Ο γνωστός με την ονομασία '''{{πολυτονικό|μέλας (μέλανας) ζωμός}}</span>''', ήταν ένας ζωμός από χοιρινό και αποτελούσε την κύρια τροφή των [[Αρχαία Σπάρτη|Σπαρτιατών]] πολεμιστών. Ο [[Πλούταρχος]] υποστηρίζει πως ''«ανάμεσα στα πιάτα, αυτό που έχαιρε της μεγαλύτερης εκτίμησης ήταν ο μέλας ζωμός, μάλιστα σε τέτοιο σημείο που οι ηλικιωμένοι δεν αναζητούσαν καθόλου το κρέας. Το άφηναν για τους νεότερους και δειπνούσαν μονάχα με το ζωμό που τους παρείχαν»πο''.<refάτο name="Lyc12">Πλούταρχος,αυτό «Βίοιαποτελούταν Παράλληλοι:από Λυκούργος»χοιρινό, [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Lycurgus*.html#12[αλάτι]], 12[[ξίδι|ξύδι]]</ref>Γιακαι τους υπόλοιπους Έλληνες πρόκειται για αξιοπερίεργο φαινόμενο[[αίμα]]. ''«ΦυσικάΣυνοδευόταν καιαπό οιτη Σπαρτιάτεςγνωστή είναιμάζα, οι γενναιότεροι ανάμεσα σε όλους»''σύκα, αστειεύεται ένας [[Σύβαρις|Συβαρίτηςτυρί]],''«οκαι οποιοσδήποτεκαμία λογικόςφορά άνθρωποςαπό θαθηράματα προτιμούσεή να πεθάνει χίλιους θανάτους παρά να διάγει τόσο λιτό βίο»''ψάρι.<ref>Αθήναιος,«Δειπνοσοφισταί», 138d.</ref><refname="Lyc12">Πλούταρχος, «Βίοι Παράλληλοι: ΠελοπίδαςΛυκούργος», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/PelopidasLycurgus*.html#112 1.312]</ref> Το πιάτο αυτό αποτελούταν από χοιρινό, [[αλάτι]], [[ξίδι|ξύδι]] και [[αίμα]]. Συνοδευόταν από τη γνωστή μάζα, σύκα, [[τυρί]] και καμία φορά από θηράματα ή ψάρι.<ref name="Lyc12"/> Ο [[Κλαύδιος Αιλιανός|Αιλιανός]], συγγραφέας του 2ου και 3ου αιώνα μ.Χ., υποστηρίζει πως στους Λακεδαιμόνιους μάγειρες απαγορευόταν να προετοιμάζουν ο,τιδήποτε άλλο εκτός από κρέας.<ref>Κλαύδιος Αιλιανός, «Ποικίλη Ιστορία», XIV, 7.</ref>
