Περσικοί Πόλεμοι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Amblitude (συζήτηση | συνεισφορές)
Gts-tg (συζήτηση | συνεισφορές)
Tagging dead link using Checklinks
Γραμμή 44:
==Ιωνική Επανάσταση (499-493 π.Χ)==
{{Κύριο|Ιωνική Επανάσταση}}
Η Ιωνική Επανάσταση ξεκίνησε το 499 π.Χ. και έληξε το 493 π.Χ. Η εξέγερση ξεκίνησε μετά την αποτυχημένη πολιορκία της Νάξου<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Τερψιχόρη#35|Τερψιχόρη 35]].</ref> - ο Μιλήσιος τύραννος, Αρισταγόρας, κήρυξε την πόλη του δημοκρατία και ζήτησε την βοήθεια της Ελλάδος. Μονάχα η Αθήνα και η Ερέτρια προσφέρθηκαν να βοηθήσουν και έστειλαν 25 τριήρεις.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Τερψιχόρη#99|Τερψιχόρη 99]].</ref> Οι Έλληνες πυρπόλησαν τις Σάρδεις<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Τερψιχόρη#101|Τερψιχόρη 101]].</ref>, ωστόσο, ηττήθηκαν στη μάχη της Εφέσου<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Τερψιχόρη#102|Τερψιχόρη 102]].</ref>. Μετά τη μάχη της Εφέσου, οι Πέρσες ανακατέλαβαν τις ιωνικές πόλεις και συνέτριψαν τον ιωνικό στόλο στη [[ναυμαχία της Λάδης (494 π.Χ.)|ναυμαχία της Λάδης]].<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#8|Ερατώ 8-16]].</ref>. Η Μίλητος, όπου ξεκίνησε η εξέγερση, είχε καταστραφεί και πολλοί κάτοικοι της υποδουλώθηκαν. Αφού κατέλαβαν όλες τις ελληνικές πόλεις στα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας, οι Πέρσες υπέγραψαν ειρήνη με τους Ίωνες. Η Ιωνική Επανάσταση αποτέλεσε αφορμή για την [[πρώτη περσική εισβολή στην Ελλάδα]] και τις μετέπειτα συγκρούσεις Ελλήνων και Περσών.
 
==Πρώτη περσική εισβολή στην Ελλάδα (492-490 π.Χ)==
Γραμμή 61:
=== Μάχη του Μαραθώνα ===
{{Κύριο|Μάχη του Μαραθώνα}}
Οι Πέρσες, μετά από συμβουλή του Ιππία, στρατοπέδευσαν στον Μαραθώνα, περίπου 25 χιλιόμετρα από την Αθήνα.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#102|Ερατώ 102]].</ref> Οι Αθηναίοι παρατάχθηκαν στον Μαραθώνα μαζί με χίλιους Πλαταιείς, ενώ παράλληλα έστειλαν τον Φειδιππίδη στη Σπάρτη για να ζητήσει βοήθεια. Ωστόσο, οι Σπαρτιάτες αρνήθηκαν, λέγοντας ότι γιόρταζαν τα Κάρνεια - αυτό σήμαινε ότι οι Αθηναίοι θα έμεναν χωρίς ενισχύσεις για δέκα μέρες.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#105|Ερατώ 105]].</ref> Μετά από πέντε μέρες, οι Αθηναίοι αποφάσισαν να επιτεθούν και κατάφεραν να διαλύσουν τις πτέρυγες των Περσών. Κατά τον Ηρόδοτο, στη μάχη σκοτώθηκαν 6.400 Πέρσες<ref name = VI117>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#96|Ερατώ 117]].</ref>, 192 Αθηναίοι<ref name = VI117/> και 11 Πλαταιείς.<ref name="DRJ">{{cite web|last=Siegel|first=Janice |title=Dr. J's Illustrated Persian Wars|date=August 2, 2005|url=http://lilt.ilstu.edu/drjclassics/lectures/history/PersianWars/persianwars.shtm|accessdate=2007-10-17}}{{dead link|date=June 2015}}</ref> Αμέσως μετά τη μάχη, ο περσικός στόλος έπλευσε από το Σούνιο για να επιτεθεί στην Αθήνα<ref name = VI115>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#115|Ερατώ 115]].</ref>, αλλά οι Αθηναίοι κατάφεραν να φθάσουν εγκαίρως στην πόλη, αναγκάζοντας τους Πέρσες να υποχωρήσουν.<ref name = VI116>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#116|Ερατώ 116]].</ref> Οι Σπαρτιάτες έφθασαν στην Αθήνα την επόμενη μέρα και όταν είδαν τα πτώματα των Περσών στον Μαραθώνα αναγνώρισαν τη μεγάλη νίκη των Αθηναίων.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#120|Ερατώ 120]].</ref> Μ' αυτό τον τρόπο έληξε η πρώτη περσική εισβολή στην Ελλάδα.
 
==490-480 π.Χ: Στο μεσοδιάστημα των δύο εισβολών==
Γραμμή 68:
Ο Δαρείος άρχισε να συγκεντρώνει μεγάλο στρατό για να επιτεθεί ξανά στην Ελλάδα, αλλά τα σχέδια του αναβλήθηκαν λόγω της εξέγερσης στην Αίγυπτο, όπου και πέθανε. Στον θρόνο ανέβηκε ο Ξέρξης Α'.<ref name = h203>Holland, p. 203.</ref><ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#5|Πολύμνια 5]].</ref><ref>Holland, pp. 206–206.</ref> Ο Ξέρξης ανακατέλαβε την Αίγυπτο<ref name="ReferenceA">Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#7|Πολύμνια 7]].</ref> και άρχισε ξανά τις προετοιμασίες για εισβολή στην Ελλάδα.<ref name = h208>Holland, pp. 208–211.</ref> Καθώς θα αποτελούσε μεγάλης κλίμακας εισβολή, ο Ξέρξης χρειαζόταν πολύ χρόνο για συγκεντρώσει στρατό και υλικά αγαθά.<ref name = h208/> Ο Ξέρξης αποφάσισε ότι ο [[Ελλήσποντος]] πρέπει να γεφυρωθεί για να επιτρέψει στον στρατό του να διασχίσει την Ευρώπη, και ότι ένα κανάλι πρέπει να περνά δια μέσου του ισθμού του [[Άγιο Όρος|Όρους Άθως]].<ref name = h213/> Η εκπλήρωση αυτών των στόχων ήταν πάρα πολύ δύσκολη, όπως είναι και για τα σύγχρονα κράτη.<ref name = h213>Holland, pp. 213–214.</ref> Η εκστρατεία καθυστέρησε λόγω εξεγέρσεων στην Αίγυπτο και στην Βαβυλώνα.<ref name="ReferenceA"/>
 
Οι Πέρσες είχαν τη στήριξη αρκετών ελληνικών πόλεων, όπως το [[Άργος]],<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#150|Πολύμνια 150]].</ref>, η Λάρισα, η Θεσσαλία<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#6|Πολύμνια 6]].</ref> και η Θήβα (αν και δεν έχει αποδειχθεί ποτέ). Ο Ξέρξης άρχισε να μεταφέρει τον στρατό του στην Ευρώπη κατά το 481 π.Χ. Ο στρατός του, κατά τον Ηρόδοτο, αποτελείτο από 46 φυλές ή έθνη της Περσικής Αυτοκρατορίας.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#62|Πολύμνια 62-80]].</ref> Τα στρατεύματα από τις ανατολικές σατραπείες συναθροίστηκαν στα Κρίταλα και πέρασαν τον χειμώνα στις [[Σάρδεις]],<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#26|Πολύμνια 26]].</ref>, ενώ την άνοιξη ενώθηκαν με τα σώματα των δυτικών σατραπειών στην Άβυδο.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#37|Πολύμνια 37]].</ref> Ο περσικός στρατός διέσχισε τον Ελλήσποντο σε δύο σχεδίες γέφυρες.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#35|Πολύμνια 35]].</ref>
 
==== Μέγεθος των περσικών δυνάμεων ====
Γραμμή 109:
=== Ιούνιος 479 π.Χ: Μάχες των Πλαταιών και της Μυκάλης ===
{{Κύριο|Μάχη των Πλαταιών|Μάχη της Μυκάλης}}
Οι σχέσεις μεταξύ των Ελλήνων χειροτέρευσαν, καθώς οι Πελοποννήσιοι αρνήθηκαν να στείλουν στρατό στα βόρεια για να βοηθήσουν τους Αθηναίους· οι Αθηναίοι απέσυραν τον στόλο τους και την ηγεσία του ελληνικού στόλου ανέλαβε ο Λεωτυχίδας<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#131|Ουρανία 131]].</ref>. Ο ελληνικός στόλος βρίσκονταν στη Δήλο ενώ ο περσικός στη Σάμο. Αμφότερες οι πλευρές απέφευγαν την σύγκρουση, ενώ ο Μαρδόνιος αποφάσισε να μην επιτεθεί στον Ισθμό. Ο Μαρδόνιος με τη βοήθεια του [[Αλέξανδρος Α' της Μακεδονίας|Αλέξανδρου Α']] προσπάθησε να πείσει τους Αθηναίους να συγκατανεύσουν σε ειρήνη, αλλά οι τελευταίοι αφού εξασφάλισαν την βοήθεια των Σπαρτιατών αρνήθηκαν και σύμφωνα με τον Ηρόδοτο απάντησαν τα εξής: ''καὶ αὐτοὶ τοῦτό γε ἐπιστάμεθα ὅτι πολλαπλησίη ἐστὶ τῷ Μήδῳ δύναμις ἤ περ ἡμῖν, ὥστε οὐδὲν δέει τοῦτό γε ὀνειδίζειν. ἀλλ᾽ ὅμως ἐλευθερίης γλιχόμενοι ἀμυνεύμεθα οὕτω ὅκως ἂν καὶ δυνώμεθα'' (μετ. αν και ξέρουμε ότι οι Μήδοι είναι περισσότεροι από εμάς, εμείς όμως θα αμυνθούμε καθώς αγαπούμε την ελευθερία μας).<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#143|Ουρανία 143]].</ref>. Οι Αθηναίοι εκκένωσαν την πόλη τους και την κατέλαβε ο Μαρδόνιος, ο οποίος επανάλαβε την προσφορά που είχε κάνει στη Σαλαμίνα. Οι Αθηναίοι ζήτησαν την άμεση βοήθεια της Σπάρτης<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#7|Καλλιόπη 7]].</ref>, αλλά η Σπάρτη γιόρταζε τα ''Υακίνθια'' και άργησε να δώσει απάντηση. Ωστόσο, ο Τεγεάτης Χίλεος έπεισε τους Σπαρτιάτες να στείλουν στρατό, τονίζοντας τα αρνητικά ποτελέσματα που θα είχε η παράδοση της Αθήνας στους Πέρσες. Οι Αθηναίοι έμειναν έκπληκτοι όταν έμαθαν για τον προέλαση του σπαρτιατικού στρατού<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#9|Καλλιόπη 9]].</ref>.
 
Μαθαίνοντας για τις κινήσεις των Ελλήνων, ο Μαρδόνιος κινήθηκε προς τις Πλαταιές με σκοπό να δελεάσει τους Έλληνες σε σύγκρουση που θα γινόταν σε ανοικτό πεδίο ώστε να χρησιμοποιήσει το ιππικό του. Οι Έλληνες, υπό την ηγεσία του Παυσανία, έμειναν στα υψώματα. Αυτός ήταν ο λόγος που ο Μαρδόνιος διέταξε επίθεση του ιππικού,<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#20|Καλλιόπη 20]].</ref> η οποία αποκρούστηκε από τους Έλληνες.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#23|Καλλιόπη 23]].</ref> Οι Έλληνες ήρθαν πιο κοντά στο περσικό στρατόπεδο με αποτέλεσμα το άνοιγμα των γραμμών τους και την επίθεση των Περσών στη μοναδική πηγή νερού των Ελλήνων.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#25|Καλλιόπη 25]].</ref> Ο Παυσανίας διέταξε νυχτερινή υποχώρηση η οποία όπως πήγε στραβά, οπότε οι Αθηναίοι με τους Σπαρτιάτες και τους Τεγεάτες έμειναν για να καλύπτουν την υποχώρηση των Ελλήνων. Αυτό ώθησε τον Μαρδόνιο σε επίθεση.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#59|Καλλιόπη 59]].</ref> Στη μάχη που ακολούθησε οι Έλληνες διέλυσαν τον περσικό στρατό και σκότωσαν τον Μαρδόνιο.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#63|Καλλιόπη 63]].</ref> Απ' τους Πέρσες, μόνο 40.000 άνδρες έμειναν ζωντανοί,<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#66|Καλλιόπη 66]].</ref> ενώ οι άλλοι σφάχθηκαν από τους Έλληνες.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#65|Καλλιόπη 65]].</ref> Την ίδια μέρα ο ελληνικός στόλος επιτέθηκε εναντίον του περσικό στις ακτές της Μυκάλης.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#100|Καλλιόπη 100]].</ref> Ο αθηναϊκός στόλος υπό τις διαταγές του Ξάνθιππου ενώθηκε με την υπόλοιπη ελληνικό ναυτική δύναμη και έπλευσε κοντά στη Σάμο.<ref name = IX96>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#96|Καλλιόπη 96]].</ref> Μην επιθυμώντας την εμπλοκή του σε ναυμαχία με τους Έλληνες, οι Πέρσες υποχώρησαν στη Μυκάλη. Εκεί ο Ξέρξης άφησε στρατό 60.000 ανδρών ο οποίος ενώθηκε με τον στόλο.<ref name = IX96/> Οι Έλληνες, παρά την αριθμητική υπεροχή των Περσών, επιτέθηκαν και κατέστρεψαν ένα μεγάλο μέρος του περσικού στόλου πετυχαίνοντας μια σπουδαία νίκη και τερματίζοντας ουσιαστικά τη δεύτερη περσική εισβολή στην Ελλάδα.