Γενικές αρχές φωτογραφίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

 

== Εκθεση του φιλμ (ή του αισθητήρα της ψηφιακής) ==

 

Όταν η ποσότητα φωτός που θα πέσει επάνω στο φιλμ είναι η κανονική τότε είναι κανονική και η έκθεση του φιλμ. Μεγαλύτερη ποσότητα προκαλεί υπερέκθεση (φωτογραφία ξεθωριασμένη) και μικρότερη από την κανονική προκαλεί υποέκθεση, (δηλαδή φωτογραφία σκοτεινή).

Η ταχύτητα του ανοιγοκλεισίματος του διαφράγματος, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, είναι η δεύτερη παράμετρος που σχετίζεται με την έκθεση. Μεγάλη ταχύτητα (=μικρός χρόνος) σημαίνει λιγότερο φως και αντίστροφα. Για κάθε κατάσταση φωτισμού υπάρχουν κάποιοι συνδυασμοί διαφράγματος και χρόνου που δίνουν τη σωστή έκθεση, δηλ. τη σωστή ποσότητα φωτός στην επιφάνεια του φιλμ. Αν χρειαστεί, για κάποιον λόγο να μειώσουμε το ένα μέγεθος πρέπει να αυξήσουμε αντίστοιχα το άλλο, έτσι ώστε η ποσότητα φωτός να είναι ή ίδια. (Μπορούμε να παρομοιάσουμε αυτό το φαινόμενο με το γέμισμα ενός δοχείου με νερό: Αν ανοίξουμε πολύ τη βρύση χρειαζόμαστε λιγότερο χρόνο για να γεμίσουμε. Αν ελαττώσουμε την παροχή αυξάνει ο απαιτούμενος χρόνος για να γεμίσει το ίδιο δοχείο). Αυτή η δυνατότητα είναι χρήσιμη για να μπορούμε να προσαρμόζουμε τις δύο παραμέτρους στις καταστάσεις της φωτογράφισης. Αν, για παράδειγμα, πρόκειται να φωτογραφίσουμε ένα όχημα σε κίνηση, ευνόητο είναι ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όσο γίνεται πιο μεγάλη ταχύτητα αλλιώς το αντικείμενό μας θα εμφανιστεί "κουνημένο". Το ίδιο ισχύει αν πρέπει να κρατάμε τη φωτ. μηχανή στο χέρι (όπου η ακινησία της μηχανής είναι μειωμένη). Για να έχουμε τότε σωστή έκθεση πρέπει να μεγαλώσουμε το διάφραγμα (ελαττώνοντας την τιμή του αριθμού "f", αφού ο αριθμός αυτός βρίσκεται σε αντιστρόφως ανάλογη σχέση με τη διάμετρο του ανοίγματος).

 

 

Η επιλογή των τιμών διαφράγματος/χρόνου εξαρτάται από δύο, κατά βάση, παραμέτρους: α) τον φωτισμό του αντικειμένου ή της σκηνής και β) την ευαισθησία του φιλμ. Το (α) είναι εύκολα κατανοητό. Όσο για το (β), υπάρχουν φιλμ με διαφορετική ευαισθησία, αναλόγως του είδους, του κατασκευαστή και των διαφόρων χαρακτηριστικών τους. Όσο πιο ευαίσθητο είναι το φιλμ τόσο λιγότερο φως έχει ανάγκη για να "γράψει" την εικόνα του θέματός μας. Η ευαισθησία του φιλμ μετριέται σε μονάδες ISO (International Organization for Standardization) και μπορεί να είναι από 6 έως περ. 6000. Κάτι που είναι σημαντικό να γνωρίζει ο φωτογράφος είναι ότι όσο μεγαλώνει η ευαισθησία του φιλμ τόσο μεγαλώνει και ο "κόκκος" της χημικής ουσίας με την οποία είναι καλυμμένη η επιφάνειά του και αυτό φαίνεται στις μεγάλες μεγεθύνσεις σαν "σαγρέ". Έτσι, έχουμε την επιλογή ή να χρησιμοποιήσουμε φιλμ χαμηλής ευαισθησίας με περισσότερες απαιτήσεις σε φωτισμό ή/και μικρότερες ταχύτητες και μεγαλύτερα διαφράγματα, με όλους τους περιορισμούς που συνεπάγεται αυτό, ή να χρησιμοποιήσουμε "γρήγορο" (δηλαδή ευαίσθητο) φιλμ, με συμβιβασμούς στην ποιότητα της φωτογραφίας (λόγω κόκκου).

Τα κόκκινα μάτια σε πολλές φωτογραφίες οφείλονται στη χρήση flash επάνω στη μηχανή (συνηθισμένη περίπτωση για τις μηχανές "compact"), το οποίο δημιουργεί τέτοια πορεία μέσα από τα αιμοφόρα αγγεία στον βυθό του ματιού ώστε οι κόρες των ματιών να εμφανίζονται κατακόκκινες. Αυτό συμβαίνει, συνήθως, όταν οι κόρες των ματιών είναι διεσταλμένες, λόγω χαμηλού φωτισμού ή λόγω κατανάλωσης οινοπνεύματος. Υπάρχουν δύο τρόποι ν' αποφύγουμε αυτό το φαινόμενο: α) Να χρησιμοποιήσουμε εξωτερικό flash και μάλιστα σχετικά μακριά από τον φακό (περ. 30-60 εκατοστά προς το πλάϊ βοηθά), ή ανακλώμενο, π.χ. στο ταβάνι, flash (πολλές μηχανές SLR δίνουν αυτή τη δυνατότητα). β) Να χρησιμοποιήσουμε μια σχετικά δυνατή λάμπα πριν από τη φωτογράφιση κοντά στο πρόσωπο του μοντέλου ή δυνατό φωτισμό στον χώρο. Έτσι θα συσταλούν οι κόρες και θα αποφύγουμε το φαινόμενο. Βέβαια, αν δεν τραβάμε "κατάφατσα" το μοντέλο μας μάλλον δεν θα έχουμε κόκκινα μάτια στις φωτογραφίες αλλά αυτό δεν το ελέγχεται πάντα και, βέβαια, πολλές φορές θέλουμε οπωσδήποτε να φωτογραφίσουμε "κατάφατσα'!

== Flash ==

 

Τα κυριότερα βασικά σημεία που πρέπει να έχουμε υπ’ όψει μας σε σχέση με τη χρήση flash είναι τα εξής: