Πληροφορική: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 72:
Ορισμένοι στις αγγλοσαξονικές χώρες διαχωρίζουν την πληροφορική σε επιμέρους επιστήμες<ref name="ACMCur">[http://www.acm.org/education/curricula-recommendations ACM: «''CC 2005 provides undergraduate curriculum guidelines for five defined sub-disciplines of computing: Computer Science, Computer Engineering, Information Systems, Information Technology, and Software Engineering.''»]</ref>, διακρίνοντας μεταξύ '''επιστήμης υπολογιστών''', '''[[πληροφοριακά συστήματα|πληροφοριακών συστημάτων]]''' και '''μηχανικής υπολογιστών''': η πρώτη σ' αυτή την περίπτωση έχει τον στενό ορισμό της θεωρητικής πληροφορικής και της μαθηματικής της βάσης, τα πληροφοριακά συστήματα ορίζονται ως ένα μείγμα των πρακτικών όψεων της πληροφορικής, της [[διοίκηση επιχειρήσεων|διοίκησης επιχειρήσεων]] και των [[οικονομικά|οικονομικών]] με στόχο τη δημιουργία συστημάτων που καλύπτουν τις πληροφοριακές ανάγκες επιχειρήσεων και άλλων οργανισμών, ενώ η μηχανική υπολογιστών γίνεται αντιληπτή ως ένας συναφής κλάδος ασχολούμενος με τη σχεδίαση και υλοποίηση υλικού υπολογιστών. Στον βαθμό που το υλικό αυτό είναι [[ηλεκτρονική|ηλεκτρονικής]] φύσης, η μηχανική υπολογιστών μελετάται και από την [[ηλεκτρονική μηχανική]]. Με παρόμοια λογική διατυπώνεται και η διάκριση μεταξύ επιστήμης υπολογιστών και '''μηχανικής λογισμικού''', όπου ο κλάδος αυτός επικεντρώνεται στη συστηματική [[ανάπτυξη λογισμικού]] για συγκεκριμένες εφαρμογές, με τυποποιημένες μεθόδους, επιστημονικές αρχές και γνώμονα τις ανάγκες της βιομηχανίας λογισμικού. Ωστόσο δεν υφίσταται κάποια καθολικά αποδεκτή διάκριση ορισμού μεταξύ «απλού» προγραμματισμού υπολογιστών και μηχανικής λογισμικού, οι επιμέρους τομείς που αναφέρθηκαν εναλλακτικά κατανοούνται μόνο ως διαφορετικοί, αλληλοεπικαλυπτόμενοι τρόποι προσέγγισης των ζητημάτων της πληροφορικής και όχι ως διακριτές επιστήμες<ref>[http://www.epe.org.gr/meleth/ ΕΠΕ, Μελέτη Επισκόπησης της Πληροφορικής στην Ελλάδα (2006), «''Αν και οι ακολουθούμενες προσεγγίσεις δεν είναι διακριτές αλλά επικαλύπτονται σε μεγάλο βαθμό μεταξύ τους, εντούτοις μπορούν να προσδιορισθούν πέντε διαφορετικοί τρόποι προσέγγισης των θεμάτων της πληροφορικής.''»]</ref>, ενώ τα περισσότερα [[Πανεπιστήμιο|πανεπιστημιακά]] τμήματα πληροφορικής εφαρμόζουν στην πράξη ένα ενιαίο πρόγραμμα σπουδών το οποίο συμπεριλαμβάνει και τους πέντε κλάδους της επιστήμης<ref>[http://www.epe.org.gr/epe-10-xronia.jsp «''Η Πληροφορική ως επιστήμη οριοθετείται, σε επίπεδο σπουδών, από 36 βασικά αντικείμενα <http://review.epe.org.gr/doc.php?q=4> κατά τα διεθνή πρότυπα (ACM, AIS, IEEE, Computing Curricula 2005 http://www.acm.org/education/curricula-recommendations) τα οποία ακολουθούμε και τα χρησιμοποιούμε για την αξιολόγηση των προγραμμάτων σπουδών των Ελληνικών τμημάτων Πληροφορικής <http://review.epe.org.gr/doc.php?q=5&d=al>.''»]{{dead link|date=June 2015}}</ref><ref>[http://www.csd.uoc.gr/home/edu-project/edu-goals.html Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστημίου Κρήτης: Το πρόγραμμα σπουδών «''καλύπτει εξίσου τα αντικείμενα του υλικού, του λογισμικού, των εφαρμογών της πληροφορικής, και της θεωρίας. Παράλληλα, δίνεται ισόρροπη έμφαση στη διδασκαλία της αυστηρής επιστημονικής μεθόδου και στην καλλιέργεια των ικανοτήτων σύνθεσης και της νοοτροπίας μηχανικού μέσω ειδικών εργασιών και εργαστηρίων.''»]</ref>.
[[File:Ada lovelace.jpg|upright|thumb|Η [[Άντα Λάβλεϊς]] έγραψε το πρώτο [[πρόγραμμα υπολογιστή]] κατά τον 19ο αιώνα για την [[Αναλυτική Μηχανή]] του Μπάμπατζ, πολύ πριν από την εμφάνιση ηλεκτρονικών υπολογιστών. Η γλώσσα προγραμματισμού [[Ada]] έχει ονομαστεί έτσι προς τιμήν της.]]▼
Η προϊστορία της πληροφορικής εντοπίζεται τόσο στη μαθηματική μελέτη των αλγορίθμων, όσο και σε ποικίλες απόπειρες κατασκευής υπολογιστικών μηχανών με στόχο την αυτοματοποίηση αριθμητικών υπολογισμών. Αποσπασματικές προσπάθειες ενταγμένες στα δύο αυτά εγχειρήματα μπορούν να ανιχνευθούν από την [[Αρχαιότητα]] μέχρι και τον [[19ος αιώνας|19ο αιώνα]], πολύ πριν από την ανάπτυξη των σύγχρονων ψηφιακών υπολογιστών. Σημαντικοί σταθμοί στην εν λόγω ιστορική διαδρομή υπήρξαν η κατασκευή του '''[[μηχανισμός των Αντικυθήρων|μηχανισμού των Αντικυθήρων]]''', του πρώτου μηχανικού υπολογιστή (περιορισμένων βεβαίως δυνατοτήτων) ο οποίος κατασκευάστηκε ποτέ και διασώζεται μέχρι σήμερα, η '''διατύπωση αλγορίθμων σε φυσική γλώσσα''' από τον [[Ευκλείδης|Ευκλείδη]] και τον [[Ερατοσθένης ο Κυρηναίος|Ερατοσθένη]], η πρώιμη '''μελέτη της έννοιας του αλγορίθμου''' από τον [[Περσία|Πέρση]] μαθηματικό του [[Μεσαίωνας|Μεσαίωνα]] [[Αλ Χουαρίζμι]] στο πλαίσιο της πρώτης πλήρους πραγματείας περί [[άλγεβρα|άλγεβρας]], η '''κατασκευή της πρώτης μηχανικής αριθμομηχανής''' από τον [[Μπλεζ Πασκάλ]] το 1645, καθώς και ο '''μηχανικός υπολογιστής του [[Τσαρλς Μπάμπατζ]]''' στα μέσα του 19ου αιώνα, πρόγονος των καθολικών υπολογιστών γενικού σκοπού, ο οποίος όμως απέτυχε να επηρεάσει σημαντικά την τεχνολογία της εποχής του. Στη συνέχεια, προτού γίνει ξεχωριστή επιστήμη, η πληροφορική εμφανίστηκε σαν πεδίο των [[Διακριτά μαθηματικά|διακριτών μαθηματικών]] κατά τη δεκαετία του 1930, μετά την '''αυστηρή μαθηματική τυποποίηση των εννοιών του αλγορίθμου και του υπολογισμού''' από τους μαθηματικούς [[Άλαν Τούρινγκ]] και [[Αλόνζο Τσερτς]].▼
Ο [[ENIAC]] (1946) υπήρξε ο πρώτος επαναπρογραμματιζόμενος ηλεκτρονικός υπολογιστής γενικού σκοπού, ικανοποιώντας τα κριτήρια του Τούρινγκ περί [[Μηχανή Τούρινγκ|καθολικής επιλυσιμότητας]] (ήταν δηλαδή θεωρητικά σε θέση να εκτελέσει κάθε δυνατό αλγόριθμο), δίνοντας μια αρχική ώθηση στην επιστημονική ανεξαρτητοποίηση της πληροφορικής<ref name="KnowYourDiscipline"/>. Οι υπολογιστές που είχαν προηγηθεί του ENIAC ήταν είτε μηχανικές κατασκευές ειδικού σκοπού (π.χ. ο μηχανισμός των Αντικυθήρων), είτε ηλεκτρομηχανολογικές κατασκευές (π.χ. [[Ζ3 (υπολογιστής)|Ζ3]]), είτε ηλεκτρονικές συσκευές που δεν είχαν όμως καθολικές δυνατότητες υπολογισιμότητας (π.χ. [[Colossus (υπολογιστής)|Colossus]]). Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, οπότε καθιερώθηκε η [[αρχιτεκτονική φον Νόιμαν]] των σύγχρονων ψηφιακών υπολογιστών, η αυτονομημένη πλέον πληροφορική άρχισε να αναπτύσσεται σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητα από τις ίδιες τις μηχανές, με την πλήρη ακαδημαϊκή αναγνώρισή της ως ξεχωριστής επιστήμης, χαρακτηριζόμενης από τη δική της παράδοση και ιδιότητες, να συμβαίνει σταδιακά κατά τη δεκαετία του 1960<ref name="FirstCSDeptm"></ref>. Η πολύ μεγάλη επιρροή της, ακολούθως, στην ανάδυση των ρηξικέλευθων τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνίας (ΤΠΕ), έχει οδηγήσει διεθνώς μετά το 1970 σε κοινωνικές εξελίξεις που πολλοί εκλαμβάνουν ως «επανάσταση της πληροφορίας», «[[παγκοσμιοποίηση|παγκόσμιο χωριό]]» και «κοινωνία της γνώσης»<ref name="GlobalizationICT"></ref>. Ταυτόχρονα, η πληροφορική αποτέλεσε το επιστημονικό υπόβαθρο επί του οποίου στηρίχθηκε η σύγχρονη βιομηχανία ανάπτυξης και συντήρησης λογισμικού, κυρίως μετά την καθιέρωση των [[προσωπικός υπολογιστής|προσωπικών υπολογιστών]]<ref>Ωστόσο, η πρώτη επιχείρηση κατασκευής και πώλησης λογισμικού είχε εμφανιστεί ήδη από το 1955, βλ. Elmer C. Kubie (Summer 1994). ''Recollections of the first software company'' IEEE Annals of the History of Computing (IEEE Computer Society).</ref>, φτάνοντας τελικά να αποτελεί έναν ευμεγέθη τομέα της οικονομίας<ref>Το 2008 η βιομηχανία εμπορικού λογισμικού είχε διεθνώς αξία 288 δισεκατομμυρίων δολαρίων, βλ. [http://www.bsa.org/country/public%20policy/~/media/files/policy/security/general/sw_factsfigures.ashx Business Software Alliance: ''Software Industry Facts and Figures'']</ref>.▼
Σήμερα η πληροφορική ασχολείται επιστημονικά με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως η ανάπτυξη αλγορίθμων για την αποτελεσματική επίλυση προβλημάτων, η κατασκευή και βελτίωση συστημάτων λογισμικού και υλικού υψηλής απόδοσης, η ταχεία και ασφαλής διακίνηση πληροφοριών μέσω τηλεπικοινωνιακών [[δίκτυο υπολογιστή|δικτύων]], η δημιουργία συστημάτων διαχείρισης δεδομένων, η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο ο [[άνθρωπος]] διατυπώνει [[λογική|συλλογισμούς]], η προσομοίωση της λειτουργίας του ανθρώπινου [[εγκέφαλος|εγκεφάλου]] κλπ. Έτσι, η πληροφορική συνδέεται άμεσα με όλες τις [[θετικές επιστήμες]], αλλά και με τη [[φιλοσοφία]], την [[ψυχολογία]], τη [[γλωσσολογία]], τη [[νομική]], την [[ιατρική]], τα οικονομικά και τη διοίκηση επιχειρήσεων. Προς τιμήν του Άλαν Τούρινγκ, κάθε έτος από το 1966 κι έπειτα ο διεθνής «[[Σύλλογος Μηχανημάτων Υπολογισμού]]» (''Association for Computing Machinery'', ACM) απονέμει το [[Βραβείο Τούρινγκ]] σε έναν επιστήμονα του χώρου με αναγνωρισμένη σημαντική συνεισφορά. Το Βραβείο Τούρινγκ έχει αποκληθεί «[[Βραβείο Νόμπελ]] της πληροφορικής»<ref>[http://www.acm.org/press-room/news-releases-2007/turingaward/ «''Widely known as the 'Nobel Prize' of computing, the Turing Award recognizes individuals for contributions of lasting and major technical importance to the computing field.''»]</ref>.▼
== Κλάδοι της πληροφορικής ==
Γραμμή 169 ⟶ 177 :
* [[Συμπίεση δεδομένων]]
{{Multicol-end}}
▲== Ιστορικό της πληροφορικής ==
▲[[File:Ada lovelace.jpg|upright|thumb|Η [[Άντα Λάβλεϊς]] έγραψε το πρώτο [[πρόγραμμα υπολογιστή]] κατά τον 19ο αιώνα για την [[Αναλυτική Μηχανή]] του Μπάμπατζ, πολύ πριν από την εμφάνιση ηλεκτρονικών υπολογιστών. Η γλώσσα προγραμματισμού [[Ada]] έχει ονομαστεί έτσι προς τιμήν της.]]
▲Η προϊστορία της πληροφορικής εντοπίζεται τόσο στη μαθηματική μελέτη των αλγορίθμων, όσο και σε ποικίλες απόπειρες κατασκευής υπολογιστικών μηχανών με στόχο την αυτοματοποίηση αριθμητικών υπολογισμών. Αποσπασματικές προσπάθειες ενταγμένες στα δύο αυτά εγχειρήματα μπορούν να ανιχνευθούν από την [[Αρχαιότητα]] μέχρι και τον [[19ος αιώνας|19ο αιώνα]], πολύ πριν από την ανάπτυξη των σύγχρονων ψηφιακών υπολογιστών. Σημαντικοί σταθμοί στην εν λόγω ιστορική διαδρομή υπήρξαν η κατασκευή του '''[[μηχανισμός των Αντικυθήρων|μηχανισμού των Αντικυθήρων]]''', του πρώτου μηχανικού υπολογιστή (περιορισμένων βεβαίως δυνατοτήτων) ο οποίος κατασκευάστηκε ποτέ και διασώζεται μέχρι σήμερα, η '''διατύπωση αλγορίθμων σε φυσική γλώσσα''' από τον [[Ευκλείδης|Ευκλείδη]] και τον [[Ερατοσθένης ο Κυρηναίος|Ερατοσθένη]], η πρώιμη '''μελέτη της έννοιας του αλγορίθμου''' από τον [[Περσία|Πέρση]] μαθηματικό του [[Μεσαίωνας|Μεσαίωνα]] [[Αλ Χουαρίζμι]] στο πλαίσιο της πρώτης πλήρους πραγματείας περί [[άλγεβρα|άλγεβρας]], η '''κατασκευή της πρώτης μηχανικής αριθμομηχανής''' από τον [[Μπλεζ Πασκάλ]] το 1645, καθώς και ο '''μηχανικός υπολογιστής του [[Τσαρλς Μπάμπατζ]]''' στα μέσα του 19ου αιώνα, πρόγονος των καθολικών υπολογιστών γενικού σκοπού, ο οποίος όμως απέτυχε να επηρεάσει σημαντικά την τεχνολογία της εποχής του. Στη συνέχεια, προτού γίνει ξεχωριστή επιστήμη, η πληροφορική εμφανίστηκε σαν πεδίο των [[Διακριτά μαθηματικά|διακριτών μαθηματικών]] κατά τη δεκαετία του 1930, μετά την '''αυστηρή μαθηματική τυποποίηση των εννοιών του αλγορίθμου και του υπολογισμού''' από τους μαθηματικούς [[Άλαν Τούρινγκ]] και [[Αλόνζο Τσερτς]].
▲Ο [[ENIAC]] (1946) υπήρξε ο πρώτος επαναπρογραμματιζόμενος ηλεκτρονικός υπολογιστής γενικού σκοπού, ικανοποιώντας τα κριτήρια του Τούρινγκ περί [[Μηχανή Τούρινγκ|καθολικής επιλυσιμότητας]] (ήταν δηλαδή θεωρητικά σε θέση να εκτελέσει κάθε δυνατό αλγόριθμο), δίνοντας μια αρχική ώθηση στην επιστημονική ανεξαρτητοποίηση της πληροφορικής<ref name="KnowYourDiscipline"/>. Οι υπολογιστές που είχαν προηγηθεί του ENIAC ήταν είτε μηχανικές κατασκευές ειδικού σκοπού (π.χ. ο μηχανισμός των Αντικυθήρων), είτε ηλεκτρομηχανολογικές κατασκευές (π.χ. [[Ζ3 (υπολογιστής)|Ζ3]]), είτε ηλεκτρονικές συσκευές που δεν είχαν όμως καθολικές δυνατότητες υπολογισιμότητας (π.χ. [[Colossus (υπολογιστής)|Colossus]]). Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, οπότε καθιερώθηκε η [[αρχιτεκτονική φον Νόιμαν]] των σύγχρονων ψηφιακών υπολογιστών, η αυτονομημένη πλέον πληροφορική άρχισε να αναπτύσσεται σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητα από τις ίδιες τις μηχανές, με την πλήρη ακαδημαϊκή αναγνώρισή της ως ξεχωριστής επιστήμης, χαρακτηριζόμενης από τη δική της παράδοση και ιδιότητες, να συμβαίνει σταδιακά κατά τη δεκαετία του 1960<ref name="FirstCSDeptm"></ref>. Η πολύ μεγάλη επιρροή της, ακολούθως, στην ανάδυση των ρηξικέλευθων τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνίας (ΤΠΕ), έχει οδηγήσει διεθνώς μετά το 1970 σε κοινωνικές εξελίξεις που πολλοί εκλαμβάνουν ως «επανάσταση της πληροφορίας», «[[παγκοσμιοποίηση|παγκόσμιο χωριό]]» και «κοινωνία της γνώσης»<ref name="GlobalizationICT"></ref>. Ταυτόχρονα, η πληροφορική αποτέλεσε το επιστημονικό υπόβαθρο επί του οποίου στηρίχθηκε η σύγχρονη βιομηχανία ανάπτυξης και συντήρησης λογισμικού, κυρίως μετά την καθιέρωση των [[προσωπικός υπολογιστής|προσωπικών υπολογιστών]]<ref>Ωστόσο, η πρώτη επιχείρηση κατασκευής και πώλησης λογισμικού είχε εμφανιστεί ήδη από το 1955, βλ. Elmer C. Kubie (Summer 1994). ''Recollections of the first software company'' IEEE Annals of the History of Computing (IEEE Computer Society).</ref>, φτάνοντας τελικά να αποτελεί έναν ευμεγέθη τομέα της οικονομίας<ref>Το 2008 η βιομηχανία εμπορικού λογισμικού είχε διεθνώς αξία 288 δισεκατομμυρίων δολαρίων, βλ. [http://www.bsa.org/country/public%20policy/~/media/files/policy/security/general/sw_factsfigures.ashx Business Software Alliance: ''Software Industry Facts and Figures'']</ref>.
▲Σήμερα η πληροφορική ασχολείται επιστημονικά με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως η ανάπτυξη αλγορίθμων για την αποτελεσματική επίλυση προβλημάτων, η κατασκευή και βελτίωση συστημάτων λογισμικού και υλικού υψηλής απόδοσης, η ταχεία και ασφαλής διακίνηση πληροφοριών μέσω τηλεπικοινωνιακών [[δίκτυο υπολογιστή|δικτύων]], η δημιουργία συστημάτων διαχείρισης δεδομένων, η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο ο [[άνθρωπος]] διατυπώνει [[λογική|συλλογισμούς]], η προσομοίωση της λειτουργίας του ανθρώπινου [[εγκέφαλος|εγκεφάλου]] κλπ. Έτσι, η πληροφορική συνδέεται άμεσα με όλες τις [[θετικές επιστήμες]], αλλά και με τη [[φιλοσοφία]], την [[ψυχολογία]], τη [[γλωσσολογία]], τη [[νομική]], την [[ιατρική]], τα οικονομικά και τη διοίκηση επιχειρήσεων. Προς τιμήν του Άλαν Τούρινγκ, κάθε έτος από το 1966 κι έπειτα ο διεθνής «[[Σύλλογος Μηχανημάτων Υπολογισμού]]» (''Association for Computing Machinery'', ACM) απονέμει το [[Βραβείο Τούρινγκ]] σε έναν επιστήμονα του χώρου με αναγνωρισμένη σημαντική συνεισφορά. Το Βραβείο Τούρινγκ έχει αποκληθεί «[[Βραβείο Νόμπελ]] της πληροφορικής»<ref>[http://www.acm.org/press-room/news-releases-2007/turingaward/ «''Widely known as the 'Nobel Prize' of computing, the Turing Award recognizes individuals for contributions of lasting and major technical importance to the computing field.''»]</ref>.
== Ετυμολογία της πληροφορικής ==
| |||