Μαγνητική τομογραφία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Αρχικά πρέπει να γίνει ιδιαίτερη αναφορά στον μαθηματικό [[Ζοζέφ Φουριέ]] ο οποίος ανακάλυψε τους ομώνυμους μετασχηματισμούς, χωρίς τους οποίους θα ήταν αδύνατη σήμερα η ανακατασκευή των φασμάτων και στον [[Νίκολα Τέσλα]] για τις εφευρέσεις του σχετικά με τον [[ηλεκτρομαγνητισμός|ηλεκτρομαγνητισμό]] οι οποίες έδωσαν μεγάλη ώθηση στην περαιτέρω εξέλιξη της τεχνολογίας. Αρχικά το 1924 ο ''Pauli'' μετά από σειρά μελετών πρότεινε την θεωρητική ύπαρξη μιας εγγενούς πυρηνικής περιστροφής. Το 1925 οι ''Uhlenbeck'' και ''Goudsmit'' εισήγαγαν στην φυσική την έννοια του περιστρεφόμενου ηλεκτρονίου. Δύο χρόνια αργότερα, ο ''Pauli'' και ο ''Charles Galton Darwin'' ανέπτυξαν ένα θεωρητικό πλαίσιο για την έννοια της περιστροφής ηλεκτρονίων με βάση τους νόμους της κβαντικής μηχανικής που αναπτύχθηκαν από τον [[Έρβιν Σρέντινγκερ]] και τον [[Βέρνερ Χάιζενμπεργκ]].

Οι πρώτες μελέτες σχετικά με τις μαγνητικές ιδιότητες των πυρήνων ξεκινούν στις αρχές της δεκαετίας του '30 με τους ''Gorter'' και ''Rabi''. Το 1933 o ''Otto Stern'' και o ''Walther Gerlach'' ήταν σε θέση να μετρήσουν την επίδραση της πυρηνικής περιστροφής από την εκτροπή μιας ακτίνας μορίων υδρογόνου. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '30, το εργαστήριο του ''Isidor Isaac Rabi'' στο πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης έγινε σημαντικό κέντρο σχετικών μελετών. Ο ''Gorter'' χρησιμοποίησε αρχικά τον όρο "πυρηνικός μαγνητικός συντονισμός" σε μια δημοσίευση που εμφανίστηκε στην Ολλανδία το 1942.

Ο μαγνητικός συντονισμός περιστροφής ηλεκτρονίων ανακαλύφθηκε στο πανεπιστήμιο ''Κazan'' από τον ''Yevgeni Κ. Zavoisky'' προς το τέλος του 1943. Ο ''Zavoisky'' είχε ανιχνεύσει τον πυρηνικό μαγνητικό συντονισμό το 1941 και παρουσίασε τα πορίσματά του σε αγγλόφωνο ρωσικό επιστημονικό περιοδικό, αλλά δεν είχε αντίκτυπο στην επιστημονική κοινότητα της εποχής. Επίσημα το φαινόμενο του πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού (''nuclear magnetic resonance''-NMR'') ανακαλύφθηκε ανεξάρτητα από τους [[Φέλιξ Μπλοχ]] ''(Stanford)'' και [[Έντουαρντ Πάρσελ]] ''(Harvard)'' το 1946 και το 1952 βραβεύονται με βραβείο [[Νόμπελ]] φυσικής.

Λίγα χρόνια αργότερα αναπτύχθηκε η φασματοσκοπία ''NMR'', η οποία ξεκινά να εφαρμόζεται κυρίως για την ''[[in vitro]]'' έρευνα στοιχείων και χημικών ενώσεων (σε μελέτες με πολλές τεχνικές δυσκολίες και με αρκετά σφάλματα). Το 1955/1956, ο ''Erik Odeblad'' και ο ''Gunnar Lindstrοm'' από τη Στοκχόλμη δημοσίευσαν τις πρώτες μελέτες ''ΝΜR'', συμπεριλαμβανομένων μετρήσεων χρόνων χαλάρωσης, μελετών ζωντανών κυττάρων και αξιολόγησης ζωικών ιστών. Ο ''Odeblad'' συνέχισε τις μελέτες σε ζωντανούς ιστούς καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του '50 και του '60. Το 1959 o ''Jay Singer'' μελέτησε την δυνατότητα μέτρησης ροών σε ιστούς. Στα τέλη της δεκαετίας του '60 γίνονται έρευνες για την λήψη σημάτων και προσδιορισμού των χρόνων χαλάρωσης σε ανθρώπους και σε ζώα με κυριότερη την μελέτη του ''J. Johns'', ο οποίος μελέτησε την χημική σύσταση των ιστών ζωντανών ζώων (1967). Η εφεύρεση του αξονικού τομογράφου στα μέσα της δεκαετίας του '60 επηρέασε θετικά την έρευνα για την εξέλιξη των εφαρμογών απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού. Μερικές εβδομάδες μετά την εγκατάσταση του πρώτου αξονικού τομογράφου (Αγγλία, 1971) ο ''Paul Lauterbur'' ανακαλύπτει την δυνατότητα χωρικής χαρτογράφησης των μοριακών συγκεντρώσεων συνδυάζοντας τα γραμμικά βαθμιδωτά πεδία (χρησιμοποιήθηκαν πρώτη φορά από τον ''Erwin L.Hahn'' το 1950) και την τεχνική της οπισθοπροβολής (σε αυτή βασίζεται η αξονική τομογραφία).

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 πραγματοποιούνται οι πρώτες μελέτες της φασματοσκοπίας φωσφόρου για την ανάλυση δειγμάτων ερυθροκυττάρων (''Moon'' 1973). Το 1974 ο ''Hoult'' μελετά με την φασματοσκοπία φωσφόρου την σύσταση των μυικών ιστών ποντικών. Τότε γίνεται φανερό ότι η φασματοσκοπία προσφέρει μη επεμβατική in vivo ανάλυση της σύστασης και του μεταβολισμού των ιστών.

Το 1972 ο ''Raymond Damadian'' ανακαλύπτει ότι οι παθολογικοί ιστοί εμφανίζουν μεγαλύτερους χρόνους χαλάρωσης σε σχέση με τους αντίστοιχους υγιείς. Το 1973 ο Lauterbur παρουσιάζει την εικόνα δυο σωλήνων με νερό στο περιοδικό ''Nature'' και το 1974 παρουσιάζει την απεικόνιση της θωρακικής κοιλότητας ενός ποντικού. Ονόμασε την τεχνική αυτή ζευγματογραφία, όρος ο οποίος μετέπειτα αντικαταστάθηκε από τον όρο απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού. Το 1974 οι ''Anil Kumar'', ''Dieter Welti'' και ''Richard Ernst'' παρουσίασαν την εργασία '''NMR Fourier Zeugmatography''<nowiki/>' η οποία περιγράφει την χρήση χρονικά μεταβαλλόμενων βαθμιδωτών πεδίων και την εφαρμογή των μετασχηματισμών ''Fourier'' για την ανακατασκευή των εικόνων.

Επίσης το 1974 η εταιρία ''ΕΜΙ'' ασχολήθηκε με την κατασκευή εξοπλισμού αυτού του είδους. Με την συνεισφορά και των εργασιών του ''Damadian'' και τις ανακαλύψεις του ''Lauterbur'' επήλθε επανάσταση στην ιατρική απεικόνιση καθώς οδήγησε στην δημιουργία του πρώτου υποτυπώδους πειραματικού μαγνητικού τομογράφου.

Οι καθηγητές ''Damadian, Minkoff'' και ''Goldsmith'', μόλις ολοκλήρωσαν την κατασκευή του πρώτου υποτυπώδους μαγνητικού τομογράφου ''(Indomitable)'', στις 3 Ιουλίου 1977, μετά από μέτρηση 6 ωρών και ανακατασκευή 22 ωρών παρήγαγαν την πρώτη ιατρική εικόνα του ανθρώπινου σώματος (τομή θωρακικής χώρας).

Επίσης το 1977 ο ''Sir Peter Mansfield'' και η ομάδα του έλαβαν εικόνες από τομή δακτύλου του χεριού και από την κοιλιακή χώρα με την βοήθεια της τεχνικής ''Echo Planar Imaging (E.P.I.)''.

Ο εξεταζόμενος τοποθετείται εντός ισχυρού μαγνητικού πεδίου (τουλάχιστον 1.5 ''Tesla''-15.000 φορές ισχυρότερο από το μαγνητικό πεδίο της γήςγης). Υπό αυτές τις συνθήκες οι πυρήνες υδρογόνου του σώματος (που βρίσκονται σχεδόν σε όλες τις ενώσεις-νερό, λίπος και άλλες οργανικές ενώσεις) προσανατολίζονται παράλληλα ως προς της μαγνητικές γραμμές του πεδίου και εκτελούν μεταπτωτική κίνηση γύρω από τον άξονα των μαγνητικών γραμμών με συγκεκριμένη συχνότητα περιστροφής (συχνότητα ''Larmor''). Η συχνότητα αυτή είναι χαρακτηριστική για κάθε άτομο. Η ποσότητα γ είναι ίση με το λόγο της μαγνητικής ροπής εξ’ αιτίας του σπιν προς τη στροφορμή λόγω σπιν. Ο λόγος γ ονομάζεται γυρομαγνητικός λόγος του σπιν ''(gyromagnetic ratio)''. Είναι φανερό ότι για δεδομένο εξωτερικό πεδίο κάθε τύπος ατομικού πυρήνα εκτελεί μεταπτωτική κίνηση με ορισμένη συχνότητα (ιδιοσυχνότητα), που είναι διαφορετική για κάθε άτομο. Συνεπώς η μεταπτωτική αυτή κίνηση αποτελεί ένα μέσο διερεύνησης των διαφόρων τύπων πυρήνων που εμπεριέχονται σε ένα σώμα, είτε αυτό είναι δείγμα κάποιας βιολογικής ή χημικής ουσίας είτε είναι ιστός κάποιου εξεταζόμενου.

Κατά την διάρκεια της εξέτασης τα πηνία ραδιοσυχνότητας του μαγνητικού τομογράφου εκπέμπουν ''RF'' (ραδιοκύματα) με συχνότητα ίση με αυτή της περιστροφής των πυρήνων (συχνότητα ''Larmor''). Οι πυρήνες απορροφούν την ηλεκτρομαγνητική ενέργεια και αλλάζει η κατάσταση περιστροφής τους. Μετά από την διέγερση με παλμούς ''RF'', ενώ οι τροχιές μεταπίπτουν στην αρχική τους κατάσταση, εκπέμπουν ένα αδύνατο σήμα ραδιοσυχνότητας στην συχνότητα ''Larmor'' (με μικρές αποκλίσεις). Το αδύναμο εκπεμπόμενο σήμα ''RF'' το οποίο λαμβάνουμε είναι το σήμα μαγνητικού συντονισμού. Το σήμα αυτό φθίνει με την πάροδο του χρόνου και ονομάζεται σήμα ελεύθερης επαγωγικής απόσβεσης ''(Free Induction Decay)''. Έπειτα με την εφαρμογή μετασχηματισμού ''Fourier'' στο ''FID'' (σήμα στο πεδίο του χρόνου) λαμβάνουμε το σήμα στην τελική του μορφή, δηλαδή στο πεδίο των συχνοτήτων.

Κατά την εκτέλεση εξετάσεων ''MRI'' ο χωρικός προσδιορισμός των λαμβανόμενων σημάτων γίνεται με την υπέρθεση βαθμιδωτών μαγνητικών πεδίων τα οποία αλλάζουν τοπικά την ισχύ του κύριου πεδίου με αποτέλεσμα την μικρή αλλαγή στην συχνότητα συντονισμού των πυρήνων υδρογόνου. Με αυτό τον τρόπο και την εκπομπή ''RF'' παλμών με συγκεκριμένο εύρος συχνοτήτων διεγείρονται συγκεκριμένες περιοχές ( και μπορεί να προσδιορισθεί η θέση τους με βάση τις διαφορές στην συχνότητα και στον ρυθμό περιστροφής των πρωτονίων.

Η κύρια συνιστώσα του συστήματος είναι ο κύριος μαγνήτης που παράγει το εξωτερικό στατικό πεδίο ''Βο''. Υπάρχουν τρεις τύποι μαγνητών που χρησιμοποιούνται στα σύγχρονα συστήματα απεικόνισης:

1. μόνιμοι μαγνήτες ''(Permanent magnets)''

2. υπεραγώγιμοι μαγνήτες (''Superconductive magnets)'' και

3. μαγνήτες αντιστάσεως ''(Resistive magnets)''.

Οι μόνιμοι μαγνήτες κατασκευάζονται από κάποιο μόνιμα μαγνητισμένο υλικό. Οι υπεραγώγιμοι και οι μαγνήτες αντιστάσεων αποτελούνται από πηνία ή σωληνοειδή που διαρρέονται από ηλεκτρικό ρεύμα. Λειτουργούν με βάση την αρχή της παραγωγής μαγνητικού πεδίου στο περιβάλλον ενός ρευματοφόρου αγωγού. Στην περίπτωση των υπεραγώγιμων μαγνητών το υλικό κατασκευής επιλέγεται ώστε να παρουσιάζει το φαινόμενο της υπεραγωγιμότητας ''(superconductivity)''. Δηλαδή το φαινόμενο κατά το οποίο συμβαίνει μηδενισμός της ηλεκτρικής αντίστασης σε χαμηλές θερμοκρασίες (χαμηλότερες από μια ορισμένη τιμή που είναι διαφορετική για κάθε υλικό).

1. πηνία βαθμίδας ''(gradient coils)'', για την παραγωγή της βαθμίδας πεδίου και το χωρικό προσδιορισμό της απεικονιζόμενης περιοχής,

2. πηνία εξομάλυνσης ''(shim coils)'', για την εξομάλυνση των ανoμοιογενειών του στατικού μαγνητικού πεδίου,

3. πηνία ραδιοσυχνότητας ''(RF coils)'', για παραγωγή μαγνητικών παλμών και ανίχνευση σημάτων ''FID'', και

4. πηνία επιφανείας ''(surface coils)'', για την διέγερση της επιλεγμένης περιοχής του σώματος.

Τέλος το απεικονιστικό σύστημα περιλαμβάνει έναν ισχυρό ηλεκτρονικό υπολογιστή για την ανακατασκευή και την επεξεργσίαεπεξεργασία των λαμβανόμενων σημάτων.

OλοΌλο το σύστημα του μαγνήτη, με τα διάφορα πηνία, βρίσκεται στο βασικό σώμα (ή ικρίωμα-''gantry'') του μηχανήματος. Το σώμα έχει συνήθως σχήμα, κατά προσέγγιση, ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου με ένα άνοιγμα-σήραγγα (τούνελ) στο μέσον της πρόσοψής του. Στο άνοιγμα αυτό εισάγεται ο ασθενής. Το άνοιγμα είναι σημαντικά μεγαλύτερο στα λεγόμενα συστήματα ανοικτών μαγνητών ''(open magnets)''. Σε τέτοια συστήματα το βασικό σώμα του μηχανήματος μπορεί να έχει τη μορφή δύο κυλινδρικών δακτυλίων. Ανάμεσα στους δακτυλίους υπάρχει επαρκής χώρος ώστε να διευκολύνονται χειρουργικές επεμβάσεις (σε χώρους χειρουργείου). Σε άλλα συστήματα το σώμα του μηχανήματος έχει δύο κυλινδρικά σώματα (πόλοι), εκ των οποίων το ένα βρίσκεται επάνω από τον ασθενή και το άλλο από κάτω. Συνεπώς μεταξύ των πόλων υπάρχει επαρκής χώρος για επεμβάσεις, για εξετάσεις παιδιών και για διευκόλυνση κλειστοφοβικών ασθενών. Το βασικό σώμα του μηχανήματος είναι τοποθετημένο σε κατάλληλα διευθετημένο χώρο που ονομάζεται χώρος εξέτασης ''(scan room)''.

Με την αποκλειστική χρήση μαγνητικού τομογράφου είναι δυνατή η λήψη πληροφοριών σχετικά με την βιοχημική κατάσταση των ιστών με την μορφή εικόνων και φασμάτων. Η ''MRΙ'' προσφέρει την δυνατότητα του έγκαιρου εντοπισμού διαφόρων βιοχημικών αλλαγών οι οποίες συμβαίνουν πριν το σχηματισμό κακοήθειας. Επίσης σε σχέση με άλλες απεικονιστικές μεθόδους, οι οποίες βασίζονται στην ανίχνευση συγκεκριμένων ιχνηθετών με εξειδικευμένη δράση, προσφέρουν μεγαλύτερη ευαισθησία, καλύτερη διακριτική ικανότητα και μεγαλύτερη ευελιξία στην εφαρμογή. Η μαγνητική τομογραφία προσφέρει μία πληθώρα εργαλείων για την εύρεση και την παρακολούθηση της πορείας διαφόρων βλαβών καθώς επίσης και την δυνατότητα πολλών επαναλήψεων μιας και οι ασθενείς δεν επιβαρύνονται με ιοντίζουσες ακτινοβολίες ή άλλες χημικές ουσίες. Επίσης η εφαρμογή της γεφυρώνει το χάσμα της ανατομικής απεικόνισης και της μοριακής απεικόνισης καθώς προσφέρει την δυνατότητα χωρικής απεικόνισης της λειτουργικής κατάστασης των ιστών. Με την βοήθεια της μαγνητικής τομογραφίας είναι δυνατή η σταδιοποίηση και ο χαρακτηρισμός, η εκτίμηση της πορείας της νόσου και η παρατήρηση της ανταπόκρισης των ιστών στην θεραπεία. Η δυνατότητα εφαρμογής σε όλες σχεδον τις ανατομικές περιοχές και η ραγδαία εξέλιξη της σχετικής τεχνολογίας υπόσχονται ταχύτερη, καλύτερη και ακόμα πιο έγκαιρη διάγνωση σε σχέση με άλλες πιο πολύπλοκες και ακριβότερες διαγνωστικές μεθόδους.

δ. Οι συσκευές που χρησιμοποιούνται στην [[ιατρική]] έχουν υψηλό κόστος (περίπου ένα εκατομμύριο δολλάριαδολάρια ανά [[Τέσλα (μονάδα)|Τέσλα]] για μία μονάδα, καθώς και μερικές χιλιάδες ευρώ για τη συντήρησή τους).

Ο Μαγνητικός Συντονισμός έχει επίσης βρει πολλές πρωτότυπες εφαρμογές σε άλλα πεδία πέραν της [[Ιατρική|ιατρικής]] και της [[Βιολογία|βιολογίας]], από τον καθορισμό της περατότητας βράχων ως τους [[υδρογονάνθρακες]] και ορισμένες μεθόδους μη-καταστρεπτικών δοκιμών υλικών, ενώ αποτελεί και μια μέθοδο ανίχνευσης ποσοτήτων [[νερό|νερού]] σε γεωλογικές δομές. Άλλες πρόσφατες υλοποιήσεις αφορούν στρατιωτικές εφαρμογές και την ασύρματη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας (''Intel'', 2008).

''NMR'' είναι ευαίσθητες σε μεταβολές τόσο της αλληλουχίας όσο και της διαμόρφωσης

ενός μακρομορίου. Διαδικασίες όπως το δίπλωμα ''(folding)'' ή η μετουσίωση

''(denaturation)'' μιας πρωτεϊνηςπρωτεΐνης μπορούν να μελετηθούν με τη βοήθεια φασμάτων

''NMR''. Ενα σημαντικό πρόβλημα είναι οι δυσκολίες που παρουσιάζονται κατά την

Μελέτη της δομής πολυνουκλεοτιδίων με ''NMR'': Τέτοιες μελέτες είναι αρκετά

γραμμές αρκετά διευρυμένες και αλληλοεπικαλυπτόμενες. Αυτό οφείλεται στο οτιότι το

μοριακό βάρος (πχπ.χ. του ''DNA'') είναι πολύ μεγαλύτερο από το όριο των 25000. Επίσης

γίνει με άλλες τεχνικές, όταν το ''ΝΜR'' άρχισε να εφαρμόζεται σε τέτοια προβλήματα.

υδρόφυλεςυδρόφιλες κεφαλές των λιπιδίων παρουσιάζουν λεπτές φασματικές γραμμές ακόμα

κατάσταση πηκτώματος ''(gel)'' η κινητικότητα των λιπιδίων είναι γενικά χαμηλή. Οι

λαμβάνονται και φάσματα 13C13''C'', 31P31''P'' και 2Η2''Η'' (σε δευτεριωμένα λιπίδια).

Ιχνηθέτηση σπιν ''(spin labeling)'': πρόκειται για μια μέθοδο προσδιορισμού

Η μετουσίωση μιας πρωτεϊνης επιφέρει σημαντικές αλλαγές στα φάσματα ''NMR''. Οι

παρατηρώντας το εύρος και τη θέση μιας γραμμής σε συνάρτηση με το ''PH'', τη

ακτινών ''Χ''. Μια βασική διαφορά είναι ο μηχανισμός μέσω του οποίου επιτυγχάνεται η

ενίσχυση της αντίθεσης. Στις ακτίνες ''Χ'' χρησιμοποιούνται υλικά μεγάλου ατομικού

σύμπλοκα και μοριακό οξυγόνο. Πρόκειται για μόρια ή ιόντα

μαγνητική ροπή. Όταν μια παραμαγνητική ουσία βρεθεί μέσα σε μαγνητικό πεδίο ''(Β0)''

ουσίας και του τετραγώνου της μαγνητικής ροπής.

''(Gd3+)'', Χρωμίου ''(Cr3+)'' και Μαγγανίου ''(Mn2+)'' συνδεδεμένα με χημικά σύμπλοκα

όπως ''EDTA'' και ''DTPA'', καθώς επίσης και ελεύθερες σταθερές ρίζες μονοξειδίου

του Αζώτου ''(Nitroxide stable free radicals- NSFR)'' και κυρίως τα παράγωγα

όπως ''(ferric ammonium citrate)'', διαλυτά μεταλλικά σύμβολα ιόντων όπως ''Cr-EDTA''

και αδιάλυτες ουσίες όπως ''(gadolinium oxalate)''.

Εκτός από τις σκιαγραφικές ουσίες που επηρεάζουν τους χρονικούς ''Τ1, Τ2'' έχουν

πεδίου ''Βο'', των βαθμίδων πεδίου ''Gx, Gy'' κ.λπκλπ. και των μαγνητικών παλμών ''Β1''. Αυτοί

αποτελέσματα. Π.χ. μυτογενετικά αποτελέσματα ''(mutogenic effects)'', ηλεκτρική

αγωγιμότητα νεύρων ''(nerve conduction E.C.G. characteristscharacteristics)''. Η ανάπτυξη μικρού

Στο φορτίο ασκούνται δυνάμεις ''Laplace'', λόγω της ύπαρξης μαγνητικού πεδίου, με

υπολογισθεί για την αορτή, αναπτύσσεται μια διαφορά δυναμικού περίου ''16

mVolt/Tesla'' όταν η ταχύτητα ροής είναι περίπου ''0,6 m/sec''.

μεταλλικές εμφυτεύσεις π.χ. ''aneurysm clips, heart valves, dental plates''. Επίσης σε

ασθενείς που συνοδεύονται από ''IV stands'', μπουκάλες οξυγόνου, ''physiological

monitors'' κ.λπκλπ. Aντικείμενα κατασκευασμένα με σιδηρομαγνητικό υλικό τείνουν να

πεδίου καθορίζεται σε 2 ή 2,5 ''Τ'' (Η.Π.Α., Βρετανία).

Μια βάση για τον καθορισμό του ορίου 2.,5 ''Tesla'' είναι το γεγονός ότι, σε τέτοιες

τιμές πεδίου, αναπτύσσεται στα τοιχώματα της αορτής τάση ''40 mVolt'' περίπου (''2,5

Tesla x 16 mVolt/ Tesla''). Η τιμή 40 mVolt αποτελεί όριο πέραν του οποίου

''0,02 Tesla'' (ολόσωμη έκθεση).

Εάν πρόκειται μόνο για τα χέρια το όριο είναι ''0,2 Tesla''. Επίσης εάν η παραμονή

στο πεδίο είναι συντομότερη από 15 λεπτά τα όρια αυξάνονται σε ''0,2 Tesla'' και ''2

Tesla'' αντίστοιχα.

αναπνευστικού ''(muscle fibers of the heart, respiratory musculative)''. Σημαντικό

διέγερσης των ''magnetic retinal phosphenes'' προκαλείται η αίσθηση αναλαμπών

φωτός. Αυτή η τελευταία παρουσιάζεται όταν η πυκνότητα ρεύματος ''(i/s)'' στους

ιστούς είναι ''1-10 A/m''.

είναι : ''ventricular fibrillattions'' και ''alterations in bone heating''. Όπως έχει

προαναφερθεί ως όριο χρονικής μεταβολής του πεδίου έχουν τεθεί τα ''3Τ/sec''. Καθώς

μέχρι και ''60 Τ/sec'' δεν επιφέρουν αξιοσημείωτες βλάβες (δεν παρουσιάζονται

προβλήματα καρδιακά, αναπνευστικά κ.λπκλπ.). Πάντως κανένα πρόβλημα βιολογικών επιπτώσεων δεν παρουσιάζεται τουλάχιστο

ενέργεια ''RF''. είναι ο καθορισμός ορισμένων ανωτάτων οριακών τιμών

εξετάσεις. Σύμφωνα με την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α. ''(Food-

Drug Administration)'' το όρια αυτά πρέπει να είναι ''2 Watt/Kgr'' για ένα γραμμάριο

ιστού ή ''0,4 Watt/Kgr'' μέση τιμή για ολόκληρο το σώμα. Στη Βρετανία έχει καθορισθεί

η τιμή ''4 Watt/Kgr'' για ένα γραμμάριο. Τα όρια απορροφουμένης ισχύος έχουν τεθεί με

η απαίτηση η αύξηση της θερμοκρασίας να μην υπερβαίνει τον ''1οC''.

με πεδία ισχυρότερα από 3 ή 5 ''Gauss''. Ένα πρόβλημα που πρέπει να προβλέπεται

* Καρατόπης Α. , Κανδαράκης Ι., Απεικόνιση Μαγνητικού ΣυντονισμουΣυντονισμού, ΠανεπιστημιακεςΠανεπιστημιακές εκδοσειςεκδόσεις Αράκυνθος, 2007, ISBN 978-960-91034-9-7