Εταιρεία του Ιησού: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ →Στην Ελλάδα: - εικόνα που διαγράφηκε |
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές) μ Διόρθωση συντακτικού κώδικα με τη χρήση AWB (10454) |
||
Γραμμή 7:
Ο [[Ιγνάτιος Λογιόλα]], ευγενής από τη [[Χώρα των Βάσκων]] στην Ισπανία και πρώην στρατιωτικός, είναι ο εμπνευστής και ο ιδρυτής της Εταιρείας του Ιησού.
Ο Λογιόλα, που υπηρέτησε στην αρχή σαν στρατιωτικός τον Ισπανό βασιλιά και εγκατέλειψε τη στρατιωτική σταδιοδρομία αργότερα, εξαιτίας σοβαρού τραυματισμού κατά τη διάρκεια μιας μάχης, αφιερώθηκε στη μελέτη των βίων των αγίων, στους διαλογισμούς σχετικά με τον Θεό, και μέσα σε ένα περιβάλλον λιτότητας και πενίας, μέσα σε συνεχείς προσευχές και γονυκλισίες, απομονωμένος σε μια σπηλιά κοντά στην ισπανική πόλη [[Μανρέσα]], ήρθε σε επικοινωνία με τον Θεό, οραματίστηκε την Παρθένο Μαρία και τον απόστολο Παύλο, και αποφάσισε να θέσει τη ζωή του στην υπηρεσία του θελήματος του Θεού. Εμπνεόμενος από τον άγιο Δομίνικο και τον [[Φραγκίσκος της Ασίζης|άγιο Φραγκίσκο]] —τους ιδρυτές των δύο κύριων μέχρι τότε θρησκευτικών ταγμάτων— αποφάσισε, όπως γράφει στα Απομνημονεύματά του, να ακολουθήσει το δρόμο τους και να πετύχει ό,τι πέτυχαν και αυτοί.<ref name="History of the jesuits.mht">History of the jesuits.mht</ref> Αποφασίζει καταρχήν να επισκεφτεί τους Αγίους Τόπους για να βοηθήσει να μεταστραφούν στον [[Καθολικισμός|καθολικισμό]], οι άπιστοι εκείνων των χωρών. Το ταξίδι όμως δεν διήρκεσε πολύ, γιατί οι [[Φραγκισκανοί]] της περιοχής υποχρέωσαν όλους τους προσκυνητές να φύγουν γιατί δεν μπορούσαν να εγγυηθούν την ασφάλεια της ζωής τους.
Ο Λογιόλα αποφάσισε τότε να σπουδάσει για να μπορέσει να ανταποκριθεί καλύτερα στα θεολογικά ζητήματα και μετά να θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία του Πάπα. Έτσι πέρασε μια περίοδο περίπου 11 χρόνων σπουδάζοντας, ώσπου το 1534, στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού και με την υποστήριξη και συμμετοχή έξι ακόμα συμφοιτητών του, που συμμερίστηκαν το όραμά του, ίδρυσαν, ανεπίσημα στην αρχή, τη '''Συντροφιά του Ιησού''', παίρνοντας στις 15 Αυγούστου του ίδιου έτους σε μια εκκλησία του Παρισιού όρκους αγνότητας, πενίας και υποταγής.<ref
==Η ίδρυση της Εταιρείας του Ιησού==
Γραμμή 15:
[[Αρχείο:Οι όρκοι στη Μονμάρτη.jpg|thumb|Ζωγραφικός πίνακας ''Οι όρκοι στη Μονμάρτρη'']]
Οι, σύντροφοι πλέον, θα φτάσουν τελικά στη Ρώμη το [[1540]] για να πάρουν την ευλογία του Πάπα και να αναλάβουν και επίσημα τη δέσμευση των τριών θρησκευτικών όρκων —της αγνότητας, της πενίας, και της υπακοής— όρκους που έπαιρναν όλοι οι μοναχοί των θρησκευτικών ταγμάτων. Εκείνοι αποφάσισαν να πάρουν και τέταρτο όρκο — τον όρκο της υποταγής στον Πάπα, προσωπικά—. Και ήταν αυτός ο τέταρτος όρκος που ξεχώριζε τους Ιησουίτες από τα άλλα θρησκευτικά τάγματα.<ref>Στο ντοκουμέντο που πήρε την έγκριση του Πάπα σαν καταστατικό της Εταιρείας το 1540 βρίσκουμε γραμμένο: «Ο (αρχάριος) πρέπει να έχει πάντα το Θεό μπροστά στα μάτια του, ή πιο σωστά, τους σκοπούς και τους κανόνες της Εταιρείας, οι οποίοι είναι οι μόνοι που οδηγούν στο θέλημα του Θεού». Αυτή η φράση είναι το κλειδί της φιλοσοφίας του τάγματος. M.F. Cusack. ''The Black Pope: A History of the Jesuits''. (Λονδίνο: Marshall, Russell and Co, 1896), σ. 77.</ref>
Και πράγματι ο [[Πάπας Παύλος Γ΄|Πάπας Παύλος ο Γ΄]] με τη βούλλα '''Regimini militantis ecclesiae''', που εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 1540, τους αναγνώρισε σαν επίσημο θρησκευτικό τάγμα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.<ref>Οι διαδικασίες έγκρισης ενός θρησκευτικού τάγματος κανονικά ήταν χρονοβόρες και περίπλοκες. Όμως ο κίνδυνος των [[Προτεστάντες|Προτεσταντών]], που όλο και μεγάλωνε για τη Καθολική Εκκλησία, έκανε τον Πάπα να επισπεύσει τις διαδικασίες, για να έχει ακόμα ένα όπλο στα χέρια του. Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. Cusack, ό.π.</ref>
Ο προηγούμενος τίτλος «Η συντροφιά του Ιησού», που είχε διαλέξει ο Λογιόλα, εκλατινίστηκε σε αυτό το διάταγμα σε ''Societas Jesu''. Το όνομα ''Εταιρεία του Ιησού'' κατοχυρώθηκε επίσημα επί [[Πάπας Γρηγόριος ΙΓ΄|πάπα Γρηγόριου ΙΓ΄]] το [[1594]]. Το 1541 ο Λογιόλα εκπόνησε τον Καταστατικό Χάρτη της Εταιρείας και επίσης εκλέχτηκε πρώτος γενικός αρχηγός του τάγματος. Το 1550 ο χάρτης εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του τάγματος και από τον Πάπα Ιούλιο τον Γ΄. Για να εκπληρώσουν τους σκοπούς του τάγματός τους, οι Ιησουίτες καταρχήν επικεντρώθηκαν σε συγκεκριμένες δραστηριότητες:
Πρώτη και κύρια, η ίδρυση σχολείων σε όλη την Ευρώπη. Οι Ιησουίτες δάσκαλοι εκπαιδεύονταν και στις κλασικές σπουδές και στη θεολογία.
Δεύτερη δραστηριότητά τους η ίδρυση ιεραποστολών σε όλο τον κόσμο για τη διάδοση του ευαγγελικού μηνύματος σε όλον το μη χριστιανικό κόσμο.
Tρίτον, η ανάσχεση της εξάπλωσης του [[Προτεστάντες|προτεσταντισμού]] και η πρόσδεση των χριστιανών στον καθολικισμό και στη Ρώμη.
Γραμμή 32:
Οι πρώτοι σύντροφοι πήραν μέρος στη [[Σύνοδος του Τρέντο|Σύνοδο του Τριδέντου]], η οποία είχε συγκληθεί με θέμα τις δογματικές διαφορές μεταξύ Καθολικών και Προτεσταντών. Τα μέλη της Εταιρείας με τις θεολογικές γνώσεις τους και τις ισχυρές γνωριμίες τους προσέφεραν καλές υπηρεσίες στον Πάπα και προσηλύτισαν αρκετούς Προτεστάντες στα δόγματά τους. Παράλληλα, ο Φραγκίσκος Ξαβιέ ξεκίνησε για το ταξίδι του σε όλο τον κόσμο, ιδρύοντας τις πρώτες ιεραποστολές στη Γκόα της Ινδίας και φτάνοντας τόσο μακριά όσο η Ιαπωνία, ενώ οι υπόλοιποι ταξίδευαν σε όλες τις χώρες της Ευρώπης διδάσκοντας και προσηλυτίζοντας, ιδρύοντας σχολεία και ιδρύματα για τους φτωχούς. Ταυτόχρονα ο Λογιόλα, εγκατεστημένος μόνιμα πλέον στη Ρώμη, ίδρυε τα πρώτα εκπαιδευτικά ιδρύματα και οίκους απόρων, αλλά επίσης επεξεργαζόταν τον καταστατικό χάρτη του τάγματος. Όταν πέθανε ο Λογιόλα, το [[1556]], το τάγμα αριθμούσε κιόλας 1000 μέλη και είχε ιδρύσει 74 κολέγια στην [[Ιταλία]], τη [[Σικελία]], την [[Πορτογαλία]], την [[Ισπανία]], τη [[Γερμανία]], τη [[Γαλλία]], την [[Ινδία]], τη [[Βραζιλία]] και την [[Αιθιοπία]], ενώ ιεραπόστολοι βρίσκονταν στο [[Κογκό]] και την [[Κίνα]].<ref>''Μεγάλη Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια'', 1968, τόμ. 11, σ. 472.</ref> Τα σχολεία τους, συγκροτημένα με βάση ένα ολοκληρωμένο σχέδιο σπουδών με τίτλο Ratio Studiorum, δίδασκαν λατινικά, ελληνικά, κλασική λογοτεχνία και ποίηση, φιλοσοφία, γλώσσες, επιστήμες και τέχνες. Πολλοί δικηγόροι και δημόσιοι αξιωματούχοι εκπαιδεύονταν στα ιησουιτικά σχολεία, αφού τα μαθήματα, κυρίως εκείνο της ρητορικής, χρησίμευαν ιδιαίτερα στο έργο τους. Κατά τη διάρκεια της αρχηγίας του Ακουαβίβα (1581-1615) τα μέλη του τάγματος είχαν φτάσει τις 13.000 και είχαν εισχωρήσει σε όλες τις βασιλικές αυλές της Ευρώπης, ως παιδαγωγοί, σύμβουλοι και εξομολογητές.<ref>''Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα'', 1984, σ. 185.</ref>
Στα μέσα του 18ου αιώνα οι διώξεις των Ιησουιτών αυξήθηκαν. Ήδη στη Γαλλία των Βουρβόνων, οι μονάρχες έδιωξαν τους Ιησουίτες από τα βασίλειά τους, ενώ πίεζαν τους πάπες να καταργήσουν το τάγμα. Τελικά ο [[Πάπας Κλήμης ΙΔ΄|Πάπας Κλήμης ο ΙΔ΄]], με το διάταγμα της 17ης Ιουλίου του 1773 κατάργησε την Εταιρεία. Παρ' όλα αυτά η Εταιρεία δεν διαλύθηκε παντού, και κυρίως στη [[Πρωσία]], όπου ο [[Φρειδερίκος Β΄|Φρειδερίκος ο Β΄]] και στη [[Ρωσία]] η [[Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας|Μεγάλη Αικατερίνη]] δεν δημοσίευσαν το διάταγμα και έτσι αυτό δεν απέκτησε ισχύ. Τελικά το τάγμα συνέχισε να υπάρχει και το 1814 ο πάπας [[Πάπας Πίος Ζ΄|Πίος ο Ζ΄]] με τη βούλλα ''Solicitudo Omnium Ecclesiarum'' το αποκατέστησε.
Στη συνέχεια οι Ιησουίτες διώχνονταν συχνά από διάφορα κράτη όπως από τη Βενετία το 1866, τη Γερμανία το 1872, τη Γαλλία το 1880, την Ισπανία το 1854 και αλλού, αλλά τελικά πάντα επανέκαμπταν. Το 1960 στην Ινδία βρίσκονταν 10 κλιμάκια ιεραποστολών με γύρω στους 2.000 Ιησουίτες,<ref>''Μεγάλη Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια'', ό.π.</ref> ενώ ο συνολικός αριθμός τους ανερχόταν σε 35.000 μέλη, και οι δραστηριότητές τους κάλυψαν τους καινούργιους τομείς της κοινωνικής μέριμνας, της επικοινωνίας, της πολιτικής κλπ.<ref>''Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα'', ό.π.</ref>
Γραμμή 63:
Έτσι, ξεκινώντας με την Κωνσταντινούπολη κατά την εγκατάστασή τους, ίδρυσαν σχολεία στην [[Χίος|Χίο]] (1627), στη [[Σμύρνη]] και την [[Νάξος|Νάξο]] (1628), στη [[Σαντορίνη]] το 1642, στη [[Σύρος|Σύρο]] και την [[Άνδρος|Άνδρο]] (1657), στο [[Ναύπλιο]] (1656), στην [[Αθήνα]] (1657), στη [[Μήλος|Μήλο]] (1661) και σε άλλα μέρη.<ref>Ιωάννης Β. Κογκούλης, ''Εισαγωγή στην Παιδαγωγική'' (Θεσσαλονίκη: Αδελφοί Κυριακίδη, 2008), σ. 74-75.</ref>
Με την ίδρυση γαλλικού προξενείου στα Ιεροσόλυμα το 1621, και το διάβημα των γαλλικών αρχών για αποστολή Καθολικών ιερωμένων για τις πνευματικές ανάγκες των Γάλλων υπηκόων εκεί, στάλθηκαν Ιησουίτες στα Ιεροσόλυμα, καθώς και στη Ναζαρέτ. Το 1623 δημιούργησαν ιεραποστολικό σταθμό στη Σμύρνη και άρχισαν να παραδίδουν μαθήματα ξένων γλωσσών, κάτι που προσέλκυσε μεγάλο αριθμό ενδιαφερομένων. Με την άδεια του ορθόδοξου μητροπολίτη Σμύρνης Ιακώβου πήραν την άδεια να κηρύττουν μέσα σε ορθόδοξες εκκλησίες και εννέα χρόνια αργότερα ο ίδιος ιεράρχης εγκωμίασε με επιστολή του στον Γάλλο βασιλιά, τις αρετές των Ιησουιτών.<ref>
Επίσης ίδρυσαν σχολείο και μέσα στο Άγιο Όρος, στις Καρυές, το 1635 για να μορφώνονται οι ορθόδοξοι μοναχοί. Η σχολή ιδρύθηκε ύστερα από αίτημα του ηγούμενου της [[Μονή Βατοπεδίου|Μονής Βατοπεδίου]] Ιγνατίου προς τον πάπα το 1628. Το 1641 το σχολείο μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη και αυτό όχι εξαιτίας της αντίδρασης των μοναχών αλλά εξαιτίας της τουρκικής κυβέρνησης, που έβλεπε με δυσπιστία τη διείσδυση των Δυτικών στον Άθωνα.<ref>''Ιστορία του Ελληνικού Έθνους''(Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1977), τόμ. 10, σ. 124-126.</ref> Το πρώτο σταθερό ίδρυμα των Ιησουιτών στον ελληνικό χώρο δημιουργήθηκε το 1594 στην τουρκοκρατούμενη Χίο. ΄Ηταν η Μονή του Αγίου Αντωνίου του Εξωμερίτη στη πόλη της Χίου. Στον επόμενο αιώνα η σχολή της μονής αναπτύχθηκε αρκετά, καθώς μάλιστα φοιτούσαν εκεί 250 φοιτητές κάθε χρόνο, αλλά τερμάτισε τη δραστηριότητά της το 1695, όταν από μια σύντομη βενετική επιδρομή οι Τούρκοι την ξανακατέλαβαν.
Γραμμή 75:
==Πηγές==
* [http://www.free-ebooks.net/ebook/The-Jesuits/pdf/view/ Campbell, Thomas J. ''The Jesuits 1534–1921: A History of the Society of Jesus from Its Foundation to the Present Time''. Νέα Υόρκη: The Encyclopedia Press, 1921].
* [http://atecause.files.wordpressultim.com/2009/08/the-black-pope-final.pdf/ Cusack, M.F. ''The Black Pope: A History of the Jesuits''. Λονδίνο: Marshall, Russell and Co, 1896].
| |||