Δάμων και Φιντίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Δάμωνας''' (Δάμων) και ο '''Φιντίας''' (αναφέρεται εσφαλμένα διεθνώς <ref>σε όλες τις αρχαίες πηγές αναφέρεται ως Φιντίας, ίσως το λάθος να διαδόθηκε από το "ανάδελφο" της ελληνικής γλώσσας, όμως η ιταλική wikipedia εντοπίζει το αίτιο: φταίει μία όπερα του 1564, του Richard Edwardes, ίσως εξώγαμου γιου του βασιλιά Ερίκου του 8ου, που τιτλοφόρησε το έργο του "Δάμων και Πυθίας", το οποίο οι λόγιοι έκαναν δεκτό επειδή η Πυθία τους ήταν πιο οικεία λέξη από τον Φιντία ή και για άλλους λόγους. Εφταιγε ίσως και ότι ο Κικέρωνας τον ανέφερε ως Pynthias.</ref><ref>Στην ίδια όπερα ανάγει το λάθος και ο Morton S.Freeman, Oxford University Press, "A new dictonary of eponyms", 1997, επισημαίνοντας παράλληλα ότι από την ίδια όπερα "μονιμοποιήθηκε" άδικα και η ανά τους αιώνες σειρά των ονομάτων "Δάμων και Φιντίας" ενώ θα μπορούσε να είναι αντιστρόφως "Φιντίας και Δάμων"</ref> και ως Πυθίας) ήταν δύο πυθαγόρειοι φιλόσοφοι και φίλοι που έμειναν στην ιστορία για την μέχρι θανάτου πιστή φιλία τους, η οποία έγινε πρότυπο και ενέπνευσε πολλά έργα ζωγραφικής, μουσικής, αλλά και κινηματογραφικές ταινίες. Οι δύο φιλόσοφοι ζούσαν ή βρέθηκαν στις [[Συρακούσες]] την εποχή που αυτές διοικούνταν απολυταρχικά από τον [[Διονύσιος ο Νεότερος|Διονύσιο τον Νεότερο]] (367-357 και πάλι 346-343)<ref>αναφέρεται σε μερικές πηγές κατά λάθος ότι αυτά έγιναν επί [[Διονύσιος ο ΝεότεροςΠρεσβύτερος|Διονυσίου του ΝεότερουΠρεσβύτερου]], όμως είναι σαφές ότι έγιναν όταν βασίλευε ο γιος του, σε έκδοση του 1917, με μετάφραση του Κικέρωνα από τον Ν. Κοντόπουλο, έκδοση Μιχ. Σαλίβερος, αναφέρεται ο Νεότερος αλλά και στον Ιάμβλιχο που λέει χαρακτηριστικά ότι υπαίτιος ήταν ο Διονύσιος ο οποίος "όταν έχασε την τυρανία έγινε δασκαλάκος στην Κόρινθο". και αυτόςΕκείνος που αυτοεξορίστηκεκατέφυγε στην Κόρινθο ήταν ο Νεότερος και όχι ο πρεσβύστερος. Εντούτοις αναφέρεται κατά λάθος ότι αυτά έγιναν επί [[Διονύσιος ο Πρεσβύτερος|Διονυσίουπατέρας του Πρεσβύτερου]] (432-367 π.Χ.)</ref> και ο Φιντίας δίκαια ή μη, κατηγορήθηκε ότι σχεδίαζε την ανατροπή του τυράννου. Συνελήφθη και καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά του ικανοποίησαν την τελευταία επιθυμία να επισκεφθεί τους συγγενείς του ή να τακτοποιήσει κάποιες σοβαρές υποθέσεις υπό τον όρο -αν δεν επιστρέψει εγκαίρως - να εκτελεστεί αντ' αυτού ο φίλος του Δάμωνας, που προσφέρθηκε επί τούτου εθελοντικά<ref>Κικέρωνας, Περί Καθηκόντων ή de officiis 3.10 http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?filename=%2Fvar%2Fwww%2Fanemi-portal%2Fmetadata%2Fb%2F7%2F2%2Fattached-metadata-26-0000020%2F92492.pdf&rec=%2Fmetadata%2Fb%2F7%2F2%2Fmetadata-26-0000020.tkl&do=92492.pdf&width=515&height=727&pagestart=1&maxpage=77&lang=en&pageno=60&pagenotop=60&pagenobottom=58 </ref>.

Πολλά στοιχεία της ιστορίας διανθίστηκαν και με παρεμφερείς μύθους, όπως αυτους που αναφερει εξάλλου και ο [[Υγίνος]], δίνοντας στους δύο αδελφικούς φίλους τα ονόματα Μοίρος και Σελινούντιος. (Εξαιτίας του Υγίνου έτσι ονόμασε τμήμα του λυρικού έργου του το 17991798 και ο [[ΦριδερίκοςΦρίντριχ Σίλερ|Σίλερ]] -το "Die Bürgschaft", η εγγύησηΕγγύηση. Τα ονόματα του Υγίνου χρησιμοποιεί και ένας Ιάπωνας λόγιος το 1940, ο Osamu Dazai που είχε ως πηγή έμπνευσης το έργο του [[Φρίντριχ Σίλερ|Σίλερ]], οπότε στο "Hashire Merosu!" οι πρωταγωνιστές ονομάζονται Melos και Selinuntius.)