Ο Αγ. Φραγκίσκος (De Sint-Franciscus-Xaveriuskerk)''': νεοκλασσική ρωμαιοκαθολική εκκλησία του [[1817]], στη θέση παλαιότερου κτίσματος [[Τάγμα Ιησουϊτών| Ιησουϊτών]].
 
===Πύργοι===
Γραμμή 119:
Το Άμερσφοορτ έχει το «παρατσούκλι» ''Κέιστατ'' (Keistad=Πόλη του Βράχου) και οι κάτοικοι το -προσβλητικό για μερικούς- ''Κέιεντρέκκερς'' (Keientrekkers=Βραχοκουβαλητές).
 
Σύμφωνα με την παράδοση, όλα ξεκίνησαν το [[1661]], όταν κάποιος γαιοκτήμονας της περιοχής στοιχημάτισε ότι, οι κάτοικοι της πόλης θα μπορούσαν να μεταφέρουν ένα μεγάλο βράχο (Kei) από την γύρω περιοχή της [[Ουτρέχτη|Ουτρέχτης]]ς μέσα στην πόλη!
 
Ο γαιοκτήμονας έπεισε τους κατοίκους να το επιχειρήσουν, χωρίς όμως να τους αναφέρει τον λόγο -το στοίχημα-. Το εγχείρημα πέτυχε με τη χρήση ελκήθρου και αμαξών και ο ογκόλιθος (γρανίτης, βάρους 9τόνων!) τοποθετήθηκε σε ειδικό βάθρο, όταν όμως οι κάτοικοι έμαθαν ότι η προσπάθειά τους έγινε αναίτια, ντράπηκαν και εκνευρίστηκαν τόσο που, έθαψαν τον βράχο εκεί κοντά! Το [[1903]] -πάντα κατά την παράδοση- ο βράχος βρέθηκε και, οι κάτοικοι, 50 χρόνια μετά ([[1953]]), αποφάσισαν να τον εκθέσουν πάλι, ως τουριστικό αξιοθέατο.