Κυτταρικός πυρήνας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
λίγοι σύνδεσμοι κ μικροεπιμέλεια
Γραμμή 1:
{{πηγές|08|01|2012}}
Ο '''πυρήνας''' είναι συνήθως το μεγαλύτερο οργανίδιο ενός [[κύτταρο|κυττάρου]]. Έχει, συνήθως, σχήμα σφαιρικό ή ωοειδές και αποτελεί το ''κέντρο ελέγχου'' του κυττάρου. Εκεί βρίσκεται το [[γενετικό υλικό]] ([[DNA]]) στο οποίο είναι καταγραμμένες οι πληροφορίες για όλα τα χαρακτηριστικά του κυττάρουοργανισμού (δομικά και λειτουργικά). ΕλέγχειΟ πυρήνας ελέγχει, επίσης, τις κυτταρικές δραστηριότητες. Περιβάλλεται από διπλή μεμβράνη ([[πυρηνική μεμβράνη|πυρηνική]]) με ανοίγματα (πόρους), μέσω των οποίων γίνεται ανταλλαγή μορίων μεταξύ του πυρήνα και του υπόλοιπου κυττάρου. Τα περισσότερα σωματικά κύτταρα έχουν έναν απλό πυρήνα, μερικά (όπως τα ερυθροκύτταρα) δεν διαθέτουν πυρήνα ([[απύρηνο κύτταρο|απύρηνα]]), ενώ άλλα (όπως αυτά που αποτελούν τις σκελετικές μυϊκές ίνες) έχουν περισσότερους από έναν ([[πολυπύρηνο κύτταρο|πολυπύρηνα]]).
 
==Ευκαρυωτικοί και Προκαρυωτικοί οργανισμοί==
Ο πυρήνας αποτελεί το κριτήριο με το οποίο διαχωρίζονται οι οργανισμοί σε [[Προκαρυωτικά κύτταρα|προκαρυωτικούς]] και [[Ευκαρυωτικά κύτταρα|ευκαρυωτικούς]]. Η παρουσία του πυρήνα είναι η αναγκαία και επαρκής συνθήκη ώστε να ονομαστεί ένα οργανισμός ως [[ευκαρυωτικός]], ενώ η απουσία του χαρακτηρίζει τους [[προκαρυωτικός|προκαρυωτικούς]] οργανισμούς. Η κατηγορία των ευκαρυωτικών οργανισμών περιλαμβάνει όλους τους [[Πολυκύτταρος οργανισμός|πολυκύτταρους]] οργανισμούς, καθώς μόνο τα ευκαρυωτικά κύτταρα μπορούν να συνεργαστούν ώστε να δημιουργηθούν οργανισμοί με περισσότερα του ενός κύτταρα. Όλα τα ζώα, τα φυτά, οι μύκητες (πολυκύτταροι και μονοκύτταροι) και τα πρωτόζωα ανήκουν στην παραπάνω κατηγορία. Η δημιουργία πυρήνα ήταν απαραίτητη για τους πολυκύτταρους οργανισμούς ώστε να προστατευτεί το [[DNA]] τους, από τις διάφορες φθορές που θα μπορούσε να υποστεί.
 
Αντίθετα, προκαρυωτικοί οργανισμοί είναι τα [[βακτήρια]], που δεν έχουν πυρήνα ούτε μεμβρανώδη οργανίδια, ταχαρακτηριστικά οποίαπου χαρακτηρίζουναπαντώνται τααποκλειστικά στα ευκαρυωτικά κύτταρα. Το [[βακτηριακό DNA]] είναι ένα δίκλωνο κυκλικό μόριο, που δεν περιβάλλεται από μεμβράνη ώστε να σχηματιστεί πυρήνας. Το μόριο αυτό βρίσκεται σε μια συγκεκριμένη περιοχή του κυτταροπλάσματος που ονομάζεται '''πυρηνοειδές''' ή '''πυρηνική περιοχή'''. Συχνά συνδέεται με την κυτταρική μεμβράνη ώστε να σταθεροποιηθεί περαιτέρω.
 
==Φυσικές ιδιότητες και ανακάλυψη==
Ο πυρήνας έχει σχήμα σφαιρικό ή ωοειδές και βρίσκεται κατά βάσει στο κέντρο, περίπου, του κυττάρου. Η [[διάμετρος]] του είναι περίπου 6 μικρόμετρα, ενώ καταλαμβάνει περίπου το 10% του όγκου του κυττάρου. Το μεγάλο μέγεθος του τον καθιστά ως το μεγαλύτερο κυτταρικό οργανίδιο, αλλά και το μόνο που μπορεί να παρατηρηθεί με το [[φωτονικό μικροσκόπιο]]. Το μεγάλο του μέγεθος βοήθησε τους επιστήμονες να τον παρατηρήσουν πρώτο σε σχέση με τα υπόλοιπα κυτταρικά οργανίδια. Συγκεκριμένα, στο τέλος του δέκατου έβδομου αιώνα ο Ολλανδός Antonie[[Αντουάν vanφαν LeeuwenhoekΛέβενχουκ]] (1632 – 1723) ήταν ο πρώτος που παρατήρησε πυρήνα σε κύτταρα σολομού. Ωστόσο, η λειτουργία του πυρήνα ανακαλύφθηκε αιώνεςπολύ αργότερα.
 
== Δομές του πυρήνα ==