Πυρίτιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 146:
Το πυρἰτιο είναι επίσης το κύριο συστατικό πολλών [[μετεωρίτης|μετεωριτών]] και συστατικό των [[τεκτίτης|τεκτιτών]], ενός πυριτιούχου ορυκτού με πιθανή προέλευση από τη [[Σελήνη]], ή, αν προέρχεται από τη Γη, που έχει υποστεί την επίδραση ασυνήθιστων θερμοκρασιών και πιέσεων, όπως για παράδειγμα από τη σύγκρουση πετρωμάτων με κάποιο μετεωρίτη που έπεσε.
== Ισότοπα ==
Το φυσικό πυρίτιο αποτελείται από τρία (3) σταθερά [[Ισότοπο|ισότοπα]]:
# Πυρίτιο-28 (<sup>28</sup>Si).
# Πυρίτιο-29 (<sup>29</sup>Si).
# Πυρίτιο-30 (<sup>30</sup>Si).
Από αυτά το πυρίτιο-28 είναι το πιο άφθονο (92% σε φυσική αφθονία).<ref name="NNDC2">{{cite web|url=http://www.nndc.bnl.gov/chart/|title=Chart of Nuclides|date=2008|publisher=National Nuclear Data Center, [[Brookhaven National Laboratory]]|location=Upton (NY)|accessdate=2008-09-13|author=NNDC contributors|editor=Alejandro A. Sonzogni (Database Manager)}}</ref> Εκτός από αυτά, μόνο το πυρίτιο-29 χρησιμοποιείται στη [[φασματοσκοπία πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού]] ('''''N'''uclear '''M'''agnetic '''R'''esonance,'' '''''NMR''''') και στη [[φασματοσκοπία ηλεκτρονιακού παραμαγνητικού συντονισμού]] ('''''E'''lectron '''P'''aramagnetic '''R'''esonance'', '''''EPR''''').<ref>{{cite web|url=http://www.nyu.edu/cgi-bin/cgiwrap/aj39/NMRmap.cgi|title=Interactive NMR Frequency Map|publisher=New York University|accessdate=2011-10-20|author=Jerschow, Alexej}}</ref> [[20 (αριθμός)|20]] [[Ραδιοϊσότοπο|ραδιοϊσότοπα]] πυριτίου έχουν χαρακτηριστεί, με περισσότερο σταθερά από αυτά το πυρίτιο-32, με [[ημζωή]] 170 [[Έτος|χρόνια]], και το πυρίτιο-31, με ημιζωή 157,3 [[Λεπτό|λεπτά]].<ref name="NNDC2" /> Όλα τα υπόλοιπα ραδιοϊσότοπα πυριτίου έχουν ημιζωές μικρότερες από [[7 (αριθμός)|7]] [[Δευτερόλεπτο|δευτερόλεπτα]], και μάλιστα η πλειοψηφία τπυς έχουν ημιζωές μικρότερες από 100 χιλιοστοδευτερόλεπτα.<ref name="NNDC2" /> Το πυρίτιο δεν έχει κανένα γνωστό πυρηνικό ισομερές.<ref name="NNDC2" /> Τα ισότοπα του πυριτίου έχουν [[Μαζικός αριθμός|μαζικούς αριθμούς]] που κυμαίνονται από [[22 (αριθμός)|22]] ως [[44 (αριθμός)|44]].<ref name="NNDC2" /> Τα έξι (6) ραδιοϊσότοπα πυριτίου με μαζικούς αριθμούς <28 συνήθως μετασχηματίζονται σε [[αργίλιο]] (<sub>13</sub>Al), με [[Διάσπαση βήτα|β<sup>+</sup> ραδιενεργή διάσπαση]].<ref name="NNDC2" /> Τα ραδιοϊσότοπα πυριτίου με μαζικούς αριθμούς >28 συνήθως μετασχηματίζονται σε [[Φωσφόρος|φωσφόρο]] (<sub>15</sub>P), με β<sup>-</sup> ραδιενεργή διάσπαση.<ref name="NNDC2" />
== Παραγωγή ==
Γραμμή 229 ⟶ 237 :
Το πυρίτιο είναι ημιαγωγός. Έχει αρνητικό θερμικό συντελεστή [[Ηλεκτρική αντίσταση|αντίστασης]], εφόσον ο αριθμός των ελεύθερων φορέων φορτίου αυξάνει με τη θερμοκρασία. Η ηλεκτρική αντίσταση μονοκρυσταλλικού πυριτίου αλλάζει σημαντικά υπό την εφαρμογή μηχανικής πίεσης, εξαιτίας του [[Πιεζοηλεκτρισμός|πιεζοηλεκτρικού φαινομένου]].<ref>{{cite journal|url=https://books.google.com/books?id=C_TWB_0rRLgC&pg=PA421|title=Properties of crystalline silicon|date=1999|page=421|isbn=978-0-85296-933-5|author1=Hull|first1=Robert}}</ref>
=== Χημικά χαρακτηριστικά===
[[File:Silizium_pulver.jpg|σύνδεσμος=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Silizium_pulver.jpg|μικρογραφία|160x160εσ|Σκόνη πυριτίου.]]
Το πυρίτιο είναι μεταλλοειδές, έτοιμο να αποβάλλει ή να συνεισφέρει τα τέσσερα (4) εξωτερικά του ηλεκτρόνια, σχηματίζοντας τυπικά τέσσερεις (4) [[Χημικός δεσμός|δεσμούς]]. Όπως και στον άνθρακα, τα τέσσερα (4) δεσμικά του ηλεκτρόνια επιτρέπουν στο πυρίτιο να συνδυαστεί με πολλά άλλα χημικά στοιχεία ή ομάδες αυτών και να σχηματίσει έτσι μια μεγάλη ποικιλία χημικών ενώσεων. Ωστόσο, αντίθετα από τον άνθρακα, το πυρίτιο μπορεί να δεκτεί επιπλέον ηλεκτρόνια και να σχηματίσει πέντε (5) ή και έξι (6) δεσμούς σε μερικές φορές πιο ασταθή πυριτική μορφή. Το τετρασθενές πυρίτιο είναι σχετικά αδρανές, γιατί μπορεί να αντιδρά με τα [[αλογόνα]] και με αραιά [[Βάση|αλκαλικά]] διαλύματα, αλλά τα περισσότερα οξέα, εκτός από κάποιους υπερενεργούς συνδυασμούς [[Νιτρικό οξύ|νιτρικού]] και [[Υδροφθορικό οξύ|υδροφθορικού οξέος]], δεν έχουν επίδραση πάνω του.
== Χρήσεις ==
| |||