Η '''Αγία Πετρούπολη''' ή '''Πόλη του Αγίου Πέτρου''' ([[ρωσικά]]: Санкт-Петербу́рг, μτγρ.: ''Σανκτ-Πετερμπούργκ'', {{προφορά|sankt pʲɪtʲɪrˈburk}}) είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη και πολιτιστική πρωτεύουσα της [[Ρωσία|Ρωσίας]]. Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, αποτελεί [[Ομοσπονδιακές πόλεις της Ρωσίας|ομοσπονδιακή πόλη]] και μία από τις 85 [[Ομοσπονδιακά Υποκείμενα της Ρωσίας|ομοσπονδιακές ενότητες]] στις οποίες διαιρείται διοικητικά η χώρα. Βρίσκεται στη βορειοδυτική Ρωσία και πολύ κοντά στα σύνορα με τη [[Φινλανδία]], στο σημείο που ο ποταμός [[Νέβας]] εκβάλλει στη [[Βαλτική Θάλασσα]]. Είναι κτισμένη επάνω σε σύμπλεγμα μικρών νησιών, τα οποία χωρίζονται από φυσικά και τεχνητά κανάλια και συγκοινωνούν μεταξύ τους με γέφυρες. Με βάση τη [[Διοικητική Υποδιαίρεση της Ρωσίας|ρωσική κρατική οργάνωση]], είναι διοικητικό κέντρο του [[Βορειοδυτικό Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα|Βορειοδυτικού Ομοσπονδιακού Διαμερίσματος]] και έδρα του Στόλου της Βαλτικής.
Ιδρύθηκε από τον [[Τσάρος|τσάρο]] [[Μέγας Πέτρος|Πέτρο Α]]' το [[1703]] ως ''το παράθυρο της Ρωσίας στην Ευρώπη''. Εννέα χρόνια αργότερα και μέχρι την [[Ρωσική Επανάσταση|Οκτωβριανή Επανάσταση]] του 1917 ήταν πρωτεύουσα του αχανούς κράτους. Σήμερα αριθμεί σχεδόν 5.000.000 κατοίκους και είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ρωσίας μετά την πρωτεύουσα [[Μόσχα]].
Το όνομα της πόλης ακολουθείπαρακολουθεί τις κατά καιρούς πολιτικές εξελίξεις. Ιδρύθηκε ως Πετερμπούργκ (Πετρούπολη), όμως το [[1914]] μετονομάσθηκεμετονομάστηκε σε '''Πετρογκράντ''', διότι το Πετερμπούργκ θύμιζε [[γερμανική γλώσσα|γερμανικά]] και οι Γερμανοί ήταν τότε αντίπαλοι των Ρώσων στον [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]]. Μετά το θάνατο του [[Βλαντιμίρ Λένιν|Β.Ι.Βλαντίμιρ Λένιν]] και έως το 1991 ονομαζόταν '''Λένινγκραντ''' (Ленингра́д, στις δυτικές γλώσσες προφερόταν ωςακουγόταν προπαροξύτονο). Μολονότι τοη όνομαπόλη τηςέπαψε πόληςνα ωςονομάζεται Λένινγκραντ καταργήθηκε μετά τηντη πτώσηδιάλυση τουτης [[ΜιχαήλΣοβιετικής Γκορμπατσώφ|Γκορμπατσώφ]]Ένωσης, το όνομα αυτό διατηρήθηκε ωςστην όνομαονομασία του Όμπλαστ Λενινγκράντ, της διοικητικήςομοσπονδιακής τηςενότητας που περιβάλλει την περιφέρειαςπόλη.
Η [[UNESCO]] έχει ανακηρύξει ολόκληρο το κέντρο και πολλά προάστιά της ως [[Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς]]. Ολόκληρη η πόλη αποκαλείται και «πρωτεύουσα του Βορρά» όντας μια τεράστια ανοιχτή έκθεση μνημειακής, διακοσμητικής και χρηστικής [[αρχιτεκτονική|αρχιτεκτονικής]], γεμάτη μεγαλοπρεπή και μη κτήρια με εξαιρετικές λεπτομέρειες, κήπους και πάρκα, πλατιές λεωφόρους, σκαλιστές γέφυρες, αγάλματα και μνημεία. Για το λόγο αυτό, συχνά αποκαλείται ανοιχτό μουσείο του [[μπαρόκ]] και του [[νεοκλασικισμός|νεοκλασικισμού]]. Ακόμα πιο ξεχωριστή κάνουν την πόλη ο Νέβας και τα πολυάριθμα κανάλια που τη διαρρέουν, δίνοντάς της το προσωνύμιο «[[Βενετία]] του Βορρά» ή «Πόλη των 300 γεφυρών» (αν και στην πραγματικότητα έχει πάνω από οκτακόσιες).
