|
[[Αρχείο:Cyril VI sign.jpg|thumb|right|270px|Η υπογραφή του Κύριλλου ΣΤ΄]]
Ο '''Κύριλλος ΣΤ΄''' (κατά κόσμον ''Κωνσταντίνος [[Σερπετζόγλου]]Σερπεντζόγλου'') ήταν [[Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]] μεταξύ των ετών [[1813]]<span> και </span>[[1818]]<span>.</span>[[File:Ο Άγιος ο ιερομάρτυς Κύριλλος ΣΤ'.JPG|thumb|Ο Άγιος ιερομάρτυς Κύριλλος ΣΤ'|link=https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:%CE%9F_%CE%86%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%BF_%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CF%81%CF%84%CF%85%CF%82_%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CE%A3%CE%A4'.JPG]]
== Παιδικά χρόνια ==
.Ο Άγιος Κύριλλος, που τον βάπτισαν Κωνσταντίνο, γεννήθηκε το [[1769]] στην [[Αδριανούπολη|Αδριανούπολη.]] Ήταν ο μονάκριβος γιος της Μοσχονής και του Βασίλη Σερμπετζόγλου. Ήταν ευφυής και καλός μαθητής. Ο πατέρας του Βασίλειος καταγόταν από την Καισάρεια και ασχολούνταν με τα σερμπέτια (είδος πολύ γλυκού ποτού), που έφτιαχνε και πουλούσε ως πλανόδιος πωλητής . Από εκεί βγήκε και το επίθετό του Σερμπετζόγλου, από τα σερμπέτια. Ήταν ήσυχος άνθρωπος, ευσεβής, νοικοκύρης, αλλά φτωχός. Ζούσε τίμια με την οικογένειά του, έχοντας την ελπίδα του στο Θεό και στους αγίους του. Ο Κωνσταντίνος είχε τρεις αδελφές, την Κατερίνη και τη Σουλτάνα, οι μεγαλύτερες και τη Μοσχονή τη μικρούλα τους,οι οποίες αγαπούσαν πολύ τον αδελφό τους. Είχαν πάρει όλες τους την ίδια κληρονομιά από τη μάνα τους, τη λαχτάρα για τα γράμματα και τη λευτεριά. Άξιες κόρες άξιας μάνας, με την πίστη και την ελπίδα τους στο Θεό. Γνήσιες Ανδριανουπολίτισσες καθώς ήταν, είχαν μι αρχοντιά που πήγαζε από τον τόπο τους, στην όλη βιωτή τους. Η μητέρα του όμως Μοσχονή ποθούσε για το αγόρι της, που φαινόταν ευφυές και επιμελέστατο, να μάθει τα ελληνικά γράμματα όσο γινόταν καλύτερα. Πίστευε ότι ο Θεός θα έδινε τα καλύτερα για το παιδί της. Ήλπιζε πως θα γινόταν το αδύνατο, γιατί ήξερε πως «πάντα δυνατά τω πιστεύοντι». Ο μικρός πήγαινε κάθε Κυριακή στην Εκκλησία και το πρώτο του ελληνικό βιβλίο – όπως στους περισσότερους Έλληνες της Τουρκοκρατίας – το αλφαβητάρι του, ήταν το Ψαλτήρι. Πάνω σ’ αυτό έμαθε να συλλαβίζει και να γράφει την γλώσσα των προγόνων του.Τέθηκε υπό την προστασία του τοπικού Μητροπολίτη (και μετέπειτα Οικουμενικού Πατριάρχη) [[Καλλίνικος Ε΄ Κωνσταντινουπόλεως|Καλλίνικου]], ο οποίος τον χειροτόνησε [[Διάκονος|διάκονο]] το [[1791]] και τον προσέλαβε ως γραμματέα.
Γεννήθηκε το [[1769]] στην [[Αδριανούπολη]], όπου τελείωσε και το σχολείο. Ήταν ευφυής και καλός μαθητής. Τέθηκε υπό την προστασία του τοπικού Μητροπολίτη (και μετέπειτα Οικουμενικού Πατριάρχη) [[Καλλίνικος Ε΄ Κωνσταντινουπόλεως|Καλλίνικου]], ο οποίος τον χειροτόνησε [[διάκονος|διάκονο]] το [[1791]] και τον προσέλαβε ως γραμματέα. Το 1801, όταν ο Κύριλλος εξελέγη Πατριάρχης, τον όρισε μέγα αρχιδιάκονο του Πατριαρχείου. Από τη θέση εκείνη ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την αναδιοργάνωση της Πατριαρχικής Σχολής, η οποία τότε μεταφέρθηκε στο Κουρούτσεσμε.
== Το ψαλτήριο είναι το αλφαβητάρι του ==
Ήταν πολύ μικρός, γύρω στα πέντε του χρόνια, όταν έγινε φίλος και βοηθός του ψάλτη του ναού. Ο ψάλτης είχε συμπαθήσει το χαριτωμένο μικρούλη που μόλις είχε αρχίσει να περπατά, πήγαινε και καθόταν στο σκαλάκι, στα πόδια του και δεν κατέβαινε από εκεί. Αρχικά μάθαινε ισοκράτημα και στεκόταν όρθιος μόνιμα πια στο αναλόγιο με τον ψάλτη ο μικρός Κωνσταντής.
Το Σεπτέμβριο του [[1803]] εξελέγη Μητροπολίτης [[Ικόνιο|Ικονίου]], θέση στην οποία παρέμεινε για επτά χρόνια. Εκεί ανέπτυξε ιδιαίτερη δραστηριότητα για την ίδρυση σχολείων, την ενίσχυση απόρων μαθητών, τη διανομή βιβλίων και τη γενικότερη καλλιέργεια των γραμμάτων. Το [[1810]] μετατέθηκε στη Μητρόπολη [[Αδριανούπολη|Αδριανουπόλεως]]. Στις [[4 Μαρτίου]] [[1813]], μετά την παραίτηση του [[Ιερεμίας Δ΄|Πατριάρχη Ιερεμία Δ΄]], εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης.
Το Ψαλτήρι έγινε το αλφαβητάρι του και το πρώτο αναγνωστικό του. Με το ψαλτήρι έμαθε να διαβάζει. Ο μικρός Κωνσταντής διψούσε για μάθηση και ψαλμωδίες και πάντα μελετούσε με πολύ μεράκι. Για να εξασκηθεί στη γραφή,(επειδή δεν είχαν τότε μολύβι και χαρτί) χάραζε την στάχτη από το τζάκι προκαλώντας την έκπληξη του φίλου του, του γερο-ψάλτη Δημητρό, ο οποίος τον βοηθούσε. Παρατηρώντας την ραγδαία και ταυτόχρονα σε πολύ ικανοποιητικό επίπεδο εξέλιξη του μικρού, ο κυρ Δημητρός ήταν σίγουρος πως το παιδί αυτό θα γινόταν σπουδαίος και τρανός για το έθνος και την εκκλησία, όπως κι έγινε. Καθημερινά, έψελναν μαζί διάφορα τροπάρια των αγίων της εκκλησίας και της Παναγίας και ο μικρός είχε γίνει πλέον σωστός ψάλτης.
Το 1813 προβιβάζεται στον Θρόνο της Ανδριανουπόλεως, κατά επιθυμία του Πατριάρχου Κυρίλλου και ως διάδοχός του [http://adrianoupolis-orestiada.blogspot.gr/2012/02/blog-post.html Μητροπολίτης.Ως ] Οικουμενικός Πατριάρχης, πέραν του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που έδειξε για την ανάπτυξη της παιδείας, ίδρυσε μουσική σχολή, αναδιοργάνωσε το νοσοκομείο του Γένους και εξέδωσε πολλά βιβλία, κυρίως θρησκευτικά. Διόρθωσε τα οικονομικά του Πατριαρχείου και ξαναλειτούργησε το πατριαρχικό τυπογραφείο και τη [[Μεγάλη του Γένους Σχολή]]. Εικάζεται ότι υπήρξε σύμβουλος της [[Φιλική Εταιρία|Φιλικής Εταιρίας]]. Εικάζεται επίσης ότι ο Σουλτάνος [[Μαχμούτ Β΄]] τον ανάγκασε να παραιτηθεί, πράγμα το οποίο έγινε στις [[13 Δεκεμβρίου]] [[1818]]. ▼ Έτσι μια μέρα, έχοντας αποκτήσει λιγάκι θάρρος, ο μικρός ζήτησε από τον φίλο του να του δανείσει το βιβλίο. Ο γερο-ψάλτης δεν συνήθιζε να το δίνει σε κανέναν, αλλά τώρα βυθισμένος στη συγκίνηση και τον ενθουσιασμό δεν μπορούσε να του το αρνηθεί. Ο μικρός κατενθουσιασμένος το παρέλαβε με λαχτάρα και υποσχέθηκε πως θα το πρόσεχε σαν τα μάτια του και θα το επέστρεφε την επόμενη μέρα. Φίλησε τα χέρια του ψάλτη και αφού τον ευχαρίστησε, έφυγε.
Μετά την παραίτησή του αποσύρθηκε στην Αδριανούπολη. Όταν ξέσπασε η [[Επανάσταση του 1821]], το όνομά του συμπεριελήφθη στο διάταγμα (ειδικό Σουλτανικό φιρμάνι ) του Σουλτάνου με το οποίο δινόταν η εντολή να εκτελεστούν περί τους 30 ιερωμένους και προύχοντες της Αδριανούπολης. Εκτελέστηκε δι' απαγχονισμού στην πύλη της Μητρόπολης και το σώμα του έμεινε κρεμασμένο τρεις ημέρες (την πρώτη φορά το σχοινί έσπασε και οι Τούρκοι το θεώρησαν δεισιδαιμονία) και κατόπιν ρίχτηκε στον [[Έβρος (Θράκη)|ποταμό Έβρο]] . Αργότερα, το λείψανό του βρέθηκε από χωρικό και ετάφη. Ο τάφος του υπάρχει ακόμα μέχρι σήμερα σε αυλή σπιτιού στο χωριό [[Πύθιο Έβρου|Πύθιο]], πλησίον του ποταμού Έβρου. ▼
Πήγε σχολείο στην ελληνική σχολή της Αδριανούπολης. Συμμαθητές του ήταν ο Αγαθάγγελος ο μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης ,ο Γρηγόριος Ουζούμογλου, ο Ηλιάσκος Φιλιππουπολίτης ,ο μετέπειτα Μητροπολίτης Καστοριάς Άνθιμος ,ο μετέπειτα Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόφιλος ,ο Γρηγόριος Μιχαήλογλου και ο Αθανάσιος Βογορίδης .Στη σχολή κάθε χρόνο έπαιρνε άριστα και έτσι απέκτησε φήμη για την επιμέλεια και τη φιλομάθεια του . Ακόμη και για το ζήλο και τον υπέροχο χαρακτήρα του.
Αναγνωρίστηκε ως άγιος το [[1993]] από την Ιερά Σύνοδο της [[Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος|Εκκλησίας της Ελλάδος]] (Πράξη, αριθ. 403/8-7-1993) και η μνήμη του τιμάται στις [[18 Απριλίου]] ή μεταφέρεται την Κυριακή του Θωμά. ▼Τελικά κατέφερε να γίνει δάσκαλος στην Ελληνική Σχολή της Αδριανούπολης .Έγινε δάσκαλος για να βοηθήσει και αυτός στο έργο της σχολής .
== Δράση στο Ικόνιο ==
* Ο[http://www.ec-patr.org/list/index.php?lang=gr&id=288 ικουμενικόΟικουμενικό Πατριαρχείο] ▼Το [[1803]] ο Κύριλλος, σε ηλικία περίπου 30 ετών έγινε Μητροπολίτης [[Ικόνιο|Ικονίου]]. Εκεί ανέπτυξε ιδιαίτερη δραστηριότητα για την ίδρυση σχολείων, την ενίσχυση απόρων μαθητών, τη διανομή βιβλίων και τη γενικότερη καλλιέργεια των γραμμάτων. Ήταν μια περιοχή στην οποίαν επικρατούσε το τουρκικό στοιχείο. Επειδή δεν υπήρχαν ούτε ιερείς ούτε δάσκαλοι, οι ΄Ελληνες είχαν ξεχάσει την γλώσσα τους και το μόνο που τους συντηρούσε ως Γένος ήταν η μακρινή ανάμνηση της Ορθοδόξου πίστεως. Ο Κύριλλος αναγκάσθηκε να κάνει το κήρυγμά του στα τουρκικά, για να γίνεται κατανοητός και σιγά σιγά άρχιζε να τους εισάγει στην ελληνική γραφή και από εκεί στη γλώσσα. Τους έγραφε δηλαδή τα τουρκικά με ελληνικούς χαρακτήρες ([[καραμανλήδεια γραφή]]) και βαθμιαία άρχισαν οι Έλληνες να μαθαίνουν την γλώσσα τους με ιερείς και διδασκάλους που μετεκάλεσε ο Κύριλλος και με την ίδρυση ελληνικών σχολείων. Εκεί, στο Ικόνιο, πατρίδα των μαρτύρων Κηρύκου και Ιουλίττης, έγραψε ένα απολυτίκιο κατά την εορτή τους (15 Ιουλίου) το οποίο περιελήφθη στην Ακολουθία, θέση στην οποία παρέμεινε για επτά χρόνια. Το [[1810]] μετατέθηκε στη Μητρόπολη [[Αδριανούπολη|Αδριανουπόλεως]]. Στις [[4 Μαρτίου]] [[1813]], μετά την παραίτηση του [[Ιερεμίας Δ΄|Πατριάρχη Ιερεμία Δ΄]], εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης.
== Οικουμενικός Πατριάρχης ==
▲Το 1813 προβιβάζεται στον Θρόνο της Ανδριανουπόλεως, κατά επιθυμία του Πατριάρχου Κυρίλλου και ως διάδοχός του [http://adrianoupolis-orestiada.blogspot.gr/2012/02/blog-post.html Μητροπολίτης.Ως] Οικουμενικός Πατριάρχης, πέραν του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που έδειξε για την ανάπτυξη της παιδείας, ίδρυσε μουσική σχολή, αναδιοργάνωσε το νοσοκομείο του Γένους και εξέδωσε πολλά βιβλία, κυρίως θρησκευτικά. Διόρθωσε τα οικονομικά του Πατριαρχείου και ξαναλειτούργησε το πατριαρχικό τυπογραφείο και τη [[Μεγάλη του Γένους Σχολή]]. Εικάζεται ότι υπήρξε σύμβουλος της [[Φιλική Εταιρία|Φιλικής Εταιρίας]]. Εικάζεται επίσης ότι ο Σουλτάνος [[Μαχμούτ Β΄]] τον ανάγκασε να παραιτηθεί, πράγμα το οποίο έγινε στις [[13 Δεκεμβρίου]] [[1818]].
Μετά την παραίτησή του αποσύρθηκε στην Αδριανούπολη.
== Επιρροή στη Βυζαντινή μουσική ==
Κατά την περίοδο [[1794]]-[[1818]] κανένας Πατριάρχης δεν είχε ασχοληθεί με την εκκλησιαστική μουσική φωτεινή εξαίρεση των Κύριλλο ΣΤ'. Το [[1814]] έχουμε το μεγάλο ιστορικό σταθμό στην ιστορία της Βυζαντινής μουσικής με τη μεταρρύθμιση των τριών διδασκάλων. Οι τρεις επιφανείς μουσικοδιδάσκαλοι και μελουργοί , Γρηγόριος Λευιτίδης , ο Χρύσανθος εκ [[Μάδυτος|Μαδυτού]] και ο Γεώργιος Χουρμούζιος επινόησαν τη νέα μέθοδο αναλυτικής σημειογραφίας που χρησιμοποιούμε σήμερα.
Οι τρεις αυτοί μουσικοδιδάσκαλοι έλαβαν ως βάση τις προσπάθειες και το μουσικό υλικό των προηγούμενων μουσικοδιδασκάλων . Για την εξήγηση της παλαιάς συνοπτικής γραφής, διέθεσαν τη ψαλτική πείρα και τη γνώση αυτής της παλαιάς σημειογραφίας και παρουσίασαν, το 1814, ολοκληρωμένο σύστημα και ωέα μέθοδο ανλυτικής γραφής της Βυζαντινης μουσικής.
Η μεταρρύθμιση των τριών διδασκάλων αρχικά προκάλεσε πολλές αντιδράσεις και δέχτηκε πολλές επικρίσεις αλλά με τις προσπάθεις του Πατριάρχη Κυρίλλου ΣΤ' ( ένθερμου υποστηρικτή της νέας σημειογραφίας ) εγκαθριδύθηκε και ισχύει μέχρι και σήμερα.<ref>{{Cite book|title = ΤΟ ΝΕΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ|last = ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ|first = ΦΙΛΙΠΠΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ|publisher = Κουλτούρα|year = 2002|isbn = 01/01/2002|location = Αθήνα|pages = 160}}</ref>
== Εξορία ==
Στις 29 Ιανουαρίου 1819 εξορίστηκε στην Αδριανούπολη.
Το 1821 κατα την εξέγερση των Ελλήνων, οι Τούρκοι έχοντας υπόνοιες για την εθνική του δράση του εξόρισαν στο Άγιο όρος αρχικα και μετα παλι στην Ανδριανούπολη. Κατοικούσε στο πατρικό του σπίτι κοντά στην αγορά στο Βαϊμπραζη, όπου τον εκτέλεσαν.
Εκεί από τις καθημερινές του ασχολίες ήταν η ανάπτυξη της παιδείας ,η μελέτη και οι αγαθοεργίες .
Ο Στέφανος Καραθεοδωρής ήταν αδελφός του γαμπρού του και ο Κύριλλος ήταν αυτός που του πρόσφερε βοήθεια για τις σπουδές του στο εξωτερικό .
Οι απόψεις του ήταν υπέρ του αγώνα για την ελευθερία.
== Μαρτύριο ==
▲Όταν ξέσπασε η [[Επανάσταση του 1821]], το όνομά του συμπεριελήφθη στο διάταγμα (ειδικό Σουλτανικό φιρμάνι ) του Σουλτάνου με το οποίο δινόταν η εντολή να εκτελεστούν περί τους 30 ιερωμένους και προύχοντες της Αδριανούπολης. Εκτελέστηκε δι' απαγχονισμού στην πύλη της Μητρόπολης και το σώμα του έμεινε κρεμασμένο τρεις ημέρες (την πρώτη φορά το σχοινί έσπασε και οι Τούρκοι το θεώρησαν δεισιδαιμονία) και κατόπιν ρίχτηκε στον [[Έβρος (Θράκη)|ποταμό Έβρο]].
Τη νύχτα του μαρτυρίου λένε ότι έλαμψε φως γύρω από τον νεκρό πατριάρχη και νόμισαν ότι πήρε φωτιά η μητρόπολη .[[Αρχείο:Απαγχονισμος κυριλλου.jpg|thumb|297x297px|Απαγχονισμός Κυρίλλου ΣΤ' στην Ανδριανούπολη στις 18 Απριλίου [[1821]]|link=https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:%CE%91%CF%80%CE%B1%CE%B3%CF%87%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82_%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%85.jpg]]Οι Τούρκοι απαγόρευσαν στους Έλληνες την ταφή του Πατριάρχη ,όπως και όλων των κληρικών. Έδωσαν τα πτώματα σε Εβραίους για να τα εξαφανίσουν.
== Λείψανα ==
Αργότερα, το λείψανό του βρέθηκε από έναν κάτοικο του [[Πύθιο Έβρου|Πυθίου]], το Χρήστο Αργυρίου, ο οποίος το ανέσυρε και το μετέφερε μυστικά τη νύχτα στο σπίτι του, όπου και το έθαψε.Σήμερα, ο πρώτος εκείνος τάφος του, υπάρχει ακόμα σε αυλή σπιτιού στο χωριό Πύθιο, πλησίον του ποταμού Έβρου, καλύπτεται από μικρό παρεκκλήσι, τα δε οστά του Πατριάρχη μεταφέρθηκαν στην Αδριανούπολη και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή στην Αθήνα, όπου χάθηκαν τα ίχνη τους
Στα χρόνια που ακολούθησαν υπήρχε ευλογία στην οικογένεια του Χρήστου .Ο τάφος ήταν πάντα υγρός αλλά αυτό δεν τους ενοχλούσε γιατί την θεωρούσαν ευλογία .Ο Πατριάρχης εμφανίζοταν κάθε φορά όταν είχαν προβλήματα και ανάγκες και συνομιλούσε μαζί του .
Ο Χρήστος Αργυρίου παρέδωσε τα ιερά λείψανα του Κυρίλλου στα χέρια του τότε Μητροπολίτη Ανδριανουπόλεως Γρηγόριο τον Βυζάντιο .
Τα ιερά λείψανα του Αγίου Κυρίλλου από τις πολλές προσφυγιές των κατοίκων της Αδριανούπολης χάνονται κάπου στην Αθήνα. Η παρουσία όμως του Αγίου με τα θαύματα του συνεχίζεται…
Στο Μουσείο φιλοξενούνται ιερά κειμήλια του Αγίου Κυρίλλου Στ', πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως από το 1813 έως το 1818. Τα ιερά αυτά κειμήλια μέχρι πρόσφατα βρίσκονταν στο Μουσείο Μπενάκη. Ο Άγιος Κύριλλος Στ' γεννήθηκε το 1769 στην Αδριανούπολη όπου και μαρτύρησε ως αντίποινα για το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης toy 1821
== Κειμήλια του Μητροπολίτη ==
=== 1. Επιτραχήλιο ===
Άμφιο που συμβολίζει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος
=== 2. Επιμάνικα Πατριάρχου Κυρίλλου ΣΤ' ===
Χρυσοκέντητα και ασημοκέντητα επιμάνικα, διακοσμημένα με πράσινες κοινές πέτρες σε μεταξωτό ύφασμα χρώματος βυσινί, με παραστάσεις, στο ένα ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου και στις 4 γωνίες οι προφήτες. Τα πρόσωπα όλων και το σώμα του Αδάμ, κεντημένα με λεπτό μετάξι γύρω από οκτώ φωτοστέφανα και από μερικά λουλούδια από λεπτά μαργαριτάρια. Μέχρι το 1922 φυλάσσονταν στη Μητρόπολη Αδριανουπόλεως, στη συνέχεια φιλοξενήθηκαν στο μουσείο Μπενάκη και σήμερα βρίσκονται στο Ιστορικό και Λαογραφικό μουσείο <ref>{{Cite web|url = www.musorest.gr|title = ΜΟΥΣΕΙΟ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ
ΝΕΑΣ ΟΡΕΣΤΙΑΔΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ}}</ref>Νέας Ορεστιάδας.
=== 3. Πετραχήλι Πατριάρχου Κυρίλλου του ΣΤ' ===
Χρυσοκέντητο με μικρά λουλούδια κεντημένα με μετάξι, καθώς και 6 θυσάνους. Μέχρι το 1922 φυλάσονταν στη Μητρόπολη Ανδριανουπόλεως, σήμερα
== Συγγραφικό έργο ==
Στη συγγραφική παραγωγή του Κύριλλου ανήκει ο Πίναξ χορογραφικός της Μεγάλης Αρχισατραπείας του Ικονίου, ένα έργο που θα δημοσιευτεί στη Βιέννη το 1812 για να ακολουθήσει η Ιστορική περιγραφή του προεκδοθέντος χορογραφικού πίνακος του Ικονίου. Το δεύτερο αυτό σύγγραμμα, που θα εκδοθεί στην Κωνσταντινούπολη το 1815, αποτελεί μια επεξήγηση του Πίνακα, ενώ περιλαμβάνει και μια περιγραφή της Ανδριανούπολης και των περιοχών γύρω από τη Θράκη.Ο Κύριλλος, εκτός από τα κατά Κυριακήν κηρύγματά του από άμβωνος, ασχολήθηκε και με την συγγραφή. Το 1802 το Τυπογραφείο του Πατριαρχείου Κων/λεως εξέδωκε το βιβλίο του «Ιερογραφική αρμονία» που είχε ως αντικείμενο του τη βυζαντινή ποίηση του Γεωργίου Πισίδου, του Θεοδώρου Προδρόμου και του Νικηφόρου Ξανθοπούλου. Των γεωγραφικού περιεχομένου έργων του είχε προηγηθεί η συλλογή ποιημάτων '''Ι'''ερογραφική Αρμονία, με έμμετρα. Διασώζονται επίσης 158 κηρύγματά του, καθώς και μια συλλογή από αρχαίες επιγραφές που δημοσίευσε στο περιοδικό Ερμής ο Λόγιος.
== Οι μεταθάνατον τιμές ==
▲Αναγνωρίστηκε ως άγιος το [[1993]] από την Ιερά Σύνοδο της [[Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος|Εκκλησίας της Ελλάδος]] (Πράξη, αριθ. 403/8-7-1993) και η μνήμη του τιμάται στις [[18 Απριλίου]] ή μεταφέρεται την Κυριακή του Θωμά.
Μεγαλοπρεπής αδριάντας του Πατριάρχη Κυρίλλου του Στ', έργο του γλύπτη Νικόλα, κοσμεί σήμερα την κεντρική πλατεία της Νέας Ορεστιάδας, η δαπάνη του δε καλύφθηκε από Πανέβριο έρανο.
Το 2014 σύμφωνά με Προεδρικό Διάταγμα<ref>{{Cite web|url = http://efimeriosgr.blogspot.gr/2014/11/15014-239-03-11-2014-k.html|title = Π.Δ.150/14 (ΦΕΚ 239 Α/03-11-2014)}}</ref> ιδρύθηκε η Ενορία Ιερού Ναού Αναστάσεως Kυρίου-Aγίου Κυρίλλου στην Ορεστιάδα
== Θαύματα του Αγίου ==
Ακομα και σημερα πολλες μαρτυριες για θαύματα που εκανε εχουν αναφερθει.
Ονομάζομαι Μυρσίνη Κασσιμάτη, είμαι 35 ετων και μητερα 2 παιδιων και μενω στο Χολαργο. Αρρώστησα απο το στομαχι μου, είχα φρικτούς πόνους και πυρετό. Τρεις ημέρες δεν είχα βαλει τίποτα στο στομα μου και θεονηστικη σφάδαζα από τους πόνους. Πριν από λίγο καιρό είχα πάρει το βίο του αγίου Κυρίλλου, που εξέδωσε η κυρια Λίνα Κάλλα, μαζι με την εικονα του. Πάνω στην απελπισία μου θημήθηκα τον Άγιο και του ζητησα τη χάρη του.
== Απολυτίκιον Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης. ==
Βυζαντίου τον θρόνον αρεταίς κατεκόσμησας, Ανδριανουπόλεως θρέμμα, Ιερώτατε Κύριλλε ζηλώσας, γαρ τας τρίβους αθλητών δεινώς αγχόνη ηωρήθης απηνώς και Πυθίου ανεδείχθης πανσθενουργός προστάτης όθεν κράζομεν Δόξα τω σε δοξάσαντι Χριστώ, δόξα τω σε κραταιώσαντι, δόξα τω νεοάθλων κοινωνόν σε αναδείξαντι.
* Ο ελληνισμός της Θράκης στον αγώνα του 1821 , Κούκος Μόσχος
▲* Ο[http://www.ec-patr.org/list/index.php?lang=gr&id=288 ικουμενικό Πατριαρχείο]
* [http://www.megarevma.net/Kirillos.htm Κύριλλος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]
* [http://www.imdos.gr/greek/eortologio/80.kyrillou_patriarchou.htm Άγιοι της επαρχίας Διδυμοτείχου]
* [http://www.anexartitos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=2683&Itemid=2 Ανεξάρτητος Σερρών]
* Ο Σοφός Άγιος από την Αδριανού<ref>{{Cite book|title = Ο ΣΟΦΟΣ ΑΓΙΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΔΡΙΑΝΟΥ|last = ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ|first = ΜΕΛΠΟΜΕΝΗ - ΑΘΑΝΑΣΙΑ|publisher = ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΟΡΕΣΤΙΑΔΟΣ|year = 2012|isbn = |location = ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ|pages = 227}}</ref>
* Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Νέας Ορεστιάδας[http://www.musorest.gr/ekklisiastika.htm]
* εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις 25 Μαρτίου 1987 άρθρο του Τάσου Λιγνάδη
* Γνωριμία με τους Αγίους Θράκης Ανατολικής και Κεντρικής Μακεδονίας
* [http://www.diakonima.gr/2012/04/22/%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%83-%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CF%81%CF%84%CF%85%CF%81%CE%B1%CF%83-%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%83-%CF%83%CF%84%CE%84-%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81/ "διακόνημα"]
* [http://efimeriosgr.blogspot.gr/2014/11/15014-239-03-11-2014-k.html Φ.Ε.Κ.239 Α/03-11-2014]
{{S-start}}
| 