Κωνσταντίνος Κόλλιας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναίρεση εκδόσεων
προσθήκη πηγών, χωρισμός βιογραφικού σε ενότητες και επιμέλεια
Γραμμή 31:
|υποσημείωση = πραξικοπηματική κυβέρνηση
}}
Ο '''Κωνσταντίνος Κόλλιας''' (1901 — 13 Ιουλίου 1998) ήταν Έλληνας ανώτατος δικαστικός λειτουργός που διετέλεσε [[Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου|εισαγγελέας του Αρείου Πάγου]] από το 1962 ως τον Ιανουάριο του 1968, καθώς και [[πρωθυπουργός της Ελλάδας]] από τον Απρίλιο ως το Δεκέμβριο του 1967, ο πρώτος που κατείχε το αξίωμα στη [[Χούντα των Συνταγματαρχών|δικτατορία των συνταγματαρχών]]. Ήταν γνωστός για τις άριστες σχέσεις του με τα Ανάκτορα, αλλά και την ακραία αντικομμουνιστική πτέρυγα της [[ΕΡΕ]], και για τις παρεμβάσεις του στο έργο του ανακριτή [[Χρήστος Σαρτζετάκης|Χρήστου Σαρτζετάκη]] στην υπόθεση της δολοφονίας του βουλευτή [[Γρηγόρης Λαμπράκης|Γρηγόρη Λαμπράκη]] το 1963, που σκοπό είχαν να προστατεύσουν από διώξεις τους αξιωματικούς της [[Χωροφυλακή]]ς που είχαν αναμιχθεί στην υπόθεση, κυρίως τον στρατηγό [[Κωνσταντίνος Μήτσου|Κωνσταντίνο Μήτσου]].<ref>http://www.greekencyclopedia.com/kollias-kwnstantinos-stylia-korinthias-1901-athina-1998-p20826.html</ref><ref>The International Who's Who 1992-93, σελίδα 889</ref>
Ο '''Κωνσταντίνος Κόλλιας''' ([[1901]] - [[13 Ιουλίου]] [[1998]]) ήταν ανώτατος δικαστικός του Αρείου Πάγου, που διετέλεσε [[πρωθυπουργός της Ελλάδας]] κατά τους πρώτους μήνες της [[Χούντα των Συνταγματαρχών|Χούντας των Συνταγματαρχών]] το 1967. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους συμμετείχε ενεργά στο αποτυχημένο κίνημα του Βασιλιά Κωνσταντίνου Β' για επαναφορά της δημοκρατίας με αποτέλεσμα να αντικατασταθεί από τον Γεώργιο Παπαδόπουλο.
 
==Πρώτα χρόνια και επαγγελματική σταδιοδρομία==
== Βιογραφία ==
Ο Κωνσταντίνος Κόλλιας γεννήθηκε το 1901 στα Στύλια του νομού [[Κορινθία]]ς (τότε Αργολιδοκορινθίας).<ref>The International Who's Who 1992-93, σελίδα 889</ref> Ο πατέρας του, Βλάσης, ήταν ο ιερέας του χωριού. Ο ίδιος ο Κόλλιας ήταν βαθιά θρησκευόμενος και εκκλησιαζόταν τακτικά, ενώ είχε στενές σχέσεις με την παραθρησκευτική οργάνωση «Ζωή».<ref>Γιάννης Κάτρης, Η Γέννηση του Νεοφασισμού στην Ελλάδα, 1971</ref>
Διατέλεσε Αντεισαγγελέας του [[Άρειος Πάγος|Αρείου Πάγου]] από το [[1946]] και [[Εισαγγελέας]] από το [[1962]]. Ως Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου αναμίχθηκε παρατύπως στην [[ανάκριση]] για την υπόθεση της δολοφονίας του [[Γρηγόρης Λαμπράκης|Γρηγόρη Λαμπράκη]] στη Θεσσαλονίκη από παρακρατικούς. Η ανάμιξή του είχε στόχο να συσκοτίσει την υπόθεση. Επιδίωξή του ήταν ο χωρισμός της δικογραφίας και η χωριστή ανάκριση για τους φυσικούς και τους ηθικούς αυτουργούς (αυτούς που έδωσαν εντολή για τη δολοφονία), ώστε τελικά οι ηθικοί αυτουργοί (αξιωματικοί της χωροφυλακής) να παραμείνουν ατιμώρητοι. Επίσης παρενέβη ώστε να μην προφυλακισθεί κανείς αξιωματικός της αστυνομίας ή της χωροφυλακής. Μετά την ανάληψη της εξουσίας από την κυβέρνηση [[Γεώργιος Παπανδρέου (πρεσβύτερος)|Γεωργίου Παπανδρέου]] διατάχθηκε έρευνα για τις ενέργειές του που ανατέθηκε στον αρεοπαγίτη Αντώνιο Φλώρο. Ο αρεοπαγίτης συνέταξε έκθεση, στην οποία κατέγραφε τις παράνομες παρεμβάσεις του εισαγγελέα Κόλλια στο έργο της ανάκρισης. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης άσκησε κατά του Κόλλια πειθαρχική δίωξη και τον παρέπεμψε στο πειθαρχικό συμβούλιο. Τελικά του επιβλήθηκε ποινή εξάμηνης αργίας από τον ίδιο τον Υπουργό Δικαιοσύνης. Ο Κόλλιας προσέφυγε στο [[Συμβούλιο της Επικρατείας]], το οποίο με την 2942/1964 απόφασή του ακύρωσε την υπουργική απόφαση, με αφορμή νομικές πλημμέλειες, και ανέπεψε την υπόθεση στον Υπουργό. Ο Υπουργός επέβαλλε εκ νέου ποινή τρίμηνης αργίας στον Κόλλια και παρέπεμψε την υπόθεση στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου με το ερώτημα της οριστικής απόλυσης του Εισαγγελέα. Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου όμως έκρινε ότι, κατά ορθή ερμηνεία του νόμου, ο Υπουργός δεν είχε εξουσία να επιβάλει μόνος του πειθαρχική ποινή σε ανώτατους δικαστές, παρά μόνο το Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο, και έκρινε την υπουργική απόφαση άκυρη. Έτσι ο Κόλλιας επανήλθε στην ενεργό υπηρεσία.
 
Αποφοίτησε από τη [[Νομική Σχολή Αθηνών|Νομική Σχολή]] του [[ΕΚΠΑ|Πανεπιστημίου Αθηνών]] και ακολούθησε καριέρα στον εισαγγελικό κλάδο. Το 1945 έγινε εισαγγελέας Εφετών, και την αμέσως επόμενη χρονιά, το 1946, αντεισαγγελέας του [[Άρειος Πάγος|Αρείου Πάγου]].<ref>The International Who's Who 1992-93, σελίδα 889</ref>
Υπήρξε ο πρώτος Πρωθυπουργός της [[Χούντα των Συνταγματαρχών|Καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967]]. Ο διορισμός του στο αξίωμα αυτό ήταν προϊόν συμβιβασμού μεταξύ του βασιλιά [[Κωνσταντίνος Β' της Ελλάδας|Κωνσταντίνου]] και των πρωταιτίων του πραξικοπήματος. Ο πρώτος έθεσε ως όρο για να νομιμοποιήσει την κυβέρνηση των δικτατόρων ο πρωθυπουργός να μην είναι στρατιωτικός, ενώ οι συνταγματάρχες δεν επιθυμούσαν αντίστοιχα κανέναν φιλοβασιλικό. Έτσι επελέγη ο Κόλλιας με γνώμονα τα υπερσυντηρητικά του φρονήματα. Στην πράξη βέβαια αυτοί που κυβερνούσαν ήταν οι στρατιωτικοί με προεξάρχοντα τον [[Γεώργιος Παπαδόπουλος|Γεώργιο Παπαδόπουλο]].
 
Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, χρημάτισε προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών, αλλά δεν άφησε καλό όνομα, καθώς δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι ασκούσε ποινικές διώξεις «για ψύλλου πήδημα», ενώ ήρθε σε έντονη αντιπαράθεση με την Αριστερά λόγω ποινικών διώξεων που ασκούσε για πολιτικούς λόγους σε δημοσιογράφους και συνδικαλιστές.<ref>Γιάννης Κάτρης, Η Γέννηση του Νεοφασισμού στην Ελλάδα, 1971</ref>
Διατηρήθηκε στην πρωθυπουργία μέχρι το [[Αντικίνημα της 13ης Δεκεμβρίου|αποτυχημένο Κίνημα]] του Βασιλιά Κωνσταντίνου εναντίον της Χούντας, στις [[13 Δεκεμβρίου]] του [[1967]], οπότε την πρωθυπουργία ανέλαβε και τυπικά ο Παπαδόπουλος. Απέδρασε στο εξωτερικό και γύρισε στην Αθήνα το [[1974]], μετά την κατάρρευση της Χούντας, όπου και πέθανε στις [[13 Ιουλίου]] [[1998]], σε ηλικία 97 ετών, ενώ είχε περιορίσει τις δημόσιες εμφανίσεις του, την περίοδο 1974-1998.
 
Το 1962 έγινε [[Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου|εισαγγελέας του Αρείου Πάγου]], διαδεχόμενος τον [[Δημήτριος Κιουσόπουλος|Δημήτριο Κιουσόπουλο]] που αποχώρησε λόγω ορίου ηλικίας.
Το 1984 εξέδωσε το βιβλίο «Βασιλεύς και Επανάστασις 1967», όπου παρουσιάζει τη δική του εκδοχή για τα γεγονότα που οδήγησαν στη χούντα και το βασιλικό κίνημα.
 
==Υπόθεση Λαμπράκη==
=== Πηγές ===
Ως εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ο Κόλλιας αναμίχθηκε παρατύπως στην [[ανάκριση]] για την υπόθεση της δολοφονίας του [[Γρηγόρης Λαμπράκης|Γρηγόρη Λαμπράκη]] στη Θεσσαλονίκη από παρακρατικούς. Η ανάμιξή του είχε στόχο να συσκοτίσει την υπόθεση. Επιδίωξή του ήταν ο χωρισμός της δικογραφίας και η χωριστή ανάκριση για τους φυσικούς και τους ηθικούς αυτουργούς (αυτούς που έδωσαν εντολή για τη δολοφονία), ώστε τελικά οι ηθικοί αυτουργοί (αξιωματικοί της Χωροφυλακής με προεξάρχοντα το στρατηγό Μήτσου) να παραμείνουν ατιμώρητοι. Επίσης παρενέβη (χωρίς επιτυχία) ώστε να μην προφυλακισθεί κανένας αξιωματικός της Χωροφυλακής. Ο ανακριτής Σαρτζετάκης και ο εισαγγελέας Μπούτης διέταξαν την προφυλάκιση τεσσάρων αξιωματικών, του στρατηγού Μήτσου (γενικός επιθεωρητής Χωροφυλακής Βορείου Ελλάδος, του συνταγματάρχη Καμουτσή (διευθυντής Ασφάλειας Θεσσαλονίκης), του ταγματάρχη Δόλκα (κλιμάκιο ΚΥΠ Βορείου Ελλάδος) και του μοίραρχου Καπελώνη (διοικητή Ε΄ Αστυνομικού Τμήματος Θεσσαλονίκης).
 
Μετά την ανάληψη της εξουσίας από την κυβέρνηση [[Γεώργιος Παπανδρέου (πρεσβύτερος)|Γεωργίου Παπανδρέου]] το Νοέμβριο του 1963 διατάχθηκε έρευνα για τις παράτυπες ενέργειές του Κόλλια, που ανατέθηκε στον αρεοπαγίτη Αντώνιο Φλώρο. Ο αρεοπαγίτης συνέταξε έκθεση, στην οποία κατέγραφε τις παράνομες παρεμβάσεις του εισαγγελέα Κόλλια στο έργο της ανάκρισης. Ο υπουργός Δικαιοσύνης [[Πολυχρόνης Πολυχρονίδης]] άσκησε πειθαρχική δίωξη κατά του Κόλλια και τον παρέπεμψε στο Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο. Τελικά του επιβλήθηκε ποινή εξάμηνης αργίας από τον ίδιο τον υπουργό Δικαιοσύνης.
 
Ο Κόλλιας προσέφυγε στο [[Συμβούλιο της Επικρατείας]], το οποίο με την 2942/1964 απόφασή του ακύρωσε την υπουργική απόφαση, με αφορμή νομικές πλημμέλειες, και ανέπεμψε την υπόθεση στον υπουργό. Ο Πολυχρονίδης επέβαλλε εκ νέου ποινή τρίμηνης αργίας και παρέπεμψε την υπόθεση στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου με το ερώτημα της οριστικής απόλυσης του Κόλλια. Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου όμως έκρινε ότι, κατά ορθή ερμηνεία του νόμου, ο υπουργός δεν είχε εξουσία να επιβάλει μόνος του πειθαρχική ποινή σε ανώτατους δικαστές, παρά μόνο το Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο, και έκρινε την υπουργική απόφαση άκυρη. Έτσι ο Κόλλιας επανήλθε στην ενεργό υπηρεσία.
 
==Χούντα==
ΥπήρξεΟ Κωνσταντίνος Κόλλιας υπήρξε ο πρώτος Πρωθυπουργόςπρωθυπουργός της [[Χούντα των Συνταγματαρχών|Καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967χούντας]]. Ο διορισμός του στο αξίωμα αυτό ήταν προϊόν συμβιβασμού μεταξύ του βασιλιά [[Κωνσταντίνος Β' της Ελλάδας|Κωνσταντίνου]] και των πρωταιτίων του πραξικοπήματος. Ο πρώτος έθεσε ως όρο για να νομιμοποιήσει την κυβέρνηση των δικτατόρωνσυνταγματαρχών ο πρωθυπουργός να μην είναι στρατιωτικός, ενώ οι συνταγματάρχες δεν επιθυμούσαν αντίστοιχα κανέναν φιλοβασιλικό πολιτικό. Έτσι επελέγη ο Κόλλιας με γνώμονα τα υπερσυντηρητικά του φρονήματα και τις αντικομμουνιστικές του περγαμηνές. Στην πράξη βέβαια αυτοί που κυβερνούσαν ήταν οι στρατιωτικοί με προεξάρχοντα τον [[Γεώργιος Παπαδόπουλος|Γεώργιο Παπαδόπουλο]].
 
Διατηρήθηκε στην πρωθυπουργία μέχρι το [[Αντικίνημα της 13ης Δεκεμβρίου|αποτυχημένο Κίνημααντιπραξικόπημα]] του Βασιλιάβασιλιά Κωνσταντίνου εναντίον της Χούνταςχούντας, στις [[13 Δεκεμβρίου]] του [[1967]], οπότε την πρωθυπουργία ανέλαβε και τυπικά ο Γεώργιος Παπαδόπουλος. ΑπέδρασεΟ στοΚόλλιας εξωτερικόαπέδρασε καιστη γύρισεΡώμη στην Αθήναμε το [[1974]]αεροπλάνο του Κωνσταντίνου, μετάτον τηνοποίο κατάρρευσηείχε τηςσυνοδεύσει Χούντας,στην όπουΒόρεια καιΕλλάδα πέθανετην στιςημέρα [[13του Ιουλίου]]κινήματος. [[1998]]Λίγες μέρες αργότερα, σετον ηλικίαΙανουάριο 97του ετών,1968 ενώη είχεχούντα περιορίσειτον τιςκαθαίρεσε δημόσιεςαπό εμφανίσειςτη θέση του, τηνεισαγγελέα του περίοδοΑρείου 1974-1998Πάγου.
 
==Το τέλος==
Γύρισε στην Αθήνα το [[1974]], μετά την κατάρρευση της χούντας, όπου και πέθανε στις [[13 Ιουλίου]] [[1998]], σε ηλικία 97 ετών, ενώ είχε περιορίσει δραστικά τις δημόσιες εμφανίσεις του την περίοδο 1974—1998.
 
Το 1984 εξέδωσε το βιβλίο «''Βασιλεύς και Επανάστασις 1967''», όπου παρουσιάζει τη δική του εκδοχή για τα γεγονότα που οδήγησαν στη χούντα και το βασιλικό κίνημα, ενώ επιτίθεται στον [[Ανδρέας Παπανδρέου|Ανδρέα Παπανδρέου]].<ref>Κωνσταντίνος Βλ. Κόλλιας, Βασιλεύς και Επανάστασις 1967, 1984</ref>
 
=== Πηγές ===
* Η απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, εφημερίδα ''«Ελευθερία»'' της 27/3/1965 (σελ. 5) [http://efimeris.nlg.gr/ns/main.html]
* Επιστολή του Ευάγγελου Γιαννόπουλου στο ''Βήμα'' της 2/8/1998 [http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=12492&m=A18&aa=1]
* Επιστολή του ανακριτή της υπόθεσης Λαμπράκη Χρ. Σαρτζετάκη στο ''Βήμα'' της 26/7/1998 (με λίγο διαφορετική εκδοχή) [http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=12491&m=A20&aa=1]
 
{{reflist}}