Αστερισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{πηγές|13|05|2010}}

{{άλλεςχρήσεις4||τη χρήση του όρου στην ορυκτολογία|Αστερισμός (ορυκτολογία)}}

 

Οι δύσκολα ορατοί ή αόρατοι από την Ευρώπη νότιοι αστερισμοί, ορίσθηκαν από τους πρώτους Ευρωπαίους ναυτικούς που ταξίδεψαν στις νότιες θάλασσες, μετά την Αναγέννηση, γι' αυτό και έχουν ονόματα όχι μυθολογικά, αλλά πολλές φορές οργάνων ή εργαλείων του πλοίου, κρίσιμων κάποτε για την επιβίωσή τους, π.χ. [[Αντλία (αστερισμός)|Αντλία]], [[Πυξίς]].

Σήμερα γίνονται επίσημα αποδεκτοί από τους αστρονόμους '''88 αστερισμοί''' , μετά από απόφαση της [[Διεθνής Αστρονομική Ένωση|Διεθνούς Αστρονομικής Ενώσεως]] (IAU), με καλά καθορισμένα όρια. Συγκεκριμένα, η IAU ανέθεσε στον Βέλγο αστρονόμο [[Εζέν Ντελπόρτ|Eugène Delporte]] το καθήκον αυτό. Στο Α΄ Συνέδριο της Διεθνούς Αστρονομικής Ενώσεως, που έγινε στη [[Ρώμη]] το [[1922]], αποφασίστηκε αφ’ ενός μεν ο τρόπος ονομασίας των αστέρων, αφ’ ετέρου δε αναγνωρίστηκαν οι 88, έκτοτε παραδεκτοί αστερισμοί. Στις δύο επόμενες συνεδριάσεις της, το [[1925]] και το [[1928]], καθορίστηκαν τα ακριβή όρια του κάθε αστερισμού στον ουρανό και το αποτέλεσμα υιοθετήθηκε επισήμως το έτος [[1930]].<br />

Η επίσημη διεθνής ονομασία που δέχεται η IAU για τον κάθε αστερισμό είναι η '''λατινική''', και οι επαγγελματίες αστρονόμοι χρησιμοποιούν συνήθως την επίσημη συντομογραφία αυτής της ονομασίας, που αποτελείται πάντα από 3 γράμματα.

| Ο αστερισμός του [[Ωρίων (αστερισμός)|Ωρίωνα]] σε τρισδιάστατο ανάγλυφο.<ref name="anaglyph 3d">[https://en.wikipedia.org/wiki/Anaglyph_3D Τρισδιάστατο ανάγλυφο]αγγλόφωνη wikipedia</ref> Οι αποστάσεις των αστέρων διαφέρουν πολύ μεταξύ τους.<ref name="Orion stars">[https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_stars_in_Orion Κατάλογος αστέρων του αστερισμού του Ωρίωνα]αγγλόφωνη wikipedia</ref> {{τρισδιάστατα γυαλιά}} || Αντίθετα, οι αστέρες στο «κατσαρολάκι» της [[Μεγάλη Άρκτος|Μεγάλης Άρκτου]] είναι περίπου στην ίδια απόσταση από τη γη.<ref name="Ursa major stars">[https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_stars_in_Ursa_Major Κατάλογος αστέρων του αστερισμού της Μεγάλης Άρκτου]αγγλόφωνη wikipedia</ref>{{τρισδιάστατα γυαλιά}}

|}

Με την πάροδο δεκάδων χιλιάδων χρόνων οι αστερισμοί αλλάζουν αργά μορφή και σχήμα, λόγω της διαφορετικής ταχύτητας και φοράς στην κίνηση του κάθε αστέρα, όμως αυτό δεν αναιρεί την πρακτική σημασία που είχαν για τον προσανατολισμό και τον καθορισμό της χρονικής στιγμής. Ειδικά στη [[ναυσιπλοΐα]], μεγάλη ήταν η σημασία τους πριν την εφεύρεση της [[πυξίδα]]ς, αφού οι ναυτικοί βασίζονταν στην παρατήρηση των αστερισμών για να μπορέσουν να προσανατολιστούν το βράδυ (τέτοια οδηγία παρέχεται στον [[Οδυσσέας|Οδυσσέα]] για το τελικό τμήμα του ταξιδιού του στην ''[[Οδύσσεια]]''). Μπορεί λοιπόν κανείς να πει ότι οι αστερισμοί είχαν έναν ξεχωριστό ρόλο στην εξάπλωση των ανθρώπων σε νέα μέρη. Η αξία τους διαφαίνεται μέσα από τους μύθους που ταυτίζονται με αυτούς και την πανάρχαιη αναφορά τους σε σημαντικά γραπτά κείμενα του ανθρώπου.

 

== Αστερισμοί και ζώδια ==

Ιδιαίτερη σημασία από την αρχαία εποχή δόθηκε από τον άνθρωπο στους αστερισμούς εκείνους από τους οποίους φαινόταν να περνά κατά τη διάρκεια του [[έτος|έτους]], το βασικότερο ουράνιο σώμα, ο φωτοδότης και ζωοδότης [[Ήλιος]]. Αυτοί, υπό το βάρος της δεισιδαιμονίας αιώνων, καταμετρήθηκαν και θεσμοθετήθηκαν ως δώδεκα (ιερός αριθμός) ενώ στην πραγματικότητα σήμερα είναι 13, και είναι γνωστοί ως '''Αστερισμοί του [[Ζωδιακός Κύκλος|Ζωδιακού Κύκλου]]''' ή '''ζώδια'''. Στη νεότερη [[αστρολογία]] ωστόσο η έννοια του ζωδίου αυτονομήθηκε από την έννοια του αστερισμού και σήμερα λέγοντας ζώδιο εννοούμε κυρίως τα αστρολογικής σημασίας διαστήματα-υποδιαιρέσεις της [[εκλειπτική]]ς από τα οποία διέρχεται ο Ήλιος σε συγκεκριμένα ημερολογιακά διαστήματα κάθε έτους και υποτίθεται ότι επηρεάζουν τον χαρακτήρα όσων γεννήθηκαν όταν ο Ήλιος (πάντα όπως φαίνεται από τη Γη) διερχόταν από αυτά.

 

==Παραπομπές==

{{παραπομπές}}

 

{{Αστερισμοί}}

{{Authority control}}