Αντίληψη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{χωρίς παραπομπές|20|01|2014}}
{{μορφοποίηση}}
Η '''Αντίληψη''' (''perception, Wahrnehmung'') καλείται στην [[ψυχολογία]] μια σύνθετη και πολύπλοκη λειτουργία τού ψυχοφυσικού οργανισμού, που αυτόματα (μέσω δυναμικής αλληλοσυσχέτισης των μηνυμάτων τής [[εμπειρία]]ς) μέσα στα αρμόδια [[εγκέφαλος|εγκεφαλικά]] κέντρα αναγνωρίζει, ερμηνεύει άμεσα και αποδίδει νόημα ―με τη βοήθεια της νόησης (συλλαμβάνοντας απόψεις, ιδιότητες, ποιότητες ή σχέσεις των αντικειμένων μεταξύ τους), της διανοητικής ανάπτυξης, του συναισθήματος ([[διαθέση]]ς) και της προηγούμενης εμπειρίας (μάθησης) τού ατόμου― στα αισθητηριακά δεδομένα, δηλ. τα [[αισθήματα]] (που προέρχονται είτε από εξωτερικά/περιβαλλοντικά, είτε από οργανικά ή του κεντρικού νευρικού μας συστήματος ερεθίσματα) ανάλογα με το γνωσιακό σχήμα του, οργανώνοντάς τα έτσι σε μια ολότητα ως κάτι το συγκεκριμένο.
==Η χρησιμότητα==
Η αντίληψη, που οπωσδήποτε συνιστά μια βασική πηγή συνειδητής [[γνώση]]ς (ενημέρωσης) τού κόσμου, απαραίτητη για την παροχή σημάτων αναγκαίων για τον ορθό προσανατολισμό τού ατόμου στο περιβάλλον και απαραίτητη για την παραγωγή αντίστοιχων τρόπων συμπεριφοράς, μπορεί να διαταραχθεί, αλλοιώνοντας την εικόνα τής πραγματικότητας (βλ. ψευδαισθήσεις, ψευδοψευδαισθήσεις, παραισθήσεις), κυρίως σε περιπτώσεις είτε αισθητηριακής (πληροφοριακής) αποστέρησης ή υπερτροφοδότησης (υπερφόρτωσης), είτε βλαβών τού Κεντρικού Νευρικού Συστήματος.
==Στη φιλοσοφία==
Φιλοσοφικά, η αντίληψη διακρίνεται α) στη σύλληψη (''conception, Konzeption''), δηλ. τη σύνθεση μιας παράστασης ή τον σχηματισμό μιας έννοιας[[έννοια]]ς, β) στην κοινή αίσθηση ή αντίληψη (common sense, Gemeinsinn), κατ’ Αριστοτέλη, που συντονίζει ―μέσω τής (κοινής) λογικής (λόγου)― τα ιδιαίτερα αισθήματα κάθε ειδικής αίσθησης, αναφέροντάς τα σε ένα και το αυτό αντικείμενο και παρέχοντάς μας έτσι την ενιαία παράστασή του, γ) στην κοινή αντίληψη με την έννοια κάποιων γενικά παραδεκτών γνωμών μέσα σε ένα δεδομένο χωροχρονικά περιβάλλον, και δ) στην ορθή ή υγιή αντίληψη με την έννοια τής ικανότητας του (κοινού) λόγου να κρίνουμε σωστά (δηλ. με μέτρο), διακρίνοντας το αληθινό από το εσφαλμένο. Πάντως, η αισθησιοκρατική ή εμπειριοκρατική Γνωσιολογία θεωρεί την κατ’ αίσθηση αντίληψη ως την αφετηρία, το θεμέλιο και το κριτήριο κάθε γνώσης.
==Εξωαισθητηριακή αντίληψη==
Εξωαισθητηριακή αντίληψη (''extrasensory perception'') ή [[τηλαισθησία]] (ή κρυπταισθησία) ονομάζεται στην Παραψυχολογία η ικανότητα «παρ’ αίσθησιν» αντίληψης ενός αντικειμένου, ενός γεγονότος ή μιας διανοητικής κατάστασης ενός άλλου ατόμου χωρίς διέγερση των μέχρι σήμερα γνωστών αισθήσεων και πέρα από κάθε δυνατό λογικό συμπέρασμα. Το πιο φημισμένο εργαστήριο με σχετικές έρευνες πάνω σε παραψυχολογικά φαινόμενα θεωρείται σήμερα τού Πανεπιστημίου τού Duke (Durham της Βόρειας Καρολίνας των Η.Π.Α.).
==Βιβλιογραφία==
*Τσιτσίγκος Σ. Κ., «Αντίληψη», Μεγάλη Ορθόδοξη Χριστιανική Εγκυκλοπαίδεια, τ. Β’, Lalande A. *Λεξικόν τής Φιλοσοφίας, εκδ. ΠΑΠΥΡΟΣ, Αθήναι 1955, Θεοδώρου Ε.