Άγιος Νικόλαος Λασιθίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Άγιος Νικόλαος''' ( '''Άγιος''' όπως συνηθίζεται να αποκαλείται αποαπό τους περισσότερους Κρητικούς), είναι η πρωτεύουσα του [[Νομός|Νομού]] [[Νομός Λασιθίου|Λασιθίου]] και βρίσκεται στη βόρεια ακτογραμμή της [[Κρήτη|Κρήτης]], στη Δυτική πλευρά του [[Κόλπος Μιραμπέλου|κόλπου του Μεραμβέλλου]]. Η ονομασία του προήλθε από το [[Βυζαντινή αυτοκρατορία|βυζαντινό]] εκκλησάκι που βρίσκεται στον όρμο Αγίου Νικολάου. Παλαιότερη γνωστή ονομασία, '''Μαντράκι''', καθώς υπήρχαν πολλές μάντρες με κατσίκια που ξεχειμώνιαζαν. Άλλη γνωστή ονομασία κι αυτή που ακόμα χρησιμοποιούν οι κάτοικοι των γύρω χωριών, Γιαλός.

Ο Άγιος Νικόλαος είναι έδρα του Δήμου Αγίου Νικολάου. Από το έτος [[2000]], λόγω του [[Σχέδιο Καποδίστρια|σχεδίου Καποδίστρια]], στο Δήμο Αγίου Νικολάου συγχωνεύθηκαν οι κοινότητες [[Κριτσά|Κριτσάς]], [[Ελούντα|Ελούντας]], [[Λίμνες (οικισμός)|Λιμνών]], [[Καλό Χωριό|Καλού Χωριού]], [[Βρουχάς|Βρουχά]], [[Σκινιάς|Σκινιά]], [[Λούμας|Λούμα]], [[Ζένια|Ζενίω]]ν, [[Έξω Ποτάμοι|Έξω Ποτάμων]], [[Κρούστας|Κρούστα]], [[ΕξωΈξω Λακώνια|Έξω Λακωνίων]], [[Μέσα Λακώνια|Μέσα Λακωνίων]] και [[Πρίνα|Πρίνας]]. Από το έτος 2011 κι έπειτα από το νόμο Καλλικράτη , στο δήμο Αγίου Νικολάου συγχωνεύθηκαν ο δήμος Νεαπόλεως και η κοινότητα Βραχασίου.

Στις αρχές του 13ου αιώνα, ίσως το 1206<ref name=crebfmirabello/>, κατασκευάστηκε στο ύψωμα όπου σήμερα είναι η νομαρχία ένα φρούριο, πιθανών από το Γενοβέζο Ενρίκο Πεσκατόρε. Το φρούριο ονομάστηκε Μιραμπέλλο και έδωσε το όνομά του στην επαρχία Μιραμπέλου και στον [[Κόλπος Μιραμπέλου|κόλπο]]. Το φρούριο καταστράφηκε από ισχυρό σεισμό το 1303, αλλά οι Βενετοί το ανακατασκεύασαν. Το 1374 αναφέρεται ως Castro Mirabelli και διέθετε αποθήκη αλατιού από τις αλυκές της [[Ελούντα]]ς, το οποίο στη συνέχεια εξαγόταν στην Ευρώπη. Το φρούριο εγκαταλήφθηκεεγκαταλείφθηκε και έγινε αποθήκη όταν σταμάτησαν οι επαναστάσεις εναντίον των Βενετών.<ref name=Spanakis>{{cite book|title = Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α| first = Στέργιος |last= Σπανάκης| publisher = Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης|year = 1993| location = Ηράκλειο |pages = 73-76}}</ref><ref name=crebfmirabello/>

Το 1671 αναφέρεται στην τουρκική απογραφή ως Nefs Meranblo με 42 χαράτσια, που σημαίνει ότι κατοικούταν. Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 δεν αναφέρεται και η περιοχή ήταν ακατοίκητη. Όμως το λιμάνι χρησιμοποιούταν για την εξαγωγή προιόντωνπροϊόντων της επαρχίας όπως [[χαρούπι]]α. Το 1845 ο Victor Raulin αναφέρει ότι υπήρχαν 4τέσσερις εκκλησίες ερειπώμενεςερειπωμένες που χρησιμοποιούνταν ως αποθήκες χαρουπιών.<ref name=Spanakis/>

H [[Λίμνη Βουλισμένη]] ( 'Λίμνη' για τους Αγιονικολιώτες) είναι μια μικρή [[λιμνοθάλασσα]] στο κέντρο της πόλης. Η λίμνη συνδέεται με το λιμάνι της πόλης με ένα κανάλι που ανοίχθηκε το 1870. Πολλοί αρχαίοι μύθοι αναφέρουν τη Λίμνη, οι αρχαιότεροι από τους οποίους θέλουν τις θεές [[Αθηνά]] και [[Άρτεμις|Άρτεμη]] να λούζονται σε αυτή. Με τη Λίμνη συνδέονται δύο [[αστικός μύθος|αστικοί μύθοι]], ότι δεν υπάρχει πυθμένας, και ότι η Λίμνη συνδέεται με το [[ηφαίστειο]] της [[Σαντορίνη|Σαντορίνης]]. Ο τελευταίος μύθος στηρίζεται στο ότι κατά την τελευταία έκρηξη του ηφαιστείου, τα νερά της Λίμνης φούσκωσαν και πλημμύρισαν τις γύρω από αυτήν αποθήκες. Στον πυθμένα της λίμνης υπάρχει πολεμικό υλικό που εγκαταλείφθηκε από τους [[Γερμανία|Γερμανούς]] στρατιώτες προτού αποχωρήσουν στο τέλος του [[Β' Παγκόσμιος Πόλεμος|Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου]]<ref>[http://www.os3.gr/arhive_taxidi/gr_taxidi_agnikolaos.html] ως3ως Μηνιαίο Περιοδικό, κείμενο Νίκος Ζερβονικολάκης</ref>.

*Οι σκάλες της πόλης είναι αρκετά ενδιαφέρουσες. Καθώς η πόλη είναι κτισμένη σε λόφους οι σκάλες είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της, με αρκετουςαρκετούς αρχιτέκτονες της περιοχής να έχουν σχεδιάσει από μια.