Ουάλης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Αφού αντιμετώπισε επιτυχώς, μέχρι το 366 με τη μάχη στα [[Θυάτειρα]] της Λυδίας, την εξέγερση του σφετεριστή αξιωματικού [[Προκόπιος|Προκόπιου]] (326-366), εξαδέλφου του νεκρού [[Ιουλιανός|Ιουλιανού]] και σύμφωνα με τις φήμες επιθυμητού διαδόχου του τελευταίου, προχώρησε στη ρύθμιση των θεμάτων τα οποία βασάνιζαν την επικράτειά του. Σε μία εποχή σφοδρών θρησκευτικών συγκρούσεων στον [[Μεσόγειος|μεσογειακό]] κόσμο, αν και [[αρειανισμός|αρειανός]] [[χριστιανισμός|χριστιανός]], παρείχε θρησκευτική ελευθερία και ανεξιθρησκείαανεξιθρησκία στους υπηκόους του, παρόλο που ανέχθηκε ορισμένες βεβηλώσεις [[παγανισμός|παγανιστικών]] ιερών. Αρχικά, αντιμετώπισε με επιτυχία τις συνοριακές στρατιωτικές προκλήσεις.

Ο Ουάλης ενεπλάκη σε μία νέα σύρραξη με τους [[Περσική Αυτοκρατορία|Πέρσες]] του [[Σαπώρης Β΄|Σαπώρη Β’]], ο οποίος ήθελε να εκμεταλλευτεί περαιτέρω τη νίκη του 363 (όπου ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας [[Ιοβιανός]] είχε παραχωρήσει μεγάλες εκτάσεις και προνόμια στην Περσία) ανατρέποντας το ρωμαιόφιλο χριστιανικό καθεστώς της ανεξάρτητης [[Αρμενία]]ς και εισβάλλοντας στην Καυκάσια Ιβηρία. Ο Ουάλης, σε μία προσπάθεια να αποτρέψει αυτές τις δυσάρεστες για την αυτοκρατορία εξελίξεις, αλλά και να αντισταθμίσει την ταπεινωτική συνθηκολόγηση του Ιοβιανού, αναμείχθηκε στις εσωτερικές υποθέσεις της Αρμενίας. Συγκεκριμένα, παραβίασε τους όρους της συνθήκης του 363, τοποθετώντας στον θρόνο του κράτους ως ρωμαϊκό ανδρείκελο τον [[ΠάπΠαπ της Αρμενίας|ΠάπΠαπ]] έναν εκπρόσωπο της Αρμενικής δυναστείας των [[Αρσακίδες|Αρσακιδών]] γιό του προηγούμενου βασιλιά της Αρμενίας [[Αρσάκης Β' της Αρμενίας|Αρσάκη Β']] που είχε αυτοκτονήσει στις φυλακές του Σαπώρη ([[370]]). Συγκρούστηκε στρατιωτικά με τους Πέρσες ([[371]]) για να υπερασπίσει την επιλογή αυτή, ο Σαπώρης αναγκάστηκε να ζητήσει ανακωχή λόγω των [[Κουσάνοι|κουσανικών]] επιδρομών στις ανατολικές περσικές επαρχίες αλλά το 376 ο πόλεμος μεταξύ των δύο Μεγάλων Δυνάμεων φαινόταν πια αναπότρεπτος.

Την ίδια στιγμή μία ελεγχόμενη εγκατάσταση φοιδεράτων [[Γότθοι|Γότθων]] στη [[Μοισία]] και στη [[Θράκη]] κατέληξε σε στάση, περαιτέρω γερμανική εισβολή και λεηλασίες στα Βαλκάνια. Ο Ουάλης παραμέρισε τις βλέψεις του στην Αρμενία, σύναψε αμέσως ειρήνη με τη Μαβία ικανοποιώντας τα αιτήματά της και μάλιστα ζήτησε τη βοήθειά της για τη συγκράτηση της γοτθικής απειλής. Όμως η εκστρατεία του στη Θράκη κατέληξε σε καταστροφή: οι Ρωμαίοι ηττώνται στη [[Μάχη της Αδριανούπολης (378 μ.Χ.)|μάχη της Αδριανούπολης]] (9 Αυγούστου 378) και στο τέλος της μέρας τα δύο τρίτα των στρατιωτών τους κείτονται νεκρά, μαζί με τον ίδιο τον Ουάλη. Επρόκειτο για τη χειρότερη ήττα της ρωμαϊκής στρατιωτικής μηχανής από την εποχή της [[μάχη του Τευτοβούργιου Δρυμού|μάχης του Τευτοβούργιου Δρυμού]] και έδειξε σε όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές ότι το, θεωρούμενο ως τότε σχεδόν ανίκητο, ρωμαϊκό πεζικό δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί το συνδυασμό ισχυρών πεζών και έφιππων βαρβαρικών δυνάμεων. Ακόμη σπουδαιότερο ήταν το δυσαναπλήρωτο κενό από έμπειρους στρατιώτες το οποίο άφησε αυτή η δεινή ήττα. Αυτό το κενό ανάγκασε τον διάδοχο του Βάλη [[Θεοδόσιος Α'Α΄|Θεοδόσιο Α'Α΄]] να προχωρήσει σε εκτεταμένη στρατολόγηση γερμανικών φύλων, με αντίστοιχη παραχώρηση σε αυτά ολόκληρων περιοχών της αυτοκρατορίας.